Burhanettin DURAN
AK Parti ve MHP, siyasi partilerin "seçim ittifakını" yasallaştıran ortak kanun teklifini Meclis'e sundu. Teklif kanunlaşırsa küçük partiler yüzde 10 barajını aşabilecek birliktelikler kurabilecekler. İster barajı aşan partilerle ister baraj altı partilerle bir araya gelerek Meclis'te temsile kavuşacaklar.
Bu teklifin arkasında AK Parti-MHP-BBP'nin oluşturduğu "cumhur ittifakı" var. Söz konusu partiler 2019 seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olarak Erdoğan'ı destekledikleri gibi milletvekili seçimlerinde de "cumhur ittifakı" olarak yarışacaklar.
Bu düzenleme 16 Nisan referandumu ile kabul ettiğimiz cumhurbaşkanlığı sisteminin siyasi karakterini belirleyecek öneme sahip. Seçilen cumhurbaşkanının dayandığı seçmen bloklaşmasını, partilerin Meclis'teki temsilinin mahiyetini ve cumhurbaşkanı-meclis ilişkisini belirleyecek. Hatta seçilen cumhurbaşkanının kuracağı hükümet profiline katkı sağlayacak.
Seçim ittifakı, seçim öncesinde oluşturulduğu ve hükümetin kurulmasını belirlemediği için parlamenter sistemdeki koalisyondan farklı. Hükümet etmede istikrarsızlık oluşturmuyor. Aksine seçilen cumhurbaşkanının Meclis'te çalışabileceği bir çoğunluğu temin etmesine katkı sağlayarak başkanlık sisteminde istikrarı ve verimliliği güçlendiriyor.
Elbette kritik konu, "seçim ittifakı" uygulamasının siyasi partilerimizi ve kültürümüzü nasıl etkileyeceği. Bunu tespit edebilmek için iki seçimin (2019 ve 2024) sonuçlarını görmek gerekir. Yine de bazı tahminlerde bulunmak mümkün. Her şeyden önce, "ittifak arayışının" bütün siyasi partileri etkileyecek bir atmosfer oluşturacağı kesin. Bu yüzden baraj sorunu olmayan CHP gibi partiler de kendini ittifaka mecbur hissedecek.
CHP sözcülerinin yeni düzenlemeyi "baraj ittifakı, saray ittifakı, ittifak değil iltihak, tek adam rejimi koalisyonu" şeklinde nitelemeleri üzerlerindeki baskıyı hafifletmeyecek. Yüzde 50+1 şartı sebebiyle siyasi partiler kendilerine yakın partilerle ya aday ya da ilkeler etrafında müzakereleri zaten yürütüyordu. Şimdi partileri kuşatan bir siyasi bloklaşma süreci hız kazanacak. Bu atmosferde oy oranı az olan partilerin adlarını eskisinden daha fazla duyuracakları aşikâr. Ancak yine de kritik olan nasıl bir bloklaşmanın gerçekleşeceği.
Mevcut durumda AK Parti- MHP-BBP'nin oluşturduğu "cumhur ittifakı," blok olarak şimdiden 2019 seçimlerine hazır. Ve adayları belli, Cumhurbaşkanı Erdoğan... Geriye 16 Nisan referandumunda "hayır" oyu veren CHP, İyi Parti, SP, HDP ve diğer küsurat partileri kalıyor. Bu kesimden bir blok mu, iki blok mu çıkacağını önümüzdeki aylarda göreceğiz.
HDP'nin Temmuz 2015'ten bugüne yaşadığı marjinalleşme bu parti ile ittifak yapmayı zorlaştıran bir etken. Suriye ve Irak'ta PKK-YPG ile mücadeleye güçlü bir kamuoyu desteği varken kongresinde "yaşasın Afrin direnişimiz" sloganı atılan HDP'nin marjinal pozisyonu kronik hal alıyor. Bu marjinallik, CHP, İyi Parti ve Saadet'in HDP ile açık ittifak yapmasını zorlaştırıyor.
"Teröre destek veren" bir parti ile ittifak her üç partinin tabanından cumhur ittifakına kaymaya sebep olur. Bu yüzden Kılıçdaroğlu'nun 16 Nisan'da hayır diyenleri "blok" haline getirme arzusu neredeyse imkânsız hale gelmiş görünüyor. Geriye kalan seçenek, CHP-İyi Parti-SP ittifakını kurmak. HDP de küçük sol partileri içeren bir ittifaka yönelebilir. Böylece üç seçim ittifakı ile 2019 seçimlerine gidilebilir.
"Cumhur ittifakının" adayı olarak Erdoğan 2019 seçimlerini birinci turda almasını kolaylaştıran çok önemli bir avantaj elde etti. Erdoğan, MHP ile kurduğu "milli-yerli" ittifakı koruduğu gibi, BBP'yi de ittifaka katabilme maharetini gösterdi. Partisinden de sembolik bir kopuşun olmasına bile müsaade etmedi.
PKK-YPG ile mücadelenin Zeytin Dalı ve benzer operasyonlarla süreceği düşünüldüğünde sınır güvenliği, beka meselesi ve dış politikada etkin aktör olma temaları etrafında Erdoğan, kendisine olan desteği kolaylıkla tahkim edecektir. Muhalefet ise daha "aday mı ilke mi" tartışması yapacak.
Yazarlar
-
Mehmet Y. YılmazKılıçdaroğlu, Erdoğan’a hizmet etmeye hazır 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERÖzgür Özel CHP’de neyi değiştirdi? 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUBu çağda harita böyle değişiyor 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYZindanın kapıları açıldı ve muhalif lider serbest bırakıldı 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasTrump niçin İran’ı vurdu? 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: Sahur Pilavı… 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluSiyasi belirsizlik rüzgarıyla, ‘erken’ seçime doğru… 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURSessizlik neden en büyük tehdittir? 25.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUSaldırılarla İran’a ‘‘Ölümlerden ölüm beğen’’ denildi 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEDış Cephe ateş altında iken İç Cephe ne durumda? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanFatih Altaylı’yı hapse atacağız diye hukuku dibine kadar zorladılar 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciHer şey yolunda ise bu fahiş faiz nedir? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA"Masada Milyonlar Var;"Barış, Özgürlük ve Demokratik Toplum İçin Örgütlenmeliyiz 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇSavaşın meşruiyeti ve ahlaki üstünlük meselesi 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRİDAMCI İRAN, SOYKIRIMCI İSRAİL DEVLETİ Mİ? 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanWashington’un İran takıntısının şifreleri 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNİran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞDoğru, ülke güvenliği demokrasisiz de sağlanabilir fakat bunu durmaksızın tekrarlamakta bir sorun va 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞUCUBE SİSTEM CEHENNEMİ… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet “devletimiz” olur mu? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERZeytin ağaçları ve şirketokrasi 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTürkiye için bir fırsat: CHP’de yeni kuşak siyaseti 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÖcalan İsrail için ne dedi? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİBahçeli'ye muhalefet ikna oldu da ortağı olmadı mı? 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUYeni milliyetçilik ve Öcalan 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRNihai hedef Türkiye mi? 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçaySıcak yaz 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünOyun içinde oyun… 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİModern katil 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKTürkiye ne yapmalı? 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEDaha kötüsü her zaman mümkün 16.06.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRMHP’nin yeni anayasa hamlesi, köklü bir rejim düzenlemesini mi işaret ediyor? CHP ne yapmalı? 16.06.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞSiyasetin (ve biraz da ceplerin) finansmanı, yasalar, AKP ve CHP 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENBaas’tan ve İslamcılıktan Sonra 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNÖzgür Özel’in İmtihanı 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerBOŞ UMUT, SONU HÜSRAN 12.06.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolHer 4 liranın 3’ü faize! 11.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENAKP ahlâkî üstünlük mü kazandı? 10.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi Egilmezİnsanlar Olmayan Parasını Nerelere Harcıyor? 9.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKBarış süreci için en büyük tehlike nasıl Türkiye’nin iç barışının bozulması oldu? 9.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçEşitlik korkusu ve 12 Eylül darbesinin büyük zaferi 4.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞBir anayasa inşa süreci deneyimi: Yeni Anayasa Platformu (YAP) 4.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanYerli-milli Kur’an meali AK Parti’ye nasip olacak! 2.06.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraSokak 29.05.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUSizin en sevdiğiniz tahakküm hangisi! 27.05.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANSiyasi gündem notları: Üç süreç nerede kesişir veya nerede kopar? 27.05.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMRuşen Çakır’ın Abdurrahim Semavi ile Kürt açılımı görüşmesi 27.05.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKYolsuzluklar, barış ve biz 21.05.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZ12 Mayıs, Bahçeli, mecburiyetler 21.05.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYOtoriterlikten Demokrasiye 12.05.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğlu‘Türkiye Müslümanları’ kimler oluyor? 11.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluBilek güreşi yoksa masayı mı kıracak? 28.04.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANRahip Brunson ve öğrenci Rümeysa 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYKopukluk ve “Anadolu Kırılması” 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARŞizofrenik yurttaşlık 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan CEMALTerörsüz Türkiye! İyi güzel, peki ya demokratik Türkiye?.. 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNTrump Küreselleşme Sürecini Geriye Döndürebilir mi? 13.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
2.02.2022
19.05.2021
15.05.2021
30.04.2021
24.04.2021
17.04.2021
6.01.2020
3.01.2020
13.10.2020