Cemil ERTEM
Biz bayram tatilindeyken dışarıda Obama’nın Cumhuriyetçileri haklaması dışında pek kayda değer bir gelişme olmadı. Şuna dikkatinizi çekerim; ABD’de borç tavanı sorununun-geçici de olsa- çözülmesiyle Fed’in tahvil alımını durdurmayı, daha da, erteleyeceği ve bu ertelemenin en az 2014’ün ilk çeyreği sonuna kadar devam edeceği beklentisi ağırlık kazandı. Ayrıca Dallas Fed Başkanı Fisher gibi radikal genişleme karşıtlarının da sesleri eskisi gibi yüksek çıkmıyor. Fed içindeki başkanlık yarışı ve buna bağlı çalkantı da, Cumhuriyetçilerin hükümeti kilitleme hamlesinden bağımsız okunmamalı. ABD’deki anlaşmaya bağlı olarak dolar, euro ve altın karşısında değer kaybetti ve ABD hisseleri, başta teknoloji şirketleri olmak üzere, hızla yukarı çıktılar. Aslında bu hafta sonu oluşan bu veriler bize yalnız anlık bir durumu değil, önümüzdeki ağırlıklı trendi de gösteriyor.
Bundan sonra, ne tür analiz yaparsanız yapın her şey bu genel trend çizgisi etrafında dolaşıp duracak. Yani ABD tarafında, düşük faiz ve dolar, teknoloji şirketlerinden başlamak üzere başlayan toparlanma ve buna bağlı yeni bir finans yapılanması, sürecin belirleyeci unsurlarından birisi olacak. Avrupa’nın bu kadar yüksek bir euro ile devam etmesi mümkün değil, burada Almanya’da yeni hükümet bekleniyor ama Almanya’da ne olursa olsun, Merkel’in, bir önceki dönemde, söyledikleri ve yaptıkları üzerinden şekillenecek bir Avrupa’yı artık kimse düşünmesin. ABD’de şimdilerde gördüğümüz mücadelenin daha şiddetlisine AB içinde de tanık olacağız. Ekonomi politikalarından, genişleme stratejisine değin bir çok temel başlık Türkiye’yi de içine alarak önümüze gelecek.
ABD’de ilk raundu kaybeden neoconlar, Türkiye ve Ortadoğu çemberini elden bu kadar kolay çıkarmayacaklar.
Şunları artık rahatlıkla iddia edebiliriz: 1) Mayıs ayında başlayan operasyon, Fed’in genişlemeyi durdurma söylentilerinin yayılması ile başladı. Bernanke’nin ortada-durumu idare eden- konuşmaları bile genişlemenin yakında biteceği yorumları ile harmanlanıp verildi. Böylece gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı ve mini kriz çevrimi oluşturulmaya çalışıldı. Bu operasyon, doların ve ABD faizlerinin yukarı çekilmesi ve bir nevi dolar revalüasyonu idi. Doğuyu ilkönce ekonomik sonra da siyasi olarak istikrarsızlaştırmak istediler.
2) Obama yönetimi, bu küresel operasyonu farkına vardığında, operasyonun başladığı yer olan Fed’e yöneldi; Başkan olarak, Summers’ın çekilmesini sağlayıp genişleme konusunda daha kararlı Yellen’i işaret etti. Ve Fed’in çark etmesi sağlandı.
3) Cumhuriyetçiler, son silah olarak hükümeti kilitledi. Ancak bu, Obama’nın işine geldi; bu durum, ABD’nin aslında borçla dönen bir ekonomi olduğunu gösterdikçe, Fed’deki genişleme yanlısı kanadın haklı olduğu da ortaya çıktı.
4) Cumhuriyetçi kanat bu süreçte yalnız Fed içinde ve ABD’de kaybetmedi; Ortadoğu ve Türkiye konusunda da kaybettiler. Obama-Ruhani görüşmesi tam bu sıralarda oldu.
Netanyahu’nun Charlie Rose’a cevabı...
Burada benim dikkatimi çeken bir ayrıntı daha var; onu da aktarmak istiyorum; sanıyorum 3 Ekim günüydü; Charlie Rose’un ünlü mülakat programının konuğu İsrail lideri Netanyahu idi. Charlie Rose, Netanyahu’ya o can alıcı soruyu sordu: ‘ Her şey tamam da hala Filistinlilere ait yerleri, İsrail yerleşimcileri bahane ederek, onları oraya zorla yollayarak işgal ediyorsunuz; bu devam edecek mi? Netanyahu; bizim Filistinlilerle bir sorunumuz yok, ama biz oralarda olmasak İran olacak, yine Filistinliler olmayacak, Hizbullah kampları olacak, bize bunun olmayacağı garanti edilsin boşaltalım’ anlamına gelecek şeyler söyledi. Batı Şeria ve Gazze’de sürekli genişleyen İsrail yerleşim bölgeleri, Netanyahu’nun Likud Partisi döneminde Doğu Kudüs’e de sıçradı. İsrail’in, Cenevre sözleşmesinin 49. maddesini de ihlal eden bu de facto militarist durumunu, Netanyahu İran tehdidiyle açıklıyor; Filistin meselesini tali plana atıyor.
İran yeni bir yol arıyor...
Şu unutulmamalıdır, İran açık bir toplum ve ekonomi olmadıkça Türkiye ile ilişkileri, hiç bir zaman, şimdikinden iyi ve grift olamaz. Ama son aylardaki işaretler de gösteriyor ki, Ruhani, ambargoyu hafifletecek yeni bir açılım arıyor. Çünkü İran ekonomisi artık kondisyonu tükenen, koşmaya mecali kalmayan bir futbol takımı gibidir. Öte yandan İsrail’de, yeni Ortadoğu’da, eski politikalarla gidemeyeceğini biliyor. Suriye düştükten sonra sertlik gerekçesi için elinde yalnız İran kalacak, İran’da dışa açılmayı seçerse İsrail çok güç durumda kalır. Böyle olunca İsrail, ‘bizim için artık Suriye’de olamadığına göre tehdit İran’dır, burayı halledin, Filistin meselesi çözülsün diyecektir.’ Netanyahu’nun Rose mülakatında söylediği budur.
Peki İran, o eski İran olmazsa, küresel ekonomiye enerjiden başlamak üzere dahil olmaya karar verirse, tedrici de olsa kapılarını açarsa karşımızda nasıl bir dünya olur; bu dünyada Merkeller, Bush gibiler, general eskileri, Baas özentileri, silahçılar, kafatasçı ulusalcılar olur mu? Şunu da söyleyelim; hem İsrail kökenli Yahudi sermayesi hem de İran kökenli sermaye artık eski ticari ve finansal çevrim üzerinden ellerindeki birikimi değerlendiremiyorlar. Burada Türkiye’ye ihtiyaçları var; Rus oligarklarla yaptıkları ortalıklardan çok ağızları yandı. Bu sermaye çözülüp Türkiye’ye geliyor.
Tekere çomağı kim sokuyor?
Burada Türkiye, küresel neocon çetesinin ve buraya dayanan finansal-sinai oligarşinin tekerine çomak sokuyor. İsrail’den İran’a değin çıkar işbirliği yapan ve Türkiye üzerindeki mümessilleri ile Almanya’ya kadar uzanan bu yapı, Türkiye’de bazı kurumların gerçek işlevlerine kavuşması ile deşifre oluyor, kirli politikaları açığa çıkıyor. Yapılan provokasyonlar, mali operasyonlar bunların istasyonları saat saat raporlanıyor. Küresel neocon çetesinin Türkiye ayağı da, İran ayağı da, İsrail ayağı da deşifre oluyor... Tek bir İsrail, tek bir İran olmadığı ortaya çıkıyor.
‘Hakan Fidan neden hedefte’ diye mi sordunuz?
Yazarlar
-
Mümtazer TÜRKÖNEÖcalan’ın özgürlüğü 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHamas’ı kim silahsızlandıracak? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin KarabaşoğluYönetilenlerin özgürlüğü yöneteni de özgürleştirir 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünEleştirelim ama plana da şans tanıyalım… 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolTrump Planı? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBeklenen Mesih: Kurtarıcı arayışının toplumsal anatomisi 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞ“Ortaklaşmacı demokrasi” örnekleri: Fransa-Yeni Kaledonya özerk bölgesi 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURTrump’ın Gazze Planı’nın alternatifi ne? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanS-400’leri ne yapabiliriz? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasKendi uçağımızı kendimiz yaparken 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalKirk ve ICE vakaları ile faşizme doğru mu? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUGazetecilik bir kez daha tartışılıyor 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayArjantin’in çıkmazı: Şok terapi, bağımlılık ve ABD’nin gölgesi 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRMHP’li Yıldız’ın KON’u AK Partili Miroğlu’nun Roja Welat’ı… 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanJet motoru sıkıntısı: Tek geciken Kaan değil 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZYeni Çözüm Süreci: Hakikatle yüzleşme 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKrallar ve ulus-devletler 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciAsgari ücret 30.000 TL 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRTÜSİAD isyan etmişti: Ciner’e kayyumun gerekçesi o madde! 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞSİYASETÇİ ZENGİNLEŞİRKEN VATANDAŞ FAKİRLEŞİYOR, NEDEN? 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRZeytinlik yasasından Akbelen ve İliç'e; enerji ve maden hikâyesinde kaybolan gelecek 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYATürkiye’nin Demokratikleşmesi ve Kürt Sorununun Çözümü: Ciddiyetin Tarihsel Zorunluluğu... 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANGazetecilik can çekişiyor! 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN“Trump’ın verdiği meşruiyet” notları 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYMutlakiyetçiler ve Cumhuriyetçiler 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİTrump-Erdoğan görüşmesine hile karıştı mı? 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇZaferden hapishaneye 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKSüreç Suriye’yi, Suriye süreci bekliyor. Peki bu kısırdöngü nasıl aşılacak? 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSarkozy’nin tarihi mahkûmiyeti 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluTrump’a neler verdik, neler alacağız! 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUErdoğan’ın tercihleri 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuBoeing - Gazze ilişkisi nedir? 26.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNYetersiz bakiye! 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaŞimdi de Mansur Yavaş hedefte 24.09.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞBayrampaşa ve maskeli balo 23.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENKasabın bıçağını bileyen adam 23.09.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezGonca Kuriş’in kemiklerini, sevenlerin yüreğini sızlattılar 21.09.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraCumhuriyet-Halk-Parti 20.09.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRYANARDAĞ ÖZÜR DİLEMELİ 17.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçArşivden | 12 Eylülcüler nasıl bir ülke hayal etmişti? 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKTürkiye’nin en iyi/kötü dönemi hangisiydi? 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENPogromlar, darbeler, acılar ayı Eylül.. 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBir 12 Eylül Sabahı 12.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİN2016 belediye ablukaları ve 2025 darbesi 9.09.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNMesele CHP Değil! 8.09.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPalantir ve "Tech. Republic" 7.09.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKENBarışı dilerken 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerBİR ÖĞRETMEN YETİŞTİRME HİKAYESİ 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAAçlığı yönetemeyenler aç hayvanlarla uğraşıyor: Ülke yangın yeri 6.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENRojava: Beklentiler, Gelişmeler, Olasılıklar 5.09.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKParti kapatma! Kayyum veya emanetçi ata yeter… 4.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezHangisi doğru? 3.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYKüresel Güney Neden Çin’den Vazgeçmiyor 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEMete Tunçay 25.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANÇÖZÜM NASIL GELİR! 20.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANBilge ve bilgin Mete Tunçay 19.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarŞeffaf, açık ve çoğulcu 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selva Demiralpİmamoğlu krizi ve ekonomik yansımaları 20.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKürt ‘açılımı’nın nedeni Suriye değil, Türkiye! 15.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
25.10.2018
24.10.2018
18.10.2018
17.10.2018
25.09.2018
21.09.2018
18.09.2018
11.09.2018