İran’ın Bob Dylan’ı Kürt şarkıcı Mohsen Namjoo’nun Türkiye turnesi kapsamında İstanbul, Ankara, İzmir ve Diyarbakır’da vereceği konserler ilk konserine iki gün kala iptal edildi.

16 bin biletin tamamı satılmıştı ve hatta karaborsaya düşmüştü.

Namjoo, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, konserlerin ‘üst düzey yetkililerin’ emriyle ‘dini hassasiyetler’ gerekçesiyle iptal edildiğini belirtti.

Bu iptal iki oldu. 2022 yılında da konserleri başlatılan kampanyadan sonra iptal olmuştu.

İptalin arkasında Namjoo’nun 2010 yılında çıkardığı albümüne koyduğu Şems adlı şarkısı var.

Şems şarkısının sözlerinin büyük bir kısmı Kur’an-ı Kerim’deki Şems, Duha, Müzemmil, Nebe ve Fecr Sûresi’nden oluşuyor.

Kuran ayetlerinin müzik aletleri eşliğinde çalınması İslam’a göre haram. Bu şarkı yüzünden 1976 doğumlu Namjoo henüz 33 yaşındayken İran’da yasaklandı, beş yıl hapis cezası alınca da ülkeyi terk etti.

ABD’de yerleşti.

Fakat bu durumu ülkesine karşı bir özgürlük mücadelesi kozu olarak kullanmadı. Hatta özür diledi.

Ama özürler iptalleri engellemedi. 2011 yılında Koalo Lumpur’daki konseri de bu gerekçeyle iptal edildi.

Peki Türkiye’de?

Bütün bu hapis cezaları, iptallerden yıllar sonra ilk konserini Türkiye’de 2015 yılında verdi Namjoo. İstanbul, Ankara’da kapalı gişe konserlerden sonra 2018’de Açıkhava’yı tıklım tıklım doldurdu.

2019’da tekrar geldi.

Beş kez Türkiye’de turneler yaptı.

Ta ki 2022’e kadar.

2022’de Türkiye’de vereceği konserler de Müdafaa-i İslam Hareketi” adlı oluşum ve Diyanet ve Vakıf Çalışanları Sendikası Genel Başkanı Mustafa Çopursuz’un başlattığı kampanya sonucu iptal edildi.
İptal üzerine Mohsen Namjoo, bir mektup kaleme almıştı:

“Ben, Mohsen Namjoo, kutsal Meşhed şehrinde dindar bir ailede büyüdüm. 20 yaşıma kadar Kuran kursuna gittim ve üç yıl boyunca üç büyük kıraat ustası olan Mustafa İsmail, Abdurrahman Tablawi ve Ragheb Gholush tarzında mukaddes Kuran-ı Kerim okudum. Eğitimimden sonra Meşhed’de üç yıl geçirdim, Tecvid ilmini; Kuran kelimelerinin telaffuz bilgisini öğrettim.

Birçok kez üniversitelerde, özellikle ABD’de klasik Fars şiirinin Arap dilinin ritimlerini nasıl benimsediğini anlattığım dersler verdim.

Bu derslerde, Kuran-ı Kerim’in bariz kutsal içeriğine ek olarak, ilahi kelamın mucizevi ve şiirsel ritimlerine de sahip olduğuna, bunun da çağlar boyunca benim gibi müzisyenleri ve şairleri cezbettiğine dikkat çektim. Başka bir deyişle, Kuran-ı Kerim benim müzikal temelim oldu.

Büyük Mevlana’nın ‘Mesnevi’sindeki ‘Musa ve Çoban’ kıssasında açıkladığı gibi, insanları Allah’a nasıl ibadet ettikleriyle yargılamamak gerekir, Allah’a inanmaları ve sevmeleri yeterlidir.

Şimdi duygularımı ve inançlarımı herkese açıklayayım:

– Türkiye’ye ve halkına olan sevgim sonsuzdur.– Ben ne dinsizim, ne de Allah’sızım.– Ben bir Müslümanım ve kendimi asla başka bir inanca ait olarak görmedim.– Her zaman ilham kaynağım olan Kuran-ı Kerim’le asla alay etmedim, O’nu küçük düşürmedim.– Kuran’ın hiçbir ayetini değiştirmedim. Bu ciddi ve asılsız bir suçlamadır.– Yayılan iftiraların aksine, Allah’a dua ettiğim Mojir 2016 şarkımı dinlemenizi tavsiye ediyorum.– Tüm Türk halkından, ifade özgürlüğüne kalpten inanan ve saygı duyan herkesten, tüm bu suçlamaların asılsız saçmalıktan başka bir şey olmadığını gösterecek bu videoyu yaymalarını rica ediyorum. Dikkatle dinleyin!

Şarkının sonundaki ses Allah’a yakaran sevgili dedeme aittir.”

Mohsen Namjo, 2020’lerde me too ifşalarında bazı kadınları tacizle suçlanmıştı. Onlar için de daha sonra özür mesajları paylaştı.

Bestelerinde Hafız, Şems, Mevlânâ, Sâdi, Câmi gibi şairlerinden sözlerini kullanan Namjoo, son iptalin ardından hesabından yine bir açıklama yayınladı:

“Türkiye turnesinin altı gösterisinden beşi tamamen satılmış, 16 binden fazla kişinin yoğun ilgisine rağmen -2022’de olduğu gibi- yüksek düzeyli yetkililerin emriyle ‘dini hassasiyetler gerekçesiyle iptal edilmiştir”

Ama ilginç bir şekilde bu açıklamadan sonra ilk konserin verileceği Diyarbakır’daki salonun bağlı olduğu Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi bir açıklama yaparak, Namjoo’nun konserinin hakkındaki cinsel taciz suçlamaları yüzünden iptal edildiğini duyurdu.

Yazı yazılırken tam olarak diğer konserlerin iptal edilip edilmeyeceği belirsizliğini koruyordu. Ya da Namjoo Diyarbakır’da taciz için, diğer şehirlerde ise dini hassasiyetler için iptal edilmiş de olabilir.

Ama 2015’den sonra 2022’ye kadar olmayan dini hassasiyetler, dünyanın başka pek çok ülkesinde konser iptal ettirmeyen taciz iddiaları için yaşadığımız yüzyılın en önemli seslerinden biri Türkiye’de biletleri bitmiş konserlerine çıkamayacak. Böylece bütün değerler, ahlak normları kurtulmuş olmuştur umarım.

Kiorastami’nin hasta yatağında dinlemek istediği son şarkının bestecisi Namjoo’ydu. Nobahari yani İlkbahar adlı şarkının sözleri Sadi-i Şirazi’ye ait.

O sözlerle bitirelim:

ey her derde şifa kaynağı!
biz çaresiz dertlileri görüyorsun
lâkin elindeki merhemi
yaralarımızdan esirgiyorsun!
bize bir ömür daha lazım;
ölümümüzden sonra.
çünkü bu ömrümüz mâlum
sadece umutlanmakla geçti…