İktidarların kendilerini sürdürme hatta daha güçlü kılmayı her şeyin üstünde görme eğilimi anlaşılabilir bir tercihtir. Demokratikleşme iddialarının bu uğurda araçsallaştırılması da aşina olduğumuz bir siyaset oyunudur.

Seçim sistemleri bu oyunda en sık başvurulan araçlardandır. Yüzde onluk baraja dokunmayıp  12 Eylül siyasal düzeni ile hesaplaşma iddiası inandırıcılık imkanını baştan kaybetmektedir. Buna rağmen daraltılmış bölge sistemine yönelik uzun bir süreden beri sürdürülen araştırmalar da tümüyle kime ne getirip hangi partiden ne kadar milletvekili götüreceği üzerinedir.

Dar bölgenin anlamı, seçmenin seçtikleri ile kolay ilişki kurabilmesidir. Türkiye'de vatandaşların siyaset karşısındaki edilgen pozisyonunun sebebi sadece bir seçim bölgesinde çok sayıda milletvekili seçilmesi değildir. Elbette bu da önemli bir sorundur ve bu sorunu giderecek adımlar atılmalıdır.Ancak siyasal sistemlerde bütüncül düzenlemelerle değişim planlaması içine girmediğinizde atılan adımların doğuracağı sonuçlar farklı gelişmelere hizmet eder.

Bugünkü siyasal düzen içinde daraltılmış bölgenin doğuracağı iki önemli sonuçtan söz edebiliriz. Bunlardan birincisi  her bölgede iki partinin yarışması ve diğerlerinin devre dışı kalmasıdır. Bağımsız adayların bu tabloda hangi pozisyona düşeceğine dair elimizde henüz somut veri bulunmamaktadır. Bu konuyu özellikle yurtdışında kurulacak sandıklardan bağımsızlara oy kullanma imkanının engellenmesi ile birlikte ele almak gerekir.

 İktidar partisi kimi şehirlerde CHP, kimisinde MHP, kimisinde ise Kürt siyaseti ile yarışacaksa, her bölgede peşinen yarış dışı kalan oyların kerhen nereye yöneleceği yada sandıkta fiilen hangi partinin hanesine yazılacağı son derece önemlidir. Bu tablo Türkiye siyasetindeki kamplaşmanın daha da derinleşmesi anlamına gelir.

Buna bağlı ikinci sonuç ise, fiilen başkanlık rejimine yönelmedir. Adını koyarak ve bir bütün olarak başkanlığa yönelik adımlar atamayan Türkiye'nin, cumhurbaşkanını halkın seçmesinin ardından şimdi de iki partili sisteme doğru seçim pratiğini değiştirmesi oldukça önemlidir.

Hakları güvence altına alacak olan, toplumsal iradenin siyasi iradeyi şekillendirebilme potansiyelidir. Türkiye siyasetinde haklarla ilgili atılan küçük adımların gerçek bir demokratikleşmeye hizmet etmesinin yolu iktidarı sınırlandıracak ve toplumsal muhalefeti etkinleştirecek düzenlemelerden geçmektedir.

Güçler ayrılığının işlevsel olmadığı, medya ve ifade özgürlüğünün keyfi biçimde kısıtlandığı, toplumsal dinamiklerin baskı altında tutulup örgütlenme olanaklarının daraltıldığı rejimlerde Alevilere, Kürtlere yada dindarlara tanınacak hakların gerçekte dikkate alınmaya değer bir anlamı yoktur.

Bu nedenle ekim ayında gündeme alınacağı söylenen paketin, kangrenleşmiş sorunların çözümüne değil demokrasi oyununun,  çok daha centilmenlik dışı tasfiye operasyonlarına zemin oluşturacağını şimdiden söyleyebiliriz.

Demokrasi hakların tanımlanmasından çok bunların kullanılmasının garanti altına alınacağı mekanizmaların güvence altına alınmasıdır. Raf ömrünüzü uzatmak için bu oyunu oynamakta ısrar ettiğinizde rafta devrilir ürünlerde heder olur.

Halkını ve toplumsal muhalefetini ayak oyunları ile kontrol altında tutma çabalarının, beklenti yönetmeye dayalı siyaset alışkanlıklarının faturası ağırdır. Hele askeri olarak NATO'ya enerji açısından Rusya'ya bağımlı hale gelmişseniz, halkınız, toplumsal muhalefetiniz hatta komşularınızla  doğru düzgün ilişki kurmayı öğrenmek ve kabullenmekten başka çareniz olamaz. Pinpon topuna dönmekten kurtulmanın yolu, kendini büyük devlet sanmaktan değil demokrasinin asgari zorunluluklarını yerine getirmekten geçer.