Aydın Selcen
Irak ordusunun, Haşd-ı Şabi milis gücüyle birlikte yürüttüğü askeri harekât Irak Kürdistan Bölgesi’nin sınırlarını değil 2003’e belki 1991’e hatta belirsizliğe itiyor. Anlaşılan, IKB diye bir kurumsal yapının varlığı artık sorgulanıyor. Bir federal anayasa zorunluluğu olarak kalacaksa IKB, bugüne dek “galat- meşhur” kabilinden Ankara’nın iddia edegeldiği üzere, Dohuk-Erbil-Süleymaniye vilayetlerinin idari sınırlarına geri iteklenecek gibi görünüyor. Yahut keza 1991’in yeşil peşmerge hattına.
Bazı bilinmezler ve ilaveler yok değil. İlaveten IKB’nin İran, Suriye ve ülkemizle olan tüm sınır kapılarının, Erbil ve Süleymaniye havaalanlarının, petrol sahalarının Bağdat denetimine devri gelebilir. Başbakan Abadi’nin sınır kapıları ve havaalanları için 221 memurun atanmasına dair talimatı yayımlandı bile. Bilinmez kısım Kerkük’ün işletmesi bölgesel Kar Group’a ait kuzey kubbesi Khurmala’nın akıbeti. IKB yerleşim birimlerinde de Irak devletinin resmi mevcudiyetinin geri dönüp dönmeyeceği.
Yine bazı ilginç eşleşmeler oldu. Suriye sınırı boyunca Şengal’den kuzeye üç ülkenin sınırlarının kesiştiği Fişhabur mıntıkasına doğru ilerleyen Irak silahlı kuvvetleri Rabia kapısını devralırken karşısında YPG’yi buldu ve bir uzlaşıya varabildi. Aynı doğrultuda, Kerkük petrol sahası boyunca kuzeye yürüyen ordu, oradan Altınköprü’ye döndü ve görüldüğü kadarıyla burayı alıp, duracak. Mahmur da merkezi hükümete geçti, 1990’lardan beri PKK denetimindeki ve artık 14 bin nüfuslu küçük bir kasabaya dönüşmüş Mahmur Kampı’nda ise Irak’ın bir otorite kurup kuramadığını ben henüz öğrenemedim.
Tüm bunlar IKB’nin sonu olabilir de, Irak için taze bir başlangıç değil sanırım. ABD, Abadi’ye Mart ayı seçimlerini kazandırıyor da, aynı zamanda Abadi İran’sız yahut İran’a karşı adım atamayacağını herhalde derinden ve yeniden idrak etmiş bulunuyor. Irak Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, Celal Talabani’nin cenaze törenine katılır, DMO-Kudüs Tugayı Komutanı Kasım Süleymani yine adı geçenin kabrini ziyaret ederken, biz Kürtlerdeki taziye geleneğini hiçe sayarak Erbil Başkonsolosumuzu dahi göndermedik.
Üstelik, enerji kaynaklarımızı çeşitlendirme siyasetimizin bütüncüllüğü temelinde kurduğumuz TEC üzerinden IKB sahalarına erişim, uluslararası “hub” olmak, IKB ile doğal gaz anlaşması derken, Rus şirketi Rosneft (yüzde yirmi hissesini önce Glencore ve Katar Yatırım Fonu’na, oradan Çin CEFC şirketine sattı) IKB’den ülkemize gelen boru hattı ve petrol sahaları dahil en önemli paydaşa dönüştü. Rusya, Bağdat ve IKB temsilcilerini arabulucu olarak Moskova’ya da davet etti.
Bölgesel, haydi güncelleyelim, Irak-Suriye siyasetimizin bir dayanağı Kürt karşıtlığı ise diğeri güçlü Şam ve güçlü Bağdat olageldi. Şimdi IKB’nin akim kalan bağımsızlık referandumunun ardından Bağdat’ın Kerkük ve ötesine hamlesi, Rusya’nın Esat’tan yeşil ışık aldığı Fırat Kalkanı ve sarı ışık aldığı İdlip harekatlarıyla “amaç hâsıl olmuş” gibi. Ovaköy’den yeni kapı olmadı Habur’da muhatap Bağdat. Hükmü kalmamış yahut yönetici klanları birbirlerine karşı oynanmaya açık biçimde iki bölgeye ayrılmış bir IKB. Pekiyi kazançlı çıkan gerçekten Ankara mı, biz miyiz?
Dar, faydacı açıdan bakalım ulusal çıkarlarımızın korunmasına, artık iki komşumuzu idare edenler İran ve Rusya. Bu muydu siyasal İslam’la Avrasyacıların (her ne demekse o) burada mı buluştu yani ergenlik hayalleri? Hangi Rusya ve İran: ülkelere göre ithalat rakamlarındaki yerleri sırasıyla doğalgazda bir ve iki, ham petrol ve ürünlerinde de üç ve bir. İran’da Kürdistan adında eyalet var, Rusya Suriye için Irak benzeri âdemimerkeziyetçi anayasa taslağını dolaşıma soktu bile. Moskova’da hem PKK hem PYD büroları faal.
Gözdağı kısmını diyelim hallettik ki o da şüpheli çünkü tüm bu gelişmelerden PKK’nin de en azından siyasal tabanı genişletme anlamında kazançlı çıkacağı ortada, esin kaynağı olma kısmını nasıl yapacağız? Nedir TBMM’deki üçüncü partinin tutuklu eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın deyişini tekraren “ortak vatanımız” olan Türkiye’nin kendi yurttaşı ve sınırının hemen ötesini kucaklayan Kürtlere anlatacağı hikâye, gelecek tasavvuru?
Yazarlar
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA2026’ya Girerken; Barış, Demokratik Toplum ve Enternasyonal Özgürlük Yürüyüşü... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKErken Cumhuriyet dönemi eleştirileri: Revizyonizm mi, Türk usülü “woke” mu? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ocaktan2026’da deliler çağına karşı bir umut ışığı yanar mı? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİVicdansız senenin kelimesi dijital vicdanmış 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEBölücüler ve Ülkücüler 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURHavf ve reca arasında yeni bir yıla... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolKara bir yıl 2025 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciOkudukça yoksullaşan bir ülkeyiz 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünGemini’ye göre 2026’da Türkiye… 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBarış Akademisyenleri'nin göreve iadesine istinaf engeli: Daire, Danıştay kararına direndi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAfrika Boynuzu’ndaki oyun: İsrail kime şah çekti? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENNasıl anılmak isterdiniz? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU2026: Beklentiler, beklentiler… 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUÇözüm için mücadele demokrasi için mücadeledir 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTürkiye’ye özgü sürecin muhasebesi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye'de davaların portresine kısa bir bakış: Hâlâ en güçlü ortak talep neden adalet? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRUyuşturucu dosyasındaki sürpriz isim! "Cumhurbaşkanımızın tensipleri ile…" 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞUlus devlet, milli egemenlik, çevre, insan hakları, uyuşturucu ve Venezuela 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçLeyla Zana ve Gözde Şeker ne yaptı? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBir fotoğraf karesinden çok daha ötesi... 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİktidar medyası infilak etti 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇER23 yılın en kötüsü 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞYENİ YILDA DA KURU EKMEK BİZİ BEKLİYOR… 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENRaporların Gösterdiği 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN2025 giderken 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇALRTÜK ve basın özgürlüğüne geçit yok… 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRAN11. YARGI PAKETİ, YENİ ADALETSİZLİK VE EŞİTSİZLİKLER YARATTI 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İlhanKararsızlığın Erdemi: Kesinliğin Gölgesinde Düşünmek 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraYılın Kelimesi 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÜlke siyasetin neresinde, hangi evresinde? 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye, güvenlik ve 15 milyon bağımlı… 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSovyetler ve Bookchin 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTİslamcılık Öldü mü? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yetvart DANZİKYANLeyla Zana vakası bir gösterge. Ama neyin? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTAN100 Bin Dolar Kazanan “Yeni Yoksul” Mu? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa Karaalioğlu‘Entegre strateji’ varsa, niye tek yönünü görüyoruz? 25.12.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanKomisyonda uzlaşma çıkmazsa süreç yine de ilerler mi? 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilGüvenlikten kimliğe, inkârdan yurttaşlığa 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİSekülerleşme sorunu veya Müslümanlar nasıl modernleşecek? 23.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEYüzdük yüzdük 22.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayPax Americana sonrası Almanya: Yeşil dönüşümden askeri Keynesçiliğe 21.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasAK Parti hariç herkes CHP 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarThank you Ahmed 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKüfürbazlar ve ötesi 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakNüfusumuz dibe vururken! 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselPara politikasında sınav zamanı 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN"O Yıl", hangi yıl? 15.12.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRBu durumda AİHM yetkilileri de Trump’tan yardım istesin… 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞEntelektüel üretimin kaybı-Rejimin vesayeti-Siyasetin iflası 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin Sönmezİktidar politikası ters mi tepiyor, tersine mi işletiliyor? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldız ÖNENGüney Amerika’da büyüyen gölge 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKANBahis oynayan bakan kim?.. CASUS KİM?.. 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezOrta sınıf nereye gitti? 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇHakim sınıfın iki zümresi 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpHissedilemeyen büyümenin anatomisi 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞCHP programı halka ne vadediyor? Nasıl bir parlamenter sistem? 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKİmralı için CHP’yi sıkıştırmaya gerek var mı? 5.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYTürkiye İçin Irak Peşmergeleri Sorun Olmuyor da Rojava neden Sorun! 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRPOLEMİK SENDROMDA 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYOrta Doğu, Trump Amerika’sına Uyum Sağlıyor 3.12.2025 Tüm Yazıları
-
Zekeriya KurşunDağıstan Cumhuriyeti ve Ayna Gamzatova 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYŞu meşhur “İznik Konsili” 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKEve siyaset için dönüş öncesi bir mıntıka temizliği gerek 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMABD’de bir şeyler oluyor: Nick Fuentes 30.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaAK Parti çekingen 26.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİCHP modernizmi ve faşizmi... 23.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerÇÖZÜM, BARIŞ VE KARDEŞLİK GETİRECEK Mİ? 23.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KURÇOCUK HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ 19.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNEmeğin Sosyolojisi ve Kapitalizmin Geleceği: Marx vs. Marx 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları







































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
6.04.2025
23.02.2025
27.01.2025
9.12.2024
19.11.2024
11.11.2024
2.11.2024
1.08.2024
14.06.2024
14.04.2024