TEMA Vakfı, Gerede Çayı’nda yıllardır süren çevre felaketine dikkat çekti. Fabrikalardan boşaltılan atıklar, balık ve hayvan ölümlerine yol açarken kirliliğin Karadeniz’e kadar ulaştığı belirtildi. Vakıf, yetkililere “Artık harekete geçin” çağrısı yaptı.
TEMA’nın Sabrı Taştı: Gerede Çayı Alarm Veriyor!
Gerede Çayı neden hâlâ zehir akıyor? Yıllardır süren bu çevre felaketi neden durdurulamıyor? Türkiye’nin en köklü çevre kuruluşlarından TEMA Vakfı, bu sorulara sert bir çıkışla yanıt verdi. Vakıf, Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu ile birlikte hazırladığı rapor ve sosyal medya paylaşımıyla, kirliliğin artık yalnızca yerel bir sorun olmaktan çıkıp Karadeniz’e kadar yayıldığını duyurdu. Gerede’de yıllardır süren sanayi atığı skandalına dikkat çeken TEMA, “Yıllardır çaya boşaltılan kimyasallar, sadece balıkları değil, hayvancılığı, tarımı ve insan yaşamını da tehdit ediyor” diyerek kamuoyuna acil önlem çağrısı yaptı.
“Sanayi Atıkları Balıkları, Hayvanları ve İnsanları Öldürüyor”
TEMA Vakfı’nın açıklamasına göre Gerede Çayı, uzun yıllardır bazı deri ve sanayi tesislerinden arıtılmadan boşaltılan atıklar nedeniyle ağır metal ve kimyasal kirliliğiyle karşı karşıya. Bu atıklar suyun rengini değiştirmekle kalmıyor, ekosistemi yok eden zehirli bir etkiye neden oluyor.
Dere Değil, Kimyasal Kanal oldu
Vakıf, bölgede yapılan gözlemler sonucunda balık ölümleri, büyükbaş hayvan hastalıkları ve tarım veriminde ciddi düşüşler tespit edildiğini açıkladı. Çaydaki kirliliğin, yeraltı sularına ve toprağa da karıştığı, bunun da köylülerin geçim kaynaklarını tehlikeye soktuğu belirtildi. “Gerede Çayı artık sadece bir dere değil, adeta kimyasal bir kanal haline geldi” diyen çevre gönüllüleri, TEMA’nın da desteğiyle bu çevre felaketinin durdurulması için mücadele veriyor.
Filyos Havzası Üzerinden Karadeniz’e Ulaşıyor
Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu tarafından yapılan son analizler, kirliliğin Filyos Havzası üzerinden Karadeniz’e kadar taşındığını ortaya koydu. Bu bulgular, yalnızca Bolu’yu değil, Zonguldak, Bartın ve Karabük’teki su kaynaklarını da tehdit ediyor.
Karadeniz de Etkilenmeye Başladı
TEMA Vakfı açıklamasında, “Gerede’den çıkan kirli su, kilometrelerce yol alarak Filyos Nehri’ne ve oradan Karadeniz’e ulaşıyor. Bu durum yalnızca yerel bir çevre meselesi değil, ulusal bir ekolojik güvenlik sorunudur” ifadelerini kullandı. Bu kirliliğin uzun vadede Karadeniz ekosisteminde balık popülasyonlarını, kıyı yaşamını ve insan sağlığını doğrudan etkileyebileceği uyarısında bulunuldu.
TEMA’dan Net Çağrı: “Arıtma Yapmayan Fabrikalar Durdurulsun”
TEMA Vakfı, paylaşımında çözüm önerilerini de açıkça sıraladı. Kirliliğe neden olan tüm kaynakların denetim altına alınması, uluslararası standartlarda arıtma sistemlerinin kurulması ve çevre mevzuatının kararlılıkla uygulanması istendi.
Dericiler Bu İşe Ne diyecek?
Vakıf, “Arıtma yapmayan, çevreye zarar veren işletmeler gerekli koşulları sağlayana kadar faaliyetlerini durdurmalıdır” ifadeleriyle net bir tavır aldı. Ayrıca, denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi ve bağımsız çevre laboratuvarlarının sürece dahil edilmesi gerektiği vurgulandı. TEMA, doğayı korumanın ekonomik büyümeye engel değil, aksine sürdürülebilir kalkınmanın temeli olduğunu belirtti.
“Kirlilik Sadece Suyu Değil, Yaşamı da Zehirliyor”
Uzmanlar, Gerede Çayı’ndaki kirliliğin yalnızca suyun yüzeyinde kalmadığını, toprak, yeraltı suyu ve gıda zinciri üzerinde kalıcı hasarlar oluşturduğunu belirtiyor. Kimyasalların tarım ürünlerinde birikmesi, insan sağlığı için uzun vadeli riskler doğuruyor. TEMA Vakfı, bu durumun “sessiz bir çevre felaketi” olduğunu vurgulayarak, “Kirlilik sadece suyu değil, yaşamın tamamını zehirliyor. Her geçen gün doğa biraz daha susuyor” açıklamasını yaptı.
Köylülerden TEMA’ya Destek: “Zehir Akmasın, Hayat Dönsün”
Gerede ve çevresindeki köylerde yaşayan vatandaşlar, yıllardır bu çevre sorununa dikkat çekmeye çalışıyor. Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu, TEMA Vakfı’nın desteğiyle farkındalık kampanyaları düzenliyor. Köylüler, “Her yıl yetkililer söz veriyor ama çay hâlâ kirli akıyor. Biz çocuklarımızın temiz suda balık tutabileceği bir gelecek istiyoruz” diyerek seslerini duyurmaya çalışıyor. Bölgedeki halk, çayın yeniden hayat bulması için denetimlerin sıklaştırılmasını ve sorumluların hesap vermesini talep ediyor.
TEMA Vakfı: “Yetkililer Artık Sessiz Kalmamalı”
TEMA Vakfı son açıklamasında, hem yerel yönetimlere hem de merkezi idareye güçlü bir çağrıda bulundu: “Gerede Çayı’nın kaderi değişmezse, bu yalnızca bir ilçenin değil, tüm bir havzanın ve denizin kaybı anlamına gelecek. Çevre sağlığı artık bekletilemez.” Vakıf, tüm kurumların koordineli bir şekilde harekete geçmesi gerektiğini belirterek, çevre bilincinin yalnızca bir görev değil, bir vicdan meselesi olduğunu vurguladı. “Doğa bir gün sessiz kalırsa, aslında en çok biz kaybederiz” sözleriyle mesajını tamamladı.
Editör: N. Cingirt
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.