Bu günlerimiz de gözaltına alınan Emniyetçiler’le şenleniyor. “Paralel yapı”ya herhalde ilk ciddi saldırı başladı. Erdoğan’ın habire sözünü ettiği “in” burası mıdır, bilmiyoruz, ama herhalde buradan “in”e bir geçit bulunması bekleniyordur.

Burada asıl konu belli ki “dinleme”ler! 17 Aralık’tan beri toplumun önüne boca edilen bilgiler hep telefon vb. konuşmaları dinlenerek erişilmiş nesneler. “Kim dinledi?” “Nasıl dinledi?” vb. Bu sorgulamalarla nereye varılır, tahmin etmesi güç. İşleyen nesnel bir hukuk olmadığı için özellikle güç.

Kavga eden adamlar görürüz; “tutmayın beni” sözü deyimleşmiştir. Bunun gibi deyimleşen bir de “bana, ha? Bana, ha?” vardır. Tepkileri, refleksleri bunların pek ötesine geçmeyen Başbakan da bir “Bana, ha?” ruh hali içinde. Şu Ergenekon davası devam ederken gene böyle kayıtlar ortaya saçılıyor, o davanın sanıklarını cansiperane savunan cephede birileri “Özel hayata müdahale! Böyle dinlenemez!” diye feryat ediyordu. Başbakan o zaman bundan pek etkilenmiş gibi görünmüyordu. Ama onun tarafı “dinlenen” olunca, Başbakan celâllendi. Şimdi dinleyenleri sorguluyorlar.

Bu “dinleme” işi ilginç ve önemli. Belli ki, dünyanın geleceğinde önemli bir yeri olacak. Başbakan, sanki yalnız Türkiye’de, o da bu “paralel yapı” yüzünden böyle bir olay olmuş, dünyada bunun benzeri yokmuş gibi tavırlar takınıyor, ama hiç öyle değil. Her yerde var.

“Her yerde var”sa iyi bir şey mi? Elbette değil. Çok kötü bir şey. Ama bu kötü şeyle mücadelenin yöntemi bu değil. Anlatmaya çalışayım.

Haziran başı, İngiltere’ye gitmiştim. Orada kadim dostum, Anthony Barnett ile buluştuk. Anthony bugünlerde bu “dinleme” işine takmış kafayı; hem okuyor, hem bu gibi alanlarda çalışan kişilerle konuşup bilgi alıyor. Sonunda bu bilgileri toparlayıp yazmayı tasarlıyor.

Bunun için Amerika’ya da gitmiş. Orada bunun resmî sorumlularından biriyle görüşmüş. Görünen o ki, herkesi dinlemenin ve kaydetmenin maddi imkânları var artık. Bu bir. İkincisi de, bunu yapmaya başlamışlar bile.

Anthony’nin görüştüğü adam, “Bunu yapıyoruz, çünkü yapmamız gerekli,” diyormuş. Neden gerekli? Çünkü böylece “suç”u tesbit edecekler; imkân varsa işlenmesini de önleyebilecekler.

Yani adam, yaptığı işte bir kötülük olduğunu falan aklından geçirmiyor. Ahlâken doğru ve gerekli olanı yaptığı kanısında.

“İyi ama,” demiş Anthony, “muhtemel bir suçu önleme gerekçesiyle, tamamen masum olan beni dinlemeniz ve kayda almanız kabul edilebilir bir şey mi?”

“Siz ‘masum’ değilsiniz,” demiş adam. “Şimdilik ‘ilginç’ değilsiniz, o kadar.”

“İlginç değil” kategorisinden çıkıp “suçlu” kategorisine girmek an meselesi. Tabii, “suçlu” olduğun anda “ilginç” hale gelmen de ayrıca ilginç.

Bu cevapta epey tüyler ürpertici bir şey var: “suçlu değil” kategorisi yok, sadece “ilginç değil” kategorisi var, insanlığın büyük çoğunluğu için. Bir yerde de, alıcılarının, kayıt makinelerinin başında, Anthony’nin görüşme yaptığı adam ve arkadaşları oturuyor. “Suç” bekliyorlar, araştırıyorlar, buluyorlar. Dünya gene, bu sefer de bu şekilde, ikiye bölünüyor: suç işleyenler/ suç işleyenleri tesbit edenler! “Suç işleyenler” de ikiye ayrılıyor: “suçu işleyenler” ve “suçu işlemeye henüz başlamamış olanlar”!

“Polis kafası” diye bildiğimiz bir zihniyet vardır. Herkesi “potansiyel suçlu” görür. Onun için, “paranoid” bir işleyiş biçimi vardır. Şimdi bunu sonsuz görünen bir teknik imkânlar düzeniyle takviye ediyoruz.

Ama Tayyip Erdoğan’ın basit, “Benden yana olanlar/ bana karşı olanlar” dünyasından ibaret değil sorun. “Paralel” olanları cımbızla çekip alınca, elinize batmış kıymığı çıkarır gibi, sorunu çözmüş olmuyorsunuz. Bir kere, aynı yöntemi bu sefer sizin, “Sizden yana olmayanlar”a karşı uygulamayacağınızın herhangi bir garantisi yok.