Suriye’de savaşı Esad mı kazanıyor?

Bu sorunun cevabı evettir.

Esad karşıtı ülkeler, muhaliflerin yanında yoğun bir şekilde savaşa katılmazsa, Suriye’nin Alevi lideri beşinci yılına giren savaştan büyük bir olasılıkla galip çıkacak.

Esad karşıtı ülkeleri iki sınıfa ayırabiliriz:

Birinci sınıfta; Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar gibi Sünni Müslüman ülkeler var.

Bu ülkeler, Esad karşıtı cihatçılar ortaya çıkar çıkmaz onlara silah ve para yardımı yapmaya başladı.

Amaç, Esad’ı devirerek Suriye’de Sünni bir rejim kurmak ve Şii İran’ın Akdeniz’e sahili olan bu ülkedeki ayağını kırmaktı.

İkinci kategoride; Amerika ve ne yaparsa yapsın yanından ayrılmayan İngiltere, Fransa ve Almanya gibi ülkeler var.

Bunlar da Esad karşıtlarına yardım ediyorlar ama Türkiye ve Arap müttefikleri kadar yoğun değil.

Neden değil?

Çünkü Suriye’yi Sünniler mi idare ediyor Şiiler mi, o kadar umurlarında değil.

Türkiye bugüne kadar Esad’ı devirmek için ne kadar para harcadı? Ne kazandı, ne kaybetti?

Esad bu güne kadar Orta Doğu’nun iki Şii rejiminden aldığı yardımlarla ayakta durdu: İran ve Irak.

Bir de Rusya var, tabii.

Putin, Esad’ı yoğun bir biçimde destekliyor çünkü Amerika’nın canı istediğinde istediği rejimi alaşağı etme alışkanlığına son vermek ve Orta Doğu’da bir dünya devleti olduğunu kanıtlamak istiyor.

Kazanmakta olan Rusya, İran ve Irak cephesidir.

Bunun en büyük nedenlerinden biri Türkiye’nin geçen kasımda Rus savaş uçağını düşürerek kendi kendini Suriye savaşından elimine etmesidir.

Bu olaydan sonra Suriye, TC için uçuşa yasak bölge oldu.

Rusya, Suriye’ye yeni savaş uçakları ve füzeler yollayarak ülkenin hava sahasına tamamen hakim oldu. Suriye’de artık ne Türkiye ( ne de hatta Rusya ile savaşmayı göze almadan, Amerika) Rusya’nın onaylamadığı askeri bir girişimde bulunabilir.

Türkiye’nin, Suriye’nin kuzeyindeki iki Kürt kantonu arasındaki bölgeyi zapt etmesi iki ülke arasında buzların erimesinden sonra Rusya’nın (ve Esad’ın) oluru ile oldu.

Karşılığında Türkiye, Suriye’den elini hemen hemen çekti. Esad’ın çözümden sonra da, hiç olmazsa geçici bir süre, iktidarda kalmasını kabul etti.

AKP liderlerinin Esad konusunda uzun zamandan beri esip gürlememesinin nedeni budur.

Amerika ve Batılı müttefikleri için petrolsüz ve gazsız Suriye önemli bir çıkar bölgesi değildir. Bu nedenledir ki ta başından beri olaya küçük parmakları ile dokunmaktan ileri gitmediler. 

Özetle, hem Türkiye ve Arap müttefikleri, hem de Amerika ve diğer Batılı ülkeler Esad karşıtlarına yardımlarını  artırmayacak, savaşa Putin ve müttefikleri kadar sıkı sarılmayacak.

Yenişememe durumunu bir süre daha sürdürebilirler ama sonucu etkileyemezler.

Eninde sonunda Suriye’de savaşı Esad kazanacak. Ülkenin tamamında  olmasa bile çöl bölgeleri dışında kalan sahil şeridinde despotluğuna devam edecek.

Türkiye bugüne kadar Esad’ı devirmek için ne kadar para harcadı? Ne kazandı, ne kaybetti?

Birinci sorunun cevabını belki hiçbir zaman öğrenemeyeceğiz.

İkinci sorunun cevabı da tartışılmayacak.

Türkiye’de tartışma ortamına hakim olan güç  buna izin vermez. Çünkü ele geçen bir şey yok, kaybedilen ve kaybedilecek çok şey var.