Hakan AKSAY
HDP'nin bu eşitsiz ve zorlu seçim maratonunda en büyük sorunlarından biri, birçok seçmenin kafasındaki şu kuşkuda yatıyordu:
"Acaba HDP özerklik (ve başka tavizler) karşılığında AKP ile 'başkanlık sistemi' konusunda anlaşır mı (anlaştı mı)?"
Yani halka açıklanmayan bir "gizli senaryo"ya göre davranan HDP, seçmenleri aldatıyor mu?
Bu sorun ve bu kuşku önemli ölçüde aşıldı.
Aşılması yolunda atılan en güçlü adım, parti lideri SelahattinDemirtaş'ın 17 Mart 2015 tarihli HDP Grubu toplantısındaki alışılmadık kadar kısa konuşmasıydı:
"Seni başkan yaptırmayacağız!
Seni başkan yaptırmayacağız!
Seni başkan yaptırmayacağız!"
Artık HDP'nin "Tayyip Erdoğan'ı Başkan yaptırma" gibi bir amacı olduğunu düşünen ve savunanlar, ya iyi niyetten yoksun, ya da siyasi tercihleri gereği bu konuda asla başka bir seçeneğin geçerli olamayacağı (ön)yargısına ölümüne sadık kişilerdir.
* * *
HDP çok genç bir parti. Bagajında Kürt hareketinin yüklüce bir deneyimi ve önünde de "Türkiyelileşmek" amacı var.
Son bir yıl içinde HDP yalnızca "Türkiyelileşmek" konusunda başarılı bir performans sergilemekle kalmadı, aynı zamanda AKP'ye karşı etkili muhalif çıkışlar gerçekleştirdi.
Özellikle Eşbaşkan Demirtaş'ın konuşmaları, iktidara karşı "soldan muhalefet" adına çoktandır göremediğimiz ve milyonlarca insanın özlediği örnekler oldu.
Bir günde değil elbette, ama süreç içinde anlaşıldı ki, HDP, barış sürecinin AKP ile yürütülmesinden dolayı kendini iktidara bağımlı, hatta tutsak hissetmiyor; ona karşı çekingen, ürkek ve göstermelik bir muhalefet çizgisi izlemiyor.
Kürt sorununun çözümüyle uğraşırken ülkedeki demokrasiyi geri plana atmıyor, tersine öne çıkarıyor.
Erdoğan'ın tek adam rejimini kurma ve diktatörleşme çabalarına karşı muhalefetten en sert karşı çıkışlar son dönemdeçoğunlukla HDP'den geliyor.
* * *
Bu kısaca özetlediğim artıları, yine de HDP'yi siyaset sahnesinde "süpermen" yapmıyor, onun bir anda her şeyi değiştirebileceğini ve mucizeler yaratacağını göstermiyor.
HDP'nin yöneticileri ve aktivistleri yüzde 10'luk seçim barajını aşmak için hâlâ büyük bir mücadele veriyorlar.
Bütün anketlerin ve gözlemcilerin altını çizdiği gibi, partinin oy potansiyeli durmadan artıyor, reytingi yükseliyor.
Ancak...
Yüzde 10 barajını "rahatlıkla aştığını" söylemek mümkün değil.
Hem "kararsız seçmen kitlesi" kolay kolay öngörülemiyor, hem deseçim hileleri HDP'nin oy oranını bir ölçüde azaltacağa benziyor.
Bu durumda, seçimlere kadar kalan kısa sürede HDP'nin ciddi biratak yapması, kararsız seçmenlerin güvenini kazanması, kuşkularını ortadan kaldırması gerekiyor.
* * *
Bu noktada başa dönelim.
HDP'ye yönelik en büyük kuşkulardan biri şuydu:
"Acaba HDP özerklik karşılığında AKP ile 'başkanlık sistemi' konusunda anlaşır mı?"
Yukarıda yazdığım gibi, bu kuşkunun önemli ölçüde ortadan kalktığını düşünüyorum.
HDP'ye yönelik ikinci büyük kuşku da şudur:
"Acaba HDP seçimlerden sonra özerklik (ve başka tavizler) karşılığında AKP ile koalisyon hükümeti kurabilir mi?"
Elbette AKP-HDP koalisyonu kurulması ihtimali, söz gelimi bir yıl öncesine göre bugün çok daha zor. İki parti arasında giderek şiddetlenen bir mücadele var.
Bununla birlikte HDP yöneticilerinin ağzından çıkan"koalisyonlardan korkmamak lazım", "Türkiye'nin hükümetsiz kalmaması için fedakârlık yapılabilir", "şartlara göre azınlık hükümeti desteklenebilir" türü açıklamalar, hem bazen yanlış anlamalara yol açabiliyor...
Hem de HDP'nin etkili muhalefet yaparak güçlenmesini içine sindiremeyen bazı çevrelerin spekülasyonlarına malzeme olabiliyor.
* * *
Dün bu konuda görüşünü sorduğum HDP İmralı Heyeti Üyesi ve Grup Başkanvekili İdris Baluken, AKP'yle ortak hükümet kurma ihtimalinin oldukça uzak ve pek istenmeyen bir seçenek olduğu vurgusunu yaptıktan sonra cevabını şöyle tamamladı:
"Elbette seçim sonrası ortaya çıkan durumu yetkili kurullarımızda ele alır, çıkacak karara göre davranırız."
Yani AKP ile koalisyona olumsuz bakıyor, ama tümüyle ("yüzde 100") imkânsız görmüyor.
HDP'nin bir başka önemli ismi, İzmir milletvekili adayı ErtuğrulKürkçü ise birkaç gün önce Buca'da yaptığı konuşmada AKP ile koalisyon konusunda şunları söylemişti:
"Kendimizi niye kurşunlayalım? Biz halkız ve halka kurşun sıkanlarla koalisyon kurmayız. Biz kimsenin koltuk değneği olmayacağız. HDP yoksulların partisidir. Hiçbir sermaye hükümetinin ortağı olmayacağız."
Görüldüğü gibi, Kürkçü'nün tavrı farklı. Gerçi "yoksulların partisi olarak hiçbir sermaye hükümetinin ortağı olmamak" anlatımı da tartışılabilir; o ayrı konu. Ancak "AKP ile koalisyon yapılmamalı"netliği ortada.
* * *
Elbette siyaset denilen şey beklenmedik gelişmelerle doludur. Her konuda baştan net görüş açıklamak doğru olmayabilir. Partinin amaçlarına ve siyasi çıkarlarına göre tavır takınılabilir.
Bununla birlikte bazen ilkesel tutum belirlemek ve ilan etmek gerekebilir. Mesela, Demirtaş "her türlü başkanlık rejimine karşı olduklarını" dile getirdi ve bu konuda kuşkuları tümüyle ortadan kaldıracak kadar berrak bir davranış ortaya koymuş oldu.
Bildiğim kadarıyla hiçbir HDP'li de "Ama ABD'deki kadarözgürlükçü bir model gündeme gelirse..." diye bunu şarta bağlamaya çalışmadı.
Acaba şimdi aynı netlik, AKP ile koalisyon ihtimalinde de gündeme getirilemez mi?
AKP, bildiğimiz AKP... Hukuki açıdan hesap sorulmasını gerektiren heybesi çok ağır. 8 Haziran'da - barış süreci de dâhil - bazı politikalarını revize etmeyi deneyebilir. Ancak bunca yıldır battığı bataklık, onun manevra alanını son derece sınırlıyor.
HDP'nin önünde duran görev, herhalde etkili bir muhalefet göstererek demokrasiyi güçlendirmek (bir anlamda "nasıl muhalefet edileceğini göstermek") ve (erkene alınmazsa) 2019 seçimlerinde iktidara aday olmak.
Ayrıca AKP'yle koalisyon ihtimali - ne kadar "teorik" ve zayıf olursa olsun - HDP'nin içinde ve sempatizan kitlesinde çok ciddisıkıntılar yaratacaktır.
* * *
Konunun birçok boyutu olduğunu reddetmiyorum.
Ama HDP'li olmamakla birlikte bu seçimlerde HDP'ye oy verecek bir seçmen olarak ben AKP ile koalisyon (veya isterseniz "Erdoğan'ın AKP'si" ile diyelim) ihtimalinin kesin bir dille reddedilmesinin çok değerli bir adım olduğunu düşünüyorum.
HDP'yi dikkatle izleyen ama ona tam anlamıyla güvenemeyen"kararsız seçmen kitlesi" açısından ise bunun taşıdığı önem çok daha büyüktür. Belki de yüzde 10'un aşılmasını kolaylaştıracak kadar.
Bunun için bence HDP, AKP ile asla koalisyon kurmayacağını"yüzde 100 netlikle" ortaya koymalıdır.
Ve bu tavır, aynen "seni başkan yaptırmayacağız" çıkışında olduğu kadar anlaşılır ve akılda kalıcı olmalıdır:
"AKP ile asla koalisyon kurmayacağız!
AKP ile asla koalisyon kurmayacağız!
AKP ile asla koalisyon kurmayacağız!"
@AksayHakan
Yazarlar
-
İbrahim KirasHükümet yalanladı konu kapandı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHakan Fidan'ın diploması 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENSüreç Olmasaydı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUSiyaset CHP’siz, CHP siyasetsiz olmaz 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluGeri dönülmez çözümde son düzlük... 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURMehmet Ali Sebük’ü neden kimse hatırlamıyor? 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçKürt sorunu, komisyon ve Marx… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti kendini nasıl bu hallere düşürdü… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÇeteler çağı ve muhteşem çöküş… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolTefessüh… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUAnayasa engeli olduğu halde yeniden seçilmek isteyen başkan ne yapar? 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİsa’nın takipçilerine sığınan Muhammed’in takipçileri 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarŞeffaf, açık ve çoğulcu 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluKalorifer kazanından rektör danışmanlığına ve öğretim görevliliğine uzanan yol: Sahte diplomaya ne g 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “İmralı’da Bir Mahkûm” 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞAdemimerkeziyet: Dikey güçler ayrılığı ya da paylaşımı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraÇağdaş Türkiye 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTUtanmazlığın ve Çürümüşlüğün Belgesi: Sahte Diploma Skandalı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet Berkanİktidar ülkeyi yönetebiliyor mu ki? Tek kişi ne kadar yönetebilirse o kadar işte… 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazAYM kararı yargıyı bağlayacak mı? 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBüyük Aldatmaca: Popülizmin (Halkçılığın) Yolsuzluk Ve Eşitsizlik Konusundaki Yalanları 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİki öncü şirkete nasıl sızıldı: Denetimsizliğin çürüttüğü devlet 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜR‘Dijital devlet’ işgali: Girilmedik kurum yok! 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞMeslek liseleri tartışmaları (1) 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEKaş yaparken göz çıkarmak 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUDemokratlar, ümmetçiler, ırkçılar 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit Akçay2025’in kalanı nasıl geçecek? 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKalemşörler ve Çubuk Ustaları da Silah Bıraksın! 5.08.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
17.07.2025
26.06.2025
22.06.2025
11.05.2025
10.05.2025
13.04.2025
29.03.2025
20.03.2025
6.03.2025
20.02.2025