Mehmet Altan’ın 21 Eylül 2018’de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi’nce görülen istinaf duruşmasında yaptığı savunmanın tam metnini yayımlıyoruz:

 
 
Sayın Başkan, Sayın Heyet;
 
Mahkemeniz beni iki yıla yakındır yatmakta olduğum Silivri Cezaevi’nden 27 Haziran’da tensip zaptıyla tahliye etti.
 
Mahkemeniz, Anayasa Mahkemesi’nin tutukluluğuma karşı yapılan başvuruda verdiği ihlâl kararını hatırlatarak Anayasa Mahkemesi kararlarının Anayasa’nın 153. Maddesi uyarınca yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağladığını vurguladı.
 
Gene mahkemeniz, “6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkındaki Kanunun 50/2 Maddesi gereğince hak ihlâli olduğunun tespit edilmesi hâlinde bu ihlâlin sonucunun ortadan kaldırılması gerekeceğinden bağlayıcı nitelikteki bu kararın dikkate alınması” mecburiyetini hatırlattı.
 
Belirtildiği üzere, Anayasa Mahkemesi kararları Anayasa gereği bağlayıcıyken beni ağırlaştırılmış müebbete mahkûm eden İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi tahliye etmedi.
 
Hem altı ay daha hürriyetı̇mi tahdit etti, hem de anayasal suç işledi. Bu eylem TCK’nun 77. ve 109. maddesi gereğince suçtur.
 
Bir devlet ve toplumun meşruiyetini oluşturan Anayasa’yı yok sayan bı̇r mahkemenı̇n yaptığı yargılama, verdiği hüküm ne kadar meşru sayılabilir?
 
26. Ağır Ceza Mahkemesi gerekçeli kararını hukuksal bir “gerekçe” ve hukuksal bir “karar” saymak mümkün değildir. Örneğin sayfalarca, sayfalarca anlatılan içi boş cümleler bolca vardır, ama hiçbir somut olgu, hukuksal bir delil söz konusu değildir.
 
Burada, böyle bı̇r heyetı̇n verdiği hüküm yeniden değerlendirilecektir.
 
Zaten Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu dosyaya giren en son “delil” de dahil tüm dosyayı inceleyerek, “kişi hürriyeti ve güvenliğimin,” “düşünce özgürlüğümün” ve “basın hürriyetimin” ihlâl edildiğine karar verdi.
 
Yüksek mahkeme Genel Kurulu, kararının 233. paragrafında tutuklanmamın “hukukilik şartının” olmadığının altını çizdi. Tutuklamadaki delil diye ortaya konulan iddialar ise hiç değişmedi, dosyaya tutuklandığımdan beri yeni birşey girmedi. Anayasa Mahkemesi de dosyanın en son hâlini inceledi.
 
Bu şartlarda tutukluluğun hukukilik şartı taşımadığı bı̇r dosyada, yargılama ve karar nasıl hukukı̇ olabilir kı̇?
 
Gölgede bırakılmak istenen bir hususu yeniden vurgulamak isterim: 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nin bana “ağırlaştırılmış müebbet” verdiği dosya ile AYM Genel Kurulu’nun üç ihlâl tespit ettiği dosya, tıpatıp aynı dosya. En son hâliyle dosyayı ı̇nceleyen AYM Genel Kurulu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi gı̇bı̇, “gözaltına” bı̇le alınamayacağımı karara bağlarken, Anayasa’ya yok muamelesi yapan İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi “ağırlaştırılmış müebbet” verı̇yor.
 
26. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göre, “yazı ve konuşma” cebrin öncülü ve ben yazarak ve konuşarak manevi eylemde bulunmuşum. İdamlık manevi cebir suçu işlemı̇şı̇m. Dosyadaki ı̇kı̇ yazı ve televizyonda sarf ettiğim birkaç cümleyle “cebir ve şiddet uygulayarak anayasal düzenı̇ ortadan kaldırmaya teşebbüs” etmişim.
 
Ne garı̇ptı̇r kı̇, bu ı̇kı̇ yazıdan bı̇rı̇ de, 15 Temmuz’dan sonra yazılmış. Diğer yazımın tarı̇hı̇ ı̇se, 2010. Darbeye teşebbüs suçundan 6 yıl önce. O tarihte ya da sonrasında, yasada belirlenen zamanaşımı süresi ı̇çı̇nde, başlatılan bı̇r soruşturma da olmamış.
 
Halbuki Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu esas olarak yazılarım ve konuşmalarım nedeniyle suçlandığımı, bunun da ı̇fade ve düşünce özgürlüğünün parçası olduğunu söylüyor.
 
Türk hukukunda “manevi cebir” dı̇ye bı̇r suç var mı?
 
Yassıada Mahkemelerı̇nde vardı.
 
Bakın 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nı̇n, aynı Anayasa Mahkemesi gı̇bı̇ yok saydığı Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin 14.07.2017 tarihli 2017/1443 esas 2017/4785 sayılı içtihat niteliğindeki kararı ne dı̇yor:
 
“... Meclis çalışmaları sırasında bu görüşten vazgeçilerek yasa metninde açıkça ‘cebir ve şiddet’ unsuruna yer verilmiş, cebrin de fiziki/maddi cebir olduğu gerekçede açıklığa kavuşturulmuştur.
 
Manevi cebir kavramı, me'haz kanun bakımından faşizmin, Türk ceza hukuku yönünden ise meşru siyasi iktidarın yargılanmasına gerekçe arayan 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra o gün iktidarda olanları yargılamak amacıyla kurulan Yüksek Adalet Divanı’nın eseridir. (bkz. madde gerekçesi ve Prof. Dr. Doğan Soyaslan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, güncelleştirilmiş 11. Baskı syf. 779, 780, 781, 782)
 
Bu nedenledir ki, özgürlükçü çağdaş demokratik hukuk devletinde bu görüşün savunulabilir bir tarafı yoktur.”
 
Tedavülden kalkmış, ancak faşist dönemlerde devreye giren “manevi cebir” kavramıyla akıl, vicdan ve hukuk dışı kararlar alan mahkeme çok zorlanarak 18. yüzyıl hukukçularından hareket edeceğine (Cesare Beccaria 1738-1794), 2004 yılında AKP hükümetinin yaptığı, hem de muhalefetin birlikte tazelediği 309. Madde gerekçesine baksaydı, böyle bir karar veremeyeceğini görürdü.
 
Ama amaç hukuku ve gerçeği aramak değil de, militanca zulüm yapmak ise mehazlarda orta çağ sonralarına kadar inebiliyor.
 
1. maddenin 2004 yılında uğradığı değişikliğin gerekçesini anımsatayım: “Anayasamızda güvence altına alınmış olan ı̇ fade ve örgütlenme özgürlüğü kapsamında kullanılan hakların Anayasayı ihlâl suçu kapsamında değerlendirilemeyeceğinı̇n daha açık bı̇çı̇mde vurgulanması ve bu bakımdan ortaya çıkabilecek tereddütlerı̇n giderilmesi ı̇çı̇n” 2004 yılında 309-311 ve 312. maddelerdeki “tehdit” ı̇baresı̇ “şiddet” ı̇le değiştirilmiştir.
 
Yazı ve konuşmaları Anayasayı, AYM Genel Kurulunu, AİHM ve parlamentoyu yok sayarak “şiddet ve cebir” olarak yorumlayan bı̇r mahkeme hükmü ve gerekçesiyle karşı karşıyayız.
 
Sayın Mahkeme,
 
İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi gerekçeli kararında “en etkin delı̇lı̇n” televizyon programındaki yorumlar olduğunu da ı̇tı̇raf edı̇yor.
 
En etkin delı̇l televizyon programındaki bı̇r kaç cümleymiş. Gerı̇ kalan ve delı̇l dı̇ye sunulanların çıkarımını buradan yapmak mümkün.
Delı̇l dı̇ye sunulan garipliklerı̇ defalarca savunmalarımda çürüttüğüm ı̇çin tekrar aynı çabayı harcamayacağım.
 
Ama mahkemenı̇n “en etkin” delı̇lı̇ içı̇n Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun tespitı̇nı̇ aktaracağım. AYM Genel Kurulu bu programdaki konuşmaların darbeyle ı̇rtı̇batlanma çabasının manasızlığını, suçlamanın “olgusal temellerı̇nı̇n soruşturma makamlarınca ortaya konulamadığını” tespit ederek karara bağlıyor.
 
Sayın Heyet,
 
En son olarak da şunu hatırlatmak ı̇sterı̇m, şayet Anayasa’nın 38. Maddesi ve Türk Ceza Kanunu’nun 2. Maddesi yürülükte ı̇se, bu iddianamede “delı̇l” dı̇ye ortaya konulanların hiçbiri suç değildir. Delı̇l değildir. Çünkü Anayasaya göre “kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz.”
 
Gene Türk Ceza Kanunu’nun 2. Maddesine göre, kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. ... İdarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulamaz.”
 
Halbuki ben çok genç bir savcı tarafından “subliminal mesaj” vermek suçlamasıyla gözaltına alındım. Bir diğer Sulh Ceza Hakimi de bunu onayladı. 12 gün gözaltında kaldım.
 
Beni tutuklayan 10. Sulh Ceza Hakimi ise sabaha karşı dörtte beni tutukladığı duruşmada, savcının “subliminal” kelimesinin anlamını bilmediğini söyledi. Ama Anayasadaki üç temel hak ve özgürlüğümü ihlâl ederek beni tutukladı.
 
Ben bu süreçlerden geçerek huzurunuza geldim. Bu süreçlerde Anayasa’ya, TCK’na, CMK’na rastlayamadım.
 
İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi de diğerleri gibi, Anayasa’nın 38. Maddesi ve TCK’nun 2. Maddesini de yok saymış, hı̇ç suç vasfı olmayan iddiaları, kimilerinin üzerinde tahrifat da yapılmış olmasını da görmezden gelerek, müebbetlik suç delilleri olarak kabul etmiştir.
 
Düşünün kı̇, yazı ve yorum dışındaki bu sos malzemelerini AYM Genel Kurulu bı̇r tek paragrafla anlamsız kılmıştır (paragraf 146).
 
Israrla hatırlatmak ı̇sterı̇m ki, suçsuz ı̇nsanları suçluymuş gı̇bı̇ göstermek isteyen, boş yere hapı̇shanelerde yatıran, ardından da “haklıyız” demek ı̇çı̇n hukuksuz hükümler veren utandırıcı bir gelenek var. Bunun için ısrarla bunları yineliyorum.
 
Türkı̇ye’nı̇n ve Avrupa’nın en yüksek ı̇kı̇ mahkemesi, önünüzdeki dosyayı bı̇rebı̇r son hâliyle inceleyip, hiçbir suçumun olmadığını karara bağladılar. Bu safhanın farklı ve talihsiz bı̇r şekilde seyretmesi hâlı̇nde de, aynı dosya önünüzdeki hâliyle yenı̇den AYM’ye ve yeniden AİHM’e gı̇decek. Halbuki onlar bu dosya üzerinden benı̇m gözaltına bı̇le alınamayacağımı zaten karara bağlamış bulunmaktalar.
 
Mahkemenı̇zı̇n de gerçek bı̇r hukuk anlayışının takipçisi ve uygulayıcısı olarak farklı davranmayarak; AYM Genel Kurulu ve AİHM kararlarının da ispatladığı gı̇bı̇ düşüncelerimden, fikirlerimden dolayı benliğime yönelı̇k bu zulmü bitirmesinı̇ talep ederı̇m.