Markar ESAYAN
Tübitak’ın kitaplarına uzun bir süre merak sarmıştım. Nasıl ki Beyaz Gölge dizisindeki Carver Lisesi öğrencilerine heveslenip 1.81’lik cüce boyumla dünya smaç şampiyonu olmaya karar verdiysem, Hawking’in Zamanın Kısa Tarihi’ni okuduktan sonra da Picasso görmüş Evren gibi “Ne kadar basitmiş” diyerek bilim insanlarının Büyük Patlama’dan sonraki ilk saniyenin bir milyonda birinde neler olup bittiğini çözememiş olmalarına çok içerlemiş ve “Bu iş de bana düştü diyerek” kolları sıvamıştım.
“Bir Türk dünyaya, sekiz Türk güneş gezegenine bedeldi…”
Hızlı bir şekilde yol almam gerektiği için her şeyi baştan keşfetmeyeyim dedim. Bu nedenle Tübitak’ın kitaplarına vurdum kendimi. Lisede sürekli takdirle, teşekkürle geçtiğimi belgelerle kanıtlayamam çünkü hepsini taşınırken kaybettim. Ama kayıtlar istenirse bulunabilir. Ancak bulunursa en zayıf dersimin matematik olduğu görülecek, bir lahza kuşkuya düşülebilecektir. Bu sizi yanıltmasın, matematiği beceremediğimden ve “Benim sosyal zekâm güçlü canım” diye kendini avutanlardan olduğumdan değil, dersler bana basit geldiğindendi. Bir de zekâma çok güvendiğim için derslerden sadece dinleyerek geçiyordum ama matematik biraz çalışmak gerektiriyordu. Benim ise yapacak çok daha önemli işlerim vardı.
Deniyordu ki, “Saniyenin o bir milyonda birine kadar Standart Teori dedikleri anlaşılabilir ve hatta ispatlanabilir şekilde geliyoruz ama, o bir milyonda bir saniyeye ulaştığımızda, verili bütün fizik ve bilim kuralları geçerliliğini yitiriyor.” Evet hâlâ öyle, hatta orada bir kaos vardı. Bir tür anarşi. Bulanıklık ötesi bir bilinmezlik.
CERN’de 4-5 sigma kesinliğinde –kabul edelim oldukça yüksek gerçekleşen Higgs Bozonu, yani Tanrı Parçacığı’nı bulma başarısı, büyük bir buluş olabilir. İnsanlığın otomatik araba sileceği ve tükenmez kalemden sonra hayatımızı en çok değiştirecek en büyük buluşu dahi olabilir, bunu teslim etmeliyiz sanırım.
Neyse, ben sonra sıkıldım, planladığımdan daha çok zaman gerekiyordu ve başımda bendeki dehayı görüp nasihat verecek bir büyüğüm de yoktu. Yoksa, belki bir Hawking olamazdım ama bir İsmet Berkan olmam işten bile değildi. En azından şimdi siz de Hürriyet okurları gibi şanslı olur ve benim küçüklük anılarımı dinlemek yerine şu Higgs Bozonu nedir sarih bir şekilde anlardınız.
Büyük Patlama’nın bir saniyenin bir milyonda biri sonrasında atom altı parçacıkları ve atom, yani evreni oluşturan kütleli parçacıklar nasıl oluşmuşlardı? Tamam Einstein enerjinin maddeye, maddenin de enerjiye dönüştüğü teorisi çürütülememişti ama, Büyük Patlama’nın ilk saniyesinde evrenin tamamen enerjiden oluşan halinde, ne olmuştu da atom, yani kütlenin temel maddesi ortaya çıkmıştı?
Higgs Bozonu’na Tanrı Parçacığı denmesi de bundan. Çünkü Higgs ve arkadaşlarının iddiasına göre kütlesiz parçacıklar Higgs Bozonu içinden geçerken kütle kazanıyorlardı. İyi de, bunun mümkün olabilmesi için Higgs denen bozonun varolduğunu kanıtlamak gerekirdi.
İşte milyarlarca avroluk Cern deneyinin ve bunca yıllık emeğin en büyük amacı buydu. Cern’de kurulan laboratuarda karşılıklı salınan parçacıklar, ışık hızına yüzde 99.999 oranında yaklaşılarak çarpıştırılacak, kuramsal olarak elektron ve pozitronun yok olmasıyla Higgs Bozonu ortaya çıkarılacaktı. Bu oldu. Üstelik 126.5 GeV gibi düşük bir hızda başarıldı bu. Daha önce dev mıknatısların erimesiyle 450 GeV hızında başarısız olunmuştu. Bu şu demek: İnsanoğlunun sağlayabileceği bir hızda enerjiden kütle yaratabilir.
Kütlesiz bir şeyden, fotondan, madde yaratmak Tanrı’nın evreni yaratmasına eş koşuluyor. Böylelikle iş ateist-dindar tartışmasına indirgeniyor. Oysa bu doğru değil. E=MC2 orada yıllardır duruyor. Evet, henüz sadece Higgs Bozonu gözlemlendi. Bundan sonra fotondan madde elde etmeye çalışacaklar. Umarım başarılı olurlar, bu beni çok heyecanlandırıyor doğrusu.
Ama beni daha çok heyecanlandıran şey, Büyük Patlama’nın ilk saniyesinin bir milyonda birinde neler olduğu. Bunların hiçbiri inanca zararlı şeyler değil. Birileri bunu Tanrı’nın yokluğunu kanıtlama amacıyla yapıyorsa bile. Üstelik, yıllardır Tanrı’nın varlığını savunanlar, Tanrı’nın yokluğunu savunanlara niye düşman olsunlar ki? Eğer olmadığı kanıtlanırsa, herkes için faydalı olmaz mı bu bilgi? Belki de ortak bir yol bulunur. Belki de Yaratılış’ın ilk ayetlerinde o ilk saniyenin bir milyonda biri anlatılıyordur: “Tanrı'nın ruhu suların üzerinde dalgalanıyordu. Tanrı, ‘Işık olsun’ diye buyurdu ve ışık oldu.”
Belki de CERN deneyinde Tanrı’nın bir parçasının izi bulunmuştur.
Bu az şey mi?
Yazarlar
-
Yıldıray OĞURSessizlik neden en büyük tehdittir? 25.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciHer şey yolunda ise bu fahiş faiz nedir? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEDış Cephe ateş altında iken İç Cephe ne durumda? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanFatih Altaylı’yı hapse atacağız diye hukuku dibine kadar zorladılar 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUSaldırılarla İran’a ‘‘Ölümlerden ölüm beğen’’ denildi 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazFıkra gibi ülke ama gel de gül! 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞDoğru, ülke güvenliği demokrasisiz de sağlanabilir fakat bunu durmaksızın tekrarlamakta bir sorun va 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇSavaşın meşruiyeti ve ahlaki üstünlük meselesi 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNİran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluYeryüzü artık bir Vahşi Batı… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA"Masada Milyonlar Var;"Barış, Özgürlük ve Demokratik Toplum İçin Örgütlenmeliyiz 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRİDAMCI İRAN, SOYKIRIMCI İSRAİL DEVLETİ Mİ? 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanWashington’un İran takıntısının şifreleri 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞUCUBE SİSTEM CEHENNEMİ… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYRusya, Suriye’den sonra İran’ı da kaybedebilir 22.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUKürt meselesinde CHP’nin yakın dönem öyküsü 21.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet “devletimiz” olur mu? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTürkiye için bir fırsat: CHP’de yeni kuşak siyaseti 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÖcalan İsrail için ne dedi? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: Neo-Mussoli’nin “Havuz Medyası” 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERZeytin ağaçları ve şirketokrasi 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİBahçeli'ye muhalefet ikna oldu da ortağı olmadı mı? 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUYeni milliyetçilik ve Öcalan 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRNihai hedef Türkiye mi? 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçaySıcak yaz 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünOyun içinde oyun… 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKTürkiye ne yapmalı? 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİModern katil 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRMHP’nin yeni anayasa hamlesi, köklü bir rejim düzenlemesini mi işaret ediyor? CHP ne yapmalı? 16.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEDaha kötüsü her zaman mümkün 16.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENBaas’tan ve İslamcılıktan Sonra 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNÖzgür Özel’in İmtihanı 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞSiyasetin (ve biraz da ceplerin) finansmanı, yasalar, AKP ve CHP 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerBOŞ UMUT, SONU HÜSRAN 12.06.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolHer 4 liranın 3’ü faize! 11.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENAKP ahlâkî üstünlük mü kazandı? 10.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKBarış süreci için en büyük tehlike nasıl Türkiye’nin iç barışının bozulması oldu? 9.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi Egilmezİnsanlar Olmayan Parasını Nerelere Harcıyor? 9.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçEşitlik korkusu ve 12 Eylül darbesinin büyük zaferi 4.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞBir anayasa inşa süreci deneyimi: Yeni Anayasa Platformu (YAP) 4.06.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
9.05.2019
2.05.2019
24.04.2019
21.04.2019
18.04.2019
16.04.2019
13.04.2019
10.04.2019
3.02.2019
28.03.2019