İlhami IŞIK
Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopesi, Kul Hakkı, başlığı altında şunlar yazılmaktadır.’’… Kul hakları açısından ilke mahiyetinde olan bazı hadislere göre Müslüman, Müslümanın kardeşidir; ona yalan söylemez, ihanet etmez, kötülük yapmaz, onu aşağılamaz, kötülük edebilecek birinin eline bırakmaz (Buhârî, “Meẓâlim”, 3; Müslim, “Birr”, 32, 58; Tirmizî, “Birr”, 18). Hiç kimse kendisi için beğenip istediğini din kardeşi, komşusu için de istemedikçe, komşusu onun kötülüğünden emin olmadıkça olgun bir mümin olamaz (Buhârî, “Îmân”, 7; “Edeb”, 29; Müslim, “Îmân”, 71-73). Allah’a ve âhiret gününe inanan kimse komşusuna eziyet edemez (Buhârî, “Edeb”, 31, 85; Müslim, “Îmân”, 74, 75). İnsanlara merhamet etmeyene Allah da merhamet etmez (Buhârî, “Edeb”, 18; Müslim, “Feżâʾil”, 66). Müslümanların kanları, malları, namusları ve şerefleri kendi aralarında kutsal Mekke kadar, hac ayları ve günleri kadar saygındır, dokunulmazdır (Buhârî, “Ḥac”, 132; Müslim, “Ḳasâme”, 29). Müslüman, elinden ve dilinden başka müslümanların zarar görmediği kimsedir (Buhârî, “Îmân”, 4-5; Müslim, “Îmân”, 64-65). Kul haklarını ihlâl eden kimseyi “müflis” olarak niteleyen Hz. Peygamber’dir.’’…
Kul hakkı bahsinde teolojik bir polemiğe girmek, benim haddim değildir. Bende teolojik derinliği bir tarafa bırakarak, Sevgili Mücahit Bilici’nin çok parlak bir ayırımla yaptığı teoloji ve tarihsel din farkının, ayrıştığı noktada Kul hak’ından ne anladığımı ifade etmeye çalışacağım. İslam Dini Kul’u diğer kul karşısında kardeş olarak konumlandırır. Bu bakımdan kul ve hakkı tartışılırken, sırtımızı yaslayacağımız kavram kardeşlik hukukudur. Elbette kardeşlik, hukuk’un kapasite ve kavrayışını aşan bir durumdur. Kardeşliği sadece hukukun kural ve kaideleriyle tanımlayamayız. Çünkü burada aslında aşkın bir durum sözkonusu.
Aile ve kan bağlarıyla da sıkı biçimde birbirine bağlanan, kardeşlik geniş bir faaliyet ve o oranda geniş hakların çerçevesini de beraberinde getirir. Kardeşlik örneği olmayan bir yakınlıktır. Samimiyet ve sevgi birliğidir. Bir adım daha ileri gidersem, herhangi bir karşılık beklenmeden, ya da herhangi bir beklenti içine girmeden, ön koşulsuz bir kabul ediştir. Eğer bu doğruysa o zaman kul’lar her bakımdan eşittir. Birinin ötekine karşı bir üstünlüğü ya da imtiyazı yoktur.
Dahası aslında herkes bu bakımdan kul’dur. Herkesin statüsü, pozisyonu ve ötekine göre vaziyeti buysa, kul ve hakkı, ahlaki ve kültürel bir unsur değil, doğrudan doğruya bir eşitlik ilkesidir. Bu kavram pratik uygulamada bir takım ahlaki sorumlulukları gözetse bile, esasında bu durum ön’dur, ilktir ve ilkeseldir.
Peki, bu kadar değerli ve önemli olan bu kavram neden hak ettiği itibarı görmez? Neden toplumsal hayatımızı düzenleyen en önemli ilke durumunu muhafaza etmez? Neden, sanki hiçbir ehemmiyeti, önem ve değeri yokmuş gibi rahatça hareket edilir? Ne ilkin kul hakkı kolayca ihmal ve ihlal edilir?
Buhari’nin ifade ettiği gibi Haç’ca gitmek kadar saygı ve dokunulmaz olan bu ilke, hayatımızda neden cep telefonlarımız kadar, bizim için vazgeçilmez olmayı başaramaz?
Kul hakkına bütün ruhuyla riayet etmeyen bir toplum, sağlıklı bir demokrasiye sahip olabilir mi? Kul hakkına hayatı düzenleyen temel ilke muamelesi yapmayan bir toplum normalleşebilir mi? Kul hakkını, sosyal adaletin biricik ölçüsü haline getirmeyen bir iktidar adil olabilir mi?
‘’..Müslüman, Müslümanın kardeşidir; ona yalan söylemez, ihanet etmez, kötülük yapmaz, onu aşağılamaz, kötülük edebilecek birinin eline bırakmaz (Buhârî, “Meẓâlim”, 3; Müslim, “Birr”, 32, 58; Tirmizî, “Birr”, 18)’’.. Bir Müslümanı ona kötülük yapacak birilerinin eline bile, bırakmayı yasaklayan bu ulvi ilke, nasıl olurda bir Müslümanın elinden öteki Müslümana kötülük yapmaya cevaz verebilir?
Biz, Maalesef Zalimleşmek için sırasını bekleyen mağdurlar ülkesine dönüştük.
Artık kabul etmeliyiz ki, biz Bu ülke'de
Düşüncesi
İnancı
Etnik kimliği ne olursa olsun, gücü ele geçirince, karşısındakilere yaşam hakkı tanımıyoruz
Muhafazakarlar yapmaz dedik
Onlar herkesten daha fazla yaptılar
Ve sonunda herkes güç ile tanışıp zalimleşti bu ülke'de…
Yazarlar
-
Mustafa KaraalioğluÇözüm sürecinin CHP’si daha merkezde 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerPATRON KİM? 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÖzel ve CHP’ye dair son gözlemler 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURAK Parti üzerine doktora yapmış bir CHP lideri…. 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye’de ‘altın oran’ nedir? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİddianamenin ruhu siyasi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİREN“Boğazımdan tek kuruş geçmedi” 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçCHP hakkında kapatma davası açılır mı? Yok artık, daha neler! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZBir iddianameden fazlası: CHP’yi dizayn girişimi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNECumhurbaşkanı adayını suç örgütü liderine dönüştürmek mümkün mü? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolCHP nereye? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİÖzgür Özel'le kahvaltı: CHP nereye böyle? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRBakın Şahan'ı şikayet eden kimmiş? Her balkona havuz yapan müteahhit savcıya koştu! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDEN"Arananlar" zulmü ne zaman son bulacak? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraMemnuniyetsizler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU‘Masumiyet karinesi’ mi, o da ne ki? 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciBir iddia-nağme 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBir “yalanlama” yalanı: CHP üyeliği ve Kanada’ya iltica meselesinde gerçekler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNYerel yönetimlerle işbirliği kültür politikası için hayati 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERDemokrat Kral’ın anıları 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBelediyenin açıklaması gerçekleri gizliyor mu? 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİKemalizm’in dindarlarca rehabilitasyonu 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAEnternasyonalizm ve Demokratik Toplum Çağrısı... 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünBaşarılı bir diplomasi örneği… 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYON VE EKMEN 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanYeşil sarıklı hocalar bize böyle anlatmamışlardı 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRHSK neden suskun? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRAK Parti’nin 23 yılı: Kitle partisinden devlet partisine, siyaset dilinden güvenlik diline bir dönüş 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞÖcalan 70’lerde mi kalmış? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasDüşmanımız kimdir bizim? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKürtler davete icabet ediyorlar 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAkdeniz’den Hazar’a hizalananlar ve Colani’nin Beyaz Saray günü 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSosyalist yükseliş dağınık ama yine de oligarşiye bir darbe 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞİŞ CİNAYETLERİ VE CİNAYET EKONOMİSİ… 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilModernlik, gelenek ve Türkiye’nin zihinsel coğrafyası 9.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTZohran Mamdani Türkiye’de neye denk düşer? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKBaşkanlık monarşisi (presidential monarchy) meselesi: Teorik bir izah 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanEğer tuz da koktuysa ne yapmalı? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞSelahattin Demirtaş’ın yazısı, zihnimiz ve zihniyet labirenti 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KUR3 MART 1924 YASALARI 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezMor-yeşil ekonomi: Ara dönem fırsat yaratabilir 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpFiyat istikrarı mı, finansal istikrar mı? 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselVahim bir gelişme: İşgücü piyasasında daralma 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN“Önerisiz veya bizzat öneriyle eleştiri” 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayTrump, Fed ve para politikası: Sol, merkez bankası konusunda neyi savunmalı? 2.11.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRSÜREÇ VE "DİLİN KEMİĞİ"! 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMenzile doğru bir adım daha 28.10.2025 Tüm Yazıları


















































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
28.09.2025
14.09.2025
9.09.2025
1.09.2025
23.08.2025
10.08.2025
23.07.2025
14.07.2025
1.07.2025
9.06.2025