Münir AKTOLGA
-20.YÜZYIL’ DAN 21.YÜZYIL’A KÜRESEL PARADİGMA DEĞİŞİMİ VE “STRATEJİK ZİHNİYET”İN EVRİMİ-
Bugün, STRATEJİK DÜŞÜNCE ve ZİHNİYET BAZINDA DERİNLİK, tarihi zenginliğimizleküreselleşme sürecinin önümüze koyduğu dinamikleri 21.yüzyıl paradigması ışığında bütünleştirerek içselleştirebilmekten geçiyor. Kafamızdaki 20.yy kalıntısı-özünde milliyetçi olan-ulus devletçi paradigmaları bir yana bırakarak, bunları, bu yeni zemin üzerinde ileriye dönük bir şekilde gözden geçirip yeni düşünceler üretebilmekten, bilgi toplumu haline gelme yolunda bilgi üretimine yönelik yeni “STRATEJİK PLANLAR” yaparak bunları hayata geçirebilmekten geçiyor!..Eger bunu yapmaz da eskiyi ihya ederek-“restore edip”-100 yıl önce kaldığımız yerden devam edebileceğimizi sanırsak yanılırız!..Bu satırları Davutoğlu’nun “güç formülünde” “stratejik zihniyetle” birlikte “çarpan etkisine sahip” olarak nitelendirdiği “siyasi irade”ye ithaf ediyorum!..
Önce bir noktada anlaşmamız lazım:
İçinde bulunduğumuz küreselleşme sürecinde yeni bilgilere sahip olarak daha iyi kalitede malları daha ucuza üretir hale gelmediğimiz sürece, ağzımızla kuş tutsak, her gün “stratejik derinliğimizden”, “şanlı tarihimizden” bahsetsek, “stratejik bir zihniyetle” yapacağımız “stratejik planlardan” bahsetsek, “siyasi iradeye” övgüler düzerek “atalarımızdan bize yadigar kalan coğrafyada” “stratejik” bir güç haline gelebilir miyiz? Evet, ya da hayır deyin bana!!
Peki o zaman, bir soru daha:
Bugün, bütün bunları gerçekleştirebilmek için "restore" edilmiş -eskinin küllerinden yeniden yoğrularak yaratılmış-daha geniş bir coğrafyaya yayılan antika bir ulus devlet projesine gerek var mıdır? Herşey bir yana, bu saatten sonra o eski Osmanlı topraklarını “yenilenmis bir stratejik zihniyetle” bile olsa yeniden fethetmek-biraraya getirmek mümkün müdür? Yok eğer değilse, bundan sonra ne yapılacaksa ancak 21.yüzyıl paradigması içinde kalınarak yapılabilecekse o zaman kendi kendimize gaz vererek niye boşuna harcıyoruz ki enerjimizi? Oturupta, “biz ne yapmalıyız, nasıl yapmalıyız da bilgi toplumuna giden yolda daha da hızlanabilelim” diye düşünmek varken, “nasıl bir eğitim sistemine sahip olmalıyız ki yeni bilgiler üreten nesiller yetiştirebilelim” diye zihnimizi yormak varken, eğitimde “Kemalist nesiller yetiştirme” amacının yerine “İslamcı nesiller yetiştirmeyi” koyarak sil baştan yeniden ideoloji kokan bir dünyanın içinde kaybolup gitmenin anlamı nedir?
Hiç uzağa gitmeye gerek yok, önümüzde durupduran Suriye örneğine dönelim gene ve bundan on iki yıl önce Suriye ile aramızdaki ticaret hacmi ne idi, sonra bir de savaş başlamadan hemen önce ne duruma gelmişti ona bir bakalım? Öncesi bir yana da, savaş başlamadan evvel bu rakamın 15 milyar dolara çıktığını hepimiz biliyoruz. Benzer bir durum Mısır için de sözkonusu idi. Türkiye, gelişen üretici güçleri ile aradaki ortak tarihi ve kültürel bağları da kullanarak (Davutoğlu’nun deyimiyle “stratejik derinliğini” de kullanarak) buralarla çok güzel, örnek ilişkiler geliştiriyor, giderekten buralarda da yerli bir burjuvazinin güçlenmesi yolunda mesafe kaydedilmesine katkıda bulunuyordu. Çünkü, bugün artık meseleye böyle bakmak gerekiyor. Her ülke kendi değişimini kendi iç dinamiklerini geliştirerek yaparken, sen de dış faktör olarak, bu iç dinamiklerle olan bağlantıların sayesinde “güç” unsuru haline gelebiliyorsun. Dış etken ancak iç dinamiğe dahil unsurlarla işbirliği yaparak içsel bir güç haline gelebiliyor. 21.yüzyılın mantığı budur, küreselleşme sürecinin diyalektiği budur. Bir yanda halâ varlığını sürdüren 20.yüzyıl kalıntısı bir ulus devletler sistemi, ama hemen bunun yanında-bununla içiçe de, o ulus devletlerin güneşin altındaki kar gibi eriyerek yok olmaya başladıkları bir küresel bütünleşme süreci..Böyle bir ortamda sen tek yönlü politikalar üreterek yol alamazsın artık!. Yapacağın o “stratejik planlar”, “stratejik bir zihniyetle” üreteceğin politikalar, “güç üretme”, “güçlü olma” anlayışları, “siyasi iradeye” yüklenen olağanüstü “anlamlar”, aynı anda, hem uluslararası ilişkiler sistemi gerçeğine uygun olmalı, ama hem de onun inkarı olarak gelişen küreselleşme sürecine..Yani, aynı anda hem kendi ulusunun çıkarlarını düşüneceksin, hem de onun diyalektik anlamda yok oluşunun yolunu açacaksın!. Türkiye gibi daha yeni yeni, “uluslaşırken küreselleşme” sürecini de birlikte yaşayan bir ülkede bunun ne kadar zor bir iş olduğu ortadadır[1], ama bunun başka da yolu yok, yani, “hayır ben bu oyunu oynamıyorum benim yolum başkadır” diyemezsin!!
PEKİ O ZAMAN NE YAPMAK LAZIM?..
“atalarımızdan bize miras kalan” o “stratejik zihniyeti”-o devrimci ruhu- bugünün gerçekliğiyle nasıl bağdaştıracağız?
İşte tam bu noktada şimdi bu soru çıkıyor ortaya! Madem ki insanlar ve toplumlar kendi tarihlerinin ürünüdürler, yani biz istesekte istemesekte içimizde belirli bir tarihsel derinliği taşıyarak varoluyoruz, bu durumda, atalarımızdan bize miras kalan o bilgi temelini bugünün gerçekliği içinde 21.yüzyıl paradigması yönünde nasıl kullanmamız gerekiyor? Bugün, bilgi toplumuna ulaşabilmek için nasıl bir “stratejik zihniyete” sahip olmalıyız ki, amaca uygun “stratejik planlar” yapabilelim?
Bütün o insanlık macerasını toprağa düşen bir tohumun başına gelenlere benzetirsek, nasıl ki o tohum çevreden gelen madde-enerji-informasyonu kendi içinde değerlendirip işleyerek diyalektik anlamda kendi inkârını yaratıyor ve bitkiye, oradan da meyvaya durarak yeni bir tohuma dönüşüyorsa, insanlık macerasının diyalektiği de özünde aynıdır.
İlkel komünal-sınıfsız bir toplumdan başlayan yolculuk, üretici güçlerin gelişmesiyle birlikte, aynen o tohumun bitkiye dönüşmesi örneğinde olduğu gibi kendi diyalektik inkarı olarak sınıflı toplumlar sürecini yaratırken, o da gene aynı diyalektiğe tabi olarak bir üst düzeyde bilgi toplumuna-modern komünal sınıfsız topluma-dönüşme yolunda ilerlemektedir.Bu durumda, nasıl ki; yeni tohumun oluşumunu belirleyen bilgi toprağa düşen o ilk tohumun içindeki bilgi ile daha sonra buna eklenen bilgilerin toplamıyla ortaya çıkıyorsa[2], toplumsal düzeyde bilgi toplumuna ilişkin toplam bilgi de, ilkel komünal toplumun bilgi temeliyle daha sonra üretilen bilgilerin toplamıyla ortaya çıkacaktır[3]. Bu nedenle, modern sınıfsız toplumun bilgi temeline erişebilmek için mutlaka o ilk bilgi hazinesini yeniden bilince çıkararak işlevsel hale getirebilmeliyiz. İşte kritik nokta burasıdır. Atalarımızın“stratejik zihniyetinin” içinden çıkıp geldiği “tarihsel derinliğimizin” derinliklerine inerek orada oluşan kimlik bilgilerini bugünün modern komünal insan bilincinin oluşumunda ilkel ama esasa ilişkin bir bilgi temeli olarak kullanabilmeliyiz.Bugünün gerçekliği içinde“stratejik derinliğimizin” derinliği bundan ibarettir!.
Ne demek mi istiyorum? Atalarımızdan bize miras kalan bilgi temelini ve o temel üzerinde yükselen stratejik zihniyeti 21.yüzyıl koşullarında bilgi toplumuna-modern sınıfsız topluma-giden yolda bir üst düzeyde nasıl mı yeniden üretebiliriz? O zaman aşağıdaki çalışmaya dönmeniz gerekecektir:
“NAMAZ’IN DUA’NIN VE HER İŞE „BİSMİLLAH“ DİYEREK BAŞLAMANIN DİYALEKTİĞİ
-BU EVRENDE VAROLAN HERŞEY-HER VARLIK, HER AN KENDİNCE BİR NAMAZ VE DUA HALİNDEDİR! İNSANIN GÖREVİ BU HALİ BİLİNCE ÇIKARARAK, DOĞA’NIN BİLGİSİNİ ÜRETMEKTİR!.. http://www.aktolga.de/m37.pdf
Kısacası, “ecdadımız” dediğiniz o Sultanlara-Padişahlara ilişkin sınıflı toplum bilgilerini biz özümsedik, onun içinden çıkıp geliyoruz zaten; geriye kalan posayı ise sizlere bırakıyoruz, bizim ecdadımız, Horasan erenleri tasavvuf bilgini atalarımızdır. Onların ilkel sınıfsızlfığa ilişkin bilgi temeli bugünün içinde yeni tipten modern bir “stratejik zihniyet” üretebilmemiz sürecinde bizim için yeterlidir!..
ŞİMDİ SIRA GELDİ, BÜTÜN BU ELEŞTİRİLERDEN SONRA NEDEN HALÂ AYNI NOKTADA, “ELEŞTİREL DESTEK”, YA DA “EVET AMA YETMEZ” NOKTASINDA DURDUĞUMUZA?..
Evet, şimdi soru budur! Yapılan bütün bu açıklamalardan sonra AK Parti iktidarına karşı duruşumuz neden halâ “eleştirel destek”, ya da “evet ama yetmez” noktasındadır, bu bir çelişki değil midir”?
“Hayır değildir”!. Şunu unutmayalım, halkımızın-benim de- AK Parti’ye, Erdoğan’a ve bugün de Davutoğlu’na verdiğimiz destek herşeyden önce halâ eski “devletçi-Kemalist” statükoya, ve onunla kolkola olan her türlü antika “paralel yapıya” karşı verilen mücadelede açılan kredi ile ilgilidir. Bütün ideolojik saplantılarına ve yalpalamalarına rağmen, onların bugün halâ, durdukları yer itibariyle, tarihsel gelişim sürecinin ana yatağınıtemsil ediyor olmalarından dolayıdır. Yani biz, oryantalizmle bağlantılı bir kültür ihtilalinin ürünü olan, toplum mühendisliği harikası yapıya karşı-eski Türkiye’ye karşı- yeni Türkiye duruşu için oyumuzu verdik onlara!.Bu bir!..
İkinci nokta da şudur:
Diyebilirsiniz ki, “peki ama bütün bu çalışma boyunca kıyasıya eleştirdin, şimdi bu eleştirileri nereye koyuyorsun”?
Örneğin, diyorsun ki; “bu insanların dünyası halâ 20.yüzyılın dünyası, kafalarında halâ 20.yüzyılın milliyetçi paradigmaları var. Herşeyi halâ Kapitalizmin Gelişmesinin Eşit Oranda Olmaması Kanununa göre değerlendiriyorlar. Bu bağlamda, onların gözünde bugünkü Türkiye ile bir zamanların yükselen gücü Almanya arasında hiçbir fark yok. Davutoğlu Hitler’i sadece “yanlış bir siyasi iradeyi” temsil ettiği için eleştiriyor!. Bu anlayış tehlikeli değil midir? “Stratejik derinliğimiz”, “zihniyetimiz” falan derken aslında bunların niyeti de bir zamanların Hitlerci Alman burjuvazisi gibi pazar paylarını-nüfuz alanlarını daha da genişletmek için ideolojik bir zemin yaratmak değil midir”?
Bakın açık söylüyorum, “olabilir”!! Yani, bir Erdoğan’ın-Davutoğlu’nun AK Partililerin temsil ettikleri Anadolu burjuvalarının gönlünde de mutlaka bu türden hayaller yatıyordur!. “Ortak tarih, zihniyet, coğrafya” falan derken onların da 20.yüzyıl paradigmasına uygun rüyalar görmediklerini kimse iddia edemez!! İsterseniz “çocuktan al haberi” misali “Başdanışman’ın şu yazdıklarını bir okuyun![4] Ne de olsa bu insanlar daha yeni yeni Anadolu’daki kabuklarından çıkarak dünyaya açılıyorlar. Onlardan bir anda 20.yüzyılı atlayarak 21.yüzyılı kavramalarını beklemek doğru olmaz?
Ama bütün bunlara rağmen ben gene de ortada bir tehlike görmüyorum!
Görmüyorum, çünkü bu türden safsataların-hayallerin- 20.yüzyıl kalıntısı rüyaların artık hiçbir anlamının kalmadığını düşünüyorum!. Ne olur, en fazla bir süre kafalarında bu türden hayali ideolojik senaryolarla yol almaya çalışırlar-toplum mühendisliği yapmaya çalışırlar onlar da, ama sonra, önlerine çıkan engelleri gördükçe, ya da kafalarını bunlara tosladıkça-oluyor da zaten bu türden şeyler!- raydan çıkan treni tekrar yoluna geri döndürmek zorunda kalırlar! NEDEN Mİ, nasıl mı bu kadar kesin konuşabiliyorum, neye mi güveniyorum?
Şu soruya cevap verelim:
Bakın çok açık söylüyorum, eğer o zaman da bugünkü koşullar geçerli olsaydı, yani, dünya pazarlarında daha fazla pay elde edebilmek için daha iyi kalitede malları daha ucuza üretebilmek ilkesi o zaman da geçerli olsaydı bir Hitler ortaya çıkar mıydı-çıkabilir miydi ortaya? Çok açık,çı ka maz dı!Nedeni ortada: O dönemde nüfuz bölgelerini genişleterek dünya pazarlarındaki pazar payını arttırabilmek için arkanda güçlü bir ulus devlete ihtiyacın vardı, olmazsa olmaz bir koşul olarak onun askeri gücüne dayanmak zorundaydın, bitti!!. İşte bir Hitler Almanya’sını yaratan maddi koşul-ön koşul- budur. 20.yüzyılın uluslararası ilişkiler dünyasında geçerli paradigma bu idi o zaman. Yani öyle, sen daha fazla bilgiye sahipmişsin de, buna dayanarak daha iyi kalitede malları daha ucuza üretebiliyormuşsun da (!) bunları kimse takmazdı o dönemde!!. “Gücün” ne ise, dünya pazarlarındaki payın da ona göre belirleniyordu o kadar!.
Diyeceksiniz ki, ama bak “liberaller” ve “solcular” böyle konuşmuyorlar!!. Onların gözünde bir Erdoğan ya da Davutoğlu’nun Hitler’den farkı yok! Buna ne diyeceksin?
Çok açık: Onlar da halâ 20.yüzyılda yaşıyorlar, olaylara ve süreçlere onlar da halâ oradan-20.yüzyıldan bakıyorlar da ondan!! Halâ herşeyi 20.yüzyıl paradigması içinde görüyorlar, o döneme özgü ideolojik bir mantıkla değerlendiriyorlar da ondan!!.
Ben diyorum ki, madem ki şimdi durum esasa ilişkin olarak farklıdır, yani maddi olarak değişmiş bir dünya vardır artık ortada, o zaman bırakın Erdoğan’ı, ya da Davutoğlu’nu, onlar da istedikleri kadar “ecdadımız” diyerekten o Sultanlardan, onların “stratejik zihniyetinden” falan bahsetsinler, ne olacak ki! Bakın, kendine “solcu”, ya da “liberal” diyenler halâ ideoloji-“işçi sınıfı ideolojisi” satmaya kalkıyorlar da ne oluyor, bırakın herkes kurtlarını döksün ortaya!! “Erdoğan” da “Erdoğan”, ya da şimdilerde “Davutoğlu” diye tutturuyorlar! Bu insanlar yüz yıldır canı yanmış olanları temsil ediyorlar! “RESTORASYON” diyorlarmış da, II.Abdülhamid ya da Necip Fazıl diyorlarmış!! Bırakın efendim desinler!! Ne olacak yani, Davutoğlu veya Erdoğan kendilerini II.Abdülhamidin yerine koymaya kalkıyorlar diye 21.yüzyılın küreselleşme sürecini yaşarken Abdülhamid mezardan çıkarak sil baştan herşeye bıraktığı yerden devam mı edebilecek!! Yoksa, Erdoğan-Davutoğlu ikilisi kerameti kendinden menkul “güclü bir siyasi iradeye” dayanarak tek başlarına (pardon, yanlarına Putin’i de alarak!!) “20.yüzyılın statüko güçlerine karşı savaş açıp” yeni bir savaşın-3.Dünya Savaşının galibi olarak yeni bir statükoyu mu oluşturabilecekler!! Son yüz yılda hep ikinci sınıf insan yerine koymuşsunuz bu insanları, bırakın efendim, onlar şimdi bir tür reaksiyonla kaybolan o kültürel kimliklerini yeniden bulmaya çalışıyorlar!. Bir tür toplumsal psikoterapidir bu yapılan!. Ortada yaşanılmış bir “geçmiş” var; üstelik halâ da aynı silahlarla tehdit ediliyor bu insanlar. Onlar da buna karşı kendi ideolojik kalkanlarını falan öne çıkarıyorlar o kadar!. Buralardan birşey çıkmaz! İşin doğrusunu ortaya koyabiliyor musunuz siz ondan haber verin. Onlar öyle der, sen de dersin ki, “hayır bak, artık öyle değil böyledir”!..Unutmayalım ki, her düşünce ancak zamanı gelmişse maddi bir güç haline gelebilir. Daha başka bir deyişle, zamanı gelmiş bir düşüncenin önünde hiçbir güç duramaz..Korkmayın, Erdoğan bile olsa bu böyledir!!..
Bir örnek vereyim: Erdoğan diyor ki geçenlerde “hainler, nüfusumuzun artmasını
engellemek için doğum kontrolü diye bir şey çıkardılar”!!.Tamam, “muhafazakar” bir insan doğum kontrolüne karşı olabilir, ama tutar da “hainler” diye başlarsan, o zaman sen bu işi ideolojik olarak ele alıyorsun demektir ve bu kabul edilemez! Ama dikkat ederseniz kimseden de pek tepki gelmedi, neden? Çünkü komik birşey bu, ne yani şimdi Erdoğan “doğum kontrolünü hainler icat ettiler” diyor diye insanlar doğum kontrolünden vaz mı geçecekler!!. Aynen faiz konusundaki emir komuta anlayışına benziyor bu da!! Bakın kendisi bile itiraf etti bu konudaki başarısızlığını!! O kendi görüşünü söyler, sen de çıkar onu eleştirirsin!. Sonucu belirleyecek olan maddi hayatın gerçekleridir. Çünkü, bitti artık o kapalı dünyalar!. Güçlülerin her açıdan tekel egemenliği kurarak insaları güttüğü o sınırlar yok artık bugünkü dünyada!..
AMA??
Evet, olayın boyutları bu noktada kaldığı sürece bunlar-bütün bu ideolojik saplantılar- o kadar önemli değildir, ana duruş değişmediği sürece zamanla yanlışlar ayıklanır ve kervan yolunda devam eder!.. AMA tabi burada da bir sınır çizgisi var: Tamam, “stratejik zihniyetimiz”, “stratejik derinliğimiz” falan denilerek birşeyler yapılmaya çalışılıyor, bu ayrı da, ancak eğer iş, “efendim bizim stratejik zihniyetimize göre yaptığımız planlamanın içinde bu da var” denilerek, örneğin başka bir ülkeyi işgal noktasına kadar falan giderse o zaman olayın rengi birden değişiverir! Herşey bir yana, işte o zaman kendimizi bir anda “Dimyada pirince giderken evdeki bulgurdan da olma” noktasında buluveririz!!
Ama bakın, pratikte hiçte öyle olmadı değil mi!. Şu son Suriye olaylarını getirin gözünüzün önüne, “savaş” çığlıklarının atıldığı o günleri! Ne oldu peki? AK parti-Erdoğan ve Davutoğlu tam bir sağduyu örneği verdiler o zaman!. Ama onlar değil, tam tersine, “faşist” falan diye onlara saldıran o sağlı, sollu, milliyetçi o devletçi muhalefet cephesi yaptı savaş kışkırtıcılığını! Açık açık Türkiye’yi Suriye’ye sokmaya çalıştılar, öyle değil mi! Ama başaramadılar, neden peki, o kadar “ecdadımız” edebiyatına rağmen, o kadar “stratejik derinliğimizden-zihniyetimizden” bahsetmelerine rağmen neden bir Erdoğan, ya da Davutoğlu- hazır muhalefet de buna hazırken- savaş çığlıkları atarak “ecdadımızın” yoluna girmediler!?
Girmediler, çünkü onların asıl derdi bağcıyı dövmek değil, üzümü yemektir! İşte mesele burada! Bütün o 20.yüzyıl kalıntısı ideolojik kuruntularına rağmen onların en iyi bildikleri şey artık üzümün nasıl yeneceğidir!. Çünkü, el yordamıyla da olsa üzümü yemek için illa ki bağcının üzerine silahla gitmenin gerekli olmadığını gördü-görüyor onlar!.Tamam, bu “görüş” henüz daha bilişsel anlamda bilinçli bir görüş değil belki, ama neyin doğru, neyin yanlış olduğunu kendi tecrübelerinden biliyorlar!. Egemen Devlet sınıfının karşısında onları başarıya götüren yolun “sabır” olduğunu, öfkeyle kalkanın daima zararla oturacağını, doğru olanın, problemi soğuk kanlılıkla “tereyağından kıl çeker gibi” çözmek olduğunu kendi pratiklari içinde öğrendiler!!..
Evet, Erdoğan ve Davutoğlu AK partisi belki henüz daha 21.yüzyıl paradigmasını tam olarak kavramış değiller, onların yolculuğu henüz daha 21.yüzyıl yollarında bilinçli olarak yapılan bir yolculuk değil, şu an, daha çok pratik içinde el yordamıyla yol alarak ilerliyorlar; ama soruyorum ben şimdi bütün o devletçi cephe unsurlarına, var mı başka alternatifiniz? Siz ne yapmak istiyorsunuz? Bütün o “liberalleriyle” “solcularıyla” ve de “paralelleriyle” birlikte siz devletçi cephe unsurları siz nereye götürmeye çalışıyorsunuz Türkiye’yi? Hadi AK Parti’yi düşürdünüz, ya sonrası? Hiç umutlanmayın, halkımız o yollardan geçti birkaç kere, devlet zoruyla hem de! Ve de aynı korku filmini bir kere daha görmeye hiç niyeti yok!..AK Parti kendi diyalektik inkârını yaratarak kendisinden daha ileri olanı yaratana kadar bu iş böyle gider!
Şimdi de AK Parti’nin daha ilerisi nedir diye mi soruyorsunuz? O zaman başa dönerek bu çalışmayı bir kere daha okumanızı öneririm!..
[1] http://www.duzceyerelhaber.com/Munir-AKTOLGA/15300-Uluslasirken-kuresellesmek
[2] Bu konuda daha geniş bilgi için www.aktolga.de 1. Çalışma
[3] Bu konuya ilişkin olarak da www.aktolga.de 5. Çalışma’ya bakılabilir..
[4] http://haber.stargazete.com/yazar/turkiye-nereye-gidiyor/yazi-985363
Yazarlar
-
Ahmet TAŞGETİRENBölgede Trump operasyonu sürüyor 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU3809 sayfa ve temel çelişki 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANMahkemeye düşmüş siyaset 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNEmeğin Sosyolojisi ve Kapitalizmin Geleceği: Marx vs. Marx 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEAhtapotun kolları 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolYenilikçi bir İslam düşünürü Gannuşi 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKRus cinleri imana nasıl hizmet etti? Tuhaf bir Soğuk Savaş hikâyesi 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÖzel ve CHP’ye dair son gözlemler 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluÇözüm sürecinin CHP’si daha merkezde 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURAK Parti üzerine doktora yapmış bir CHP lideri…. 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerPATRON KİM? 15.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZBir iddianameden fazlası: CHP’yi dizayn girişimi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİddianamenin ruhu siyasi 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRBakın Şahan'ı şikayet eden kimmiş? Her balkona havuz yapan müteahhit savcıya koştu! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİÖzgür Özel'le kahvaltı: CHP nereye böyle? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDEN"Arananlar" zulmü ne zaman son bulacak? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye’de ‘altın oran’ nedir? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçCHP hakkında kapatma davası açılır mı? Yok artık, daha neler! 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciBir iddia-nağme 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBir “yalanlama” yalanı: CHP üyeliği ve Kanada’ya iltica meselesinde gerçekler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBelediyenin açıklaması gerçekleri gizliyor mu? 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERDemokrat Kral’ın anıları 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNYerel yönetimlerle işbirliği kültür politikası için hayati 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraMemnuniyetsizler 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİKemalizm’in dindarlarca rehabilitasyonu 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünBaşarılı bir diplomasi örneği… 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanYeşil sarıklı hocalar bize böyle anlatmamışlardı 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAEnternasyonalizm ve Demokratik Toplum Çağrısı... 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYON VE EKMEN 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAkdeniz’den Hazar’a hizalananlar ve Colani’nin Beyaz Saray günü 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasDüşmanımız kimdir bizim? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞİŞ CİNAYETLERİ VE CİNAYET EKONOMİSİ… 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRAK Parti’nin 23 yılı: Kitle partisinden devlet partisine, siyaset dilinden güvenlik diline bir dönüş 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKürtler davete icabet ediyorlar 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSosyalist yükseliş dağınık ama yine de oligarşiye bir darbe 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞÖcalan 70’lerde mi kalmış? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRHSK neden suskun? 11.11.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilModernlik, gelenek ve Türkiye’nin zihinsel coğrafyası 9.11.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanEğer tuz da koktuysa ne yapmalı? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTZohran Mamdani Türkiye’de neye denk düşer? 8.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞSelahattin Demirtaş’ın yazısı, zihnimiz ve zihniyet labirenti 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KUR3 MART 1924 YASALARI 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezMor-yeşil ekonomi: Ara dönem fırsat yaratabilir 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpFiyat istikrarı mı, finansal istikrar mı? 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselVahim bir gelişme: İşgücü piyasasında daralma 3.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayTrump, Fed ve para politikası: Sol, merkez bankası konusunda neyi savunmalı? 2.11.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRSÜREÇ VE "DİLİN KEMİĞİ"! 31.10.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMenzile doğru bir adım daha 28.10.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKemalizm mi daha ‘iyi’, (Yeni) İttihatçılık mı? (3) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKDünyanın araf dönemine denk gelen Türkiye’nin çözümü 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİki din, iki tanrı tasavvuru 23.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENAK Parti 2.0’a Hazır Mıyız? 17.10.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYBaşkalarının acısı… 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezGüvenli Liman: Altın ve Gümüş 14.10.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMAN‘Parlak gelecek’ ve sol gelecek... 12.10.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaSüreç yönetmenin sorumluluğu 11.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarSosyal medya çürümüşlüğü 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğluİnsanların devletlerle savaşı 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKTrump’ın dünyasına hoşgeldiniz… 3.10.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPalantir ve "Tech. Republic" 7.09.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKENBarışı dilerken 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYKüresel Güney Neden Çin’den Vazgeçmiyor 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEMete Tunçay 25.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANÇÖZÜM NASIL GELİR! 20.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları
-
Münir AKTOLGABATI’DAN FARKLI BİR ÖRNEK OLARAK TÜRKİYE’DE VE ARAP ÜLKELERİNDE DEVRİMCİ DÖNÜŞÜM DİYALEKTİĞİ... 16.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cenk DoğanÜRETİCİLERE İLK OLARAK KOOPERATİF LAZIM 4.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cevat KORKMAZFiller ve Çimen... 22.11.2024 Tüm Yazıları
-
Tuncer KÖSEOĞLUTamirhanelere giden toplar… 4.11.2024 Tüm Yazıları
-
Ayşe HÜRDevletin Muhteşem Örgütlenmesi: 6-7 Eylül 1955 Pogromu 9.09.2024 Tüm Yazıları
-
Ferhat KENTEL“Maarif” marifetiyle yeni “makbul vatandaş” kurma çabaları 26.07.2024 Tüm Yazıları
-
Banu Güven“Bozkurt” Almanya’da sahaya indi 4.07.2024 Tüm Yazıları
-
İBRAHİM Ö. KABOĞLUDevlet ve yürütme kaç başlı? 27.06.2024 Tüm Yazıları
-
Gürbüz ÖZALTINLICHP’nin normalleşme politikası Erdoğan’a mı yarar? 21.06.2024 Tüm Yazıları
-
Oya BAYDARBir yazamama yazısı 14.06.2024 Tüm Yazıları
-
Bayram ZİLANAK Parti’de değişim gecikiyor mu? 4.06.2024 Tüm Yazıları
-
Soli ÖzelBetül Tanbay'ın gözünden "Gezi"nin tarihi 30.05.2024 Tüm Yazıları
-
Reha RUHAVİOĞLUTürkiye’de Kürtçenin Durumu: Gidişat, İmkânlar ve Fırsatlar 18.05.2024 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞ31 Mart'ın merkez üssü: Pazarcık ve Elbistan 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
Atilla AytemurBingöl Erdumlu Kitabı: Film gibi hayat* 24.01.2024 Tüm Yazıları
-
Şahin ALPAY"Ergun Abi"ye veda 10.11.2023 Tüm Yazıları
-
Ahmet ALTANYüzyıllık cumhuriyet başarılı mı başarısız mı? 29.10.2023 Tüm Yazıları
-
Levent GültekinDin, insanları kardeş yapar mı? 26.09.2023 Tüm Yazıları
-
Ayhan AKTARŞair Roni Margulies’in ardından… 7.08.2023 Tüm Yazıları
-
Ceyda KaranBiden ve iki cephede birden yenilgi 30.06.2023 Tüm Yazıları
-
Orhan Kemal CENGİZMuhalefetin sınavı asıl şimdi başlıyor 1.06.2023 Tüm Yazıları
-
Roni MARGULIESMutlu bitmiş bir göç öyküsü 20.05.2023 Tüm Yazıları
-
Burhanettin DURANTarihi Yol Ayrımındaki Kritik Seçim 6.05.2023 Tüm Yazıları
-
Celal BAŞLANGIÇKendini kurtarmak için Erdoğan, Erdoğan’ı reddedecek! 14.04.2023 Tüm Yazıları
-
Ergun AŞÇIErsagun Hanım 5.03.2023 Tüm Yazıları
-
Uğur Gürses‘Dolambaçlı katlı kur’ yolunda 23.01.2023 Tüm Yazıları
-
Besim F. DellaloğluMesafenin Sosyolojisi 16.12.2022 Tüm Yazıları
-
Hidayet Şefkatli TUKSALKur’an kurslarında yatılı eğitim ve çocukların korunması 15.12.2022 Tüm Yazıları
-
Nergis DemirkayaAltılı Masa ortak yönetim planı: Her partiye bir yardımcı bir bakan 17.11.2022 Tüm Yazıları
-
Nabi YAĞCIŞaşıyorum gerçekten… 24.10.2022 Tüm Yazıları
-
Berin UYARONLAR İÇİN... 12.09.2022 Tüm Yazıları
-
İbrahim UsluSeçmen yolsuzluğu önemsiyor mu? 9.09.2022 Tüm Yazıları
-
Hasan GÜRKAN“SEVMEK YİNE DE BİR SARRAF İŞİDİR, YERYÜZÜ KİTAPLIĞINDA” 18.08.2022 Tüm Yazıları
-
Oktay Cansın EMİRALSAVAŞ VE ZAMAN 7.08.2022 Tüm Yazıları
-
Özgül Üstüner COŞKUNİnceden 5.07.2022 Tüm Yazıları
-
Namık ÇINARBir toplumun geri kalma inadı 21.06.2022 Tüm Yazıları
-
Barış SoydanGıda Komitesi’nin ve enflasyonla mücadelede başarısızlığın acıklı öyküsü 21.06.2022 Tüm Yazıları
-
Mehmet BARLASAnkara’yı sel aldı 14.06.2022 Tüm Yazıları
-
Melih ALTINOKAna muhalefet lideri Akşener mi olacak? 14.06.2022 Tüm Yazıları
-
Atilla YAYLAKanunlar ve fiyatlar 10.06.2022 Tüm Yazıları
-
Fatma Bostan ÜNSALBu kez Günah Keçisi SADAT mı? 23.05.2022 Tüm Yazıları
-
Ahmet İlhanBurhan Sönmez’in İstanbul İstanbul’unda Yerin Altı ve Üstünde Ne Yaşanıyor? 15.05.2022 Tüm Yazıları
-
Kübra ParSessiz İstila belgeseli ve sığınmacı meselesi 9.05.2022 Tüm Yazıları
-
Yavuz BAYDARİmamoğlu olayı ardından: ’Altılı Masa’ bir ortak aday çıkarabilecek mi? 9.05.2022 Tüm Yazıları
-
Ergun BABAHANTürkiye’nin patlamaya hazır yeni kırılma hattı: Suriyeliler 22.04.2022 Tüm Yazıları
-
Kemal BURKAYİSVEÇ DEMOKRASİSİ VE KURAN YAKMA OLAYI… 17.04.2022 Tüm Yazıları
-
Tarık Ziya EkinciGAZETECİ AYDIN ENGİN VEFAT ETTİ 24.03.2022 Tüm Yazıları
-
İbrahim KaragülBu bir Avrupa savaşı ve çok uzun sürecek. -Batı, Türk-Rus savaşı istiyor! 1.03.2022 Tüm Yazıları
-
Cengiz AKTARSavaş notları 1.03.2022 Tüm Yazıları
-
Aydın ENGİNBir MHP’nin 2. Başbuğ’undan, bir benden 7.02.2022 Tüm Yazıları
-
Nezih DUYGUMete Toksöyle (30 Mart 1954 - 02 Şubat 2022) 3.02.2022 Tüm Yazıları
-
Ahmet KARDAM28/29 Ocak Karadeniz Katliamı'nın 101. Yılı 1.02.2022 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKAN“Ya herro ya merro” mu dedi?.. 7.01.2022 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇAL2022 yılı karamsarlıklarımızı tersine çevirebilir mi? 4.01.2022 Tüm Yazıları
-
Muharrem SarıkayaOylardaki yükselişin ağırlığı 7.11.2021 Tüm Yazıları
-
Şevki ÇELİKCİKEMAL ARABACI 17.10.2021 Tüm Yazıları
-
Metin GürcanFırat batısı, Suriye, riskler, tespitler: Ufukta bir operasyon mu var? 13.10.2021 Tüm Yazıları
-
Metin MünirErkeğin kadını ezmesi 22.09.2021 Tüm Yazıları
-
Mehmet AcetSon anketler ne diyor? 9.09.2021 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZKONYA KATLİAMI VE GAZETECİLİK MESLEĞİ ÜZERİNE 2.08.2021 Tüm Yazıları
-
Yasin AKTAYTaliban’ın inancıyla ters olma arzusu 26.07.2021 Tüm Yazıları
-
Süleyman Seyfi Öğün2023’e doğru Türkiye 26.07.2021 Tüm Yazıları
-
Cem SANCARHanımefendi diyeceksiniz 28.06.2021 Tüm Yazıları
-
Yusuf KaplanFetih ruhu ve rüyası 28.06.2021 Tüm Yazıları
-
Ali AYDINİşsiz Kalan Antikorlar, Lanetli Pay ve Siyaset 17.06.2021 Tüm Yazıları


































































































































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
16.11.2024
9.11.2024
31.07.2024
3.06.2024
9.04.2024
20.07.2023
18.07.2023
17.07.2023
20.06.2023
18.06.2023