Sezin ÖNEY
Ve Meksika, 200 yıllık ülke tarihinde ilk kez bir kadını başkan seçti. Seçimin, Türkiye açısından da bakınca, bir çok ilginç yönü var. Yeni başkan Claudia Sheinbaum, eski Mexico City Belediye Başkanı; yani ülkenin en büyük şehri ve başkentinin yerel yöneticiliğini yapmış bir isim. Diğer bir deyişle, “belediyecilikten, ulusal politikada liderliğe” siyasi çizgisine bir yeni örnek.
Bunun dışında, Sheinbaum’un başka ilginç yönler de var: ezici çoğunlukla Katolik olan ülkenin başkanı seçilen ilk kadın olmanın ötesinde Yahudi kökenli ilk kişi de…Ayrıca, mesleki kökeni “iklim bilimcilik” olan Sheinbaum, “rasyonalite” ve “bilimsel yaklaşım” ile adı özdeşleşen bir kadın.
Sheinbaum, oyların yüzde 58,3’ünü alarak ezici bir çoğunluk sağlayarak seçildi; yine bir kadın aday olan rakibi eski Senatör Xóchitl Gálvez ise yüzde 26,6 oranında oy toplayabildi. Kamuoyu araştırmalarına göre ve ülke gündemine bakınca, toplum genelinde başlıca önceliğin “güvenlik” olduğu bir dönemde bu kadar güçlü bir destekle seçilen bir kadın lider olması da ilginç.
Meksika’da çeteler her yerde
Meksika’daki “güvenlik” sorunu, Kuzey ve Güney Amerika kıtalarının en büyüğü kabul ediliyor. Ve yazık ki, Türkiye açısından da ders alınması gereklen önemli yönleri var. Meksika’da belli başlı suç örgütleri, artık öncelikli olarak uyuşturucu kaçakçılığı yapmıyorlar. Günümüzde faaliyetlerinin en fazla yarısını, uyuşturucu kaçakçılığı oluştururken, illegal ve “legal” görünümlü her türlü iş koluna yayılmış ve bazı sektörleri ele geçirmiş vaziyetteler. Gasp ve insan kaçakçılığı gibi, yasadışı faaliyetler kadar, taksicilik, ulaşım hizmetleri ve nakliye, madencilik, kerestecilik ve avokado çiftçiliğinin yanısıra daha birçok başka “legal” işin içinde de organize suç örgütleri var. Bu işlerden bazıları birbirini de besliyor; ulaşım ve lojistik alanında kullanılan altyapı aynı zamanda insan kaçakçılığı için de kullanışlı. Benzer şekilde, kaçak göçmenleri uyuşturucu için kullanılan rotalar üzerinden ABD sınırından geçirmek de, birbirini besliyor.
Organize suç örgütlerinin “iş modelinin” bu şekilde çeşitlenmesi, Meksika’da sosyolojik ve politik olarak da değişime yol açıyor. Çeteler, toplumla ve siyasetle iç içe geçiyor. Ulusal, bölgesel ve özellikle yerel yöneticiler üzerinde çete hakimiyetini de, karteller açısından “elzem” kılıyor. Politikacılar ve emniyet güçleri de, çetelere göz yummazlarsa veya onlarla işbirliğine gitmezlerse, “kelle koltukta” yaşıyor.
Çeteler kadın belediye başkanını da öldürdüler
Ülkenin karşı karşıya olduğu güvenlik sorununun ciddiyeti, Sheinbaum’un ilk kadın başkan olarak seçilmesini kutlamasından sadece birkaç saat sonra Meksika’daki bir kasabanın kadın belediye başkanının bir çete tarafından öldürülmesinden de belli. Belediye başkanı olduğu Cotija kasabasının ilk kadın yöneticisi olan Yolanda Sánchez, Eylül 2021’den beri görev başındaydı.
Sánchez, ülkenin Batısı’ndaki Michoacán eyaletinin Cotija’nın merkezinde silahlı kişiler tarafından pusuya düşürüldü. Kadın belediye başkanının 19 kez vurulduğu ve hastanede can verdiği bildiriliyor. Koruma görevlisi de, bu silahlı çatışmada öldürüldü. Sánchez, 2023’te komşu eyalet Jalisco’ya yaptığı bir ziyaret esnasında silahlı kişilerce üç gün boyunca rehin tutulmuştu.
Yerel gazeteler, bu siyasi cinayetinin failinin Jalisco Yeni Nesil karteli olduğunu öne sürüyor. Bu kartel, uyuşturucu kaçakçılığının yanı sıra fidye ve gasp için adam kaçırma eylemleri de yapıyor. Sánchez, göreve geldikten sonra kendisini tehdit edenlerin, kasabanın güvenliğini organize suç gruplarının maaşa bağladığı eyalet polis memurlarına devretmesini talep ettiğini söylemişti. Sánchez’in tepkisi ise, ordudan yardım alarak kasabayı güçlendirilmesi şeklinde oldu. Belediye başkanına da silahlı korumalar sağlandı.
Sánchez, Meksika’yı saran çete şiddetinin son kurbanı olsa da; ülkede, 2022’de San Miguel Totolapan’da, belediye başkanı ve diğer 20 kişi, yerel bir kartele meydan okuduktan sonra evilerinde ve belediye binasında vurularak “toplu katliam” yaşanması gibi olaylar dahi söz konusu olabiliyor. Sadece seçim kampanyası sürecinde yaklaşık 40 siyasetçi, çeteler tarafından öldürüldü. Dahası, önceki başkan Andrés Manuel López Obrador’un altı yıllık dönemi, Meksika tarihinde en çok insan öldürüldüğü veya kaybolduğu seneydi.
Her ne kadar güvenlik alanında bir önceki başkan döneminde başarı sağlanamasa da Sheinbaum’un zaferinin ardında, siyasi akıl hocası López Obrador’un desteği de var. López Obrador ve Morena partisine yönelik yaygın halk desteğini gösteriyor. Movimiento Regeneración Nacional (Ulusal Rejenerasyon, sol popülist ve muhakazakar “eklektik” bir hareket. Partinin ismi, Meksika’nın Katolik azizesi Guadalup Bakiresi “La Morena”dan geliyor.
Sheinbaum, kampanya sırasında López Obrador’un daha tartışmalı planları da dahil olmak üzere birçok hükümet politikasını sürdürme sözü verdi. Bunlar arasında, muhalefetin demokratik kurumları zayıflatacağını söylediği önerilen anayasa değişikliklerini desteklemek ve çetelerin kendilerini hedef almak yerine yaygın kartel şiddetinin altında yatan nedenleri ele almak için sosyal refah programlarına odaklanmak yer alıyor. Sheinbaum, güvenlik sorununa karşı, cezasızlık oranlarının düşürülmesini ve kartellere karşı “ulusal muhafızların” kullanılmasını önerdi.
Ayrıca, ABD’nin bir sonraki lideri kim olursa olsun, ister ABD Başkanı Joe Biden ister Donald Trump olsun, “iyi ilişkiler” kurmayı da vaat etti.
Sheinbaum, afer konuşmasında; “Tek başıma gelmiyorum. Hepimiz beraber iktidara geliyoruz; bize vatanımızı veren kahramanlarımız, atalarımız, annelerimiz, kızlarımız ve torunlarımız” demişti. Bakalım, Meksika’yı çetelerden arındırabilecek mi?
Yazarlar
-
İbrahim KirasBakü ve Erivan başardı, Türkiye kazandı 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİYargıda yine mi temizlik başlamış? 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞŞimşek, ÖTV, cari açık ve gümrük birliği 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZYeni çözüm süreci komisyonuna dair 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazBöyle mahkemenin hükmüne adalet denir mi? 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUŞakülünden çıkmış bir ülke: Türkiye 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUTürkiye terörsüz olacak, bölünmeyecek.. Amenna.. Ya Suriye’den gelecek tehdit? 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Taha Akyol‘Karamsarlık yaymak’ 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİSon vatanı Türkiye olanlar ilk vatanı Türkiye olanlara vatanseverlik dersi veremez 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan Özkanİsrail ordusu, Gazze’de ekilebilir arazileri de sıfırlıyor 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIR'Yeni Türkiye'de umudu yalnızca 51 kişilik komisyona bırakmalı mıyız? 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞKOMÜNİST BİR YAZAR VE“İKİ KADIN İKİ AŞK…” 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA15 Ağustos Toplumsal Devrime Giden Yol... 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNZengezur’a Trump kaması: Kime niyet kime kısmet? 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURÜzgünüm, kimse Türkiye’yi bölmek istemiyor 11.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNE“Norm Devlet” üzerinde 19 Mart gölgesi 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezTeo-politik inşaya karşı dinsel bireycilik: İtaat mı? İtiraz mı? 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayBir dönüm noktasında mıyız? 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanDevleti yönetenler milletlerine güven vermek istiyor olsaydı… 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunÖzlemek ne uzun bir mesafe, Dersim… 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKYeni Süreç, korkular ve umutlar 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilYolsuzluk: Çürümenin Kurumsallaşmış Hali 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRBU KOMİSYON NE ÇÖZER? 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluGeri dönülmez çözümde son düzlük... 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUSiyaset CHP’siz, CHP siyasetsiz olmaz 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENSüreç Olmasaydı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
3.02.2025
29.01.2025
17.01.2025
7.11.2024
6.11.2024
24.10.2024
27.06.2024
7.06.2024
26.05.2024
20.05.2024