Yıldıray OĞUR
"Vatan ve Milletin saadet ve selâmetine ve milletin bilâ kaydü şart hâkimiyetine mugayir bir gaye takip etmiyeceğime ve Cumhuriyet esaslarına sadakattan ayrılmıyacağıma vallahi..."
Eğer normal, gelenekleri olan kompleksleri olmayan bir demokrasi olsaydık, darbeler olmasaydı muhtemelen dün milletvekilleri böyle yemin edecekti. 1924 Anayasası’ndaki ilk yemin metni böyleydi.
İlk değişiklik 1928’de laiklik için geldi, “vallahi” çıkarılıp yerine “namusum üzerine söz veririm" geldi.
Bugünkü metnin atası 1960 darbecilerinin hazırlattığı 61 Anayasası:
"Devletin bağımsızlığını, vatanın ve milletin bütünlüğünü koruyacağıma; Milletin kayıtsız şartsız egemenliğine, demokratik ve lâik Cumhuriyet ilkelerine bağlı kalacağıma ve halkın mutluluğu için çalışacağıma namusum üzerine söz veririm."
Daha kısası, hatta daha liberali. Bugünkü metnin 1980 darbecilerinin eseri olduğunu söylemeye gerek yok.
“Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve lâik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasaya sadakattan ayrılmayacağıma; büyük Türk Milleti önünde namusum ve şerefim üzerine and içerim.”
Danışma Kurulu’nun yazdığı metindeki Atatürk inkılaplarını Milli Güvenlik Konseyi eksik bulup Atatürk ilke ve inkılaplarını eklemiş. Böylece bir cümlede en çok “ve” kullanma alanında bir rekor denemesi yapılmış (11 kez)
Anayasaları yapan askerlerin siyasetçilere olan güvensizliği arttıkça, yemin metnine yeni kelimeler, üzerine yemin ettirilecek yeni kavramlar sokulmuş. Atatürk ilke ve inkılapları, laik cumhuriyet, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğüne bağlı kalıp, Büyük Türk milleti önünde and içti dün vekiller.
CHP’li ve MHP’li vekillerin çoğu bayram törenlerinde şiirini okuyan öğrenci misali coşkuyla okudular metni.
HDP'liler önlerindeki kağıttan, başlarını kaldırmadan hızlıca okuyup bir an önce sıralarına koştular. Feleknas Uca’nın ezberinin kuvvetli olduğu ortaya çıktı. Leyla Zana yine büyük Türk milleti geçen yere gelince itiraz edilse ispatlanamayacak bir profesyonellikte Türkiye milleti demeyi başardı.
AK Partililer’in çoğu da isteksiz, önlerine bakarak, sıfır vurguyla yemin metnini ettiler. İlk yemini eden, Türkiye gazetesinde çıkan o ünlü yağmurda şemsiye tutulan tekerlekli sandalyeli kadın fotoğrafından tanıdığımız Bennur Karaburun ve Berat Albayrak’ın yemine besmele ile başladığını duyduk. “Bu anayasayı tanımıyorum” diyen Efkan Ala kürsüye gelirken, bu anayasayı herhalde çok seven CHP ve MHP sıralarından vekillerden bağırtı sesleri duyuldu. Başkan Baykal da Ala’nın bir kelimeye eklediği –nı ekinden hareketle ki, pek çok vekil benzer hatalar yaptı, yeminini ona tekrarlatarak bir miktar eski Türkiyelilik yapsa da, Baykal bile Meclis’i açarken, locasına gelen Erdoğan’ı “Cumhurbaşkanımız” diye selamlayıp, açılış konuşmasında “Din ve inanç örgütlerinin sıcak siyaset ve bürokrasi alanlarında mevzilenmeleri”nin sakıncalarından bahsederek (bir zamanlar selam gönderdiği Pensilvanya’ya bu kez pek de memnun olmayacakları bir mesaj gönderen) yeni bir şeyi temsil etmekteydi.
Baykal’ın hemen yanında oturup en genç vekillerden biri olarak yemin edecek vekilleri kürsüye çağıran HDP Urfa Milletvekili Dilek Öcalan’ın sesi çıktıkça, 1999’da Meclis’ten dışarı dışarı, sesleriyle yemin ettirilmeyen Merve Kavakçı’nın kardeşi Ravza Kavakçı’nın adı anons edilince Ankara’da bazı binalarda çatırtı esleri duyulmuş olabilir.
Feleknas Uca, Ali Atalan, Selana Doğan, Markar Esayan, Garo Paylan, Özcan Pulcu, Mehmet Ali Aslan, Mehmet Alğan, Leyla Şahin, Fatma Benli'nin yemin ettikleri anlarda da…
Hele Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gelip locasına oturduğu an… Erdoğan, bir süre (üzerine en çok hak iddia edilebilecek isim olarak) eserini izleyip, huzur içinde evine döndü…
Herkes koalisyon ihtimallerinden bahsediyor. Dün Meclisi izlerken en büyük koalisyon seçeneğinin kendiliğinden ortaya çıktığını gördü herkes. Neredeyse anayasayı değiştirip referanduma götürecek bir sayıya ulaşabilecek bir çoğunluk bu.
Ettiği yemin içine sinmeyenler, yemin ederken muhtemelen içinden pöflemiş, tövbe etmiş, hatta belki de ayağını kaldırmışların büyük koalisyonu.
O yeminin her satırına sinmiş eski Türkiye’yi, yeni Türkiye’yle, o metni bütün Türkçe bozukluklarıyla kaleme almış darbecilerin anayasasını yenisiyle değiştirmek isteyenlerin büyük koalisyonu. Siyasete gücenmeyip uzun yeminler ettirenlerin, milletin ve devletin bölünmez bütünlüğüne and içirirken bile insanları bölmeyi başaran eski Türkiye dün itibarıyla Meclis’te azınlığa düştü.
Şimdi siz isterseniz yeni Türkiye’yi bile getirebilirsiniz…
Yazarlar
-
İbrahim KirasKafkasya ötesinde kanlı satranç 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEBahçeli’nin jeopolitik sorumluluğu 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuBenimki bir valiz hikayesi… 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞYangınlar yeniden başladı, Orman Bakanı ne yapacak ve George Orwell 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUOtoriterliğe dair bir hukuk manifestosu 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taha Akyol‘Enflasyon düşüyor, müsterih olun’ 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİklim adıyla sınai kirletmenin ticareti 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “Kürt Sorununda atılacak ‘hayal gibi’ 9 adım…” 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciŞimşek görmüyor mu? 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKSıcak bir yaz, serin bir sonbahar ve belirsiz bir kış 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUNe de çabuk unutuluyor… Hatırlatıyorum… 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİİnsan yerin yüzüdür 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanÜç liderin 12 Gün Savaşı’nda karşılaştırmalı performansı 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEButlan 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞELLİ MİLYAR DOLAR DÜNYADAKİ AÇLIĞI ÇÖZÜYOR… 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti, kendi eseri olan bu Türkiye fotoğrafına daha dikkatli bakmalı 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAToplumsal Muhalefetten Demokratik Topluma: Halkların, İnançların ve Özgürlük Güçlerinin Birleşik Müc 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet, nasıl “devletimiz” olur? 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye, sıcak savaşlara evrilen küresel paylaşım savaşının hem sahnesi hem öznesi 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURDemek ki “ideolojiler” henüz ölmemiş 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANDavalar, mahkemeler ve siyasi dizayn 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENSiyaset ırmağı kirlenirken… 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENOrtadoğu ve Kürtler CHP’yi Çağırıyor 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraAdalet ve Kalkınma Partisi’nin Ön Tarihinden 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNBarışı savunmayayım da ne yapayım! 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanŞaka değil, Kılıçdaroğlu sahiden gelip CHP’nin başında kalmak istiyor! 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluTonlarca hurdanın akıbeti belirsiz, ihaleler tartışmalı, işlem yok: Karayolları kimleri zengin ediyo 28.06.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
25.06.2025
21.06.2025
18.06.2025
16.06.2025
15.06.2025
11.06.2025
8.06.2025
4.06.2025
2.06.2025
1.06.2025