MarmaraYerelHaber

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi'nin 23 kentte yaşayan yurttaşların katılımıyla gerçekleştirdiği anket çalışması, Kürtlerin anadillerinin kullanım düzeyi ile anadillerine ilişkin talep ve eğilimlerini ortaya koydu.

Hane içinde anadil kullanımı azalıyor

Araştırmaya katılan 2378 kişinin yüzde 88,2'sinin anadili Kürtçenin Kurmancî, yüzde 10,4'ünün ise Zazakî/Kirmanckî lehçesi olduğu belirtildi.

Araştırmaya katılanların yüzde 23,5'i anadilini "çok iyi", yüzde 43,2'si ise "iyi" konuştuğunu belirtirken, gençlerin anadilini daha kötü konuştuğu ve eğitim düzeyi yükseldikçe iyi konuşma oranının azaldığı gözlemlendi.

Çalışmada, ebeveynlerin kendi aralarında anadillerini ağırlıklı olarak kullandığı ancak katılımcıların çocuklarıyla iletişimlerinde anadillerinin kullanım oranının dramatik bir şekilde düştüğü vurgulandı. Araştırma grubunun yüzde 40,1'i çocuklarının kendileriyle Türkçe konuştuğunu bildirirken, çocuklarının kendileriyle Kürtçe konuştuğunu söyleyenlerin oranı yüzde 24,7 olarak belirlendi.

Anadilde müzik dinleme sıklığı yüzde 77,9

“Çocuğunuzun anadilini bilme düzeyi nedir” sorusuna katılımcıların yüzde 33,6’sı “Çocuğum yok”, yüzde 7,3’ü “Çok iyi”, yüzde 13,5’i “İyi” yanıtını verdi. Bu sonuç ankette, “Bu veriler araştırma grubunun anne ve babaları ile anadillerinde konuşma oranındaki yüksekliğe rağmen, çocukları ile iletişimlerini anadillerinde gerçekleştirme oranında dramatik bir düşüşe işaret etmektedir” ifadeleriyle yorumlandı.

“Çocuğunuzun okulda Kurmancî-Zazakî derslerini seçmeli olarak seçebilme hakkına sahip olduğunu biliyor muydunuz” sorusuna katılımcıların yüzde 33,6’sı “Çocuğum yok”, yüzde 45,5’i “Evet”, yüzde 21’i “Hayır” cevabını verdi.

“Gün içerisinde anadilinizi konuşma sıklığınız nasıldır” sorusuna ise katılımcıların yüzde 57,1’i “Sık sık konuşurum”, yüzde 25,7’si “Ara sıra konuşurum”, yüzde 12,3’ü “Az konuşurum”, yüzde 4,9’u “Hiç konuşmam” yanıtını verdi.

“Anadilinde müzik dinleme sıklığı” sorulan katılımcıların yüzde 77,9’u “Sık sık sık dinlerim” yanıtını verdi. Anadilde kitap okuma seviyeleri sorulan katılımcıların yüzde 15,4’ü “Çok iyi”, yüzde 22’si “İyi” dedi.

Katılımcıların ezici çoğunluğu anadilde eğitimden yana

Ankete katılanlara yöneltilen "Türkiye'de okulların bütün kademelerinde Kürtçenin eğitim dili olmasını ister misiniz?" sorusuna, katılımcıların ezici çoğunluğu, yani yüzde 97,9'u "evet" yanıtını verdi. Anadilinin korunması ve geliştirilmesi için birinci öncelikli önerinin ne olduğu sorusuna ise yüzde 51,9'u "anadilde eğitim imkanının sağlanması" yanıtını verdi.

Katılımcıların yüzde 45,5'i, çocuklarının okulda Kurmancî-Zazakî derslerini seçmeli olarak seçme hakkına sahip olduğunu bildiğini belirtirken, yüzde 21'i bu hakkı bilmediğini söyledi.