Münir AKTOLGA
Zamana yayılarak gelişen bir tür “iç tarihsel devrim”[1] sürecinin sonunda Osmanlı’nın devamı olarak kurulan Türkiye Cumhuriyeti, devraldığı mirasın ruhuna uygun bir şekilde egemen Devlet Sınıfının yönetiminde yeniden örgütlenen antika bir yapı idi. Bu arada tabi, “aynı binada oturan farklı etnik, dini-mezhepsel kökenlere sahip insanların ancak merdivenlerden inip çıkarken karşılaşarak selamlaştıkları”[2] eski yapıya, “yeni bir ulus -“Türk ulusu”- yaratmak için”, toplum mühendisliği faaliyetiyle “yönetenlerin yönetilenleri yeniden şekillendirmesi” çabası da ekleniyordu...
Peki ne oldu sonra? Sonra, her şeye rağmen, varolan Osmanlı artığı o kabukların içinde, zamanla (tıpkı bir yumurtanın içindeki civciv gibi) kapitalist üretim ilişkileri zemininde yeni bir sistem -toplum- şekillenmeye, oluşmaya başladı. 1950 lerden itibaren gün yüzüne çıkmaya başlayan ve günümüze kadar zamana yayılarak gelen bir süreçti bu. Türkiye toplumunun tarihsel gelişimine uygun kendine özgü bir burjuva devrimi süreci... Cumhuriyeti, Batı medeniyetini-kültürünü egemen kılmaya çalışan bir “iç tarihsel devrim” olayı olarak görürsek, aşağıdan yukarıya doğru gelişen Anadolu kapitalizmi de bunun diyalektik anlamda inkarı oluyordu...[3]
Türkiye’de gelişen burjuva devrimi sürecinin diyalektiği...
Kemalist Cumhuriyeti, “Yönetenler” ve “Yönetilenler”den oluşan bir A-B sistemi olarak ele aldığımız zaman buradaki “Yönetenler” (A) “Atatürkçü-laikçi” Devlet Sınıfı olup, “Yönetilenler” de (B) bunun dışında kalan “Halk”ı ifade eder. Sistemin içinde, onun diyalektik anlamda zıttı-inkârı olarak gelişen yeni-burjuva-kapitalist Türkiye ise (şekilde A’-B’) tıpkı ana rahminde gelişen o çocuk gibi “Yönetilenler” sınıfının, yani “Halk”ın içinden -ana rahminden- çıkıp gelendir.
Burada en önemli nokta, şekilde B ile gösterilen “Yönetilenler” sınıfıyla, bu sınıfın ana rahminde, onun diyalektik anlamda inkârı olarak gelişen “yeni Türkiye” (A’B’) arasındaki ilişkidir. Bu ilişkiyi, sürecin diyalektiği açısından anne ile çocuğu arasındaki ilişkiye benzetmiştik!..
Burada “Yönetilenler” (B) Osmanlı artığı “Reaya”nın Cumhuriyet dönemindeki uzantılarıdır. “Türktür”, “Kürttür” (asimile olanların dışında diğer halkların soyu zaten geniş ölçüde Osmanlı zamanında kurutulmuştu!), ”Alevidir”, “Sünnidir”, Batı ve İslam kültürüyle yoğrulmuş geniş halk kitleleridir bunlar. Yeni Türkiye’nin temsilcisi olan güçler (A’B’) ise, “Osmanlı’nın Reaya”sı (Cumhuriyet’in “Halk’ı”) diyebileceğimiz bu potansiyelin içinden, kültürel-duygusal kimliklerinden vazgeçmeden, ama bunun yanı sıra süreç içinde “anayasal vatandaşlık” anlayışıyla bilişsel bir üst kimlikle de varolarak -bir tür “tarihsel uzlaşma” anlayışı içinde- çıkıp gelmeye çalışanlardır... (Aynen bir yumurtanın içinden çıkmaya çalışan o civciv gibi!). Ancak, nasıl ki bir çocuğun kendi kişiliğiyle annesinden bağımsız bir unsur olarak gelişebilmesi için biraz zamana ihtiyaç varsa, aynı şey toplumsal düzeyde de geçerlidir. Hele hele Türkiye gibi antika Devletçi bir sistemin egemen olduğu ülkelerde bu süreç daha da karmaşık bir hal alıyor...
“İki aşamalı” devrim teorisinin diyalektiği...
Unutmayalım, burada adımlar “Tanrı’nın yeryüzündeki gölgesi” sayılan Osmanlı artığı antika Devletçi bir sisteme karşı atılıyor (Aynı durum Osmanlı artığı bütün o Arap ülkeleri için de geçerlidir!). Bu nedenle, “Tanrı’nın yer yüzündeki gölgesi-temsilcisi” olarak bilinen, kendini yüzyıllarca böyle kabul ettirmiş olan bir sisteme karşı, ilk aşamada, işe kendisine gene Tanrısal güç atfedilen bir mesih yaratıp ona “biad” ederek başlanır (bu şekilde, bir reaksiyonla Devleti ele geçirme hareketi olarak başlanır); ya da bir süre sonra süreç bizde olduğu gibi bu yöne evrilir… Bütün bunları daha önceki çalışmalarda şöyle açıklamışız[4]:
“Açın bakın, tarihimiz boyunca Devlete karşı direnişlerin nasıl oluştuğuna ve geliştiğine bakın; eğer vaktiniz yoksa da, şu an yaşadığımız olaylara, sürece, etrafınıza bir bakın, sonra da biraz düşünün tabi, nedir bütün bunların anlamı diye! Babai İsyanları’ndan Şeyh Bedreddin olayına, Şah Kulu’ndan, M.Kemal’e ve Erdoğan’a kadar bizde “sisteme karşı” bütün muhalefet hareketleri daima kendisine MESİYANİK bir lider yaratarak, onun açtıgˆı bayrağın altında gelişmiştir (“bizde” derken buna sadece Türkleri değil, Kürtleri de dahil ediyorum, anlaşılıyor her halde!!.)
NEDEN Mİ diyorsunuz? Çok açık aslında: Kendisini “Tanrı’nın yer yüzündeki gölgesi”, “Tanrı adına bütün mülkün -‘kul’ adı verilen insanlar da dahil- sahibi“ olarak gören katı merkeziyetçi bir sisteme karşı ancak gene tanrısal bir güce dayanarak mücadele edilebilirdi de ondan!..
İşte, bu nedenledir ki, bizde Devlet’e karşı yürütülen bütün sınıf mücadelelerinin hepsi de, daima, “Tanrı tarafından gönderilen bir MESİH’in” açtıgˆı bayragˆın altında gelişmiştir!.. Bunun başka yolu yoktur!.. Liderin egosuyla falan alakası yoktur bunun!.. Çünkü, ilk aşamada “lider” istemese dahi, birlikte hareket ettigˆi insanlar, bir süre sonra onu MESİH olarak algılamaya başlayınca o da bu sıfatı bir şekilde kimliğine eklemleyecektir!.. Bu, kişilik oluşturma süreçleri “kul” statüsünden öteye geçememiş insanların varolan sistemin “kutsallıgˆına” olan inançlarından kaynaklanmaktadır!.. Çünkü, kutsal-tanrısal olarak varolan bir şey, gene ancak Tanrı tarafından gönderilen bir „kurtarıcının“ etrafında toplanarak degˆiştirilebilirdi (bugünkü Türkiye gerçeğini daha iyi kavrayabilmek için bu satırları daha bir dikkatli okumanızı öneririm!..)
Sistemin içindeki reaksiyona dayalı muhalefetin nabzı böyle attıgˆı için, onunla etle tırnak usulü birlikte gelişmeye çalışan yeni topluma ilişkin sivil toplum potansiyeli de -en azından başlangıç döneminde- bu kültürün etkisi altında büyür ve gelişir... Çünkü, bir noktaya kadar bu onlar için de bir avantaj gibidir!.. Kendisini, „degˆiştirilmesi mümkün olmayan tanrısal bir güç“ olarak gören bir sistemin, gene tanrısal bir araçla alaşağı edilmesi fırsatına kim hayır diyebilirdi!!.[5]
İşte “Devlet”, işte “paralel Devlet”, işte “sivil toplum”, ve işte bir kere daha “Yeni Türkiye”!.. Aşağıdaki şekil bütün bunların hepsini bir arada gösteriyor. Bir tür siyasi pusula gibi!.. Kim nerede duruyor, piyasadaki aktörleri yerine oturtarak burada açıkça görebilirsiniz!.. Tabi bu arada siz kendinizi de bulacaksınız bu şekilde!.. Nerede durduğunuzu belirleyin yeter!..
Öyle bir Devlet ki bu, antika bir ahtapot mübarek!!. Ya da “yedi kocalı Hürmüz” gibi!!. Tam diyorsun ki, “tamam, artık Kemalist “Beyaztürk“ Devlet Sınıfı iktidardan indirilmiştir, Türkiye, yeni Türkiye’yi (şekilde A’B’) inşa sürecine girmiştir”, bir de bakıyorsun, aynı Devletin başka bir kolu çıkıyor karşına!..[6] „Osmanlı’da oyun çoktur“ lafı boşuna çıkmamış anlaşılan!..
Türkiye’de iki yüz yıldır bir kültür ihtilali süreci yaşanıyor demiştik…
Devlet, kendisini ve toplumu “Batılılaştırıp değiştirerek kurtarma” güdüsüyle “İttihatçılık” denilen kendine özgü bir jakoben toplum mühendisliği faaliyetine soyunmuştu!.. Yukardaki şekilde ortaya koymaya çalıştığımız tablo bunun ürünüdür. İşte, birbiriyle içiçe “iki toplum”, “iki Devlet”- “iki Türkiye” gerçeği bu sürecin sonunda ortaya çıkmıştır…
Ama bütün bunların yanı sıra, aynı tablonun içinde o “eski Türkiye’nin” diyalektik anlamda inkarı olarak onun içinden -onun ana rahminden- çıkıp gelmeye çalışan bir “yeni Türkiye” gerçeği de var (A’B’)!.. Az önce “iki Türkiye’den” bahsetmiştik, alın işte size bir Türkiye daha (!) aynen o matruşkalara benziyor durum!!.
Evet, yukardaki tablo Türkiye toplumunun tarihsel gelişme çizgisine işaret ediyor; ama peki bu tablo sadece Türkiye’ye mi özgüdür?.. “Arap baharından”, Arap ülkelerinde gelişen burjuva demokratik devrimi süreçlerinden bahsettiğimi anlamışsınızdır sanırım!..
Sürecin diyalektiği üç aşağı beş yukarı buralarda da aynıdır. Çünkü, ne de olsa buralar da son zamanların moda deyimiyle “eski Osmanlı toprağıdır”, aynı tarihsel diyalektik işlemiştir buralarda da!.. Ama arada, sürecin gelişme aşamalarına ilişkin bazı farklar da var tabi...
Evet, buralarda da “Yönetenler” özünde aynı kökten gelen bir Devlet Sınıfı olup, buralarda da gene Devlet’e bağlı bir kapitalizm ve Devletçi burjuvazi yaratılmaya çalışılmıştır. “Yönetilenler” de üç aşağı beş yukarı gene aynıdır buralarda da, yani, modern kul-“Reaya” statüsüne sahip bir halk kitlesidir. Ve, buralarda da gene, sürecin diyalektiğine uygun olarak, aşağıdan yukarıya doğru çıkıp gelmeye çalışan “yeni bir toplum” vardır ortada. Ancak, Türkiye’deki gelişmelerle kıyaslanınca, burjuvazi buralarda henüz daha çok zayıftır… Bu nedenle, buralarda yeni bir toplumun inşası her şeyden önce yeni üretim ilişkilerinin gelişmesiyle mümkün hale gelecektir… Türkiye’nin görevi bizzat kendisinin de yaşadığı -yaşamaya devam ettiği- bu süreçte onlara yardımcı olmaktır…
[1] Bu konuyu “Bilişsel Tarih ve Toplum Bilimleri Açısından Osmanlı’dan Bu Yana Türkiye’de Kapita- lizmin Gelişme Diyalektiği” ve “İttihatçılık Nedir” adlı çalışmalarda geniş olarak ele almıştık. http://www.aktolga.de/z9.pdf - https://www.aktolga.de/z12.pdf
[2] Bui fade K.Karpat’a aittir…
[3] Bu konu da gene aynı çalışmalarda bütün ayrıntılarıyla ele alınmıştır…
[6] Bunları da daha önce, “Devleti ele geçirirken Devlet tarafından ele geçirilerek-Devletleştirilerek” kendilerini “Türkiye’nin zencileri” olarak ifade etmeye başlayan “Siyahtürk” Devletçiler olarak tanımlamıştık!..
Yazarlar
-
Yıldıray OĞURSessizlik neden en büyük tehdittir? 25.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciHer şey yolunda ise bu fahiş faiz nedir? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUSaldırılarla İran’a ‘‘Ölümlerden ölüm beğen’’ denildi 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanFatih Altaylı’yı hapse atacağız diye hukuku dibine kadar zorladılar 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEDış Cephe ateş altında iken İç Cephe ne durumda? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA"Masada Milyonlar Var;"Barış, Özgürlük ve Demokratik Toplum İçin Örgütlenmeliyiz 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞDoğru, ülke güvenliği demokrasisiz de sağlanabilir fakat bunu durmaksızın tekrarlamakta bir sorun va 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluYeryüzü artık bir Vahşi Batı… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇSavaşın meşruiyeti ve ahlaki üstünlük meselesi 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRİDAMCI İRAN, SOYKIRIMCI İSRAİL DEVLETİ Mİ? 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞUCUBE SİSTEM CEHENNEMİ… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNİran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanWashington’un İran takıntısının şifreleri 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazFıkra gibi ülke ama gel de gül! 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYRusya, Suriye’den sonra İran’ı da kaybedebilir 22.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUKürt meselesinde CHP’nin yakın dönem öyküsü 21.06.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÖcalan İsrail için ne dedi? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERZeytin ağaçları ve şirketokrasi 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: Neo-Mussoli’nin “Havuz Medyası” 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet “devletimiz” olur mu? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTürkiye için bir fırsat: CHP’de yeni kuşak siyaseti 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUYeni milliyetçilik ve Öcalan 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİBahçeli'ye muhalefet ikna oldu da ortağı olmadı mı? 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünOyun içinde oyun… 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçaySıcak yaz 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRNihai hedef Türkiye mi? 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
16.11.2024
9.11.2024
31.07.2024
3.06.2024
9.04.2024
20.07.2023
18.07.2023
17.07.2023
20.06.2023
18.06.2023