Markar ESAYAN
Geçen hafta gerçekleşen Erdoğan-Kılıçdaroğlu zirvesi gördüğüm kadarıyla çoğu kesimi memnun etti. Sonuçlarından bağımsız olarak, birbirlerine en ağır sözleri sarf eden iki büyük partinin liderinin zirve öncesi, zirve ve sonrasında kurdukları pozitif dil ancak tebrik edilmeyi hak ediyor. Kutuplaşma ve çatışma yorgunu halkın üzerinde de moral etkisi oldu bu görüşmenin. 80 öncesini hatırlarım. Bir çocuk olduğum hâlde ülkenin bir uçuruma doğru gittiğinin farkında olarak Demirel-Ecevit arasında bir türlü gerçekleşmeyen diyalog beni çok endişelendirirdi. Erken politize olmuşum demek. Tüccar ailem Demirel’e oy verir, Ecevit’i tutardı. Benim de geceleri rüyama ABD ambargosu altında köşeye sıkışmış Ecevit’in gazetelerdeki resimleri girerdi. Bedri Koraman’ın çizimlerini o kadar dikkatle incelerdim ki, işlerin yolunda gitmediğini, anne ve babamın pek sevdiği Karaoğlan’ın zor durumda olduğunu anlardım.
Bu küçük anekdottan zirveye dönersek: Bu önemli bir zirveydi, evet sonuçlarından bağımsız olarak...
Kemal Kılıçdaroğlu’nun parti siyasetine yaptığı ikinci ayar Kürt meselesinde oldu. İlki, “irtica tehlikesi ve laiklik tehdit altında” söylemini terk etmekti. Şimdi ise, Kürt konusunda çözümsüzlük koalisyonunda MHP’yi yalnız bırakmaya karar verilmiş görünüyor.
Tek başına bu bile ülkenin geleceği konusunda çok kritik bir gelişme. CHP bu zirveden sonra Kürt meselesinde çark etmekte çok zorlanacaktır. Çözüm konusunda AK Parti’yi ileriye doğru zorlayan, çözüm iradesinin Meclis’e taşınmasını kolaylaştıran bir işlev yüklenecektir. Kürt sorununun ana muhalefet partisinin desteği olmadan çözülmesi çok zor çünkü. İspanya ve İrlanda örnekleri bunu bize gösteriyor.
CHP’nin oylarını arttırmak için bu hamleyi yapması kaçınılmazdı. Yüzde yirmi beş oyla, hatta MHP’nin oylarını da üstüne eklediğinizde, iki partili bir koalisyonun bile AK Parti’yi geçme olasılığı kısa vadede gözükmemekte. CHP, çakılı durduğu ulusalcı- milliyetçi çizgide sabit de kalamayacağını, AK Parti karşısında etkisizleştikçe tabanının hırçınlaşarak daha radikal çizgideki MHP’ye kayacağını görmüş olmalı. Kaldı ki, Kılıçdaroğlu, CHP’nin geçmişin devletçi siyasi alışkanlıkları ile bu işin yürümeyeceğini, tarih dışı, hatta çoğunlukla komik duruma düştüklerinin de farkında.
Tabii, AK Parti’nin Silvan’dan sonra gelişen süreçte Uludere faciasının altında kalması, Kürt açılımında Erdoğan’ın da itiraf ettiği üzere başarısız olunması ve oluşan hayalkırıklığı siyasette ciddi bir boşluk yarattı. Kılıçdaroğlu bu boşluğa da aday olarak hamlesini yaptı. Siyaseten akıllıca.
Meclis’te bir mutabakat komisyonu kurulması önerisi ve iki partinin de MHP’nin altını kuvvetle çizmesi ortak bir ihtiyaca, stratejiye denk geliyor. Erdoğan her hâlükârda oylarını en az yüzde elli beşlerde tutması gerektiğini biliyor. Başkanlık, yarı başkanlık veya hâlihazırdaki sistemde yapılacak bir cumhurbaşkanlığı seçiminde yoklamalarda yüzde elli civarında çıkan oy büyük risk. Liberaller, demokratlar, Uludere ile dindar Kürt ve Türk Müslümanlarla ciddi bir kopuş yaşıyor. Bu kopuşu göründüğü kadarıyla milliyetçi oylarla tahkim etmeye kararlı. Bu parlak fikri kim verdiyse, sonra hesabını ondan sorar artık.
İşte burası bıçak sırtı noktası. Öyle bir yapacaksınız ki Kürt meselesinde adım atarken, milliyetçi oyları kaybetmeyeceksiniz. Benzer sıkıntı CHP’nin ulusalcı tabanı için de geçerli. Dolayısıyla, MHP’nin mutabakata çağrılarak köşeye sıkıştırılması, marjinalize edilmesi lazım. Halka, çözüm istemeyen ve dökülen kandan sorumlu tek parti olarak gösterilmesi gerekiyor. MHP’ye davetin amacı bu. Davete icabet edilmeyeceğini, Bahçeli’nin kurultay öncesi zaten kıpırdayamayacağını onlar da biliyorlar.
AK Parti ve CHP’nin oylarının toplamına BDP de katılırsa yüzde doksanlık bir halk iradesi sağlanmakta. Bu Kürt sorununu anadil hakkının verilmesi başta olmak üzere hızlı adımlarla çözmek için ultra lüks bir imkân. CHP’nin bu hamlesi hemen ürününü verdi. Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay anadil konusunda çalışmaların masada olduğunu, bunu bizzat Başbakan’ın açıklayacağını, Barzani üzerinden de PKK ile silah bırakma konusunda ileri adımlar atıldığını açıkladı. AK Parti bir yandan bu yükü Meclis’e dağıtmak isterken, Kürt sorununu çözen ana aktör olma fırsatını CHP’ye kaptırmak istemeyecektir. Buradan da iki parti arasında olumlu anlamda bir rekabet- ortaklık doğabilir. Umulan budur. Ama burası Türkiye.
Tabii CHP’nin, oyuna talip olduğu halk nezdinde çok ciddi bir güvenilmezliği var. Hâlâ üzerine toz kondurulmayan, reddi miras yapılmayan faşist Tek Parti dönemi ve darbelerle yan yana giden son on yılı hakkında halka büyük bir özür borcu bulunuyor. Dersim konusunda özür, dindar Sünni bir partinin liderinden geldi. Bunlar not edilmiş vaziyette. Kılıçdaroğlu’nun CHP’yi dizayn etmek isteyenlerin komplosuyla partinin başına geçtiği de hatırlanıyor. Ergenekon sanıklarını milletin iradesini istismar ederek Meclis’e taşıma gayreti, o adaylıkların nasıl mümkün olduğu da şüpheleri arttırıyor.
İşte tam da bu nedenle, Kürt konusunda samimi ve çarksız bir tavra çok ihtiyaçları var. Kürt sorununu yaratan bir siyasi parti olarak Kürt açılımında üstlenecekleri müspet rol, CHP’nin halka kendisini affettirmesi için anlamlı bir başlangıç olabilir.
Ama dedim ya, burası Türkiye...
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
- Operasyon çökünce...
9.05.2019 - Kızgın demiri soğutma yöntemleri...
2.05.2019 - Müzik ve terör örgütü listelerinin benzerlikleri...
24.04.2019 - Taşın altına elini yine Erdoğan koydu...
21.04.2019 - Millet İttifakı neye kuluçka oldu?
18.04.2019 - Organize kötülüğün peşini bırakmayacağız...
16.04.2019 - CHP'nin 2019 resmi
13.04.2019 - Mazbata fetişizmi neye delalet?
10.04.2019 - 31 Mart’ta Türkiye neyi başardı?
3.02.2019 - Bu seçimin adaletsizliği…
28.03.2019
Yazarlar
-
Ahmet TAŞGETİRENBölgede Trump operasyonu sürüyor 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANMahkemeye düşmüş siyaset 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNEmeğin Sosyolojisi ve Kapitalizmin Geleceği: Marx vs. Marx 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolYenilikçi bir İslam düşünürü Gannuşi 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKRus cinleri imana nasıl hizmet etti? Tuhaf bir Soğuk Savaş hikâyesi 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEAhtapotun kolları 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU3809 sayfa ve temel çelişki 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÖzel ve CHP’ye dair son gözlemler 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluÇözüm sürecinin CHP’si daha merkezde 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURAK Parti üzerine doktora yapmış bir CHP lideri…. 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerPATRON KİM? 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZBir iddianameden fazlası: CHP’yi dizayn girişimi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİÖzgür Özel'le kahvaltı: CHP nereye böyle? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİddianamenin ruhu siyasi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye’de ‘altın oran’ nedir? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçCHP hakkında kapatma davası açılır mı? Yok artık, daha neler! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRBakın Şahan'ı şikayet eden kimmiş? Her balkona havuz yapan müteahhit savcıya koştu! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDEN"Arananlar" zulmü ne zaman son bulacak? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBir “yalanlama” yalanı: CHP üyeliği ve Kanada’ya iltica meselesinde gerçekler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraMemnuniyetsizler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNYerel yönetimlerle işbirliği kültür politikası için hayati 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİKemalizm’in dindarlarca rehabilitasyonu 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBelediyenin açıklaması gerçekleri gizliyor mu? 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciBir iddia-nağme 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERDemokrat Kral’ın anıları 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanYeşil sarıklı hocalar bize böyle anlatmamışlardı 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAEnternasyonalizm ve Demokratik Toplum Çağrısı... 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYON VE EKMEN 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünBaşarılı bir diplomasi örneği… 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKürtler davete icabet ediyorlar 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasDüşmanımız kimdir bizim? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAkdeniz’den Hazar’a hizalananlar ve Colani’nin Beyaz Saray günü 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞÖcalan 70’lerde mi kalmış? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRAK Parti’nin 23 yılı: Kitle partisinden devlet partisine, siyaset dilinden güvenlik diline bir dönüş 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRHSK neden suskun? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞİŞ CİNAYETLERİ VE CİNAYET EKONOMİSİ… 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSosyalist yükseliş dağınık ama yine de oligarşiye bir darbe 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilModernlik, gelenek ve Türkiye’nin zihinsel coğrafyası 9.11.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanEğer tuz da koktuysa ne yapmalı? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTZohran Mamdani Türkiye’de neye denk düşer? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞSelahattin Demirtaş’ın yazısı, zihnimiz ve zihniyet labirenti 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselVahim bir gelişme: İşgücü piyasasında daralma 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KUR3 MART 1924 YASALARI 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpFiyat istikrarı mı, finansal istikrar mı? 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezMor-yeşil ekonomi: Ara dönem fırsat yaratabilir 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayTrump, Fed ve para politikası: Sol, merkez bankası konusunda neyi savunmalı? 2.11.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRSÜREÇ VE "DİLİN KEMİĞİ"! 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMenzile doğru bir adım daha 28.10.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKemalizm mi daha ‘iyi’, (Yeni) İttihatçılık mı? (3) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKDünyanın araf dönemine denk gelen Türkiye’nin çözümü 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİki din, iki tanrı tasavvuru 23.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENAK Parti 2.0’a Hazır Mıyız? 17.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezGüvenli Liman: Altın ve Gümüş 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYBaşkalarının acısı… 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMAN‘Parlak gelecek’ ve sol gelecek... 12.10.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaSüreç yönetmenin sorumluluğu 11.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarSosyal medya çürümüşlüğü 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğluİnsanların devletlerle savaşı 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKTrump’ın dünyasına hoşgeldiniz… 3.10.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPalantir ve "Tech. Republic" 7.09.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKENBarışı dilerken 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYKüresel Güney Neden Çin’den Vazgeçmiyor 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEMete Tunçay 25.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANÇÖZÜM NASIL GELİR! 20.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları
-
Münir AKTOLGABATI’DAN FARKLI BİR ÖRNEK OLARAK TÜRKİYE’DE VE ARAP ÜLKELERİNDE DEVRİMCİ DÖNÜŞÜM DİYALEKTİĞİ... 16.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cenk DoğanÜRETİCİLERE İLK OLARAK KOOPERATİF LAZIM 4.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cevat KORKMAZFiller ve Çimen... 22.11.2024 Tüm Yazıları
-
Tuncer KÖSEOĞLUTamirhanelere giden toplar… 4.11.2024 Tüm Yazıları
-
Ayşe HÜRDevletin Muhteşem Örgütlenmesi: 6-7 Eylül 1955 Pogromu 9.09.2024 Tüm Yazıları
-
Ferhat KENTEL“Maarif” marifetiyle yeni “makbul vatandaş” kurma çabaları 26.07.2024 Tüm Yazıları
-
Banu Güven“Bozkurt” Almanya’da sahaya indi 4.07.2024 Tüm Yazıları
-
İBRAHİM Ö. KABOĞLUDevlet ve yürütme kaç başlı? 27.06.2024 Tüm Yazıları
-
Gürbüz ÖZALTINLICHP’nin normalleşme politikası Erdoğan’a mı yarar? 21.06.2024 Tüm Yazıları
-
Oya BAYDARBir yazamama yazısı 14.06.2024 Tüm Yazıları
-
Bayram ZİLANAK Parti’de değişim gecikiyor mu? 4.06.2024 Tüm Yazıları
-
Soli ÖzelBetül Tanbay'ın gözünden "Gezi"nin tarihi 30.05.2024 Tüm Yazıları
-
Reha RUHAVİOĞLUTürkiye’de Kürtçenin Durumu: Gidişat, İmkânlar ve Fırsatlar 18.05.2024 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞ31 Mart'ın merkez üssü: Pazarcık ve Elbistan 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
Atilla AytemurBingöl Erdumlu Kitabı: Film gibi hayat* 24.01.2024 Tüm Yazıları
-
Şahin ALPAY"Ergun Abi"ye veda 10.11.2023 Tüm Yazıları
-
Ahmet ALTANYüzyıllık cumhuriyet başarılı mı başarısız mı? 29.10.2023 Tüm Yazıları



















































































































Hrac Madooglu
Binlerce filozoftan biri, hukuk hakkinda Mahcupyanin gorusune uygun birseyler soylemis. Hukuk bagimsiz bir kurum olamazmis. Hukukun bagimsiz oldugu ulkelerde bunu nasil beceriyorlar peki? Turkiyede bagimsiz olamiyorsa bile bu kadar kepazelik olmasi normal midir? Eninde sonunda bu yazida verilmek istenen mesaj nedir? Hukuk olmasa da olur deyip orman kanununun hukum surdugu bir ulkede sesimizi kesip kaderimize razi mi olalim?