Geçtiğimiz yüzyılın başından beri sahada bağımsızlık mücadelesi veren "Barzaniler", bugün federe devlet olarak resmen bulundukları yerde fiilen zaten varlardı.

Hatta 1970'te Saddam Hüseyin ve Mustafa Barzani arasında yapılan anlaşmayla, Erbil merkez olmak üzere, Irak'ın kuzeyindeki üç ili kapsayan özerk bölge kurulmuştu.

Yerel parlamentoları da vardı, Merkezi Irak Meclisi'nde temsilcileri de.

Hatta Kürtçe ikinci resmi dil olarak tanınmıştı...

Kurulan denge 90'ların başında yeniden kurulmak üzere Irak-İran savaşında bozuldu. Ve bunda Mesud Barzani'nin solcu rakibi Talabani'nin de büyük katkıları oldu.

Barzani, uçuşa yasak bölge kararıyla, Ekim 1991'de ilan ettiği de facto özerkliği, 4 Temmuz 1992'de resmen kazandı.

Irak'ta Saddam Hüseyin rejimini deviren ABD işgali sonrası ülkenin yeni anayasası 2005'te kabul edilince kartlar yeniden karıldı.

Kerkük ve diğer "tartışmalı" bölgelerin geleceği 31 Aralık 2007'ye kadar yapılacak bir referanduma bırakılmıştı.

Ne var ki söz konusu referandum bir türlü yapılmadı.

***

Barzani yıllar sonra bu gün bir kez daha "megali ideasını" gerçekleştirmek için sahnede.

Bir hafta sonra yine bağımsızlık referandumuna gidiyor.

Ancak ABD bu referanduma karşı olduğunu defalarca açıkladı.

Büyük Britanya da bağımsızlık referandumunun bölgedeki dengeleri terör örgütleri lehine çevireceğini söyleyerek karşı çıkıyor.

Fransa gibi AB ülkelerinden gelen tepkiler de farklı değil.

Hatta Katalanların bağımsızlık referandumu restine karşı askeri müdahaleyi konuşan İspanya bile görüşünü açıkladı. Onlar da Barzani'nin referandumuna karşılar...

***

Bölgeye gelince...

Malum Türkiye neredeyse tüm siyasi bileşenleriyle referanduma karşı çıkıyor.

Komşumuz İran da...

Bölgesel oluşumlar da.

Demirtaş bile geçtiğimiz gün cezaevinden bir mektup yazarak Barzani'nin referandumuna dair şerhler düştü.

Bir tek İsrail var Barzani'nin yanında.

Tek "çiçekle" de bahar olur mu, sanmıyorum.

Bu durumda 25 Eylül referandumundan "evet" çıksa bile, ki çıkar, Barzani'nin önünde iki gerçekçi alternatif var.

1- Referandum yine ertelenecek.

2- Referandum yapılırsa çıkacak evet bir köşeye konulacak.

Ve ileri tarihteki bir referandumun altyapısı olarak kullanılacak.

Merakla izliyoruz.

Barzani'nin işi gerçekten zor.