Ne zaman ve kimlerle aynı sofrayı paylaşsak konu bir süre sonra seçimlerin erkene alınması ihtimaline geliyor ve genellikle herkes genel seçim ile cumhurbaşkanlığı seçiminin bu yıl bitmeden yapılacağı noktasında birleşiyor.

Görüşme fırsatı bulduğum siyasilerde de durum farklı değil; hemen her partinin kendisini seçimlerin bu yıl yapılması ihtimaline hazırladığını biliyorum.

En yetkili ismin aksine açıklamalarına rağmen…

Cumhurbaşkanı zamanında seçimden yana

AK Parti genel başkanı da olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan görüştüğü milletvekillerine, dün de, “Bu yıl seçim yok, seçimler zamanında yapılacak” dedi.

Dedi, ama bugün bile gazetelerde aksine yorumlarla karşılaşılıyor.

Hürriyet’te Erdal Sağlam iş dünyasının özellikle ekonomideki beklentiler yüzünden seçimlerin erkene alınacağına inandığını yazıyor bugün.

Nitekim ben de, “Cumhurbaşkanı kesin bir dille olmayacağını söylüyor” itirazıma hep aynı cevabı alıyorum: “Devlet Bahçeli bir gün ‘seçimlerin tarihinin erkene alınmasını istiyorum’ dediğinde bu iş biter…”

MHP lideri, 2002 yılında, henüz seçimlere 1,5 yıl var ve kendisi de Ecevit hükümetinde başbakan yardımcısı iken, “3 Kasım’da seçim yapılsın” diye ortaya atılmış ve koalisyon hükümetini oluşturan diğer iki partinin itirazlarını geçersiz kılmıştı.

Üç koalisyon partisi de 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan seçimde baraja takılmış, ve iktidara AK Parti gelmişti.

Yine benzer bir senaryoyla erken seçime gidileceğine pek çok kişi inanıyor.

Neden acaba?

[Hep başkalarını öne sürdüm, ama gelecek yılın Kasım ayında yapılması kararlaştırılmış genel seçim ile cumhurbaşkanlığı seçiminin yine gelecek yılın Mart ayında yapılması gereken yerel seçimin önüne alınacağına inananlar arasında ben de varım.]

Irak fatihi Bush’un başına gelen

İlk sebep elbette ekonomi.

Baba Bush ABD başkanı olarak ikinci kez seçmen karşısına çıktığında hemen her gösterge kendisinin lehine görünüyordu. Bush Kuveyt’i Saddam işgalinden kurtarmak için çıktığı Irak seferinde başarılı olmuş, halk nezdinde değeri yüzde 89’a vurmuştu; her 100 Amerikalı’dan 89’u kendisini beğenmekteydi.

Seçimi kamuoyunda pek tanınmayan Bill Clinton kazandı ama.

Clinton’un seçim danışmanı James Carville başarının sebebini sonradan dillere pelesenk olacak bir cümleyle açıklamıştı: “It’s the economy, stupid.” (“Aptal olma, sebep ekonomi”).

Amerikan ekonomisi 1990-1992 döneminde ‘durgunluk’ (recession) yaşamış, seçmenler oylarını Clinton’a yöneltmişlerdi.

Eğer bizde de gelişmeler uzmanların bekledikleri istikamette gelişir ve ekonomi gelecek yıl bu yıldan daha kötüye giderse bu durum seçmen tercihlerini etkileyebilir.

İşte size seçimleri erkene çekmek için bir sebep.

Sebep bir bu değil ki…

Tek ekonomi olsa yeterli sayılmayabilir, ancak başka unsurlar da seçimlerin erkene alınmasını zorlayabilir.

Sınır-ötesi harekâta dönüşmüş ve en son Afrin’le büyük bir başarıyla gerçekleştirilmiş terörle mücadele bu unsurlardan biri. Yedi düvele karşı verilen mücadele görüntüsü de iktidarın lehine. Milliyetçi hisler zirvedeyken gidilen seçimlerde –Kıbrıs’a müdahale sonrasında 1977’de gidilen seçimde olduğu gibi– iktidar partisi bu durumu oya çevirebiliyor. O seçimde Bülent Ecevit’in başında olduğu CHP 1960 sonrasının en yüksek (yüzde 41.4) oyunu alabilmişti.

Bir de takvimde diğerlerinden birkaç ay önce yapılması mukadder yerel seçimle ilgili iktidar partisine dönük olumsuz beklenti var.

Geçen yıl 16 Nisan’da yapılan anayasa değişikliği referandumu, İstanbul ve Ankara’da ‘Hayır’ oylarının önde çıkması şaşkınlığı yaşatmıştı. Yapılacak yerel seçimde AK Parti’nin bu iki önemli kalesini kaybetmesi halinde, ardından gelecek seçimlerin de olumsuz etkilenmesi ihtimali yabana atılamaz.

Tayyip Erdoğan’ın kendisine bu ihtimali hatırlatan partisinin milletvekillerine, “Siz de gidin illerinizde daha fazla çalışın” dediği yazıldı.

Bütün bunlar alt alta konulduğunda ortaya çıkan tabloya bakılarak “Seçimlerin tarih sırası değişebilir” deniliyor işte.

Erken seçimin diğer iki seçimle birlikte yapılması veya onlardan sonraki bir tarihe taşınması anayasa yüzünden olağanüstü zor olduğu için, genel seçim ve cumhurbaşkanlığı seçiminin yerel seçimin önüne çekilmesi ihtimalini konuşuyoruz.

AK Parti çevrelerinden iyi haber alışıyla tanınan Hürriyet’ten Abdülkadir Selvi bugün kimbilir kaçıncı kez, hem de kesin bir dille, “Seçim zamanında yapılacak” yazısı yazdı.

Siz bana bakmayın, herhalde doğru olan onun yazdığıdır.