Çiğdem TOKER
İktidar milletvekillerinin imzasıyla, aylar önce TBMM’ye getirildiği halde, geçen nisan ayında nedeni açıklanmadan geri çekilen İklim Kanun teklifi, Türkiye’nin dört bir yanında orman yangınlarının yoğun yaşandığı saatlerde, gece mesaisiyle yasalaştı.
İklim krizine çözüm iddiasıyla hazırlanmış görünen ancak yeni bir piyasa, yeni bir kurul kurarak işletmelere kirliliği alıp satma hakkı veren yasa hakkında kamuoyu bilgilendirilmedi.
TBMM’deki Komisyon aşamasından bu yana, muhalefet partilerine mensup milletvekillerinin ağır eleştirilerine hedef olan kanunun, Türkiye'nin de imza koyduğu ve 2053’e kadar “sıfır emisyon” hedefleyen Paris Anlaşması’nın gereği olduğu belirtiliyor. İktidara bağlı medya da bu yasa çıktığında Türkiye'ye 2053 yılına kadar dolaylı olarak 350, doğrudan olarak da 50 milyar dolar yatırım geleceğini, 2 milyon da ek istihdam yaratılacağını yazıyor.
Yasa maddelerine bakıldığında ise tablo şu:
Karbon emisyonu olarak tanımlanan sanayi faaliyetlerinden kaynaklanan kirliliği azaltmak, o yoğunluğu düşürmeyi zorlamak yerine; bu kirlilikten rant çıkarılması, kirletmeyi bunun için kurulacak piyasada, alım satıma konu bir hak olarak belirleniyor. Karbon kredisi kavramıyla, sözgelimi bir şirket kendi kotasını dolduramazsa, kalan kredisini bir başka şirketten satın alarak doldurabiliyor.
Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) işletmelere tanınacak karbon salım haklarının alım satım işlemlerinin gerçekleşeceği ticaret sistemi olarak tanımlanıyor.
İçinde halk yok, piyasa var
Kanunun piyasacılığı eksen alan bu yönü, TBMM Genel Kurul görüşmeleri sırasında da gündeme geldi.
CHP Trabzon Milletvekili avukat Sibel Suiçmez, 2021 yılında kurulan İklim Araştırma Komisyonu’nun hazırladığı 860 sayfalık raporu ile 76 sayfalık öneri listesinin hiçe sayıldığını, CHP'nin 28somut çözüm önerisinin hiçbirinin kanun teklifine yansıtılmadığını vurguladı.
CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, tarımın, halk sağlığının, doğanın karşı karşıya olduğu tehditleri kavrayamamış piyasa odaklı bir yasa görüştüklerini söyleyerek, şöyle konuştu:
“İklim değişikliği sadece sera gazı meselesi değildir. Nasıl Mersin’de çiftçinin dalında yanan narenciye ise, iklim değişikliği tarlada üretimin yok olmasıdır, sofraların boşalmasıdır. (...) Adil geçiş dedikleri kağıt üzerinde var ama sahada yok. Yerel yönetimler sürecin dışında itilmiş. Belediyeler yok, Halk yok, bilim yok. Bolca laf kalabalığı var.”
İyi Parti Manisa Milletvekili Şenol Sunat, yasanın halktan kopuk olduğunu, bu teklifin de halktan değil lobilerden geldiğini ifade ederek, karbon dengeleme yaklaşımını şu sözlerle eleştirdi:
“Batman’da verdiğiniz zararı İstanbul'da gidermeye çalışmak ne kadar adil ve hakkaniyetlidir? Dünya genelinde de bu mekanizmalara dair ciddi soru işaretleri mevcuttur. Süreçlerin şeffaf yürütülmemesi, izleme ve doğrulama mekanizmalarının yetersizliği ve en önemlisi emisyonların çifte sayımına dair kaygılar, sistemin güvenilirliğini zedelemektedir.”
Avrupa da desteği nedeniyle eleştiriliyor
Karbon emisyonlarının azaltılması yerine piyasa kurarak buradan bir rant çıkarılması, sadece Türkiye'de değil Avrupa'da da tartışılıyor.
Avrupa Birliği’nin benzer nitelikteki yasaları desteklemesi eleştiriliyor. Avrupa Komisyonu İklim Komiseri Wopke Hoekstra, Euronews’a verdiği mülakatta, AB’nin doğrudan karbon azaltılması yerine, karbon kredileri için Brüksel'in öteki ülkelere ödeme yapmasını savundu.
İklim Komiseri “Biz bunu Afrika ve Latin Amerika ile köprüler kurma stratejisi fırsatı olarak görüyoruz” dedi.
Karbon kredisi, emisyon azaltımının yüzde 3’üne katkı yapacak.
Çiğdem Toker |
Yazarlar
-
Mehmet Ali ALÇINKAYASilahların Değil, Siyasetin ve Toplumsal Barışın Gücüne İnanmak ve Mücadeleyi Büyütmek... 10.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUAnayasaya bakarak günü anlamaya çalışmak… 10.07.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciÜlke batıyor umurunuzda mı? 10.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNETanrı Janus’un Çözüm Süreci 10.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİÖcalan’ın 7 dakikası 10.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİÖcalan'a açılan ekranlar CHP'ye kapanırsa 10.07.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUKirli ellerin ‘temiz el’ seferberliği! 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERDenizli teleferiğindeki kayıt dışı 25 milyon nerede? 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAliyev ile Paşinyan’ın Zelenskileşme sendromu ve fırsattan tuzağa Zengezur 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞUR“İkimiz de yaşlandık. Emekli olmadan bu işi bitirelim” 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolOtoriterleşme ve CHP 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayFaiz indirimleri başlıyor, ya sonrası? 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENSonraki Kürt siyaseti 9.07.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞErdoğan’ın büyük siyasi gafı: “CHP Ankara merkezli siyaset yapmalı” 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçHalk TV ve Sözcü TV'nin karartılması hakkında 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞ“TÜRK TİPİ KOMÜNİST OLDUK…” 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanAvrupa'da bir heyûlâ kol geziyor 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti’ye bu kötülüğü yapmayın… 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye, küresel karmaşanın ve içsel tıkanmanın tam ortasında duruyor 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANMuhalefetsiz muhalefet; medyasız medya!... 7.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUBir hegemonya diyarı olarak Türkiye… 6.07.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANCHP operasyonlarında yeni eşik 6.07.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYapıyorlar, oluyor ve bir şey de olmuyor 6.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRCHP'YE YAPILAN OPERASYONLARA KARŞI NE YAPMALI? 6.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “Kürt Sorununda atılacak ‘hayal gibi’ 9 adım…” 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuBenimki bir valiz hikayesi… 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasKafkasya ötesinde kanlı satranç 4.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKSıcak bir yaz, serin bir sonbahar ve belirsiz bir kış 1.07.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
4.07.2025
20.06.2025
18.06.2025
4.06.2025
2.05.2025
9.04.2025
2.04.2025
28.03.2025
26.02.2025
7.02.2025