Hakan AKSAY
Moskova'dayım.
Şaşkınım. Üzgünüm. Kızgınım.
Bir çuval incirin berbat edildiği gün bugün (dün).
Rusya'daki "Türkiye algısı"nın bir anda hızla karardığı gün.
Türkiye'nin en fazla soru uyandıran, en fazla eleştirilen, en fazla kızgınlık yaratan ülke olduğu gün.
Bugün (dün) Türkiye bir Rus uçağını düşürdü.
Ruslar, bazı konularda anlaşamasalar da, epeydir birçok alanda yakın partner, iyi komşu, hatta dost olarak gördükleri Türklerin, kendilerine karşı silah kullanmasıyla sarsıldılar.
* * *
"Turtsiya"... Yani Rusça "Türkiye"...
Rusya'da yaşadığım 26 yıl boyunca hiçbir zaman "Turtsiya" kelimesinin bir gün içinde bu kadar sık telaffuz edildiğini ve yazıldığını duymadım, görmedim.
Dün bu yaşandı.
Ve Türkiye ile Rusya arasında izleri kolay kolay çıkmayacak bir güven yarası oluştu.
* * *
Ruslar diplomasiyi iyi bilir, sabırla ve kararlılıkla uygular. Doğru ya da yanlış, haklı ya da haksız, o ayrı konu; ama tavırları planlı ve istikrarlıdır.
Rusya büyük devlettir. Sovyetler'den sonra kolu kanadı kırılmış, kaybettiği gücün etkisiyle komplekse kapılmıştır; ama yine de toparlanıp "büyük devlet" olduğunu kendisine ve - en önemlisi - dünyaya gösterme hevesiyle yanar tutuşur.
Ancak katlanmasını, içine atmasını, gereğinde susmasını ve "gününün gelmesini" beklemeyi bilir.
10 Ekim 2012'de Türkiye yönetimi, Moskova'dan Şam'a giden uçağı zorla Ankara'ya indirdiğinde Rusya kızdı. Ama renk vermedi.
18 Temmuz 2014'te Başbakan Erdoğan, Ukrayna ile Rusya arasındaki çatışmalar sırasında düşürülen Malezya uçağını "Rusların indirdiğini" herhangi bir kanıt göstermeden söylediğinde Rusya daha fazla kızdı. Ama yine sabretmesini becerdi.
* * *
Dün durum farklıydı.
Rusya lideri Putin, uçaklarının düşürülmesinin Türkiye ile ilişkileri "ciddi olarak etkileyeceğini" söylerken yüz hatları, mimikleri, vücut dili bambaşkaydı.
Türkiye ziyaretini iptal ettiğini ve Rus turistlerin de oraya gitmemelerini tavsiye ettiğini dile getiren Dışişleri Bakanı Lavrov'la ilgili olarak da aynı şeyleri tekrarlayabilirim.
Rus milletvekillerinden askerî yetkililere, gazetecilerden "sokaktaki insan"a kadar birçok tepki daha ortaya kondu dün.
"Türkiye ile yapılan tüm anlaşmalar askıya alınsın" gibi son derece yanlış ve aşırı heyecanlı öneriden tutun da "Türk gıda ürünlerini protesto edelim" çağrısına kadar.
* * *
"Rusya şimdi ne yapar? Gazımızı kesip bizim donmamızı mı ister?"
Hayır, Moskova'nın böyle bir yola gireceğini düşünmüyorum.
Rusya anlaşma yükümlülüklerini yerine getirir; çünkü getirmezse kendisi zarar görür.
Ama Kremlin'in vereceği cevaplar, atacağı adımlar olacaktır.
Bunlar arasında "Ankara'nın IŞİD'e verdiği desteği" çeşitli örneklerle gösteren ve bu arada IŞİD petrolünün Türkiye aracılığıyla alınıp dağıtıldığıyla ilgili açıklamalar, hatta kanıtlar gelebilir.
Böylelikle Türkiye'nin "Anti-IŞİD koalisyon"dan yalıtlanması yolunda çaba sarfedilebilir.
Moskova'nın Kürtlerle ilişkileri daha fazla güçlenebilir, PYD ile - biraz da Türkiye'nin tepkisiyle - yavaşlatılan işbirliği ve Moskova'da ofis açılması konusunda durum değişebilir.
Türk Akımı ve doğalgaz fiyatları konusundan, Ermeni sorununa kadar pek çok sıkıntı "Rusya'nın katkısı ile" büyüyebilir.
* * *
Türkiye Rusya'nın 7. büyük ticari partneridir.
Rusya ise Türkiye açısından 2. basamaktadır.
Enerjide yollarımızın çoğu Moskova'ya çıkar.
Ticaret, turizm, inşaat... Bu liste uzar da uzar...
"Ama ANGAJMAN... " diyorlar...
Bu kuralsız ülkede ANGAJMAN KURALLARI'nın uygulanmasını neredeyse kutsal bir görev olarak sunuyorlar.
Uluslararası ilişkilerde, Moskova ile işbirliği konusunda, gelir gider hesaplarını hiç umursamadan anında düğmeye basıp Rusya'nın uçağını düşürüyorlar.
"Gücümüzü test ettiler" ya... "Böyle yaparız biz adamı!"
Peki ya başkalarının gücü?..
Yarın çıkacak ve daha bugünden görünen sorunlar?..
Onu daha sonra mı düşünelim?..
* * *
Dün zor bir gün geçirdim Moskova'da. Sayısız mesaj, ileti, telefon konuşması, sorular, canlı yayınlar...
Upuzun süren gün nihayet bitti.
Ama rahat bir uykuya dalmak kolay değil.
Bir günde yıllarca geriye gittik.
Rusya ile çok ciddi sıkıntılar yaşayacağız.
Erdoğan-Davutoğlu yönetimi, dünkü adımıyla belki de en önemli dış politika hatasını yaptı.
Yazarlar
-
Ali BAYRAMOĞLUSiyaset CHP’siz, CHP siyasetsiz olmaz 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasHükümet yalanladı konu kapandı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURMehmet Ali Sebük’ü neden kimse hatırlamıyor? 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluGeri dönülmez çözümde son düzlük... 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHakan Fidan'ın diploması 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENSüreç Olmasaydı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti kendini nasıl bu hallere düşürdü… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUAnayasa engeli olduğu halde yeniden seçilmek isteyen başkan ne yapar? 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolTefessüh… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÇeteler çağı ve muhteşem çöküş… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçKürt sorunu, komisyon ve Marx… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTUtanmazlığın ve Çürümüşlüğün Belgesi: Sahte Diploma Skandalı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “İmralı’da Bir Mahkûm” 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarŞeffaf, açık ve çoğulcu 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluKalorifer kazanından rektör danışmanlığına ve öğretim görevliliğine uzanan yol: Sahte diplomaya ne g 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraÇağdaş Türkiye 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazAYM kararı yargıyı bağlayacak mı? 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİsa’nın takipçilerine sığınan Muhammed’in takipçileri 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞAdemimerkeziyet: Dikey güçler ayrılığı ya da paylaşımı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet Berkanİktidar ülkeyi yönetebiliyor mu ki? Tek kişi ne kadar yönetebilirse o kadar işte… 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞMeslek liseleri tartışmaları (1) 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEKaş yaparken göz çıkarmak 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBüyük Aldatmaca: Popülizmin (Halkçılığın) Yolsuzluk Ve Eşitsizlik Konusundaki Yalanları 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİki öncü şirkete nasıl sızıldı: Denetimsizliğin çürüttüğü devlet 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUDemokratlar, ümmetçiler, ırkçılar 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜR‘Dijital devlet’ işgali: Girilmedik kurum yok! 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit Akçay2025’in kalanı nasıl geçecek? 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNESiyasî kimlikler panayırı kapandı 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezEkonomiyi düzeltmekle iş bitmez 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKalemşörler ve Çubuk Ustaları da Silah Bıraksın! 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTerörsüz Türkiye hedefi: Hukukun ve siyasetin rolü 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞKUVVETLER AYRILIĞI YOK İSE… 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciÇürüme! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYABarış ve Demokratik Toplum Çağrısı; Hasta Tutsaklar 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRGüvensizliğin gölgesinde siyaset: Geçen yıla kıyasla korku düzeyimiz yükseldi, peki neden? 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNMisak-ı Suriye! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanBatı artık Kiev’de Zalujni’yi görmek istiyor gibi 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKBatı, Türkiye, ulus-devlet: Vazgeçmenin fırsatları ve riskleri 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANErdoğan’ın korktuğu başına geldi 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPartiler ve toplum nereye gidiyor? 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRKomisyon hayırlara vesile olsun inşallah… 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYAzerbaycan ile Rusya arasında savaş çıkar mı? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSüreç ya da Çözüm Komisyonu 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİHıristiyanlıktaki “kurtuluş” fikrinin İslamda yeri olabilir mi? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunSuyun akışı ya da meramı barış olmak 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUKötülük durur durur, seni de vurur! 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRKÜRT ULUSAL BİRLİK KONFERANSI 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünSuriye’de istikrarı sağlamak mümkün mü? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENBeyaz Toroslu savcı olayına iktidar nasıl bakıyor? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKİktidarın soğuk matematiği 23.07.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANTartışmayı kazanmaktan önce becermek gerek 21.07.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYABeşiktaş düzene karşı çıktı: Sessiz devrimin adı olacak 19.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerULUSAL KİMLİK DAVASI 18.07.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTaşıyıcı koalisyonlar ve ormanın içindeki CHP 17.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENKürt ulusunun kavgasında bir sosyalist lider 13.07.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğlu‘Türkiye Müslümanları’ kimler oluyor? 11.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANRahip Brunson ve öğrenci Rümeysa 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYKopukluk ve “Anadolu Kırılması” 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan CEMALTerörsüz Türkiye! İyi güzel, peki ya demokratik Türkiye?.. 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARŞizofrenik yurttaşlık 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNBoykot ve sokaklar neden bu kadar korkutuyor? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selva Demiralpİmamoğlu krizi ve ekonomik yansımaları 20.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKürt ‘açılımı’nın nedeni Suriye değil, Türkiye! 15.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
17.07.2025
26.06.2025
22.06.2025
11.05.2025
10.05.2025
13.04.2025
29.03.2025
20.03.2025
6.03.2025
20.02.2025