Robert Redford’u nasıl bilirdiniz? Yani daha çok sinemadaki hangi yüzüyle hatırlıyorsunuz?

Butch Cassidy and the Sundance Kid’teki sempatik banka, tren soyguncusu olarak mı? Vahşi Batı’nın hızlı silahşörü, suç ikonu bir kanun kaçağı rolüyle mi?

Ya The Sting’deki hınzır dolandırıcıya ne demeli?

Yoksa Akbaba’nın Üç Günü’ndeki karakteri mi? Hani hasbelkader ajandır, kod adı Akbaba ama kendisi akbabaların pis işler çarkında ezilmemek için çırpınan, devletin karanlık yüzüyle cebelleşen kitap kurdu?

Bizim kuşağın hatıra albümünde hepsinin ayrı bir yeri var muhakkak.

Redford yalnızca yakışıklılığı ve karizmasıyla değil, sinemadaki politik imajıyla da bir kuşağın hafızasına kazındı.

Bana sorarsanız en unutulmaz rollerinden biri, Washington Post muhabiri Bob Woodward’dı. Çaylak denebilecek bir gazeteci ama inatçı, şüpheci, kolay lokma değil, demir leblebi gibi ögütülemiyor.

“Birkaç çapulcunun hırsızlık olayı” gibi gösterip kapatılmak istendiğinde inansa ve ucunu bıraksa, arkasında ülke yönetimini sarsacak kadar büyük bir skandal yattığı anlaşılmayacaktı.

İşte yılmayan, sindirilemeyen gazeteciliğin toplumlar için neden hayati olduğunu Redford, dünyanın gözünde o filmle canlandırdı.

Rahmetli Demirel’in tabiriyle dünkü güneşte bugünün çamaşırları kurutulmaz ama kazanmak için her yolu mubah gören siyasetin kirli çamaşırları dün neydiyse bugün de o, değişmiyor.

All The President’s Men, gözü kara iki gazetecinin Watergate Skandalı’nı nasıl ortaya çıkardığını anlatıyordu. Nixon’ı başkanlıktan eden skandal.

Cumhuriyetçi partili birkaç kişi, hırsızlık kamuflajıyla rakip parti Demokratların merkezine dinleme cihazı yerleştirirken yakalandıysa ne olmuş? Geçiştirilemedi, örtbasın Nixon’a uzandığı ortaya çıkınca istifayla bitti.

Nixon’ın uzun kulaklı adamları, siyasi rakiplerine kumpaslar kurmuş. Kimleri yasa dışı dinledikleri, devletin savcısıyla polis ve istihbaratını siyaseti şekillendirmeye nasıl alet ettikleri, görev ve yetkilerini ne kadar kötüye kullandıkları bir sır olarak kalabilirdi.

İçeriden bir ‘derin gırtlak’ çıkacağını hesap edemediler. Kirli sırlarını sızdırdı, kritik bilgileri gazetecilere fısıldadı ve devleti yönetenlerin kendi suçlarına örtbas, siyasi muhaliflerineyse kanunsuz soruşturma tezgahları ellerinde patladı.

Hal Holbrook, Redford’un oynadığı gazeteciyle otoparkta gizlice buluşup kısık sesle yönlendiren ‘derin gırtlak’ rolündeydi. Karakterin gerçek kimliği 30 yıl saklandı, dönemin FBI Başkan Yardımcısı’ydı.

Dustin Hoffman ise Washington Post’tan muhabir Bernstein olarak karşımızdaydı filmde.

Başkan’ın Bütün Adamları, 1976’da ABD’yle birlikte Türkiye’de de vizyona girmişti.

Filmin bıraktığı etki öyle büyüktü ki, Nixon’ın sonunu getiren gazeteciliğin önemine dünyanın geri kalanının da gözünü açtı.

Kendisinden nelerin gizlendiğini öğrenebilmesiyle korku ve baskıya boyun eğmeyen, susup pısmayan gazetecilerin varlığı arasındaki bağı halka seyrettirdi.

Bizim kuşağın sinema efsanelerindendi. Bir Robert Redford göçtü velhâsıl kırmızı halıdan. Hollywood, bir kutup yıldızını kaybetti. Bu vesileyle yozlaşmış siyaset de kendini aynada görebildiği ender filmlerden birini hatırlar belki. Bulan, tüm akbabalar aşkına yeniden izlesin.