Abdurrahman Dilipak
Azerbaycan deyince aklımıza gelen nedir? “iki devlet, bir millet” sloganı değil mi? Aslında Anadolu coğrafyasının tarihini bilmek istiyorsanız, tarihinizi 1071’le Malazgirt’ten başlatmamanız gerek. Anadolu’nun fethini.. Mesela birçok kişi bugünkü Moğolistan’dan çıkıp Gobi çölünü geçip Anadolu’ya geldiğimizi zanneder. Azerbaycan haberlerini siz Tv’lerden izliyorsunuz, ben bugün işin öteki yanını yazayım.
Aslında ne İstanbul’un fethini biliyoruz, ne de Anadolu’nun fethini! Anadolu’nun İslamlaşmasının Diyarbakır’dan başladığını da bilmez birçok kişi.. Kadisiye savaşını, Mısır’ın ve Filistin’in fethini de bilmeyiz. Kırım’ın fethini de. Kırım, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1475 yılında fethedildi. Fatih Sultan Mehmed, İstanbul’un fethinin ardından Karadeniz’e de bayrak gösterdi. Sadece Anadolu ve Rumeli hisarları ile sınırlı bir tarihle bir yere varamayız. 2020, 5 Haziran’ı Kırım’ın fethinin 545. yılı idi mesela. Tabi ki, yine ıskaladık.. 15 Ağustos 1461 günü Trabzon, Fatih tarafından karadan ve denizden kuşatılarak fethedilmişti, 559 yıl önce. Okumayınca olmuyor. Sadece TV’den kurgulanmış diziler izleyerek tarih, ekrandan kulaktan dolma bilgilerle din öğrenilmiyor. Garip değil mi, bir yandan Moğollar’ın ne kadar zalim olduğunu anlatıyoruz, öte yandan Hun İmparatorluklarını Türk devleti olarak selamlıyoruz. İslam medeniyetinin yıkılışına yol açan Bağdat’ın Hulagu’nun eline geçmesi de gerçek, sonradan bu insanların Müslüman olup İslam’a hizmet etmesi de. Biz Timur’u “Aksak Timur” olarak aşağılarız. Özbekistan’da Timur bizdeki Fatih’in saygınlığına sahiptir.
Konfederatif, başkanlıkla yönetilen. Anayasası, meclisi, parası, pulu, hükümeti olan “Kars İslam Cumhuriyeti”ni de bilmeyiz, “Batı Trakya Türk Cumhuriyeti”ni de. Varsa yoksa Sivas ve Erzurum Kongresi, Türkiye Cumhuriyeti ve Hatay Cumhuriyeti. Ve aslında daha bir sürü kongre hükümeti.
Alparslan nereden geldi de Anadolu’yu fethetti. Ordusu sadece Türklerden ve Müslümanlardan mı oluşuyordu? Alparslan’ı en çok meşgul eden Bizans ordusu mu idi, yoksa kendi öz kardeşi mi?
Fatih’i okurken Cem Sultan’ı da okusak, Yıldırım Beyazıt’ı okurken Timur’u da okusak, Alparslan’ı okurken Çağrı beyi de okusak. Tarih ders almak içindir, övünmek ya da dövünmek için değil. Kerbela, ya da Kudüs’ün fethi, kaybettiklerinizi kazanabiliyor musunuz, kazandıklarınızı koruyabiliyor musunuz? Peygamberler dışında, mutlak anlamda hiç kimse için masumiyetten söz edemeyiz. Her insanın doğru, eksik ya da yanlış yanları olabilir.
Mefahirden ibaret, kurgulanmış bir fanteziye dönüştürülen tarih hikâyelerinden yakamızı kurtaramadığımız sürece, bütün bu anlatılanlar bugünü ve geleceği anlamak için bize tarihten gelen bir tecrübe ve bilgi birikimi olarak hiçbir katkı sağlamayacaktır.
Bugün birçok kişi, 100 yıl önce Toros’larının alt yakasının Haleb eyaletine bağlı bir bölge olduğunu bilmez. Ayasofya’yı konuşurken ortaya çıkmıştı, ne Bizans’ı, ne Ortodoks’luğu, ne Osmanlı’yı, ne Doğu Roma’yı biliyoruz.
Azerbaycan’la Ermenistan arasında bir çatışma var, aynı gün internette bir haber: Ermeni Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan katıldığı bir televizyon programında dikkat çeken açıklamalarda bulunmuştu. “Türkiye’de 100 binin üstünde gizli Ermeni var” iddiasında bulunan Ateşyan, Tunceli’nin yüzde 90’ının Ermeni olduğunu savunmuştu. Bir o kadar, hatta daha fazla, Rusya’dan ya da Ermenistan’dan gelen Ermeni, çoğu İstanbul’da kaçak olarak çalışıyor. Sanırım bazı konularda daha çok okumamız gerek, daha çok soru sormamız ve cevabını aramamız gerek. Gerçeklerle yüzleşme cesaretine sahip olmamız gerek. Gerçek olan herkes için en iyi olandır. Ermeni Kızılbaş, Ermeni PKK ilişkisini iyi araştırmak gerek. İnkâr ve meydan okuma ile bir yere varamayız. Sonunda biz asırlarca birlikte yaşamış bir halkız.
Batum Antlaşması ile 4 Haziran 1918’de Azerbaycan Millî Şurası ile Osmanlı Devleti arasında çok yönlü işbirliği çerçevesinde Azerbaycan Heyeti Osmanlı Hükümetinden askeri yardım talep etti. Bu süreçte Enver Paşa’nın kardeşi, Azerilerin “Milli Kahraman” olarak selamladıkları Nuri Paşa tarafından kurulan “Kafkas İslam Ordusu” Filistin Cephesinden getirilen 106. ve 107. piyade ve 56. topçu alayları ile desteklendi. Bu anlamda Çanakkale’den Filistin’e, Filistin’den Azerbaycan’a bir yol gitmektedir. Osmanlı Ordusu Nahcivan üzerinden Güney Azerbaycan’a girerek, Irak cephesinde bulunan 6. Ordu’ya bağlı Ali İhsan Sabis Paşa emrindeki 4. kolordu kuzeye ilerleyerek 8 Haziran 1918’de Tebriz’de kontrolü sağladı.. Daha sonra Ermeni kontrolündeki Hoy üzerinden Karabağ’a yürüyerek Kuzey Azerbaycan’la Güney Azerbaycan’ı birleştirdi. İşte bugünkü Karabağ o Karabağ.
Enver Paşa, Bakü’nün kurtuluşunu “Allah’ın yardımı ile Bakü şehri 30 saatlik şiddetli muharebeden sonra, 15 eylül 1918’de (1334)’te saat 9 sularında zabt edilmiştir” diye duyurdu. Ekim ayı başında da Osmanlı askerleri Dağıstan’da Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti’ne destek verdi.
17-18 Ocak 1919 tarihleri arasındaki Büyük Kars Kongresinde ilan edilen, Konfederatif Kars İslam Cumhuriyeti, 12 Nisan’da İngilizlerin Kars’ı işgal etmeleriyle son buldu. Osmanlı birlikleri artık Doğudaki hattın gerisinde kaldılar.
Bize Sivas ve Erzurum kongreleri anlatılır ama, olayın bu yanı anlatılmaz. Mesela, sahnedeki panoda “Aranızda Şura (Sovyet) ile hükmedin” ayetinin yazılı olduğu ve Sovyet rejiminin Kur’an’ın mehdiyeti olduğu iddia edilen, Komintern tarafından organize gerçekleştirilen 1. Doğu Halkları Konferansı, 1- 7 Eylül 1920 tarihleri arasında Bakü’de gerçekleşti. Biliyorsunuz, Arapçada “Komunist” “Şurevi” demektir.. Mustafa Kemal, Fevzi Çakmak’a Türkiye Komunist Partisi’ni boşuna kurdurmadı yani! Ya da Taksim Anıtı’ndaki “Rus generalin heykeli ne alaka yani” demeyin! Ve unutmayın, tarih övgü ya da sövgü kitabı değildir. Osmanlı, Bizans, Doğu Roma, Hilafet, Kırım, Yunanistan, Suriye, Irak, Azerbaycan, Filistin, Çanakkale, Anadolu’nun fethi, Türklerin İslamlaşması bize anlatıldığı gibi olmayabilir. Övünmek ya da dövünmek yerine, karşılaştırmalı olarak okuyup, aklı kiraya vermeden anlamaya çalışmak daha iyidir. Sahi bu sınırları, kim, niçin ve nasıl çizdi? Selam ve dua ile.
Yazarlar
-
Taha Akyol‘Karamsarlık yaymak’ 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZYeni çözüm süreci komisyonuna dair 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİYargıda yine mi temizlik başlamış? 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasBakü ve Erivan başardı, Türkiye kazandı 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUTürkiye terörsüz olacak, bölünmeyecek.. Amenna.. Ya Suriye’den gelecek tehdit? 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİSon vatanı Türkiye olanlar ilk vatanı Türkiye olanlara vatanseverlik dersi veremez 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazBöyle mahkemenin hükmüne adalet denir mi? 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞŞimşek, ÖTV, cari açık ve gümrük birliği 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUŞakülünden çıkmış bir ülke: Türkiye 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNZengezur’a Trump kaması: Kime niyet kime kısmet? 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan Özkanİsrail ordusu, Gazze’de ekilebilir arazileri de sıfırlıyor 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA15 Ağustos Toplumsal Devrime Giden Yol... 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIR'Yeni Türkiye'de umudu yalnızca 51 kişilik komisyona bırakmalı mıyız? 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURÜzgünüm, kimse Türkiye’yi bölmek istemiyor 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞKOMÜNİST BİR YAZAR VE“İKİ KADIN İKİ AŞK…” 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilYolsuzluk: Çürümenin Kurumsallaşmış Hali 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanDevleti yönetenler milletlerine güven vermek istiyor olsaydı… 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezTeo-politik inşaya karşı dinsel bireycilik: İtaat mı? İtiraz mı? 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRBU KOMİSYON NE ÇÖZER? 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayBir dönüm noktasında mıyız? 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunÖzlemek ne uzun bir mesafe, Dersim… 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKYeni Süreç, korkular ve umutlar 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNE“Norm Devlet” üzerinde 19 Mart gölgesi 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUSiyaset CHP’siz, CHP siyasetsiz olmaz 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluGeri dönülmez çözümde son düzlük... 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENSüreç Olmasaydı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti kendini nasıl bu hallere düşürdü… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÇeteler çağı ve muhteşem çöküş… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçKürt sorunu, komisyon ve Marx… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarŞeffaf, açık ve çoğulcu 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraÇağdaş Türkiye 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİsa’nın takipçilerine sığınan Muhammed’in takipçileri 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞAdemimerkeziyet: Dikey güçler ayrılığı ya da paylaşımı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTUtanmazlığın ve Çürümüşlüğün Belgesi: Sahte Diploma Skandalı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “İmralı’da Bir Mahkûm” 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluKalorifer kazanından rektör danışmanlığına ve öğretim görevliliğine uzanan yol: Sahte diplomaya ne g 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİki öncü şirkete nasıl sızıldı: Denetimsizliğin çürüttüğü devlet 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜR‘Dijital devlet’ işgali: Girilmedik kurum yok! 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEKaş yaparken göz çıkarmak 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKalemşörler ve Çubuk Ustaları da Silah Bıraksın! 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezEkonomiyi düzeltmekle iş bitmez 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciÇürüme! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANErdoğan’ın korktuğu başına geldi 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPartiler ve toplum nereye gidiyor? 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKBatı, Türkiye, ulus-devlet: Vazgeçmenin fırsatları ve riskleri 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRKomisyon hayırlara vesile olsun inşallah… 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSüreç ya da Çözüm Komisyonu 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYAzerbaycan ile Rusya arasında savaş çıkar mı? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUKötülük durur durur, seni de vurur! 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENBeyaz Toroslu savcı olayına iktidar nasıl bakıyor? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünSuriye’de istikrarı sağlamak mümkün mü? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANTartışmayı kazanmaktan önce becermek gerek 21.07.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYABeşiktaş düzene karşı çıktı: Sessiz devrimin adı olacak 19.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerULUSAL KİMLİK DAVASI 18.07.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTaşıyıcı koalisyonlar ve ormanın içindeki CHP 17.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENKürt ulusunun kavgasında bir sosyalist lider 13.07.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğlu‘Türkiye Müslümanları’ kimler oluyor? 11.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYKopukluk ve “Anadolu Kırılması” 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANRahip Brunson ve öğrenci Rümeysa 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan CEMALTerörsüz Türkiye! İyi güzel, peki ya demokratik Türkiye?.. 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNBoykot ve sokaklar neden bu kadar korkutuyor? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selva Demiralpİmamoğlu krizi ve ekonomik yansımaları 20.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKürt ‘açılımı’nın nedeni Suriye değil, Türkiye! 15.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Doğan AKINAhmet Sever: Eşsiz, kırgın, yalnız… 26.02.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNCHP’ye açılan soruşturmaların ortak hedefi Ekrem İmamoğlu 12.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN“Mesele”yi hayatın içinden çözmek 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMDEVLET VE KÜRTLER SORUN DEĞİL KONU! 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselEkonomik büyümede iyimser olunabilir mi? 13.01.2025 Tüm Yazıları
-
Münir AKTOLGABATI’DAN FARKLI BİR ÖRNEK OLARAK TÜRKİYE’DE VE ARAP ÜLKELERİNDE DEVRİMCİ DÖNÜŞÜM DİYALEKTİĞİ... 16.12.2024 Tüm Yazıları
-
Necati KURBÜYÜK TÖS BOYKOTU 15.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cenk DoğanÜRETİCİLERE İLK OLARAK KOOPERATİF LAZIM 4.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cevat KORKMAZFiller ve Çimen... 22.11.2024 Tüm Yazıları
-
Tuncer KÖSEOĞLUTamirhanelere giden toplar… 4.11.2024 Tüm Yazıları
-
Ayşe HÜRDevletin Muhteşem Örgütlenmesi: 6-7 Eylül 1955 Pogromu 9.09.2024 Tüm Yazıları
-
Ferhat KENTEL“Maarif” marifetiyle yeni “makbul vatandaş” kurma çabaları 26.07.2024 Tüm Yazıları
-
Banu Güven“Bozkurt” Almanya’da sahaya indi 4.07.2024 Tüm Yazıları
-
İBRAHİM Ö. KABOĞLUDevlet ve yürütme kaç başlı? 27.06.2024 Tüm Yazıları
-
Gürbüz ÖZALTINLICHP’nin normalleşme politikası Erdoğan’a mı yarar? 21.06.2024 Tüm Yazıları
-
Oya BAYDARBir yazamama yazısı 14.06.2024 Tüm Yazıları
-
Bayram ZİLANAK Parti’de değişim gecikiyor mu? 4.06.2024 Tüm Yazıları
-
Soli ÖzelBetül Tanbay'ın gözünden "Gezi"nin tarihi 30.05.2024 Tüm Yazıları
-
Reha RUHAVİOĞLUTürkiye’de Kürtçenin Durumu: Gidişat, İmkânlar ve Fırsatlar 18.05.2024 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANNeden Yeterli Halk Desteği Alamıyoruz! 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞ31 Mart'ın merkez üssü: Pazarcık ve Elbistan 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
Atilla AytemurBingöl Erdumlu Kitabı: Film gibi hayat* 24.01.2024 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİ“Gazze’deki Uzun Savaş” 10.01.2024 Tüm Yazıları
-
Şahin ALPAY"Ergun Abi"ye veda 10.11.2023 Tüm Yazıları
-
Ahmet ALTANYüzyıllık cumhuriyet başarılı mı başarısız mı? 29.10.2023 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
26.08.2024
5.08.2024
4.06.2024
27.05.2024
20.05.2024
5.05.2024
29.04.2024
22.04.2024
2.06.2022
7.03.2022