Gürbüz ÖZALTINLI
Daha önce de ses yükseltmeler, ayar vermeler, dışarıdan işitilen gıcırtılar olmuştu iktidar ortakları arasında. Seçimlerden sonra tanık olduklarımıza kayıtsız gözlerle bakanlar, “bunlardan bir şey çıkmaz” diye düşünen muhalifler, “biz kendi işimize bakalım” havasındalar. Özgür Özel “hadi oradan keratalar” diye tatlı sert azarladı iktidar ortaklarını. “Meşgul etmeyin memleketi” dedi.
Siyasetin retoriğinde böyle kıvrımlar, çalımlar olabilir tabii. Yaratıcı kafiyeler, iç soğutucu efelenmeler, fayda umulan kimlik sembollerini peş peşe sıralamalar… Bütün bunlar şıklık yaratabilir ama siyaset herhalde bundan ibaret değil.
Ne olup bittiğini anlamaya çalışmamız, tartışmamız çok önemli.
Seçimlerden önce, Erdoğan, bakanların yeniden görev almasının yolunu kapatan tercihlerde bulundu. Milletvekili yapılarak, nezaketle, yürütme gücünün dışında tutuldular. Seçimlerden sonra attığı adımlarla, bu kararların, iktidar içindeki dizilişin, güç kullanma alanlarının güncellenmesiyle ilgili olduğu anlaşıldı.
Bahçeli ve temsil ettiği devlet çekirdeğinin, toplumsal karşılığını çok aşan bir bürokratik sahayı kuşattığı ve iktidar bileşimi içinde oldukça etkin vesayet gücüne dönüştüğü, dışarıdan da görülebilir olmuştu.
Yeni bir paralel yapı mevcudiyetinin bütün işaretleri şimdi artık iyice göz çıkartıyor.
Nitekim, seçimlerden sonra hiç gecikmeden Ali Yerlikaya hamlesi geldi ve bu anlaşılır nedenlerle Bahçeli’yi çok rahatsız etti.
Ardından Anadolu Adliyesi Başsavcısı’nın (basına da sızdırılan) HSK’ya yazdığı mektup olayıyla karşılaştık. Zehir zemberek bir içeriğe sahipti ve isim isim ifşalar taşıyordu. Bunun, Soylu’yu tasfiye adımının yargı bürokrasisindeki izdüşümü olduğunu düşünmemek için hiçbir sebep yok.
Kanımca, ortaklığın devlet kanadı da bu hamleleri “iç tasfiye girişimi” olarak okudu. Yargıtay 3. Daire kararı, bu tasfiye girişimine karşı Erdoğan’a yöneltilmiş bir “başkalarına benzemeyiz, ayağını denk al” cevabıydı. AYM üyelerine suç duyurusu ve (Can Atalay’ın mahkûmiyet kararını okutmayıp AYM sonucunu beklediği için) Meclis’e yöneltilen eleştiri aşırılıkları, meselenin siyasi olduğunun anlaşılmasını sağlamak kastı taşıyordu; bir meydan okumaydı.
Yargıtay kararının arkasında Erdoğan’ın iradesinin olduğu; iktidarın Anayasa değişikliği için zemin yaratma operasyonu yaptığı; ortada bir iç çatışma bulunmadığı analizlerine katılmak mümkün gözükmüyor. Bahçeli ve Erdoğan’ın konuyla ilgili yaptığı konuşmalar, ortak bir irade değil, tam tersine (kamuoyu önünde açığa vurulması taraflarca zamansız bulunan) kuvvetli bir iç gerilim olduğunu çok belli etti.
Nitekim bu sürecin devamında gündeme getirilen 50+1 tartışması da bu gerilimin açığa vuruluş mesajlarıyla yüklüydü.
Bu arada, Sinan Ateş cinayetinin savcısı ile birlikte yönü de değişti. Cinayetle ilgili aranan kişinin evinde bulunduğu, almaya gelen polisleri kovan eski MHP milletvekili, artık zanlı statüsünde. Bu gelişmelerin ardından, Ankara Cumhuriyet Başsavcısı’nı FETÖ’cü olmakla itham eden bir haber sitesini yönettiği iddiasıyla Ülkü Ocakları Genel Başkan Yardımcısı gözaltına alındı.
Ogün Samast’ın tahliyesi ve hemen ardından yeni bir iddianame düzenlenerek dava açılması da dikkat çeken bir gelişme.
Özetle iktidar alanında bir sorun yaşandığı aşikâr.
Bilmediğimiz, kestiremediğimiz husus, bu sürtüşmenin derinliği; ne gibi motivasyonlar etrafında oluştuğu.
Yalnızca, Erdoğan’ın “bürokratik kuşatma”yı potansiyel bir tehdit olarak algılaması mıdır? Bunun yanısıra, yönelmek istediği yeni siyasetler ve açmak istediği manevra alanları var da, önünü kesen basınçlar mı söz konusu? Bunları bilmek zor.
Fakat neden Erdoğan’ın, Türkiye’nin ezici çoğunluğunun rahatsız olduğu ve faturasını da MHP’nin değil, pekâlâ AKP’nin ödediği sorunlardan kurtulmak istediğini düşünmeyelim? Yargı’da, Emniyet’te çeteleşme iddialarının açık mektuplara döküldüğü; küresel mafyanın merkezine dönüşmeye başlayan, gri listeye yerleşmiş bir Türkiye gerçeğini Erdoğan’ın görmüyor olması düşünülebilir mi? Bu kaotik, patolojik yapının ekonomik-siyasi bedelleri olduğundan habersiz olabilir mi?
Erdoğan bu gidişi değiştirmeyi neden arzu etmesin; bu sorunları düzeltebildiği oranda kendi siyasi gücünün daha da artacağını düşünmesin?
Muhalefeti ilgilendiren daha önemli soru ise şu: İktidar alanında yaşanan bu yarı örtük çatışmaya “bizi meşgul etmeyin” kafasıyla yaklaşılabilir mi?
Güvenlik bürokrasisindeki tasfiyeler, çetelere operasyonlar, Cumartesi Anneleri üzerinden ılımlılık mesajları, yargıda açıktan suç duyurularıyla, zehir gibi mektuplarla açığa çıkan mücadele, Cumhurbaşkanı seçilme oranı ile ilgili tartışma… Bunlar “keratalar arası sorun” denilip geçilecek işler midir?
Denilebilir ki (deniliyor da zaten), “Erdoğan kendi koltuğunun bekasını düşünüyor. Pragmatizm yapıyor.” Evet, kuşkusuz iktidarını düşünüyor; elbette pragmatizm yapıyor. Fakat bu tespitin doğruluğu, muhalefetin süreci doğru yerden yakaladığını ve etkili politikalar geliştirdiğini göstermez.
“İktidar ortaklarının çatışmasına bel bağlayamayız…” Bu da söylendi. Oysa kimse, bu çatlaktan yürünürse iktidar dağılır iddiasında değil. Bu tür çatışmaların nereye evrileceğini kestiremeyiz. Gündemini devlet içi yozlaşmanın, çeteleşmenin oluşturduğu bir iktidar içi gerilimde, muhalefetin müdahaleye tenezzül etmesi için, iktidarın çözülme garantisini mi görmesi gerekir?
Bu mantığın izini sürelim; adım adım bizi nereye götüreceğine yakından bakalım isterseniz. MHP ile muhalefet Erdoğan’ın niyeti konusunda aynı kanıdalar: “MHP’yi sırtından atmaya çalışıyor.” MHP bu kanaatini elbette açıklamıyor; eylemleriyle, imalarıyla belli ediyor, tepki veriyor. Muhalefetin farkı, kanaatini açıklıyor ve “kendin yaptın, şikâyete hakkın yok, bizden destek arama” söylemi tutturuyor. Peki sonuç? MHP ve muhalefet Erdoğan’ın MHP’den kurtulması girişimlerine karşı çıkmakta fiilen birleşiyorlar. Erdoğan’ı yalnız bırakan “büyük konsensus”: Mevcut iktidar bileşimi devam etsin! Siyasi hamle üretememenin; kof propagandanın gelip dayandığı yer bu oluyor.
Şunu görmemiz lâzım: hangi konu tartışılırsa tartışılsın, Türkiye’de sadece Erdoğan’ın gücünü kırmaya odaklanmış, onun üstüne abanmaya koşullanmış bir muhalif refleks var. İktidarın diğer derin katlarının fazla göz önünde olmaması bu anti-Erdoğancı refleksin siyasi hamlığını, sığlığını gizliyor. Muhalifliğin Erdoğan karşıtlığına çakılı kalmışlığı, kutuplaşmış evrenimizle de çok ilişkili şüphesiz. Muhalif siyasetçiler Erdoğan öfkesini tatmin etmeyen söylemlerin alıcısı olmadığının farkındalar. Onların pragmatizmi de böyle işliyor.
Yargıtay kararından sonra okun sivri ucunu Erdoğan’a yöneltmek, onu darbecilikle suçlamak “ele geçmiş bir siyasi fırsatın yerinde kullanımı” gibi gözükebilir. Fakat ya gerçek darbeciler sütre gerisinden el ovuşturuyorsa? Pragmatik olsa da, temiz eller güveni vermekten uzak düşse de; devletin en hayati katlarındaki çeteleşmelerin üzerine gitmeye yönelen bir irade ile ona direnç gösterenler arasında tarafsız kalmak mıdır doğru politika? Olup bitenlere bu gözle bakmak; sürtüşmeleri buradan da okumak mümkün değil mi?
Misal; 50+1 tartışmasında, “Anayasayı çiğneyenle yeni anayasa tartışmayız” diye kestirip atan çıkış, olabilecek en etkili siyasi müdahale midir? Hiçbir nüans içermeyen, tartışmayı başka zeminlere taşıyabilecek kapıları yoklamayan; sadece MHP’nin içini rahatlatan bir keskinlik yok mu bu efelenmede?
Muhalefet elbette Erdoğan’ın siyasetlerini, söylemlerini eleştirecektir. Bu ucube rejimin yol açtığı derin çürümelerde Erdoğan’ın taşıdığı sorumluluğun gözden kaçmasına izin vermeyecektir. Sorun, bu eleştirilerle, doğru ve etkin siyasi müdahaleleri birleştirme esnekliğini gösterme becerisindedir.
Başlıktaki soruya kendi verdiğim cevabın altını çizerek bitireyim.
İktidardaki “kerataların” çatışmaları bizi ilgilendirir.
Hem de çok yakından…
Yazarlar
-
Taha AkyolTrump Planı? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHamas’ı kim silahsızlandıracak? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanS-400’leri ne yapabiliriz? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBeklenen Mesih: Kurtarıcı arayışının toplumsal anatomisi 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEÖcalan’ın özgürlüğü 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞ“Ortaklaşmacı demokrasi” örnekleri: Fransa-Yeni Kaledonya özerk bölgesi 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURTrump’ın Gazze Planı’nın alternatifi ne? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYABarış ve Demokratik Toplumun İnşası İçin Meclis Adım Atmalı: Yasa Çıkarmalı, Komisyon Öcalan’ı Dinle 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin KarabaşoğluYönetilenlerin özgürlüğü yöneteni de özgürleştirir 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünEleştirelim ama plana da şans tanıyalım… 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUGazetecilik bir kez daha tartışılıyor 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayArjantin’in çıkmazı: Şok terapi, bağımlılık ve ABD’nin gölgesi 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZYeni Çözüm Süreci: Hakikatle yüzleşme 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanJet motoru sıkıntısı: Tek geciken Kaan değil 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasKendi uçağımızı kendimiz yaparken 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRMHP’li Yıldız’ın KON’u AK Partili Miroğlu’nun Roja Welat’ı… 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKrallar ve ulus-devletler 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciAsgari ücret 30.000 TL 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalKirk ve ICE vakaları ile faşizme doğru mu? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRZeytinlik yasasından Akbelen ve İliç'e; enerji ve maden hikâyesinde kaybolan gelecek 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRTÜSİAD isyan etmişti: Ciner’e kayyumun gerekçesi o madde! 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANGazetecilik can çekişiyor! 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞSİYASETÇİ ZENGİNLEŞİRKEN VATANDAŞ FAKİRLEŞİYOR, NEDEN? 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSarkozy’nin tarihi mahkûmiyeti 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇZaferden hapishaneye 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN“Trump’ın verdiği meşruiyet” notları 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKSüreç Suriye’yi, Suriye süreci bekliyor. Peki bu kısırdöngü nasıl aşılacak? 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYMutlakiyetçiler ve Cumhuriyetçiler 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluTrump’a neler verdik, neler alacağız! 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUErdoğan’ın tercihleri 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİTrump-Erdoğan görüşmesine hile karıştı mı? 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuBoeing - Gazze ilişkisi nedir? 26.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNYetersiz bakiye! 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaŞimdi de Mansur Yavaş hedefte 24.09.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞBayrampaşa ve maskeli balo 23.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENKasabın bıçağını bileyen adam 23.09.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezGonca Kuriş’in kemiklerini, sevenlerin yüreğini sızlattılar 21.09.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraCumhuriyet-Halk-Parti 20.09.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRYANARDAĞ ÖZÜR DİLEMELİ 17.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçArşivden | 12 Eylülcüler nasıl bir ülke hayal etmişti? 14.09.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
28.04.2024
14.04.2024
8.04.2024
5.04.2024
25.11.2023
16.11.2023
12.11.2023
9.05.2023
7.05.2023
2.05.2023