Mahmut ÖVÜR
Irak'ta IŞİD'in Musul'u işgaliyle başlayan yeni sürecin bölgeyi nasıl etkileyeceğini göreceğiz ama şimdiden Irak'ın üçe bölündüğü gerçeğiyle karşı karşıya olduğumuz çok açık.
Aslında IŞİD'in ortaya çıkışı sadece olması gerekeni hızlandırdı o kadar.
Yoksa bu gerçek er veya geç gündeme gelecekti.
Son dönemde Irak Kürdistanı'nda olup bitenler, Kerkük ve Irak Kürdistan'ı için "referandum" çağrıları bu sürecin bir sonucu.
Irak'ın genelinde ve Kürt bölgesinde yaşananlarla Türkiye yakından ilgilenirken, Türkiye'nin tutumuyla da bölgedeki siyasi aktörler yakından ilgileniyor.
Irak Kürdistanı'nın en etkili gazetelerinden Xebat'ın editörlerinden ve Türkiyenasî Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Shwan Tavenge tam da bu nedenle bir süredir İstanbul'da görüşmeler yapıyor.
Gelişmelere Türkiye nasıl bakıyor?
O bu soruların cevabını ararken biz de Türkiye'den merak edilen soruları ona sorduk.
IŞİD ne yapmak istiyor?
"Kürtler IŞİD'e asli bir unsur olarak bakmıyor. IŞİD bir alettir. Irak'ta gerileyen Sünni pozisyonu yükseltmek için devreye sokuldu. Suudi Arabistan ve eski BAAS'çıların desteğiyle, Sünni gerçekliğine bir realite kazandırmak isteniyor. Esas güçleri de 2 bin kişiyi geçmiyor."
Gazeteci Tavenge, Irak'ta IŞİD olsa da olmasa da derin bir değişim yaşanacağını belirtiyor ve ekliyor:
"Birleşik Irak artık son nefesini veriyor. Yaşamasına imkân yok. Tekrar adı Irak olan o zindana dönüş mümkün değil. Şu anda bütün Kürt siyasi hareketleri ortak hareket ediyor, KDP, YNK, Goran ve diğerleri... Öncelikli hedefleri de ekonomik bağımsızlıktır."
Gazeteci Tavenge, Irak Kürdistanı'nın bölgenin değişmesi için bir cazibe merkezi olabileceğinin altını çizerek şöyle diyor: "Irak Kürdistanı çok güvenli bir yer. Bu yüzden 30 ülkenin konsolosluğu var.
Milyar dolarlık yatırım yapan dünyanın büyük firmaları binlerce çalışanıyla orada. Türkiye ile ilişkilerimiz ise çok daha derin ve anlamlı. Ticaret hacmi Almanya'yı yakaladı. Türkiye'den 1100 firma iş yapıyor. 20 bin Türk çalışıyor. Irak Kürdistanı deyim yerindeyse bölgenin G. Kore'si olacak potansiyele sahip... Öyle bir vizyonu var. Ekonomik ve siyasi merkez durumunda... Böylesine canlı bir ekonominin sürmesi için ekonomik ve siyasi özgürlüğe ihtiyaç var."
Tam da bu noktada sözü, bir süreden beri tartışılan ve dün de Mesud Barzani'nin parlamentoda yaptığı konuşmayla netleşen referandum ve bağımsızlık meselesine getiriyorum.
Gazeteci Tavenge bu konuda şunları söylüyor: "Referandumun esas amacı toplumsal ve hukuki meşruiyettir. Öncelikle Kerkük için yapılıyor. Irak anayasasının 140'ıncı maddesi zaten bunu öngörüyordu ama Irak merkezi hükümeti bunu yapmadı, erteledi. Şu anda fiilen Kerkük Irak Kürdistanı'nın bir parçası. Bunun anayasal güvenceye kavuşması gerekiyor. Zaten Kerkük'ün Kürdistan parlamentosunda 12 üyesi var.
Son seçimlerde bunun 2'si Türkmen, 2'si Arap, 8'i de Kürt'tü."
Bölgenin sadece petrol üretimi Kerkük dahil edildiğinde yılda 4 milyon varil. Bu kısa sürede çok ciddi bir ekonomik sıçrama yaşanacağına işaret. Ancak bundan rahatsız olan güçler de var. Bu nedenle Gazeteci Tavenge, tarihsel Türk- Kürt ittifakına vurgu yaparak şöyle diyor:
"Türkiye, tarihsel ortaklığımızı dikkate alarak bu potansiyeli görmelidir. Irak Kürdistanı'nda halkın gözü, bu ekonomik potansiyeli değerlendirmesi için Türkiye'dedir. Türkiye ve Kürdistan'ın nefes boruları ortak... Temiz niyetlerle Türkiye ile stratejik bir ortaklık istiyoruz. Bölgede Türkiye'ye ve Başbakan Erdoğan'a Erdoğan'la Barzani ilişkisine büyük güven var."
Yazarlar
-
İsmet BerkanKendi halkına cihad ilan etmiş bir Diyanet İşleri Başkanı 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasCHP artık iktidar alternatifi mi 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUMuhalefet barış sürecinde yer alacak mı? 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURNetanyahu’nun üstadının yolu İstanbul’a nasıl düşmüştü? 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluGazze’nin tarihe düştüğü kayıt, dünyaya verdiği ders 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRKomisyon hayırlara vesile olsun inşallah… 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞ“Terörsüz Türkiye (!!!)” Komisyonu aritmetiği ve CHP 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERPatrona hediye gibi kanun, işçiye erteleme 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezKuznets Eğrisi Hipotezi ve Türkiye 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİHıristiyanlıktaki “kurtuluş” fikrinin İslamda yeri olabilir mi? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçCan Atalay 'komisyon' üyesi olabilir mi? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolYeni çözüm süreci 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGECibuti Başkonsolosu 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSüreç ya da Çözüm Komisyonu 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunSuyun akışı ya da meramı barış olmak 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer Tahincioğluİnsanlığa karşı suç için “Hitler” kriteri: Bombayla öldürülen, yaralanan insanlar “mağdur” sayılmadı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuKomisyon ve SDG… 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRHer yangın yeni ihale demek... Beslenme sırası felaket tüccarlarında: Tomruğa hücum! 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: Türkiye’yi Sarsan Bir Yıl… 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYAzerbaycan ile Rusya arasında savaş çıkar mı? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilNeden gelişmiş bir ülke değiliz? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEDört Tarz-ı Siyaset 31.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİOrmanlarımızı kim mi yakıyor? 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZKomisyon kuruluyor sorular çoğalıyor 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKomisyon oturumları canlı yayınlansın 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUKötülük durur durur, seni de vurur! 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUN“Siz de Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?” 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNSüveyde’den sonra: Eski çamlar bardak olurken… 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞUYKU “ÖLÜMÜN OYUNBOZAN” KARDEŞİ. 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRKÜRT ULUSAL BİRLİK KONFERANSI 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan Özkan‘III. Dünya Savaşı ihtimali 50/50’ 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA"İMRALI ADASI’NI BARIŞ ADASI YAPACAĞIZ"... 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIR"Terörsüz Türkiye" süreci: Neden barışın vaatlerini değil de şiddetin risklerini önümüze koyuyorlar? 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünSuriye’de istikrarı sağlamak mümkün mü? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENBeyaz Toroslu savcı olayına iktidar nasıl bakıyor? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUDünya değişiyor, Suriye’nin Türkiye politikası da mı değişiyor? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇHüseyin için matem, Gazze için ağıt 25.07.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
6.08.2020
28.05.2019
6.05.2019
3.05.2019
2.05.2019
28.04.2019
21.04.2019
19.04.2019
18.04.2019
13.04.2019