Hasan Bülent KAHRAMAN

Tüm Yazıları

Laiklik anayasada olsun mu?

30.03.2011

2150

TÜSİAD anayasa önerisini bir kere daha o kadar "alaturka", daha doğrusu "Şark işi" bir noktaya getirdi ki, insan neyi tartışacağını bilemiyor. Yazdırdığı, üstlendiği, TÜSİAD Başkanı'nın kanal kanal dolaşıp kamuoyunda tartışılan noktalarını açıkladığı, TÜSİAD üyesi ve eski başkanı eşinin ayrıca sahiplendiği bir anayasayı bir parti genel başkanının çıkışı üstüne elinden kaldırıp attı, "benim değildir, akademik egzersizdir" deyip işin içinden sıyrılmaya çalıştı. Anlaşılan bundan böyle o kurumun içinde ciddi bir bölünme yaşanacak, ikilemler oluşacak, bu güne kadar ağır ve derin akan nehir bu çatlaktan yer üstüne çıkacak. Böylece TÜSİAD'ın bir sivil toplum kuruluşu mu, bir çıkar grubu mu, bir lobi mi olduğu büsbütün aydınlanacak.
Biz işin o kısmını bırakıp Anayasa konusundaki önerilere gelelim. Yapılan tartışma mevcut anayasanın değişmez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez olan maddelerinin yeni metinde bulunmamasını önermekten kaynaklanıyor. Bu konuda elimizde yeteri kadar doküman var, neyin ne olduğunu anlamak için. Onların arasında en kuvvetli olan argüman ise, bu hükmün 1982 Anayasası'yla ortaya çıktığıdır. Daha önceki anayasalarda böyle bir madde yok.
Bunlar kaldırılabilir mi?
Hemen şunu söyleyeyim: 1982 Anayasası çok özel koşullarda hazırlanmış bir metindir. Bir tepki anayasasıdır. Darbeyi yapanlar ve anayasayı yazdıranlar Türkiye'nin 1930'lara dönmesini, içine kapalı bir ülke olmasını istiyordu. Milletin devletini değil, devletin milletini öngörüyorlardı. Sınıf farklarını reddediyor, homojen, üniform bir sosyal yapıyı kurmak istiyorlardı. Bunun adı Faşist devlet modellerinde çok geçerli olan korporatist devletti. Atatürkçülük bu modelin meşruiyet zeminiydi ve ulaşılmaz (erksel- teleolojik) ideolojisiydi. Anayasa bu ruhu yansıtan karmakarışık bir metindir.
Böyle bir anayasanın 21. yüzyılda daha fazla taşınması olanaksızdır. Eski anayasanın revizyonu değil, gereken şey, yeni bir anayasa yazılmasıdır. Bu anayasa yazılırken 1982 Anayasası'nın Başlangıç bölümünde yer alan bazı hususların devre dışı bırakılmasından ürkmek değil, tersine yeni anayasanın o tür unsurları somutlaştırmak için yazıldığını düşünmek gerekir.
Bu meyanda bir anayasada devleti tanımlayacak neler olmalıdır sorusu önemlidir. Eğer "maksimalist" bir anayasa yaparsanız vereceğiniz yanıt başka, "minimalist" bir anayasa yaparsanız yanıt gene farklı olacaktır. Öyle anlaşılıyor ki, uzlaşma, daha doğrusu uzlaşamama sorunları ve Türkiye'nin yüz yüze kaldığı sıkıntıları görmezden gelme alışkanlığı yüzünden gidiş daha minimalist bir anayasaya yönelmiştir ve bu doğrudur. Öyle bir tasavvurla hazırlanmış bir anayasada bayrak, başkent, dil, marş yer alabilir; ama bunlar o kadar önemli değildir. Tekrar ediyorum, yer almasında bir sakınca yoktur; olabilir. Fakat asıl mesele devletin niteliğiyle ilgilidir. Yeniden tanımlanan devlet bana göre, demokratik olmalıdır, hukuk devleti olmalıdır, insan haklarını egemenlik koşulu haline getirmiş, o çerçeve içinde benimsemiş bir devlet olmalıdır.
Geriye laiklik prensibi kalıyor. Türkiye'de müesses nizamın iki büyük korkusundan birisi ülkenin bölüneceği (yani Kürt korkusu), diğeri şeriatın geleceğidir (yani Müslüman korkusu). Bizim Anayasalar askeri vesayetle hazırlandığından bu iki unsur çeşitli biçimlerde dile getirilmiş, anayasaya çeşitli biçimlerde kazınmış ve işlenmiştir. Laiklik anayasaya özüne dönük bir anlayışla değil bu maksatla, bu algılanış içinde yerleştirilmiştir.
Kişisel olarak ben laiklik ilkesini Türkiye gibi bir ülkede anayasada yer alması gereken bir husus, bir akide olarak görürüm. Ama bu laikliğin ne olduğunun tanımlanmasıyla ilgili ve bağlı bir değerlendirmedir. Laiklik, laiklik/çilik olsun diye, o ad için anayasaya işlenmez. Eğer devlet laik olacak yani bütün dinlere ve inançlara eşit uzaklıkta kalacak, toplumsal alanı bu bakımdan nötrleştirecekse bu madde oraya işlenir. Laiklik adıyla yazılması da zorunlu değildir. Bir kolaylıktır ama şu söz ettiğim anlayışı tanımlayacak bir isimlendirme ve bir anlatım da o işlevi görür.
Korkmayalım, kızmayalım, düşünelim.

Yorum Yap

Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Yorumlar (18)

LAZOĞLU

10.01.2012 06:45

Ahmet Altanın acaba milliyeti ne. Şöyle bir soru soralım okuyorsa tabii ki bay ahmet sen kürtmüsün, ermenimisin, türkmüsün,lazmısın, abaza çerkez vs. Sorayım sana acaba o masum dediğiniz insanların cenazelerine bez değil de bırakın türkiye bayrağını en azından dini sembol içeren örtüler üzerlerine konulsaydı NOELİNİZ yasa dönüşür mü? idi. Düşündünüz mü? İnsan olarak bir kutlama içinde idik. Etrafa baktığımızda onlarca kürt kardeşlerimiz vardı. Ben bir LAZ olarak utanırken onlar VİRA şaraptı
Didik ZAN

7.01.2012 21:25

Ahmet ALTAN sadece gercekleri yazar yarası olan okumaz okurlara kan kusmain unutmayın ki ırkçılık bı hastaliktir ve bulaşıcıdır unutmayı
murat karahan

6.01.2012 23:43

Ahmet Altan; biliyorsun ve cümle alem biliyor ki İstanbulda havai fişekler her gün patlar, boğaz her gece bir başka kutlama ya da kutlamaların şenliği ile aydınlanır. Dolayısı ile yılbaşındaki havai fişekleri sanki Uludere’deki 35 vatandaşımızın ölümü ile sonuçlanan olay ile ilişkilendirmek son derece şeytani ve haince bir duruştur. Umarım sen o yılbaşı gecesinde rakını yudumlamamış ve hiçbir müzik dinlememiş ve sadece gözyaşı dökmüş birisindir. Bu konuda hiçbir açıklama yapmamışsın da…….
murat

4.01.2012 21:02

senin gibi itler ve öyle düşünenler zamanında masum insanları evinden alıp öldürmedi mi? asit kuyularına atmadı mı? kürtçe konuştuğu içın dayak yemedimi insanlar. tabi senin umurundamı? sen koltuğunda oturmuş yorum yapıyorsun. senin abin, baban, amcan öldürülmüş olsaydı sen o koltukta öyle oturup konuşmazdın. fazla uzatmıycam sadece allahtan isteğim inşallah o insanların yaşadığı acıyı birgün sende yaşarsın işte o zaman anlarsın.........
Mahmut Oğur

4.01.2012 17:19

Sizin sivil dediğiniz herifler pkk paçavralarına sarılı bir şekilde defnediliyor bu mudur masum köylülük yıllardır yapılan ne olucak polis diye masum halka saldıran bunlar değil mi istanbulda otobüslere molotof atan bomba patlatan bu şerefsizler değil mi kimse bütün kürtleri bu itlerle aynı kefeye koymuyor kürt vardır kürt vardır biz delikanlı kürdüde biliriz vatanı için canı vericek ama itinide biliriz kürdistan kurmayı düşünecek ölen kişiler gerçekten masum olsaydı bende eğlenmezdm yılbasında
hediye edilmedi

4.01.2012 15:08

gerçekten savaşçı (!) olsaydı kürtler çok daha önce toprak talep ederlerdi. Sizin atalarınız size ne demek istiyorlar acaba? bizimle savaşmış, yaşamış ve ölmüşler ama sizler kullanılıyorsunuz... bugün savaşmıyorsunuz yaptığınız terörizm ve bunda övünülecek bir şey yok!!!
metin batman

4.01.2012 12:30

baştaki arkadaş anadolu türklere öylece hediye edilmedi ki bizde kürtlere verelim diyor zaten cahil biri olmasa kürtlerle beraber kazanılan savaşlar sonucu alındıgını bılırdı neyse o zamanda savaştık bu gunde savaşırız yarında herzamanda çünku biz yani kürtler savaşcı bır halktır öbür arkadaşta bin yıldır hakım oldugumuz vatanımız falan filan diyor bin yıldır sen yoktun ben vardım mezopotamyada ama mesele 35sivilin öldürülüp olayın üstünün örtülmesidir ahmet altan gibi gztciler hep yokedilmiştir
metin batman

4.01.2012 12:30

baştaki arkadaş anadolu türklere öylece hediye edilmedi ki bizde kürtlere verelim diyor zaten cahil biri olmasa kürtlerle beraber kazanılan savaşlar sonucu alındıgını bılırdı neyse o zamanda savaştık bu gunde savaşırız yarında herzamanda çünku biz yani kürtler savaşcı bır halktır öbür arkadaşta bin yıldır hakım oldugumuz vatanımız falan filan diyor bin yıldır sen yoktun ben vardım mezopotamyada ama mesele 35sivilin öldürülüp olayın üstünün örtülmesidir ahmet altan gibi gztciler hep yokedilmiştir
hediye edilmedi

4.01.2012 09:42

Tabii Türklere de Anadolu öylece hediye edilmişti, Atatürk de mücadele etmedi hemen haklarımız topraklarımız bize öylece teslim edilmişti, biz de şimdi öylece Kürtlere toprak verebiliriz değil mi ama? Her şeyi biribirine karıştırıp çarpıtıp çıkar sağlamak için kullanan sizin gibileri lanetlemek dışında yapılacak bir şey yok...
erdem demirci

3.01.2012 20:23

Ahmet Altan, hangi Alman vakıflarının cüzdanını doldurduğundan sözet. Bin yıldır hakim olduğumuz vatanımızdan her isteyenin dileğine uygun vazgeçmeyi salık vermekten vazgeç. Eline her silah alanın göstermelik nedenine bakıp yasa koyuculuğa soyunmakla seni mutlu edebiliriz fakat necip milletimizi asla! Altan, Sakın unutma! O vakıflar seni ancak bir kaç gundinin gözünde objektif yazar yapar. Biz tumturaklı sözlerle alt edilecek bir millet de değiliz
cengiz şaman

3.01.2012 17:32

işte türk kürt kardeşligi yalanı
hasan belli

3.01.2012 14:29

söz, asalet.vicdan ve güc ....hepsi sende be ahmet abi.bence hep böyle haykirmalisin.direkt .iste ozaman baris gelir.cünki bu bir savas.bugünki yazin, senenin ilk gününe düsen cemredir.yalana.dolana.inkarave katliamlara karsi.inaniyorumki bu cemre bu topraklarda yeserecektir,bahar olacaktir.....iste o zaman ciceklenecegiz......
ibrahim

3.01.2012 13:41

bu yazidan dolayiyi tesekür ediyorum,,,gec yazilmis bir yazi daha öncede bunlari bildiginizi biliyorum simdiye kadar yazma cesaretini gösteremedinizi dösünüyorum,,bu yazdiklarinizi söyleyen siyasetciler yazan gazeteciler hepsi ceza evindeler bunlarida biliyorsunuz,burasi türkiye ve basbakani erdogan,akil babasinin fetulah odugu bir ülkede bunlari teredütsuz yazdiginiz icin tesekürler
muzaffer yılmaz

3.01.2012 13:07

türkiyede ne için eylenceden vaz gecildiki (şehitler ve köylüler) ahmet alatan yaptığı sadece demogoji demekki pkk tehdidi işe yaramış avukatlığa soyunmuş
fahretttin eriğ

3.01.2012 12:49

Yorumunuzu Giriniz...
nihat

3.01.2012 11:10

Acaba bugün Türkiyede Süryede Irakta ve İranda kendilerini Müslüman, demokrat, solcu, sosyalist, liberal.özgürlükçü, ve halkların kendi kaderlerini tayin noktasında. mangalda kül bırakmayan. entelektüel düşünenlerin kaç tanesi sizin gibi olaylara objektif bakabiliyor. maalesef yok denecek kadar az. kaleminize ve zihninize sağlık...
ahmet acer

3.01.2012 10:10

Hayır, ballandıra ballandıra bilmem kaç yüzbin kişilik sokak hazırlandı demese canlı yayında hep bir ağızdan, tüm televizyonlar gam yemeyeceğim... gözümüze gözümüze sokmasalar neyse deyip yasımızı kendimize ayıracağız. yapan daha bir yıl önce "aslan sosyal demokratların" liderliğine soyunan olmasaydı, neyse yasımız bize derdik. ama hakketen "vicdansızlığın" bu kadarı olur mu ki? siz bizi "bişey" anlamayan çocuklar mı sandınız be hey "kardeşler".
Ad Soyad Giriniz...

3.01.2012 01:49

SAYGIDEGER AHMET HOCAM BÜTÜN TÜRKiYE HALKLARI HER GÜN SiZiN YAZDIKLARINIZI OKUSAYDi, AYDIN BiR ÜLKE ORTAYA CIKMIS OLURDU ELiNIZE SAGLIK SiZE TESEKÜR ETMEK AZ GELiR NE DiYECEGiMi BiLEMiYORUM.