Lale KEMAL
Hep yazıp çiziyoruz ama yeniden hatırlatmakta yarar var; Reformları kurumun kendi içinden yapması beklenmez. İktidar yol haritasını belirler, Parlamento üzerinden yasaları çıkartır ve ilgili kuruma tebliğ eder, “Yetkilerini demokrasi dışı işler için kullanma, millet iradesini temsil eden parlamento kararına uy,” der. Ne var ki, hükümet, TSK’nın siyasi iradeye bağlanması için hazırladığı yol haritasını rafa kaldırdığı yetmezmiş gibi bu kurumdan gelen, kimi sembolik jestlerle yetinegeldi. Bu jestler, siyasi iradeye saygılı olması gerektiği bilincinde olan Orgeneral Özel’in, 2011 YAŞ toplantısında Genelkurmay Başkanlığı’na atanmasıyla yapılmaya başlandı. Önce, Başbakan Erdoğan, YAŞ toplantılarında tek başına masanın başına oturtulmaya başlandı. Zaten böyle olması gerekirken, eski düzende askerî vesayet sisteminin bir göstergesi olarak masanın başında hem başbakanlar hem de genelkurmay başkanları otururdu. TSK’nın zaten başkomutanı olduğu hâlde, subayların diploma törenlerinde alkışın bile esirgendiği Cumhurbaşkanı Gül, 30 Ağustos Zafer Bayramı tebriklerini, genelkurmay başkanı yerine karargâhta kendisi kabul etti ve bunu gibi daha birçok jest yapıldı.
Bu sembolik jestlerle nereye kadar, diye hep sorarken, kişiler gider kurumlar kalır, yapısal reformlar şart diyegeldik.
AK Parti’nin önde gelen bir ismi, 12 Haziran 2011 seçimlerinin hemen sonrasında, TSK’nın sivil demokratik denetimi için uygulamaya koyacakları yol haritasını bir gazeteye açıklamıştı. Ama sonra olan oldu, aldığım sağlam bir bilgiye göre, Orgeneral Özel apar topar Başbakan Erdoğan’a gitti ve “Bu reformları biz kendi içimizde yaparız, siz hükümet olarak açıklamayın,” mealinde bir telkinde bulundu. Bu görüşmeden sonra da zaten, askerî reformlar unutulmuş TSK’dan gelen kimi jestlerle yetinilegelmiştir.
Bugün ise, askerî reformların yapılması gereği, ilk kez tüm partilerin temsil edildiği bir parlamento komisyonundan geliyor. Radikal’den Ömer Şahin’in dünkü haberine göre, Meclis Darbe Komisyonu, hükümetin, daha önce açıkladığı ama Özel’in müdahalesiyle gündemden düşürüldüğü belirtilen benzer ve demokrasiyi tesis etmenin olmazsa olmaz şartlarını içeren yol haritasını şöyle sıralamış:
Genelkurmay Başkanlığı Milli Savunma Bakanlığı’na bağlansın, TSK İç Hizmet Kanunu’nun, dün telekonferans yoluyla ifadesi alınmaya başlanan 12 Eylül darbesinin lideri Kenan Evren’in de önceki savunmasında itiraf ettiği gibi, darbeye gerekçe gösterilen 35. maddesi kaldırılsın, iç düşman kavramı terk edilsin, TSK’nın, Cumhuriyet’i koruma gibi misyonu kaldırılıp yurdu koruması hükmü getirilsin, ve askerî okul müfredatı değiştirilsin gibi.
Komisyonun, tam bir sivilleşme için öngördüğü düzenlemelerin bir kısmı, parlamento zemininde yasal değişikliklerle gerçekleşeceği gibi, kimi tadilatlar yapılmış olmasına rağmen darbe kalıntısı hâlini sürdüren Anayasa’nın bütünüyle değiştirilmesi ile mümkündür.
Hakkını teslim etmemiz gerekir, AK Parti hükümeti, son yıllarda ara vermiş olsa da, Türkiye’de, askerin siyasi gücünün kırılması reformlarına öncülük yaparken yargıya, gerçekleşen darbe sanıkları ve kimi darbe planlayıcılarının ki Balyoz hükmü verildi , yargılanmaları sürecinde olması gereken siyasi desteğini verdi. Ama, 12 Haziran seçimlerinde yüzde 50’ye yakın oy aldığı hâlde reform yorgunu idi ki TSK’dan gelen jestlerle yetinir oldu. Dolayısıyla, ilk kez, askerî vesayeti tamamen sonlandıracak bir yol haritasının, salt hükümetten değil ilk kez parlamento zemininden gelmiş olması sevindirici zira diğer partilerin de demokratikleşme adına teşvik edici rol üstlenmeleri gerekiyor.
Türkiye, yukarıda sayılan askerî alandaki yapısal reformları sürdürebilseydi, çoktan, F-16 uçaklarının yaklaşık bir yıl önce Uludere’de 34 vatandaşı PKK’lı sanıp öldürmüş olmaları, F-4 jetinin Suriye tarafından düşürülmüş olması gibi pek çok trajik olayın meydana gelmesi belki önlenebilirdi, önlenemese de belki hesabı sorulur ve otomatik istifa mekanizması da çalışıyor olurdu vahim hataların tekrarını önlemek için. Ve de büyük olasılıkla, PKK sorunu daha süratli biçimde siyaseten çözülme yoluna girerdi.
Bu yılki Ağustos YAŞ toplantısı öncesi yazmıştım, gerek Uludere gerekse F-4 jetinin düşürülmesi nedeniyle Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Mehmet Erten, görevden alınabilir diye, ama basın yazınca tersi yapılıyor. Bugünlerde yeniden Erten’in, istifa ettiği Orgeneral Özel’in de bu istifayı kabul etmediği yazılıyor. Uludere olsun, F-4 jetinin düşürülmesi olsun, doğrudan sorumlu olmasa da kimi olayların meydana gelmesinde kaynak teşkil eden Hava Kuvvetleri’nin komutanı olarak Orgeneral Erten’in, kendisi istifa etmiyorsa görevden alınması zaten gerekiyordu.
Bakın, yanı başımızda halk isyanıyla diktatör devirip seçimle liderini seçen Mısır’da, geçen hafta bir kaza sonucu çoğu çocuk 65 kişi ölünce Mısır Ulaştırma Bakanı Muhammed Reşad el-Metini istifa etti. Bizde ise, birkaç yıl önce tren kazasında çok sayıda kişi öldüğündeUlaştırma Bakanı yerinde kaldı.
Yakında Mısır, demokratikleşme adımlarıyla bizi geçerse hiç şaşmam.
Yazarlar
-
Fehmi KORU3809 sayfa ve temel çelişki 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNEmeğin Sosyolojisi ve Kapitalizmin Geleceği: Marx vs. Marx 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolYenilikçi bir İslam düşünürü Gannuşi 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENBölgede Trump operasyonu sürüyor 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANMahkemeye düşmüş siyaset 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEAhtapotun kolları 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKRus cinleri imana nasıl hizmet etti? Tuhaf bir Soğuk Savaş hikâyesi 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÖzel ve CHP’ye dair son gözlemler 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluÇözüm sürecinin CHP’si daha merkezde 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerPATRON KİM? 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURAK Parti üzerine doktora yapmış bir CHP lideri…. 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİÖzgür Özel'le kahvaltı: CHP nereye böyle? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİddianamenin ruhu siyasi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçCHP hakkında kapatma davası açılır mı? Yok artık, daha neler! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRBakın Şahan'ı şikayet eden kimmiş? Her balkona havuz yapan müteahhit savcıya koştu! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDEN"Arananlar" zulmü ne zaman son bulacak? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZBir iddianameden fazlası: CHP’yi dizayn girişimi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye’de ‘altın oran’ nedir? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNYerel yönetimlerle işbirliği kültür politikası için hayati 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciBir iddia-nağme 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERDemokrat Kral’ın anıları 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBir “yalanlama” yalanı: CHP üyeliği ve Kanada’ya iltica meselesinde gerçekler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİKemalizm’in dindarlarca rehabilitasyonu 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBelediyenin açıklaması gerçekleri gizliyor mu? 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraMemnuniyetsizler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYON VE EKMEN 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanYeşil sarıklı hocalar bize böyle anlatmamışlardı 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAEnternasyonalizm ve Demokratik Toplum Çağrısı... 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünBaşarılı bir diplomasi örneği… 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSosyalist yükseliş dağınık ama yine de oligarşiye bir darbe 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAkdeniz’den Hazar’a hizalananlar ve Colani’nin Beyaz Saray günü 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKürtler davete icabet ediyorlar 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasDüşmanımız kimdir bizim? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞÖcalan 70’lerde mi kalmış? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞİŞ CİNAYETLERİ VE CİNAYET EKONOMİSİ… 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRAK Parti’nin 23 yılı: Kitle partisinden devlet partisine, siyaset dilinden güvenlik diline bir dönüş 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRHSK neden suskun? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilModernlik, gelenek ve Türkiye’nin zihinsel coğrafyası 9.11.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanEğer tuz da koktuysa ne yapmalı? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTZohran Mamdani Türkiye’de neye denk düşer? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞSelahattin Demirtaş’ın yazısı, zihnimiz ve zihniyet labirenti 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KUR3 MART 1924 YASALARI 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpFiyat istikrarı mı, finansal istikrar mı? 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezMor-yeşil ekonomi: Ara dönem fırsat yaratabilir 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselVahim bir gelişme: İşgücü piyasasında daralma 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayTrump, Fed ve para politikası: Sol, merkez bankası konusunda neyi savunmalı? 2.11.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRSÜREÇ VE "DİLİN KEMİĞİ"! 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMenzile doğru bir adım daha 28.10.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKemalizm mi daha ‘iyi’, (Yeni) İttihatçılık mı? (3) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKDünyanın araf dönemine denk gelen Türkiye’nin çözümü 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİki din, iki tanrı tasavvuru 23.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENAK Parti 2.0’a Hazır Mıyız? 17.10.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYBaşkalarının acısı… 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezGüvenli Liman: Altın ve Gümüş 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMAN‘Parlak gelecek’ ve sol gelecek... 12.10.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaSüreç yönetmenin sorumluluğu 11.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğluİnsanların devletlerle savaşı 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarSosyal medya çürümüşlüğü 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKTrump’ın dünyasına hoşgeldiniz… 3.10.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPalantir ve "Tech. Republic" 7.09.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKENBarışı dilerken 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYKüresel Güney Neden Çin’den Vazgeçmiyor 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEMete Tunçay 25.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANÇÖZÜM NASIL GELİR! 20.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
















































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
2.02.2016
25.06.2016
18.06.2016
11.06.2016
4.02.2016
28.05.2016
14.05.2016
7.02.2016
30.04.2016
24.04.2016