Münir AKTOLGA
Metin Münir, “Generalleri Özlediniz mi” diye soruyor?...
Bu başlık ve aşağıdaki fotoğraf Metin Münir’in yazısından alıntı. Önce onu bir okuyun, sonra da benim daha önceki çalışmaya bir göz atın isterseniz: http://t24.com.tr/yazarlar/metin-munir/generalleri-ozlediniz-mi,13997?utm_medium=social&utm_content=sharebutton
Evet, kendisine “solcu” veya “demokrat-sosyal demokrat” diyen birçok kişinin “Generalleri özlediğine” ben şahsen eminim!!... Bunu artık açıkça söyleyemese bile birçok kişinin aynen Mısır’da falan olduğu gibi bir tür “ordu kılıcını attı” özlemi içinde olduğuna eminim!... Hatta ve hatta, birçokları, benim gibi Kemalist devlet sınıfına karşı AK Parti öncülüğünde verilen mücadeleyi destekleyenlere, “gördünüz mü bakın biz haklı çıktık, bunların ne olduğu başından belliydi, siz daha şimdi yeni yeni anlıyorsunuz” gözüyle baktıklarını da biliyorum. Bunu bazan bana açıkça söyleyenler bile oluyor!!...
Ama hayır, dün Tanzimat artığı “Beyaztürk” iktidarına- Devlet sınıfına karşı “Çevre” güçlerini- AK Parti’yi ve Erdoğan’ı desteklemek ne kadar doğru idi ise, bugün “devrimin ikinci aşamasında”, çok kültürlü yeni bir Türkiye’yi inşa mücadelesinde, “nasıl olsa artık Devleti ele geçirdik” diyerek o eski yapıyla bütünleşmeye çalışan, “stratejik zihniyetimizi” ararken tarihimizin derinliklerinde yolunu kaybeden, yeni Türkiye’yi inşa mücadelesini Don Kişot gibi sağa sola saldırmakta gören tek renkli bir Siyahtürk egemenliğine karşı durmak da o kadar doğrudur!... Şunu kimse unutmasın, Türkiye geriye gitmiyor! Demokrasi mücadelesi çok basamaklı bir merdiveni çıkmaya benziyor Türkiye’de. Bazan geriye gidiliyormuş gibi görünse de, bu aslında bir adım daha ileriye gitmek için güç toplama-güçleri bir araya getirme çabasından kaynaklanıyor... Beyazlarla Siyahların karışımından melez bir sentez yaratarak ilerlemek kolay değil!... Bu Beyazların ve Siyahların kendi içlerinde Türk-Kürt diye ayrıştıklarını da düşünürseniz bu işin ne denli zorlu olduğu kendiliğinden ortaya çıkar!...
Evet, devlet nedir, dinle devletin fonksiyonları arasındaki ilişki nedir, buradan başlayalım...
Devletin görevi-fonksiyonu da (tıpkı din gibi) ilkel komünal toplumdan sınıflı topluma geçişle birlikte, toplumsal üst yapıyı- insanlar arasındaki ilişkileri- içine girilen bu yeni aşamanın maddi gerçeklerine göre, (bu aşamadaki üretim ilişkilerine göre) düzenleyerek mevcut duruma uygun yeni bir denge halini oluşturabilmek-ve sonra da onu muhafaza edebilmek- çabası değil midir?... Bu durumda dinle devlet arasındaki ilişki ne oluyor o zaman?
Yeni bir denge durumunun oluşması demek, yeni bir sistemin oluşması demektir. Yeni bir sistemin oluşması ise, sistem merkezinin bir üst basamağa kayması anlamına geliyor ( http://www.aktolga.de/m37.pdf ). Eski sistemin merkezini temsil eden sıfır noktasından yeni sistemin merkezinin temsil olunacağı sıfır noktasına geçiştir bu (yani, sınıflı toplumun ortaya çıkışı da bir tür devrimdir. İnsanların kendi ihtiyaçlarından daha fazlasını üretebilir hale gelmelerinin sonucu olur bu)!... Görüyorsunuz, iki sıfırın arasında kalıyor bütün o yaşam-geçiş süreci dediğimiz şey! Tanrı ise, her iki basamakta da, merkezdeki sıfır noktasında bulunuyor!...
Bu durumda devlet de, bir açıdan din gibi, sınıflı topluma geçiş aralığında yeni bir denge durumunun oluşturulması çabasına bağlı olarak ortaya çıkıyor! Çünkü, son tahlilde, yeni üretim ilişkilerine uygun yeni bir kimlik-üstyapı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Ama bu kez, nelerin yapılıp nelerin yapılamayacağını düzenleyen bir kamu gücüne de ihtiyaç vardır! Denge-düzen bu kamu gücü aracılığıyla, zorla ayakta tutulmaya çalışılacaktır. Başka türlü, toplumsal yaşamın kendini üretebileceği bir platform oluşamıyor. Devlet böyle birşey işte, hem onsuz olmuyor, hem de, olunca böyle oluyor!...
Bu aşamada devletleşen-devletin fonksiyonuyla bütünleşen- din, bu yeni düzeni, onun kurallarını metafizik bir “idee”yi referans göstererek insanların zihninde inşa etmeye çalışırken, devlet de aynı işi yaşamın içinden kaynaklanan fiziki bir güçle yerine getirmeye çalışıyor (toplum-tabi burada söz konusu olan sınıflı bir toplumdur- bir sistem olarak ele alındığı zaman, devletin onun benliğini-nefsini temsil eden instanz olduğunu unutmayalım)...
Peki, bütün o kamu düzenini örgütleyen-aslında kendisi de onun ürünü olan- devlet denilen bu instanz nereden, nasıl mı ortaya çıkıyor, nasıl mı başarıyor bu işi?
Batı toplumlarının tarihsel gelişme sürecini temel aldığımız zaman burada bir mühendislik faaliyeti falan söz konusu değil!! Herşey üretim ilişkilerinin içinde tabii olarak şekilleniyor. Mevcut üretim ilişkilerini, dolayısıyla da toplumsal “durumu”-sistem merkezini- egemen-dominant bir sınıf temsil ettiği için, bu örgütleme işini de pratikte fiilen o hayata geçirmiş oluyor, yani örgütün-devletin- kurucusu-yöneticisi pratikte söz konusu egemen sınıf oluyor! Bu nedenle devlet, pratikte, üretim ilişkilerini, dolayısıyla da sistem merkezini temsil eden egemen sınıfın (sistem merkezindeki sıfır noktasında gerçekleşen) “tanrısal adaleti”-dengeyi inkârına karşı alt sınıfların oluşturduğu reaksiyonların bastırılarak, egemen sınıf lehine olan mevcut “dengenin” ayakta tutulmaya çalışılması çabası olarak anlam kazanıyor. Daha başka bir deyişle, devlet sistemin atalet direncinin somutlaşmış biçimi olurken, pratikte bu durum egemen sınıfın çıkarlarını korumayla somutlaşıyor...
Devlet, sınıflı toplumlarda toplumsal varlığı temsil eden instanzdır demiştik. Bu instanz, toplumun çevreyle etkileşerek kendini üretmesi sürecinde oluşan örgütlü toplumsal reaksiyonlar temelinde ortaya çıkar. Burada örgütlülükten kasıt, toplumsal varlığı üreten etkinliklerin orkestral bir yapıya sahip olmasıdır. Bu anlamda sistemin merkezi varoluş instanzını temsil eden örgüt de toplumun çeşitli alt sistemlerinin fonksiyonlarının sonucu olur. Sistemin-toplumun kendini üretmesi sürecinde, her an bozulan dengeyle birlikte toplumsal varoluş instanzı olarak gerçekleşen bu örgüt, aynı anda, hem mevcut dengenin inkârını temsil eder, hem de onun yeniden oluşturulması çabasını!... http://www.aktolga.de/m23.pdf
Tanrı ise, sistemin merkezinde oluşması gerektiği düşünülen denge durumunu temsil eden sıfır hali olduğu için, sınıflı bir toplumda insanları daha çok “dindar” yapan toplumsal iklim, kaybolan dengeyi-adaleti, eşitliği mevcut ilişkiler içinde arama, onu tekrar kurma arzusuna denk düşer. Böyle bir ortamda, ezilen, sömürülen, ama kendisini çaresiz hisseden insanların sığındığı bir umut kapısı olur din.
Din-devlet ilişkisinin öteki yanı...
Bu noktada devletle dinin fonksiyonları sanki bir ve aynı şeymiş gibi görünüyor; ama bu işin sadece bir yanıdır. Madalyonun diğer yanında ise, tarihsel gelişme sürecinin belirli bir aşamasında, egemen sınıf adına mevcut dengeyi korumakla görevli örgüt olan devletle, ezilen, sömürülen ve dinin koruyucu şemsiyesi altında yaşamı devam ettirmeye çalışan sınıfların karşıya gelebilmesi gerçeği yatar. Altta güreşen ve dinin koruyucu kanatları arasında kendi kaderlerine boyun eğerek yaşamı devam ettirmeye çalışan sınıflar eğer bir gün bunun bir kader olmadığını, Tanrısal adaletin egemen sınıf ve devlet tarafından bizzat bozulduğunu düşünmeye başlarlarsa, o ana kadar düzenin korunmasında zihinsel bir ikna aracı olarak işlev yapan din de birden, adaleti sağlama konusunda ideolojik bir silah haline dönüşerek mevcut devlet yapısıyla karşı karşıya gelebilir!...
Ezilenlerin, egemen sınıflara karşı, arkalarına “göklerden gelen kararları” da alarak ayağa kalkması olayıdır bu!...
O ana kadar Tanrısal adaleti koruma adına “Tanrının yeryüzündeki gölgesi” olarak anlaşılan devlet, o andan itibaren artık, zalimlerin eline esir düşmüş, mutlaka onların ellerinden kurtarılması gereken bir instanz olarak anlaşılacak, kaybolan Tanrısal iradeyi temsil görevini üstlenen bir kurtarıcı-“mehdi”- yaratılarak onun etrafında devleti zalimlerden kurtarma mücadelesine girişilecektir!... İşte size “ezilenlerin mücadelesi” ve bu mücadeleye bağlı olarak kazanılan “zafer”; işte, ezilen sınıfların ideolojik silahı haline geldiği zaman din adına verilen “devrimci mücadele” ve “devrim” anlayışı!!... Eğer “devrim” denilen şey bir altüstlükse, “ezilenlerin ezenleri altederek, devleti ele geçirip onların yerine kendi iktidarlarını kurmalarıysa” bu türden bir devrime karşı da söyleyecek hiç bir sözünüzün olmaması gerekir!!... (bu lafın nerelere gittiğini, bu türden bir devrim anlayışının ucunun nerelere uzandığını tahmin ediyorsunuzdur sanırım!...)
Devrim, “ezilenleri” temsil eden B’nin sistemin “egemenlerini” temsil eden A’yı altederek devleti ele geçirip kendi düzenini kurması olayı değildir!... Bunun adına “isyan”-“isyancıların” bir reaksiyon olarak devleti ele geçirmesi olayı denir!... Örneğin, feodal bir toplumda devrim, köylülerin feodalleri altederek kendi düzenlerini kurmaları olmadığı gibi, kapitalist toplumda da, işçilerin devleti ele geçirerek üretim araçlarının özel mülkiyetini temsil eden sınıfı-burjuvaziyi- zorla iktidardan indirip, onların yerine, üretim araçlarının mülkiyetinin bütün topluma-toplum adına da devlete-ait olduğu bir düzeni-“sosyalizmi” kurmaları olayı değildir!!... Devrim, nasıl ki, feodal toplumun içinde gelişen kapitalist üretim ilişkilerini temsil eden güçlerin yönetimi ele almalarıysa, kapitalist toplumun içinden çıkıp gelmekte olan modern sınıfsız toplum da gene aynı şekilde kapitalist toplumun içinde gelişen üretici güçlerin artık bu sistemin içine sığamaz hale gelmelerine bağlı olarak gerçekleşen toplumsal bir doğum olayı olacaktır. Kendisi de kapitalist üretim ilişkilerinin bir parçası durumunda olan işçi sınıfı devleti ele geçirerek sınıfsız bir toplumu falan inşa edemez (gördük işte o “sınıfsız toplumu”!!)...
Peki, “kapitalizme alternatif” olduğu söylenilen İslami sistemde “Mülkün Allaha ait olması” ne anlama geliyor?
İlkel komünal toplumda, sistem merkezini temsil eden totem-tapınak-Tanrıyla, toplumsal varlığı temsil eden komün şefi arasında hiç bir farklılık-mesafe oluşmaz. Komün şefi dışa karşı komünü-toplumsal varlığı temsil ederken, içerde de, sıfır noktasını-tanrısal adaleti temsil eder.
Bu durumda toprağın, üretim araçlarının mülkiyeti de sistem merkezinde bulunan “Hak’ka” ait olacaktır. “Mülk hiç kimsenindir, onun sahibi Hak’tır” demek, objektif bir gerçeklik olarak kişi ya da sınıf veya zümre şeklinde mülke sahip olma konumunda bir varlık yoktur demektir.
“Hak’ka ait olan mülkün” Hak adına toplum için kullanım-tasarruf- yetkisini ise, eşit haklara sahip bütün komün üyelerinin seçtiği bir “başkan” elinde tutar (“başkan” ne demek, bu kavram nereden geliyor hiç düşündünüz mü? O, “kan” anayasasına göre yönetilen ilkel komünal bir aşiret toplumunda sistemin kimliğinin-benliğinin temsil edildiği instanzdır. Ama tabi daha sonra Devletleşilince o da “Sultan” adını alır. İşte bizim “Türk tipi Başkanlık Sistemi geleneğimizin” kökeni ta buralardan geliyor!...) Ancak, ilkel komünal toplumda bireyin kendisi için varolması diye birşey söz konusu olmadığından, bütün toplumu-ve toplum adına mülkü- temsil eden bu “başkanın” birey olarak varlığı merkezdeki sıfır noktasında “yoktur” zaten. “Başkan”, bu nedenle, birey olarak kendisini değil, herkesi, herkes adına merkezi-merkezdeki sıfırı-Hak’kı- temsil etmiş olur. İşte, “mülkün Hak’ka ait olması” olayının esası budur.
Peki, bütün bunların Osmanlı Toplumu’yla ve günümüze kadar uzanan “Devlet” anlayışıyla ne alakası var mı diyorsunuz, işte onun da cevabı!...
Osmanlı Devleti ortaya çıkmadan önce varolan düzen konar göçer bir aşiret düzenidir. Doğrudur, saf-hiç su katılmamış komünal bir düzen falan değildir bu! Sınıflı toplumlarla olan ilişkiler içinde sınıflılık virüsü bu yapının içine de girmiştir artık. Ancak, onu henüz daha sınıflı bir toplum olarak da ele alamayız, bir tür geçiş toplumudur bu... Bizim gibi toplumlarda sınıflaşma “tarihsel devrimci” fetih diyalektiğine bağlı olarak Devlet haline gelişle birlikte ortaya çıkmaya başlar...
Tarihsel devrim diyalektiği içinde sınıflı toplumlara yapılan akınlar, fetihler ve ele geçirilen geniş toprakları yönetebilmek için Devletleşme zorunluluğu, yukardan aşağıya doğru Devlet denilen gücü elinde tutan bir sınıfın (“Devlet sınıfının”) ortaya çıkmasına neden olur...
Neden mi sınıf-Devlet sınıfı?
Evet, üretim araçları üzerinde özel mülkiyet hala mevcut değildir, ama bu arada “tasarruf yetkisi” adı altında yeni bir kavram ve mülkiyet biçimi de ortaya çıkmıştır. Mülkiyetin komüne-Hak’ka-ait olduğu şeklindeki genel hükme dokunulmadan, onun içeriği değiştirilerek ortaya yeni bir mülkiyet biçimi çıkarılmıştır. “Özel mülk mü, haşa, mülk gene Hak’ka aitti”! Ama Hak adına onu kullanma, ona tasarruf etme yetkisi anlamına gelen bir “tasarruf yetkisi” icat edilmişti ki, o da önce Sultan’a, sonra da buna bağlı olarak-Sultan adına onun etrafındaki yönetici Devlet sınıfına aitti. İşte Osmanlı’nın düzeni budur.
Osmanlı sınıfsız bir toplum muydu? Elbette hayır! Peki neden hala “mülk Allah’a aittir” deniyordu? İşte bütün olay burada!
İlkel komünal toplumun bilgi sistemini (“töre”yi) belirli bir toplumsal DNA kalıbına benzetirsek, ta Osmanlı’ya, oradan da Cumhuriyet’e kadar bu DNA kalıbının esası hiç değişmiyor (çünkü, toplumsal bilgi temeli ancak yeni üretim ilişkileri tarafından değiştirilebilir). Öz itibariyle o “töre” aynen duruyor yerinde (bugün yapılan o “Türk tipi baş-kanlık Sistemi” tartışmalarının altında yatan da bu gerçektir zaten. “Göklerden gelen karar” uyarınca Devleti ele geçiren “Çevre” güçleri-“Siyahtürkler” bozulan Tanrısal adaleti Devletin temsil ettiği eski sistem içinde yeniden ihya çabasına girişmişlerdir. İşte o “büyük restorasyon” anlayışının altında yatan budur)... Ama sürekli içeriği değişiyor onun. Çevreye uyum gereği sürekli bazı genler pasif hale getirilirken, bazıları da aktif hale geliyorlar. Bağışıklık sisteminin çeşitli antigenlere karşı yeni savunma sistemleri geliştirmesi gibi, Osmanlı’da-ve hatta bugün Türkiye’de bile- toplumsal DNA’ larda esasa ilişkin bir değişiklik olmadan (günümüz Türkiye’si söz konusu olunca bunu, “değişen üretim ilişkilerine uygun olarak kurumsal düzeyde yeni bir üst yapı oluşturulmadan” şeklinde ifade edebiliriz...) çeşitli genler arasında yeni ilişkiler kurularak çevreye uyum için yeni bilgiler geliştiriliyor. Bu da bir “öğrenme” olayıdır şüphesiz. Ama dikkat edin bu durumda esas gövde ve onun temsil ettiği sistem niteliksel anlamda değişmiyor. O, sürekli, çevreye uyum sağlayarak biçim değiştiriyor o kadar!...
Siz, eskiye, artık eskide kalan o darbeler dönemine falan özlemi bir yana bırakın da, bu toplumsal genler nasıl değişecek, yeni Türkiye’ye yakışan yeni bir anayasa nasıl yapılacak ona konsantre olun... Dananın kuyruğu da zaten işte tam bu noktada kopacak; ya “yeni bir anayasa” denilerek bize eski Sultanlık düzenini dayatmaya çalışacaklar, ya da gerçekten yeni, adem-i merkeziyetçi bir yeniden yapılanmaya geçeceğiz...
Yazarlar
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluGeri dönülmez çözümde son düzlük... 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENSüreç Olmasaydı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHakan Fidan'ın diploması 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUSiyaset CHP’siz, CHP siyasetsiz olmaz 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURMehmet Ali Sebük’ü neden kimse hatırlamıyor? 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasHükümet yalanladı konu kapandı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçKürt sorunu, komisyon ve Marx… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolTefessüh… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUAnayasa engeli olduğu halde yeniden seçilmek isteyen başkan ne yapar? 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti kendini nasıl bu hallere düşürdü… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÇeteler çağı ve muhteşem çöküş… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazAYM kararı yargıyı bağlayacak mı? 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraÇağdaş Türkiye 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluKalorifer kazanından rektör danışmanlığına ve öğretim görevliliğine uzanan yol: Sahte diplomaya ne g 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet Berkanİktidar ülkeyi yönetebiliyor mu ki? Tek kişi ne kadar yönetebilirse o kadar işte… 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTUtanmazlığın ve Çürümüşlüğün Belgesi: Sahte Diploma Skandalı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarŞeffaf, açık ve çoğulcu 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “İmralı’da Bir Mahkûm” 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞAdemimerkeziyet: Dikey güçler ayrılığı ya da paylaşımı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİsa’nın takipçilerine sığınan Muhammed’in takipçileri 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUDemokratlar, ümmetçiler, ırkçılar 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBüyük Aldatmaca: Popülizmin (Halkçılığın) Yolsuzluk Ve Eşitsizlik Konusundaki Yalanları 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞMeslek liseleri tartışmaları (1) 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit Akçay2025’in kalanı nasıl geçecek? 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜR‘Dijital devlet’ işgali: Girilmedik kurum yok! 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEKaş yaparken göz çıkarmak 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİki öncü şirkete nasıl sızıldı: Denetimsizliğin çürüttüğü devlet 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTerörsüz Türkiye hedefi: Hukukun ve siyasetin rolü 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezEkonomiyi düzeltmekle iş bitmez 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNESiyasî kimlikler panayırı kapandı 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKalemşörler ve Çubuk Ustaları da Silah Bıraksın! 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNMisak-ı Suriye! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYABarış ve Demokratik Toplum Çağrısı; Hasta Tutsaklar 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞKUVVETLER AYRILIĞI YOK İSE… 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRGüvensizliğin gölgesinde siyaset: Geçen yıla kıyasla korku düzeyimiz yükseldi, peki neden? 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanBatı artık Kiev’de Zalujni’yi görmek istiyor gibi 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciÇürüme! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANErdoğan’ın korktuğu başına geldi 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKBatı, Türkiye, ulus-devlet: Vazgeçmenin fırsatları ve riskleri 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPartiler ve toplum nereye gidiyor? 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRKomisyon hayırlara vesile olsun inşallah… 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSüreç ya da Çözüm Komisyonu 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYAzerbaycan ile Rusya arasında savaş çıkar mı? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİHıristiyanlıktaki “kurtuluş” fikrinin İslamda yeri olabilir mi? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunSuyun akışı ya da meramı barış olmak 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUKötülük durur durur, seni de vurur! 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRKÜRT ULUSAL BİRLİK KONFERANSI 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENBeyaz Toroslu savcı olayına iktidar nasıl bakıyor? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünSuriye’de istikrarı sağlamak mümkün mü? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKİktidarın soğuk matematiği 23.07.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANTartışmayı kazanmaktan önce becermek gerek 21.07.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYABeşiktaş düzene karşı çıktı: Sessiz devrimin adı olacak 19.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerULUSAL KİMLİK DAVASI 18.07.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTaşıyıcı koalisyonlar ve ormanın içindeki CHP 17.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENKürt ulusunun kavgasında bir sosyalist lider 13.07.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğlu‘Türkiye Müslümanları’ kimler oluyor? 11.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYKopukluk ve “Anadolu Kırılması” 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANRahip Brunson ve öğrenci Rümeysa 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan CEMALTerörsüz Türkiye! İyi güzel, peki ya demokratik Türkiye?.. 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARŞizofrenik yurttaşlık 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNBoykot ve sokaklar neden bu kadar korkutuyor? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selva Demiralpİmamoğlu krizi ve ekonomik yansımaları 20.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKürt ‘açılımı’nın nedeni Suriye değil, Türkiye! 15.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezCumhur İttifakı'nın ‘muhalefeti dönüştürme görevi…’ 28.02.2025 Tüm Yazıları
-
Doğan AKINAhmet Sever: Eşsiz, kırgın, yalnız… 26.02.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNCHP’ye açılan soruşturmaların ortak hedefi Ekrem İmamoğlu 12.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMDEVLET VE KÜRTLER SORUN DEĞİL KONU! 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN“Mesele”yi hayatın içinden çözmek 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselEkonomik büyümede iyimser olunabilir mi? 13.01.2025 Tüm Yazıları
-
Münir AKTOLGABATI’DAN FARKLI BİR ÖRNEK OLARAK TÜRKİYE’DE VE ARAP ÜLKELERİNDE DEVRİMCİ DÖNÜŞÜM DİYALEKTİĞİ... 16.12.2024 Tüm Yazıları
-
Necati KURBÜYÜK TÖS BOYKOTU 15.12.2024 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakDevrim 10.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cenk DoğanÜRETİCİLERE İLK OLARAK KOOPERATİF LAZIM 4.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cevat KORKMAZFiller ve Çimen... 22.11.2024 Tüm Yazıları
-
Tuncer KÖSEOĞLUTamirhanelere giden toplar… 4.11.2024 Tüm Yazıları
-
Ayşe HÜRDevletin Muhteşem Örgütlenmesi: 6-7 Eylül 1955 Pogromu 9.09.2024 Tüm Yazıları
-
Ferhat KENTEL“Maarif” marifetiyle yeni “makbul vatandaş” kurma çabaları 26.07.2024 Tüm Yazıları
-
Banu Güven“Bozkurt” Almanya’da sahaya indi 4.07.2024 Tüm Yazıları
-
İBRAHİM Ö. KABOĞLUDevlet ve yürütme kaç başlı? 27.06.2024 Tüm Yazıları
-
Gürbüz ÖZALTINLICHP’nin normalleşme politikası Erdoğan’a mı yarar? 21.06.2024 Tüm Yazıları
-
Oya BAYDARBir yazamama yazısı 14.06.2024 Tüm Yazıları
-
Bayram ZİLANAK Parti’de değişim gecikiyor mu? 4.06.2024 Tüm Yazıları
-
Soli ÖzelBetül Tanbay'ın gözünden "Gezi"nin tarihi 30.05.2024 Tüm Yazıları
-
Reha RUHAVİOĞLUTürkiye’de Kürtçenin Durumu: Gidişat, İmkânlar ve Fırsatlar 18.05.2024 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANNeden Yeterli Halk Desteği Alamıyoruz! 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞ31 Mart'ın merkez üssü: Pazarcık ve Elbistan 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
Atilla AytemurBingöl Erdumlu Kitabı: Film gibi hayat* 24.01.2024 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİ“Gazze’deki Uzun Savaş” 10.01.2024 Tüm Yazıları
-
Şahin ALPAY"Ergun Abi"ye veda 10.11.2023 Tüm Yazıları
-
Ahmet ALTANYüzyıllık cumhuriyet başarılı mı başarısız mı? 29.10.2023 Tüm Yazıları
-
Levent GültekinDin, insanları kardeş yapar mı? 26.09.2023 Tüm Yazıları
-
Ayhan AKTARŞair Roni Margulies’in ardından… 7.08.2023 Tüm Yazıları
-
Ceyda KaranBiden ve iki cephede birden yenilgi 30.06.2023 Tüm Yazıları
-
Orhan Kemal CENGİZMuhalefetin sınavı asıl şimdi başlıyor 1.06.2023 Tüm Yazıları
-
Roni MARGULIESMutlu bitmiş bir göç öyküsü 20.05.2023 Tüm Yazıları
-
Burhanettin DURANTarihi Yol Ayrımındaki Kritik Seçim 6.05.2023 Tüm Yazıları
-
Celal BAŞLANGIÇKendini kurtarmak için Erdoğan, Erdoğan’ı reddedecek! 14.04.2023 Tüm Yazıları
-
Ergun AŞÇIErsagun Hanım 5.03.2023 Tüm Yazıları
-
Uğur Gürses‘Dolambaçlı katlı kur’ yolunda 23.01.2023 Tüm Yazıları
-
Besim F. DellaloğluMesafenin Sosyolojisi 16.12.2022 Tüm Yazıları
-
Hidayet Şefkatli TUKSALKur’an kurslarında yatılı eğitim ve çocukların korunması 15.12.2022 Tüm Yazıları
-
Nergis DemirkayaAltılı Masa ortak yönetim planı: Her partiye bir yardımcı bir bakan 17.11.2022 Tüm Yazıları
-
Nabi YAĞCIŞaşıyorum gerçekten… 24.10.2022 Tüm Yazıları
-
Berin UYARONLAR İÇİN... 12.09.2022 Tüm Yazıları
-
İbrahim UsluSeçmen yolsuzluğu önemsiyor mu? 9.09.2022 Tüm Yazıları
-
Hasan GÜRKAN“SEVMEK YİNE DE BİR SARRAF İŞİDİR, YERYÜZÜ KİTAPLIĞINDA” 18.08.2022 Tüm Yazıları
-
Oktay Cansın EMİRALSAVAŞ VE ZAMAN 7.08.2022 Tüm Yazıları
-
Özgül Üstüner COŞKUNİnceden 5.07.2022 Tüm Yazıları
-
Namık ÇINARBir toplumun geri kalma inadı 21.06.2022 Tüm Yazıları
-
Barış SoydanGıda Komitesi’nin ve enflasyonla mücadelede başarısızlığın acıklı öyküsü 21.06.2022 Tüm Yazıları
-
Mehmet BARLASAnkara’yı sel aldı 14.06.2022 Tüm Yazıları
-
Melih ALTINOKAna muhalefet lideri Akşener mi olacak? 14.06.2022 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZİKİ MEZAR, İKİ İNSAN ve IRKÇILIK 12.06.2022 Tüm Yazıları
-
Atilla YAYLAKanunlar ve fiyatlar 10.06.2022 Tüm Yazıları
-
Fatma Bostan ÜNSALBu kez Günah Keçisi SADAT mı? 23.05.2022 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaKılıçdaroğlu’nun adaylığı 23.05.2022 Tüm Yazıları
-
Ahmet İlhanBurhan Sönmez’in İstanbul İstanbul’unda Yerin Altı ve Üstünde Ne Yaşanıyor? 15.05.2022 Tüm Yazıları
-
Yavuz BAYDARİmamoğlu olayı ardından: ’Altılı Masa’ bir ortak aday çıkarabilecek mi? 9.05.2022 Tüm Yazıları
-
Kübra ParSessiz İstila belgeseli ve sığınmacı meselesi 9.05.2022 Tüm Yazıları
-
Ergun BABAHANTürkiye’nin patlamaya hazır yeni kırılma hattı: Suriyeliler 22.04.2022 Tüm Yazıları
-
Kemal BURKAYİSVEÇ DEMOKRASİSİ VE KURAN YAKMA OLAYI… 17.04.2022 Tüm Yazıları
-
Tarık Ziya EkinciGAZETECİ AYDIN ENGİN VEFAT ETTİ 24.03.2022 Tüm Yazıları
-
İbrahim KaragülBu bir Avrupa savaşı ve çok uzun sürecek. -Batı, Türk-Rus savaşı istiyor! 1.03.2022 Tüm Yazıları
-
Cengiz AKTARSavaş notları 1.03.2022 Tüm Yazıları
-
Aydın ENGİNBir MHP’nin 2. Başbuğ’undan, bir benden 7.02.2022 Tüm Yazıları
-
Nezih DUYGUMete Toksöyle (30 Mart 1954 - 02 Şubat 2022) 3.02.2022 Tüm Yazıları
-
Ahmet KARDAM28/29 Ocak Karadeniz Katliamı'nın 101. Yılı 1.02.2022 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKAN“Ya herro ya merro” mu dedi?.. 7.01.2022 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇAL2022 yılı karamsarlıklarımızı tersine çevirebilir mi? 4.01.2022 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYOrtadoğu’nun ‘Yeni Dönemi’ 9.12.2021 Tüm Yazıları
-
Muharrem SarıkayaOylardaki yükselişin ağırlığı 7.11.2021 Tüm Yazıları
-
Şevki ÇELİKCİKEMAL ARABACI 17.10.2021 Tüm Yazıları
-
Metin GürcanFırat batısı, Suriye, riskler, tespitler: Ufukta bir operasyon mu var? 13.10.2021 Tüm Yazıları
-
Metin MünirErkeğin kadını ezmesi 22.09.2021 Tüm Yazıları
-
Mehmet AcetSon anketler ne diyor? 9.09.2021 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZKONYA KATLİAMI VE GAZETECİLİK MESLEĞİ ÜZERİNE 2.08.2021 Tüm Yazıları
-
Süleyman Seyfi Öğün2023’e doğru Türkiye 26.07.2021 Tüm Yazıları
-
Yasin AKTAYTaliban’ın inancıyla ters olma arzusu 26.07.2021 Tüm Yazıları
-
Cem SANCARHanımefendi diyeceksiniz 28.06.2021 Tüm Yazıları
-
Yusuf KaplanFetih ruhu ve rüyası 28.06.2021 Tüm Yazıları
-
Ali AYDINİşsiz Kalan Antikorlar, Lanetli Pay ve Siyaset 17.06.2021 Tüm Yazıları
-
Ömer F. GergerlioğluMuhafazakârlar çürümeye niye sessiz? 8.06.2021 Tüm Yazıları
-
Mustafa ÖztürkNiyet ve akıbet 29.05.2021 Tüm Yazıları
-
Ayşe BöhürlerTarih büyük harflerle yazılmaz 28.05.2021 Tüm Yazıları
-
Gazi BAŞYURTBir zamanlar sayılamazdık parmak ile, şimdi eksiliyoruz birer birer… 25.05.2021 Tüm Yazıları
-
Yıldız ÖNENİsrail’in sonu gelmez işgalciliği 15.05.2021 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
16.11.2024
9.11.2024
31.07.2024
3.06.2024
9.04.2024
20.07.2023
18.07.2023
17.07.2023
20.06.2023
18.06.2023