Bazen olabiliyor. Bir gazetenin cahilliğe övgüsünü, dün, İbrahim Kiras yazdı da onun sayesinde öğrendim.

Cumhuriyet gazetesinin manşet değerine kavuşturduğu olayın özeti şu: “Üniversite giriş sınavında sorulan din dersi sorularına doğru cevap verenler çok azmış. Gazete bu gelişmeyi laikliğin zaferi diye kutlamış.”

Bilgisizlik laikliğin zaferi ha!

Garry Wills benim yıllar boyunca görüşlerini uzaktan izlediğim Amerikalı bir yazar. Şu sıralarda 90 yaşını sürdürüyor ve elinden kalemi düşürmediği gibi konferanslarla geniş kitleleri aydınlatmaya da devam ediyor.

Onun için kullanılabilecek birden fazla sıfat var da, kısaca ‘muhafazakar’ olarak tanımlanabilir Wills.

Wills kendi ülkesi ABD’de cehaletin prim yaptığını fark etmiş…

Dünyayı derinden sarsan 11 Eylül (2001) uğursuz olayından sonra…

New York’taki ikiz kuleler ile Pentagon’a üç uçakla saldırılan, dördüncü uçağın muhtemelen Kongre üzerine gidecekken yolcularıyla birlikte yolda düşürüldüğü o olay sonrasında, dünya kamuoyunun İslam ve Müslümanlara bakışları köklü biçimde değişti.

Müslümanlar neredeyse bütünüyle ‘terörist’ görülmeye ve buna sebep olarak da İslam’ın kutsal kitabı -Kur’an-ı Kerim- gösterilmeye başlandı.

ABD’deki hedeflere uçaklarla saldıran gençlerin, bu eylemi, şehit olunca 72 huriye kavuşacakları inancıyla yaptıkları geniş kabul gördü.

Kur’an bir tür ‘teröre hazırlama rehberi’ olarak tanıtıldı.

Garry Wills sıkı Katolik eğitimi almış, Northwestern Üniversite’sinde tarih hocalığı yaparken çok sayıda tarihi kitap yazmış biri. Pulitzer ödüllü. 50’ye yakın eserinin çoğu dini konularda.

Son iki kitabı: Katolik Kilisesi’nin Geleceği ve Papa Francis (2015) ile Kur’an Ne Anlatıyor ve Bu Neden Önemli (2017).

11 Eylül eylemlerine kadar o da İslam cahiliymiş. Siyasilerin bir dine -İslam’a- karşı tavırları bir dindar olarak gücüne gitmiş. Ülkesinde İslam konusundaki derin cahilliğin farkına varınca, Kur’an’a ilgi duymaya başlamış Wills.

Donald Trump Jersey City’de yaşayan Müslüman Amerikalıların kuleler devrilirken bayram ettiklerine inanıyor. Trump destekçilerinin %78’i, İslam’ın diğer dinlerden daha fazla terörü teşvik ettiği kanaatinde.

Wills biraz kulak verince, Jersey City hikayesinin gerçek olmadığını, Gallup şirketinin yaptığı kamuoyu yoklamasında Müslümanların kahir ekseriyetinin -%93’ünün- terör karşıtı çıktığını fark etmiş.

Ve Kur’an okumaya başlamış.

Kitabının giriş bölümünde “Kur’an’danmış gibi ortalıkta dolaşan söylencelerin hiçbirini Kur’an’da bulmadım” diyor. Sözgelimi ölünce 72 huri ile mükafatlandırılacağı inancı Kur’an’da yok. “İkiz kulelere saldırıyı İslam’ın inanç esaslarıyla özdeş görmek mümkün değil. Üstelik böyle düşünmek potansiyel dostları düşman olarak algılamaya yol açacağı için tehlikeli de.”

Tarihte İslam adına işlenmiş bazı eylemlerin inançla bağdaştırılmasına da karşı Wills. “Engizisyonun, Haçlı Seferleri’nin, Hıristiyanların kendi inancında olmayanı öldürmesinin, hatta Hıristiyanın Hıristiyanı öldürmesinin dört ayrı İncil’de yeri var mı ki, tarihte Müslümanların işlediklerini İslam ile açıklayalım.”

Düşünün, yaşı kemale ermiş bir Katolik yazar, bir başka dinin bağlıları hakkında ileri geri sözler sarf ediliyor, yazılar ve kitaplar yazılıyor diye, o yaşında, İslam hakkında geniş bilgi sahibi olmak için Kur’an üzerinde çalışmaya başlıyor…

“Onların Allah’ı bizim de Allahımız” noktasına varıyor…

Wills ile ve kitabıyla ilgilenince karşıma yazarın değişik ortamlarda yaptığı konuşmalar da -YouTube’da- çıktı.

Hayran kaldım.

Birinde, konuşmasının başlarında, “İçinizde Kur’an’ı okuyan var mı?” sorusunu soruyor; dinleyiciler arasından tek bir parmak bile kalkmıyor.

Cehalet derin…

“İçimizden bazıları farklı dinlerden insanların meşruiyetini kabule yanaşmıyor. Oysa bunu yapmak zorundayız” diyor Wills ve 11 Eylül sonrasında ABD’de yaşananları hatırlatıyor: “Cehaletimiz yüzünden açtığımız ‘önleyici savaş’ anlayışı ile bazı insanların hayatlarını darmadağın ettik; o anlayış bugün de sürdürülüyor.”

Din dersi sorularının bilinmemesini övünülecek bir olay olarak gören ile kendi inanç sisteminden farklı bir dini ve onun kutsal kitabında yazılanları merak etmiş ve bulgularını bir kitaba dönüştürmüş Garry Wills farkı…

Savaşları çıkartan cehalettir…