Onlar henüz bu açıklıkla dile getirmezken de ben aynı noktayı vurguladım ve Kürt sorununun üç temel unsura istinat ettiğini belirttim: anayasal yurttaşlık kavramı, anadilde eğitim, bölgesel özerklik.

Birinci unsur anayasadaki Türklük kavramını tartışmaya açacak ve Kürt kimliğinin özgürce ifade edilmesine olanak sağlayacaktı. Anadilde eğitim o kimliğin kendi kültürüyle özdeşleşmesine, kendisini geliştirmesine olanak verecekti. Üçüncüsü ise sadece Türkiye'deki merkezi, aşırı merkezi yapının değişmesine ve Kürtlerin kendi varlıklarını siyasallaştırmasına olanak verecekti. 
 

İtiraf edelim ki, Türkiye'de demokrasi adı altında sunulan militer ve vesayetçisistemin 1990'dan sonra değişmesinde İslamcı ve Kürtçü hareketin önemli katkısı olmuştu. Eğer o iki kanattan gelen talepler kadar sisteme yönelen sert eleştiriler olmasaydı Türkiye'nin demokratik evrimi söz konusu bile değildi. 2000, daha çok da 2007 sonrasında görülen farklılaşmanın altında, bu taleplerin daha yumuşak türlerinin sisteme hâkim olması yatar. AK Parti'nin sisteme şiddetli bir darbe indirmesi bu çerçeveden intikal eden taleplerin süzülmesi ve bir senteze ulaştırılmasından sonradır ama onlardan etkilenmiştir.
Malum çevreler bu değişikliklere daima direndi, karşı çıktı. Olabilir. Doğaldır. Fakat kervan yürüyor. Adım adım gidilen, elde edilen gelişmeler var. Mesela Kürtçeninseçmeli ders olarak Milli Eğitim sistem ve müfredatına girmesi. Mesela Kürtçe yayın yapılan televizyon kanallarının gene devlet televizyonunda açılması.
Bunlar, artık bir demokrasi sorunu olduğu anlaşılan Kürt sorununun çözümünde yeterli mi? Kürt tarafında bakarsanız değil. Çünkü o kesim bunların hiçbirini şu saydığım üç maddeden mürekkep bütünün bir parçası olarak görmüyor. Bu da anlaşılabilir bir husus. Ve o direniş siyasal iktidarı başka değişiklikler yapmaya itiyor. Şimdi çok farklı bir eşikte duruyoruz.