Dünyadan bakınca, Türkiye’de sorun çözüldü; seçmen demokrasiyi seçti.

Ya Ankara’dan bakınca? Seçim sonuçları politikaya nasıl yansıyor?

Türkiye’nin en güçlü yanı siyaseten ortaklaşma ve dayanışma kültürü değil. Ve siyaset, ülke sorunlarını çözmek yerine, kendi sorunlarında boğuluyor.

Olası hükümet senaryoları konusuna Ankara’dan bakınca gözükenler şunlar; bir kere, Türkiye’nin tüm siyasi rotasını, Kürt Sorunu’nda alınacak farklı tavırlar belirleyecek. MHP de, bu açıdan kilit gibi gözüküyor.

AKP’de, MHP’yi kendi tabanı içine çekerek AKP’yi yüzde 50’lerin üzerine taşıyacak bir “Türkiye sağı” oluşturmak, başkanlık sistemi ile beraber iki partili bir sisteme gitmek projesi zaten vardı. Ancak, seçim sonuçları nedeniyle; MHP ile olası koalisyon görüşmelerinde, AKP’nin elinden çok MHP’ninki güçlü. MHP lideri Devlet Bahçeli’nin “üç kırmızıçizgisi” arasında, “Başkanlık sistemini” saymasının arkasında da, partisinin “özerk kimliğini” koruma kaygısı yatıyor gibi. Yoksa, olası bir koalisyonda, AKP’nin güçlenerek, MHP’yi “yutması” olası.

Ama, AKP kendisiyle koalisyon yapan herhangi bir partiyi, örneğin CHP’yi de “yutabilir”.

Her hâlükârda, AKP’nin kendi taban ve çevrelerinde, MHP ile koalisyon konusundaki eğilim ve bunun gene MHP çevrelerindeki karşılığı, düne kadar en olası hükümet formülüne işaret ediyordu.

Ama AKP’de, CHP ve hattâ HDP ile ortaklaşması gerektiğini söyleyenler partililer de var. Çözüm Süreci için HDP’nin tek şansının hâlâ AKP ile koalisyon olduğunu iddia eden TOBB Üniversitesi’nden ORSAM BaşkanıŞaban Kardaş’ın Al Jazeera’nın sitesindeki yazısı⁽¹⁾, bu eksendeydi.

CHP’de ise partiyi yönetenlerin öncelikli formülü CHP- MHP- HDP veya HDP destekli CHP- MHP koalisyonu. Önceden partiler tarafından belirlenecek ve kamuoyuna deklare edilecek bir gündem çerçevesinde, Türkiye’nin “onarımı” için çalışacak bir minimum müşterekler koalisyonu görüşü ağırlıklı CHP’de. Ve bu olmazsa, CHP’nin kuracağı bir azınlık hükümetine MHP ve HDP’nin dışarıdan destek vermesi. Ama prensipler gene aynı; ortak belirlenecek gündeme göre çalışacak bir fiili koalisyon olacak bu olası hükümet. CHP’nin ekonomi kurmayları kanadında, MHP ile ekonomi odaklı bir koalisyonda yer almanın, Türkiye’nin sarsıntılardan korunması için önemli olacağını söyleyenler de var.

Öte yandan, bir de siyasetin “partiler ötesi” ya da “partiler üstü” aktörleri var; büyük medya gruplarından bazıları ve gene iş dünyasından isimler, AKP- CHP koalisyonunu destekliyor. “Siyaset mühendisliği” tam gaz sürüyor Türkiye’de.

Ve bağlantılı olarak; Deniz Baykal’ın dünkü görüşmesi, seçim sonrası hiç bahsetmediğimiz bir aktöre çevirdi gözleri; aslında hâlâ kartların önemli bir kısmını elinde bulunduran kişi olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a. Baykal, Erdoğan’a “baş aktör” rolünü hediye ediverdi. Bunun arka planında da, bakanlık bekleyen bazı CHP’liler ve parti yönetimine göz dikenler var gibi gözüküyor.

Öte yandan, seçim öncesinde, Erdoğan’ın partilerinden bağımsız olarak, seçilmiş milletvekillerine “yeni anayasa ve başkanlık” için “destek verin” teklifi götüreceği, yani Meclis’te bir “Erdoğan partisi” kurmaya yöneleceği iddiaları vardı. Dolayısıyla, MHP tarafından bir isim de Erdoğan’la görüşmeye çağrılabilir.

Yani, Baykal’ın “esrarengiz görüşmesi” ertesi, MHP ve CHP’den, hattâ HDP’den isimlerin içeriden ya da dışarıdan bireysel olarak destek olacağı, Erdoğan’ın patronluğunda “kuruluş hükümetine” gidilmesi senaryosu da mümkün gözüküyor. Tabii, genel başkanlar es geçilecek; senaryo tutarsa. Seçim öncesi, başkanlık karesine dönmek demektir bu.

Erdoğan’ın, Gezi ve özellikle 17-25 Aralık dönemindeki gibi, “ihanete uğradım” ve “intikam almalıyım” duygusuna kapılmış olduğu ve adımlarını da bu parametreler temelinde atabileceği de çok muhtemel.

Bir de tabii şu var; Meclis’in yüzde 60’ı yenilendi. Bu hem yenilenme için bir fırsat, hem de dezavantaj; zira siyaset tecrübesi olmayan kadrolarla karşı karşıyayız. Ve çok usta siyasetçilik gerektirecek bir döneme giriyoruz.

⁽¹⁾ http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/06/kurdish-peace-process-turkey-election-erdogan-150608053456502.html

[email protected]