Yıldıray OĞUR
“Aralık 2019’da Stanford İnternet Gözlemevi olarak Twitter’ı bir hashtagdeki tuhaflıklar konusunda uyardık: “Libya’ nın Haini Sarraj.” Feyyaz el Sarraj Libya Başbakan’ıydı. Hashtagin yayılma biçimi şüphe çekici görünmekteydi, hashtagle birlikte kullanılan fotoğraflar Eylül 2019’da Twitter’ın sildiği Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır kaynaklı devlet destekli etki operasyonundakilere benzemekteydi. Twitter da “Libya’nın Haini Sarraj” hashtagini yaratan hesapların daha önce silinen ağla bağlantılı olduğunu doğruladı ve bizimle silinen bu 5350 hesaptan atılan 36.523.977 tweeti paylaştı. Biz bu raporun adını “Suçu İran’ın, Katar’ın ve Türkiye’nin üzerine at” koyduk. Çünkü bu hesaplarla Arap dünyasındaki terörizmden, Malezya Hava Yolları’na ait uçağın kaybolmasına, COVID-19’a kadar her konuda bu üç ülkeyi suçlanmıştı.”
Türkiye, Twitter’ın AK Parti Gençlik Kolları’yla bağlantılı 7 bin 340 hesabı silmesini konuşuyor. İktidar sözcüleri bu uygulamaya çok kızgın.
Halbuki Twitter ilk defa bunu yapmıyor.
Bundan iki ay önce 2 Nisan 2020 günü Twitter, benzer bir açıklama yaparak Sırbistan, Suudi Arabistan, Mısır, Honduras ve Endonezya hükümetleriyle bağlantılı organize manipülasyon yapan 20 bin sahte hesabın silindiğini açıklamıştı.
Gerekçe; bu organize ağlar ve sahte hesaplarla demokratik müzakerenin altının oyulduğuydu.
Twitter’ın açıklamasına göre Suudi Arabistan ve Mısır hükümetleriyle bağlantılı hesapların hedefindeki ülkelerin başında ise Türkiye geliyordu.
İşte yazının girişindeki alıntı bu tespitin yapıldığı Stanford İnternet Gözlemevi’nin hazırladığı raporun ilk paragrafı.
Stanford İnternet Gözlemevi, Stanford Üniversitesi’ne bağlı Freeman Spogli Uluslararası İlişkiler Enstitüsü bünyesindeki Siber Politikalar Merkezi’nin bir çalışması. ABD ya da başka bir devletle bir ilgisi ya da bağlantısı yok. Enstitüye adını veren sponsor Freeman-Spogli ünlü bir Amerikan yatırım fonu.
Bugünlerde hazırladıkları rapor yüzünden Türkiye ve Erdoğan düşmanı olmakla suçlanan Stanford İnternet Gözlemevi, daha iki ay önce hazırladıkları raporda, Mısır, Suudi ve BAE destekli Twitter hesaplarının, Aralık 2019’da Erdoğan’la Sarraj’ın Dolmabahçe’de çekilmiş tokalaşma fotoğrafı eşliğinde “Libya’nın Haini Sarraj” hashtagini açarak milyonlarca tweet atmaya başlamasının sebebi olarak Türkiye ile Libya arasında imzalanan deniz kıra sahanlığı anlaşmasını göstermişti.
Rapora göre Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri hükümetleri bu 5.350 hesabı DotDev ve Smaat adlı iki dijital şirket üzerinden yönetmiş, bu hesaplar düzenli olarak Hafter propagandası yapmış, Hafter’in Trablus operasyonları sırasında yoğun destek kampanyaları düzenlenmiş, kurulan haber sitelerinde Libya’da halkın Türkiye karşıtı olduğu, Türkiye karşıtı hashtaglerin ülkede trend topic listelerine girdiği gibi sahte haberler yapılıp, bu sahte hesaplar üzerinden yayılmıştı.
Bu hesaplar, kendilerine “Emirlikler ve Gurur”, “Tunus benim tutkum”, “Seni seviyorum Sudan” gibi adlar seçerek ve adreslerini başka Arap ülkelerindeymiş gibi göstererek Arap kamuoyunun Türkiye ve Katar’ın politikalarına karşı tepkili olduğu izlenimini vermeye çalışmışlardı.
Twitter, iki ay önce sadece Türkiye karşıtı bu ağların hesaplarını silmedi.
Aynı gün Mısır’dan yine Mısır devletiyle bağlantılı 2541 hesap da benzer gerekçelerle silindi. 7 milyon 935 bin tweet atılmış bu sahte ağ, Sisi yanlısı Mısırlı tabloid gazetesi El Fagr tarafından yönetilmekteydi.
Bu sahte hesaplarla Müslüman Kardeşler terörist olarak gösterilip, sık sık Sisi’yi öven hashtagler paylaşılmış, yine Katar, İran ve Türkiye hedef alınmıştı.
“Katar terörizmi destekliyor”, “İran’da gösteriler”, “Türkiye’de kadın hakları” gibi hashtagler eşliğinde bot hesaplar ve profesyonel troll hesaplar kara propaganda içeriklerini yaymışlardı.
Tabii başta gazetenin genel yayın yönetmeni olmak üzere, gazetenin yazarlarının yazıları da binlerce kez paylaşılıp, sahte bir kamuoyu ilgisi yaratılmıştı.
Twitter’ın iki ay önceki açıklamasında en çok hesap sildiği ülke ise Sırbistan olmuştu.
43 milyondan fazla tweet atan 8558 hesabın silindiği Sırbistan’daki bu ağ, doğrudan devlet başkanı Aleksandar Vucic ve partisi Sırp İlerici Parti’ye (SNS) bağlıydı.
Stanford İnternet Gözlemevi’nin Sırbistan’da iktidar partisinin kurduğu sosyal medya şebekesiyle ilgili hazırladığı raporun başlığı; “Sırbistan için aslanlar gibi savaşıyor.”
Başlık kadar hikaye de çok tanıdık.
Bu sahte hesaplarla Devlet Başkanı Vucic’in tweetleri yüzbinlerce kez retweetlenmiş, onun “ülke için aslanlar gibi savaştığını” söyleyen sahte açıklamalar yayılmış, muhalif partilerdeki siyasilerin attıkları tweetlerin altına halktan tepki aldıkları intibaını vermek için binlerce olumsuz yorum yazılmıştı.
Sanal şebeke 2018’de Vucic’in iktidarını sarsan “Beş Milyondan Yalnızca Biri” eylemleri sırasında aktif olarak propaganda, yalan haber ve muhaliflere saldırı için kullanılmış, eylemlere karşı büyük bir kamuoyu tepkisi varmış intibası yaratılmaya çalışılmıştı.
Twitter’ın bu ülkelerde yaptığı bir içerik sansürü değil, amaç devletlerin organize ağlar ve sahte hesaplarla sosyal medyada manipülasyon yapmasını, demokratik tartışmayı zehirlemesini engellemek.
Bu yüzden de bu filtreye iki ay önce Honduras devlet başkanı Hernandez’e bağlı 3,104 hesaplı bir organize sanal manipülasyon şebekesi de, Endonezya’da ayrılıkçı harekete karşı devletin kurduğu bir troll organizasyonu da yakalandı.
Aslında iki ay önce Twitter’ın Türkiye karşıtı Suudi, Mısır ve BAE devletlerinin desteklediği hesapları silmesi, Türkiye’deki iktidar çevrelerinde memnuniyetle karşılanmıştı.
O günlerde atılan birkaç başlığı hatırlayalım:
“Twitter Türkiye'ye operasyon çeken 7891 hesabı affetmedi!”
“Twitter'da Türkiye aleyhine uluslararası algı oluşturan binlerce hesap deşifre oldu”
“Prens Selman’a darbe”
“Suudi Arabistan, BAE, Mısır’a şok”
“Twitter Türkiye’yi hedef gösteren hesapları sildi”
Şimdi de iki ay sonra aynı Twitter, Türkiye’de iktidar partisiyle ilişkili organize bir ağa bağlı, çoğu sahte hesapları sildiğinde atılan başlıklara bakalım:
“Twitter Türkiye karşıtı bir kara propaganda makinesine dönüştü”
“Twitter’dan skandal karar. İfade özgürlüğüne sansür geldi!”
“Twitter kara propaganda yapıyor”
“Başkan Erdoğan'a destek olmak, yerli ve milli olaylarda hassasiyet göstermek Twitter için sansür nedeni oldu”
“İşte yasakçı Twitter’ın akıl hocaları! PKK ve FETÖ sevici çıktı!”
Halbuki Twitter, kendi sistemi üzerinden organize ağları, sahte bot hesapları, aynı DNS’den açılmış propaganda hesaplarını teknik olarak tespit ediyor ve bu datayı da analiz ettirmek üzere Standford İnternet Gözlemevi’ne veriyor, onlar da her ülke için ayrı raporlar yayınlayarak bu datalarla organize manipülasyonun nasıl yapıldığının bir resmini çıkarıyorlar. Tabii bunu yaparken bu organizasyonla kimlerin hedef alındığını, hangi mesajların verildiğini de gösteriyorlar. Ama bu içeriklerin sansürlendiği anlamına gelmiyor, engellenmeye çalışılan bu siyasi amaçlar için kullanılan yöntemler.
Ama iktidar sözcüleri ve medyası, daha iki ay önce Türkiye’ye karşı manipülasyon yaptığı için Mısır’ın, Suudi Arabistan’ın, BAE’in hesaplarını kapatan, hükümet destekli manipülasyonu Sırbistan’da, Honduras’ta ya da Endonezya’da yapıldığına bakmadan cezalandıran Twitter’ı Türkiye’ye karşıtı olmakla, FETÖ ve PKK destekçiliğiyle, sansürcülükle suçluyorlar.
Üstelik bunu yine Twitter’da yapıyorlar.
Herhalde yakalanmış olmanın mahcubiyetiyle olsa gerek, Türkiye ile birlikte devlet destekli organize ağlara ait hesapların silindiği Rusya ve Çin hükümetleri ise sessizliklerini koruyor.
Bir gün önce Twitter’ı sansürün merkezi, Türkiye’ye karşı kara propagandanın adresi olarak gösteren devlet yetkileri bir gün sonra ise havalimanının ek pistinin açılışını Twitter üzerinden canlı yayınlayıp, koronavirüsle mücadelede son durumu, Demirtaş’ın eşine hakaret eden kişiye soruşturma açıldığını, Kuzey Irak’taki PKK kamplarına operasyon başladığını yine Twitter üzerinden duyurdular.
Demek ki demokratik müzakereyi manipüle etmeden, yalan haberleri yaymadan, organik olmayan hesaplarla organize olmadan, gücünü abartmak için sahte hesaplara başvurmadan da ifade hürriyeti kullanabiliyor.
Keşke Türkiye’deki ifade hürriyetinin sınırları da Twitter’daki kadar geniş ve kendi idarecilerimiz eleştirilere mekanın sahibi Jack kadar açık olabilseydi...
Yazarlar
-
İsmet BerkanÇarpık duruma sevinmek, siyasetçiden hukuk dilenmek… 6.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUTrump büyük bir yenilgiye uğradı 6.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUBahçeli Kürt meselesine, Kürt meselesi Türkiye’ye yön verirken… 6.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇEREnflasyonla mücadelede Milei ve Şimşek 6.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİREN“Türk – Türk ayrışması” 6.11.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRBahçeli haklı: Ok yaydan çıktı bir kere… 5.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünSırada Nijerya mı var? 5.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAAİHM Kararı Kesinleşti; Demirtaş’ın Özgürlüğü, Demokratik Cumhuriyetin Vicdanıdır... 5.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİBahçeli'nin doldurduğu öbür boşluk 5.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanDemirtaş kararı sonrasında iktidar ‘Terörsüz Türkiye’ sınavında… 5.11.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolDemirtaş’a tahliye 5.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZHak, özgürlük mücadelesi – Devletin güvenliği siyaseti 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUZombileşmiş bir toplum 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilModernlik, gelenek ve Türkiye’nin zihinsel coğrafyası 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTYüzde altmış, üç yüz kişi mi? 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciFiyatı zengin siyaseti de fakir belirliyor 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞSelahattin Demirtaş’ın yazısı, zihnimiz ve zihniyet labirenti 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜREmniyet’in yazısı ortaya çıktı! Bahis baronu nasıl kaçtı? 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENTam 16 yıldır beklenen samimiyet! 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KUR3 MART 1924 YASALARI 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRYapay zekâya yatırım yapılıyor, ekonomiyi değiştiriyor ama insanlar neden daha yalnız hissediyor? 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞEnflasyonun maliyeti daima enflasyonla mücadele maliyetinden büyüktür 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN“Önerisiz veya bizzat öneriyle eleştiri” 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞMUHALEFETTE “DEĞİŞİMCİ”, 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpFiyat istikrarı mı, finansal istikrar mı? 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNSudan savaşı, Çinli Wing Loong’a karşı Bayraktar ve savaş ağaları 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezMor-yeşil ekonomi: Ara dönem fırsat yaratabilir 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselVahim bir gelişme: İşgücü piyasasında daralma 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURMünfesih terör örgütü 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEGemi batarken… 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayTrump, Fed ve para politikası: Sol, merkez bankası konusunda neyi savunmalı? 2.11.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKKürt siyasetinin eleştirisi: Pragmatizm ve “kutsal liderlik” arasında sıkışmak 1.11.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRSÜREÇ VE "DİLİN KEMİĞİ"! 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİAkademi hakikatin peşinde midir? 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuYa casus ya kayyım… 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraAmalı Fakatlı 30.10.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçCumhuriyet 'ilan' ve 'inşa' edilen bir devlet şeklidir 30.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNBu bir haber değildir: Türkiye, doğal alan kaybında birinci 28.10.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMenzile doğru bir adım daha 28.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluÇözüm süreci… Yüzlerde hâlâ niye kaygı ifadesi var? 27.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalProtestolar Amerika’yı sallıyor (mu?) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKDünyanın araf dönemine denk gelen Türkiye’nin çözümü 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasHukuk binasını yıkmayın efendiler 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKemalizm mi daha ‘iyi’, (Yeni) İttihatçılık mı? (3) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİki din, iki tanrı tasavvuru 23.10.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTKürt siyasi temsili sorunu 19.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENAK Parti 2.0’a Hazır Mıyız? 17.10.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYBaşkalarının acısı… 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezGüvenli Liman: Altın ve Gümüş 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİktidar dışarıda güvercin içeride şahin: Neden? 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMAN‘Parlak gelecek’ ve sol gelecek... 12.10.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAMilli takım ışık saçtı: Maçın kahramanını açıkladı 11.10.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaSüreç yönetmenin sorumluluğu 11.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğluİnsanların devletlerle savaşı 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarSosyal medya çürümüşlüğü 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKTrump’ın dünyasına hoşgeldiniz… 3.10.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPalantir ve "Tech. Republic" 7.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerBİR ÖĞRETMEN YETİŞTİRME HİKAYESİ 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKENBarışı dilerken 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYKüresel Güney Neden Çin’den Vazgeçmiyor 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEMete Tunçay 25.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANÇÖZÜM NASIL GELİR! 20.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları


































































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
1.11.2025
29.10.2025
27.10.2025
21.10.2025
18.10.2025
13.10.2025
11.10.2025
8.10.2025
6.10.2025
4.10.2025