Markar ESAYAN
Türkiye'nin en önemli siyasi sorununun muhalefet “yokluğu”, kalitesizliği ve gayrıyerliliği olduğu genel kabul gören bir tesbit. AK Parti'den bazı beklentiler veya şikayetler olsa da, asıl sorunu muhalefet partilerinin seçmenleri yaşamakta. Gerektiği gibi temsil edilmiyorlar. Halkla organik ilişkileri ya yok, ya da negatif ilişki içindeler. Türkiye'yi olduğundan daha kötü göstermeyi, seçmenlerine mutsuzluk ve ümitsizlik zerketmeyi muhalefet yapmak zannediyorlar veya işin kolayına kaçıyorlar.
Peki, CHP ve MHP'deki bu sorun neden kaynaklanıyor? CHP'li ve MHP'li liderler, siyasiler yetenek ve akıl yoksunu mu?
Estağfirullah, böyle bir şey iddia etmek terbiyesizlik olur, haddimize düşmez.
Sorun daha yapısal ve tarihsel.
CHP ve MHP'li siyasilerle Meclis'te karşılaşıyorum, bazıları ile konuştuğumuz da oluyor. Basından açıklamalarını takip ediyorum. Sorunun ne olduğunu anlamaya çalışıyorum.
Meselenin ideolojik farklılık olduğu söylenebilirdi, eğer bir ideolojileri olsaydı. CHP'nin kaset operasyonu, yani Deniz Baykal'ın Kılıçdaroğlu'na devriltilmesiyle, ulusalcı çizgisinden uzaklaştığını fark ettik. Ulusalcılık da aslında bir ideolojiden çok, bir iktidar kullanma biçimini işaret ediyordu. Fikirsel bir derinlik kazanmamış, birtakım sloganlar ve çoğunluk Mustafa Kemal paravanının ardında verilen görevi ifa etmişlerdi.
Ama en azından, kendi içinde tutarlılıkları ve en nihayetinde, hiç olmazsa milli meselelerde bir hassasiyetleri vardı. Kendisini cumhuriyetin kurucusu olarak görmekle, evet asıl kurucu unsur olan halkı ıskalıyordu ama, ona sahip çıkma refleksini de gösteriyordu.
MHP ise, Osmanlı ümmet anlayışına bir modern alternatif olarak, Türk-İslam sentezine yakın duruyor, dine CHP'den daha az mesafelenerek Türklüğe vurgu yapıyordu. Bu iki partide de, cumhuriyetin kurucu karakterini fark ediyorduk. Cumhuriyetin toplum mühendisliğine göre konumlanan bu iki siyasi damar, kentli ve taşralı toplumu ulusalcılık ve milliyetçilik akslarından kuşatıyor, böylelikle “geri dönüşü” imkansız kılacak ve sapmacı siyasi hareketleri kuşatacak şekilde siyasi ihtiyaçları karşılamakla yükümlü oluyorlardı.
Bürokrasi toplumu dönüştürme görevine soyunmuşken, siyasi partiler de bu mühendisliğe tepki gelecek yeri, sivil/siyasi alanı kontrol etmekle görevli oldular. NATO'ya girişle birlikte, sivil toplum, asker, medya, sendikalar ve odalar da özellikle sol insan gücü üzerinden bugünlerde çökmekte olan formatı yemekteydi. Sol, her ne kadar devrimci, sistem karşıtı görünse de, asıl tehdit olarak dini ve dindarları görüyor, modern projeye inanıyor, jakoben laiklik paydasında askerler ve milliyetçilerle zihni akrabalık içeriyorlardı.
Dolayısıyla, bu ülkede darbelerin muhatabı hep sağcı, İslamcı ve halkçı hükümetler olmuştu.
Bu kapan sistemi AK Parti dönemine kadar sorunsuz çalıştı. Kamusal ve sivil alan, birbirinden çok farklı hatta düşman aktörler tarafından işgal edilmişken, temelde, tüm bu aktörler modern/jakoben laiklik paydasından türetilmişti. Temel amaçları ise, İslamcı halkı ya dönüştürmek, ya da onlardan bir alternatif çıkmasını engellemekti.
2002'den sonra farklı olaylar gelişti. Dünya ve dindarlar değişmiş, özeleştiri yapmış, dünya ile ilişkiye geçmiş, orta sınıflaşmış ve aktörleşmişlerdi.
Siyasi alanda, CHP ve MHP, AK Parti'nin dengesini bozmak için 2011 yılına kadar klasik yöntemleri denemiş, ancak bu başarılı olmayınca, hem argümanların, hem de stratejinin değişmesi gerekmişti. Örneğin, başörtüsü, irtica gibi meseleler artık gündemden düşmüştü. Böylelikle yüksek olasılıkla paralel örgüt aracılığıyla bu iki partiye, ama daha çok CHP'ye müdahale geldi. Baykal bu değişime uygun esnekliğe sahip değildi ve belki fazlaca milli kaçıyordu.
Bir oyun hamuruna benzeyen, oportünizm ve eklektizme son derece müsait Kılıçdaroğlu'nda karar kılındı. Böylelikle, temel amaç aynı kalmakla birlikte, CHP ve MHP kalan son milliliğinden de arındırılacak, paralelin girişimlerine, piyasaya sürdüğü söylem ve argümanları kullanmaya açık hale getirilecekti.
Halktan kopuk, arka arkaya format yemiş yapılardan bahsediyoruz.
Yeni yapı, demokrasi, insan hakları, kadın şiddeti, çevre, diktatörlük karşıtlığı, etnisite koruyuculuğu, eşcinsel hakları gibi argümanları araçsallaştırma yolunu seçmiş durumda. Bunların tehdit altında olduğu ile irtica, bölünme tehlikesi iddiasının arasında temel hedef olarak bir fark yok. Cunta yaratıp, ona darbe yaptırılamadığı noktada PKK silahlı güç olarak müttefik seçilirken, bir Türk/Kürt, Sünni/Alevi, Beyaz Türk/Siyah Türk kavgası da göze alınmış durumda.
Her şey iktidar için. Halktan kopuk elit bir iktidarı bir yüzyıl daha tahkim etmek için türlü numaralar deneniyor. Haliyle ne CHP, ne de MHP normal, hayatın olağan akışına münasip hareket eden siyasi partiler oluyor.
Bu çıplaklığı kendi yarattıkları kutuplaşmanın tozu dumanı ile medyaları makyajlayarak kapatıyor. Ama onları yokoluştan kurtaracak, halka uyumlu şekilde dönüşmelerini sağlayacak olan da, düşman seçtikleri AK Parti olacak. AK Parti ayakta kalarak, bu son hamlelerini de boşa çıkaracak ve onları gerçekle yüzleştirecek.
Halka gitmek zorunda kalacak ve şifa bulacaklar.
Yazarlar
-
Bahadır ÖZGÜRLaleli Çamaşırhanesi -3- Videoya çektiler: ‘Cırt’ sesi geldikçe bağırıyor! “Maşallah, Maşallah!..” 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİKandil’in polemikçisi şampanya sosyalistlerine karşı 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluBüyük sorunları çözememe serisi bu kez bitecek mi? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERHarakiri Bütçesi 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇALEş Şara’dan yeni bir Esad çıkarmak mı? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUErdoğan’ın ötesi… 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEABD, Suriye için neye karar verdi? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRBu durumda AİHM yetkilileri de Trump’tan yardım istesin… 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin Sönmezİktidar politikası ters mi tepiyor, tersine mi işletiliyor? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENKürt Sorunu 2.0’a Hazır mıyız? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞEntelektüel üretimin kaybı-Rejimin vesayeti-Siyasetin iflası 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldız ÖNENGüney Amerika’da büyüyen gölge 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİktidarın ağzındaki bakla!... 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUÖcalan’ın mektubu üzerine bazı gözlemler 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraKaçıncı CHP? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZÖzel’in bütçe konuşmasında sürece dair mesajları 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolAK Partili bir okurla sohbet 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUSeçime henüz vakit varken sandık hesabı 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanAmerika çökmekte olan bir uygarlık mı? 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuCeylanpınar cinayeti… 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKANBahis oynayan bakan kim?.. CASUS KİM?.. 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezOrta sınıf nereye gitti? 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciEn büyük tehlike NÜFUS yokluğu 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENFeti Yıldız kime sesleniyor? 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAJohn Holloway ; Abdullah Öcalan’ın Kuramı Devrim İhtimali Fikrini Yeniden Düşünülür Hale Getiriyor! 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilTürkiye neden sanayileşemiyor: Sermayenin, güvenin ve kurumların zayıflığı öyküsü 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇHakim sınıfın iki zümresi 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURSuriye bir kere daha çözümü bozabilir mi? 10.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTElveda Lenin ve Düzce Belediyesi… 10.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasSokak çeteleri devlet kurumlarına karşı 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpHissedilemeyen büyümenin anatomisi 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞCHP programı halka ne vadediyor? Nasıl bir parlamenter sistem? 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalHay'at Tahrir el-Şam'ın Evrimi ve Suriye'nin Geleceği 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEÇıkış yolu 8.12.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞTahmin ediyordum, artık netleşiyor galiba (Transfermarkt, karapara) 8.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞAYM BAŞKANI AĞLIYORSA… 8.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanMüslüman dünyada yeni bir fıkhi yaklaşımın önü açılabilir mi? 8.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayBağımlı finansallaşmanın anatomisi ve Türkiye’nin bitmeyen kırılganlığı 8.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNStratejik illüzyon! 8.12.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKKürt açılımı hangi barışı getirecek? Üç barış teorisi 7.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçTürk ve Kürt yalnızca seçmen değil aynı zamanda insan ve yurttaş 7.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünMonroe Doktrini gibi bir Trump Doktrini… 7.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİTeostrateji yahut Din ve Dünya ilişkisinde kalibrasyon sorunu 7.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKİmralı için CHP’yi sıkıştırmaya gerek var mı? 5.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYTürkiye İçin Irak Peşmergeleri Sorun Olmuyor da Rojava neden Sorun! 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRPOLEMİK SENDROMDA 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselIMF’in siyaseten can sıkıcı tavsiyeleri 3.12.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYOrta Doğu, Trump Amerika’sına Uyum Sağlıyor 3.12.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANSürecin “kritik eşikleri” 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye siyasetinin hastalığı: İmralı tartışmasında serinkanlılık ihtiyacı ve CHP'nin kararı 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Zekeriya KurşunDağıstan Cumhuriyeti ve Ayna Gamzatova 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYŞu meşhur “İznik Konsili” 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKEve siyaset için dönüş öncesi bir mıntıka temizliği gerek 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMABD’de bir şeyler oluyor: Nick Fuentes 30.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi (7): Simit 27.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaAK Parti çekingen 26.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerÇÖZÜM, BARIŞ VE KARDEŞLİK GETİRECEK Mİ? 23.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİCHP modernizmi ve faşizmi... 23.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KURÇOCUK HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ 19.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNEmeğin Sosyolojisi ve Kapitalizmin Geleceği: Marx vs. Marx 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDEN"Arananlar" zulmü ne zaman son bulacak? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBir “yalanlama” yalanı: CHP üyeliği ve Kanada’ya iltica meselesinde gerçekler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNYerel yönetimlerle işbirliği kültür politikası için hayati 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYON VE EKMEN 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTZohran Mamdani Türkiye’de neye denk düşer? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMenzile doğru bir adım daha 28.10.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKemalizm mi daha ‘iyi’, (Yeni) İttihatçılık mı? (3) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMAN‘Parlak gelecek’ ve sol gelecek... 12.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğluİnsanların devletlerle savaşı 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarSosyal medya çürümüşlüğü 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKTrump’ın dünyasına hoşgeldiniz… 3.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPalantir ve "Tech. Republic" 7.09.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKENBarışı dilerken 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANÇÖZÜM NASIL GELİR! 20.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları




























































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
9.05.2019
2.05.2019
24.04.2019
21.04.2019
18.04.2019
16.04.2019
13.04.2019
10.04.2019
3.02.2019
28.03.2019