Yıldıray OĞUR
Kitap bitince tekrar kapağa bakıp emin olmaya çalışıyorsunuz. Az önce okuduğunuz satırların yazarı bir sene önce Türk Silahlı Kuvvetleri’nin başında bulunan bir orgeneral miydi?
Boru değil. İlker Başbuğ’un emeklilik harikası “Terör Örgütlerinin Sonu“ başlıklı 232 sayfalık kitaptan (Remzi Yayınları) bahsediyoruz. Kitabın en büyük faydası konusu olan PKK ve Kürt Sorunu’nundan daha büyük bir sorunumuz olduğunu çıplak bir şekilde göstermesi: Saatleri durmuş, takvimlerin sadece arka sayfalarındaki fıkraları okuyan bir Genelkurmay sorunu.
Başbuğ önsözde, mektup arkadaşı ABD Merkez Komutanı Orgeneral James Mattis’in teşvikleriyle kitabı yazdığını anlatmış. Mattis’le dost olması şaşırtıcı değil. O da dilinden çok çekti çünkü. Iraklılar için söylediği “Peçe takmayan kadınları 5 yaşından itibaren dövenler var. E bu adamlarda insanlık kalmamış zaten. O yüzden onları vurmak acayip eğlenceli“ sözü yüzünden özür dilemek zorunda kalmıştı. Benzerlik özür kısmında bitiyor tabii.
Haksızlık etmeyelim. Başbuğ terörle mücadelede onun kadar kadar acımasız değil. Uzun uzun alıntılar yaptığı başucu kitabı Audrey Kurth Cronin’in “Terör Nasıl Sona Erer” deki temel tezi paylaşıyormuş sadece: Terörle mücadelede terörün nedenleri üzerinde değil, terör örgütünün nasıl sonlandırılacağı üzerine odaklan.
Başbuğ’un kitabında ki referanslardan öğreniyoruz ki 2007 yılında İngilizce, 2009’da da Türkçe olarak yayımlanan Aliza Marcus’un Kan ve İnanç’ı olmasa PKK konusunda ordumuzun elinde derinlikli bir kitap da yokmuş. Yoksa Başbuğ PKK’nın silahlı kanadını hala ARGK, siyasi kanadını da ERNK zanneder miydi? Başında olduğu ordunun epeyce hışmına uğramış bir gazeteci olan Marcus’un kitabının sadece İngilizcesine atıf yapmasındaki mesajı da aldık.
Kitabın hemen girişinde Başbuğ’un komutanken neden demokrasiyle didiştiğini anlıyorsunuz. Atatürk’ün 80 yıl önceki Medeni Bilgiler’deki şu demokrasi tariflerinin hala geçerli olduğunu düşünüyormuş da ondan: “Demokrasi fikridir, demokrasi ülke aşkıdır, demokrasi özünde bireyseldir, demokrasi eşitliği sever.”
Bir şey anlayan? “Bu kavramları bugün bile bazıları anlamakta zorluk çekebilir” diyen Başbuğ haklı çıktı. Ama üzülmeyin sıra geldi kimsenin Başbuğ’u anlayamayacağı satırlara.
Kitapta “etnisite subkjektiftir”, “Kültürel açıdan bütün farklı gruplar ayrı bir etnik grup değildir” gibi bağlamlarından koparılmış zavallı yabancı akademisyenler şahit yapılıp döşenen taşlar sonunda “Kürtler” başlıklı bir akıl cehennemine çıkıyor. Dün Başbakan Van’da İsmet Paşa imzalı asimilasyon belgelerini değil, eski Genelkurmay Başkanı’nın kitabındaki bu bölümü kürsüden sallasa daha çok yuh sesi çıkardı herhalde.
Türk-İslam sentezci Orhan Türkdoğan’ın Eynik Sosyoloji ve J. Eller’in From Cultureto Ethnicityto Conflict (yazım yanlışları ona ait) kitaplarına atıflarla yazılan bölümde Kürtlerin etnik kökeninde belirsiz olmayan tek şey bütün yolların Türklere çıkması.
Başbuğ Kürtlerin kökenini önce Sümerler döneminde yaşayan Gutilere dayandırmış. Sonra da el çabukluğuyla Gutileri Türklere... Sonra Kürt sözcüğüne ilk defa bir boy olarak Yenisey’deki Göktürk yazılarında rastlandığından bahsetmiş. Oğuz Han’ın torunlarından birinin adı da Kürt’müş. “Kaşgarlı Mahmud’un Divan-ı Lugattit Türk’ünde de Kürt sözcüğü geçiyor.”
Ee ne kaldı? Korkmayın. Modası geçtiği için kalemi “Türkler Kürttür” demeye gitmiyor, şöyle demekle yetiniyor: Bütün bu görüşler Kürtlerin kökenleriyle ilgili değişik görüşlerin olduğunu göstermektedir. Bu olaya siyasi gözlükle bakılmadan, bilimsel olarak araştırılıp Kürtlerin etnik kökenlerini belgelerle ortaya konulmalıdır.
“Ey, Kürt, Kürtlüğün belgesini getir” diyor yani Başbuğ. “Medlerden geldiklerine inanan ve savunan” Kürtlere de benzer bir çağrısı var: “Bu husus bilimsel olarak açıklanmak zorundadır.”
Peki Kürdistan ne oluyor? O da düşünüldü. Başbuğ’a göre evet Selçuklular Kürdistan diyorlar, tamam. “Ama bu etnik bir ad değil tamamen bir coğrafya adı“, tamamen. Türkiye gibi mesela. Türklerle ne ilgisi var, bu coğrafyanın buzul çağından beri adı bu.
Selahaddin Eyyubi’ye yönelik “Kürt suçlamasına” da bir cevabı var Başbuğ’un, anlayana tabii: “Tikrit’te doğan “Selahaddin Eyyubi bazılarına göre kendisini Kürtlükle güçlü bir şekilde bağlamamıştır. Eyyübi bir Kürt aşireti lideri değildir. Türklerin hakim olduğu ordulara komuta etmiştir.”
Peki bu Kürtlük nereden ve ne zaman ortaya çıktı? Başbuğ cevap veriyor: “20. yüzyılın başında Kürt kimliğini gündeme bizzat Kürtler değil, Kürt devletinin oluşunu isteyen İngiltere’nin gayretleri getirdi.”
Peki Kürtçe o halde ne? Başbuğ: “Farsça’nın etkisinde kalmıştır. Kürtçe birçok dilin ve diyalektiğin karışımı ile oluşmuştur.“ Türkçe gibi saf değil yani. Başbuğ’a göre “Bugün standart bir Kürt alfabesi de yok. Latin, Kiril ve Arap alfabelerini kullanmaktalar.” Hâlbuki bir Türk alfabesi var.
Başbuğ’a göre “Zazaca’nın da yüzde 80’i de Türkçe veya değişikliğe uğramış Türkçe. Normal. Zaten “Zazalar Oğuzlardan gelme.” Zazaca konuşanların hepsi de Alevi.” Kılıçdaroğlu sevinecek, Bingöllüler kızacak.
“17 yüzyılda yaşayan şair Ahmedi Khani” yazışından bu satırların sosyolojik değeri belli zaten. (Kitapta çeviri kokusu fena: Hasan El Banalar, Dhozkar Dudayevler)
Başbuğ dün “asimilasyon bitti” diyen eski Başbakanı’nı da yalanlıyor:”Gerek Osmanlı İmparatorluğu gerekse Cumhuriyet döneminde devlet tarafından sistematik asimilasyon politikası uygulanmamıştır. Asimilasyon olmadığına görene olmuştur? Entegrasyon ve bütünleşme gerçekleşmiştir.”
O halde mesele ne? Başbuğ’a göre mesele de yok zaten. “Türkiye’de etnik sorun diğer değişle “Kürt sorunu yoktur”. Ancak böyle bir sorunun olmasını isteyenlerin var olduğu unutulmamalıdır. Yoksa “1938-1984 arası barış ve huzur ortamı nasıl izah edilebilir?”
Akılla izah edilemeyeceği açık.
Dağılın o zaman...
Yazarlar
-
İbrahim KirasKafkasya ötesinde kanlı satranç 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEBahçeli’nin jeopolitik sorumluluğu 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuBenimki bir valiz hikayesi… 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞYangınlar yeniden başladı, Orman Bakanı ne yapacak ve George Orwell 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUOtoriterliğe dair bir hukuk manifestosu 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taha Akyol‘Enflasyon düşüyor, müsterih olun’ 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİklim adıyla sınai kirletmenin ticareti 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “Kürt Sorununda atılacak ‘hayal gibi’ 9 adım…” 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciŞimşek görmüyor mu? 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKSıcak bir yaz, serin bir sonbahar ve belirsiz bir kış 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUNe de çabuk unutuluyor… Hatırlatıyorum… 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİİnsan yerin yüzüdür 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanÜç liderin 12 Gün Savaşı’nda karşılaştırmalı performansı 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEButlan 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞELLİ MİLYAR DOLAR DÜNYADAKİ AÇLIĞI ÇÖZÜYOR… 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti, kendi eseri olan bu Türkiye fotoğrafına daha dikkatli bakmalı 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAToplumsal Muhalefetten Demokratik Topluma: Halkların, İnançların ve Özgürlük Güçlerinin Birleşik Müc 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet, nasıl “devletimiz” olur? 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye, sıcak savaşlara evrilen küresel paylaşım savaşının hem sahnesi hem öznesi 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURDemek ki “ideolojiler” henüz ölmemiş 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANDavalar, mahkemeler ve siyasi dizayn 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENSiyaset ırmağı kirlenirken… 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENOrtadoğu ve Kürtler CHP’yi Çağırıyor 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraAdalet ve Kalkınma Partisi’nin Ön Tarihinden 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNBarışı savunmayayım da ne yapayım! 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanŞaka değil, Kılıçdaroğlu sahiden gelip CHP’nin başında kalmak istiyor! 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluTonlarca hurdanın akıbeti belirsiz, ihaleler tartışmalı, işlem yok: Karayolları kimleri zengin ediyo 28.06.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
25.06.2025
21.06.2025
18.06.2025
16.06.2025
15.06.2025
11.06.2025
8.06.2025
4.06.2025
2.06.2025
1.06.2025