Hakan AKSAY
HDP'nin bu eşitsiz ve zorlu seçim maratonunda en büyük sorunlarından biri, birçok seçmenin kafasındaki şu kuşkuda yatıyordu:
"Acaba HDP özerklik (ve başka tavizler) karşılığında AKP ile 'başkanlık sistemi' konusunda anlaşır mı (anlaştı mı)?"
Yani halka açıklanmayan bir "gizli senaryo"ya göre davranan HDP, seçmenleri aldatıyor mu?
Bu sorun ve bu kuşku önemli ölçüde aşıldı.
Aşılması yolunda atılan en güçlü adım, parti lideri SelahattinDemirtaş'ın 17 Mart 2015 tarihli HDP Grubu toplantısındaki alışılmadık kadar kısa konuşmasıydı:
"Seni başkan yaptırmayacağız!
Seni başkan yaptırmayacağız!
Seni başkan yaptırmayacağız!"
Artık HDP'nin "Tayyip Erdoğan'ı Başkan yaptırma" gibi bir amacı olduğunu düşünen ve savunanlar, ya iyi niyetten yoksun, ya da siyasi tercihleri gereği bu konuda asla başka bir seçeneğin geçerli olamayacağı (ön)yargısına ölümüne sadık kişilerdir.
* * *
HDP çok genç bir parti. Bagajında Kürt hareketinin yüklüce bir deneyimi ve önünde de "Türkiyelileşmek" amacı var.
Son bir yıl içinde HDP yalnızca "Türkiyelileşmek" konusunda başarılı bir performans sergilemekle kalmadı, aynı zamanda AKP'ye karşı etkili muhalif çıkışlar gerçekleştirdi.
Özellikle Eşbaşkan Demirtaş'ın konuşmaları, iktidara karşı "soldan muhalefet" adına çoktandır göremediğimiz ve milyonlarca insanın özlediği örnekler oldu.
Bir günde değil elbette, ama süreç içinde anlaşıldı ki, HDP, barış sürecinin AKP ile yürütülmesinden dolayı kendini iktidara bağımlı, hatta tutsak hissetmiyor; ona karşı çekingen, ürkek ve göstermelik bir muhalefet çizgisi izlemiyor.
Kürt sorununun çözümüyle uğraşırken ülkedeki demokrasiyi geri plana atmıyor, tersine öne çıkarıyor.
Erdoğan'ın tek adam rejimini kurma ve diktatörleşme çabalarına karşı muhalefetten en sert karşı çıkışlar son dönemdeçoğunlukla HDP'den geliyor.
* * *
Bu kısaca özetlediğim artıları, yine de HDP'yi siyaset sahnesinde "süpermen" yapmıyor, onun bir anda her şeyi değiştirebileceğini ve mucizeler yaratacağını göstermiyor.
HDP'nin yöneticileri ve aktivistleri yüzde 10'luk seçim barajını aşmak için hâlâ büyük bir mücadele veriyorlar.
Bütün anketlerin ve gözlemcilerin altını çizdiği gibi, partinin oy potansiyeli durmadan artıyor, reytingi yükseliyor.
Ancak...
Yüzde 10 barajını "rahatlıkla aştığını" söylemek mümkün değil.
Hem "kararsız seçmen kitlesi" kolay kolay öngörülemiyor, hem deseçim hileleri HDP'nin oy oranını bir ölçüde azaltacağa benziyor.
Bu durumda, seçimlere kadar kalan kısa sürede HDP'nin ciddi biratak yapması, kararsız seçmenlerin güvenini kazanması, kuşkularını ortadan kaldırması gerekiyor.
* * *
Bu noktada başa dönelim.
HDP'ye yönelik en büyük kuşkulardan biri şuydu:
"Acaba HDP özerklik karşılığında AKP ile 'başkanlık sistemi' konusunda anlaşır mı?"
Yukarıda yazdığım gibi, bu kuşkunun önemli ölçüde ortadan kalktığını düşünüyorum.
HDP'ye yönelik ikinci büyük kuşku da şudur:
"Acaba HDP seçimlerden sonra özerklik (ve başka tavizler) karşılığında AKP ile koalisyon hükümeti kurabilir mi?"
Elbette AKP-HDP koalisyonu kurulması ihtimali, söz gelimi bir yıl öncesine göre bugün çok daha zor. İki parti arasında giderek şiddetlenen bir mücadele var.
Bununla birlikte HDP yöneticilerinin ağzından çıkan"koalisyonlardan korkmamak lazım", "Türkiye'nin hükümetsiz kalmaması için fedakârlık yapılabilir", "şartlara göre azınlık hükümeti desteklenebilir" türü açıklamalar, hem bazen yanlış anlamalara yol açabiliyor...
Hem de HDP'nin etkili muhalefet yaparak güçlenmesini içine sindiremeyen bazı çevrelerin spekülasyonlarına malzeme olabiliyor.
* * *
Dün bu konuda görüşünü sorduğum HDP İmralı Heyeti Üyesi ve Grup Başkanvekili İdris Baluken, AKP'yle ortak hükümet kurma ihtimalinin oldukça uzak ve pek istenmeyen bir seçenek olduğu vurgusunu yaptıktan sonra cevabını şöyle tamamladı:
"Elbette seçim sonrası ortaya çıkan durumu yetkili kurullarımızda ele alır, çıkacak karara göre davranırız."
Yani AKP ile koalisyona olumsuz bakıyor, ama tümüyle ("yüzde 100") imkânsız görmüyor.
HDP'nin bir başka önemli ismi, İzmir milletvekili adayı ErtuğrulKürkçü ise birkaç gün önce Buca'da yaptığı konuşmada AKP ile koalisyon konusunda şunları söylemişti:
"Kendimizi niye kurşunlayalım? Biz halkız ve halka kurşun sıkanlarla koalisyon kurmayız. Biz kimsenin koltuk değneği olmayacağız. HDP yoksulların partisidir. Hiçbir sermaye hükümetinin ortağı olmayacağız."
Görüldüğü gibi, Kürkçü'nün tavrı farklı. Gerçi "yoksulların partisi olarak hiçbir sermaye hükümetinin ortağı olmamak" anlatımı da tartışılabilir; o ayrı konu. Ancak "AKP ile koalisyon yapılmamalı"netliği ortada.
* * *
Elbette siyaset denilen şey beklenmedik gelişmelerle doludur. Her konuda baştan net görüş açıklamak doğru olmayabilir. Partinin amaçlarına ve siyasi çıkarlarına göre tavır takınılabilir.
Bununla birlikte bazen ilkesel tutum belirlemek ve ilan etmek gerekebilir. Mesela, Demirtaş "her türlü başkanlık rejimine karşı olduklarını" dile getirdi ve bu konuda kuşkuları tümüyle ortadan kaldıracak kadar berrak bir davranış ortaya koymuş oldu.
Bildiğim kadarıyla hiçbir HDP'li de "Ama ABD'deki kadarözgürlükçü bir model gündeme gelirse..." diye bunu şarta bağlamaya çalışmadı.
Acaba şimdi aynı netlik, AKP ile koalisyon ihtimalinde de gündeme getirilemez mi?
AKP, bildiğimiz AKP... Hukuki açıdan hesap sorulmasını gerektiren heybesi çok ağır. 8 Haziran'da - barış süreci de dâhil - bazı politikalarını revize etmeyi deneyebilir. Ancak bunca yıldır battığı bataklık, onun manevra alanını son derece sınırlıyor.
HDP'nin önünde duran görev, herhalde etkili bir muhalefet göstererek demokrasiyi güçlendirmek (bir anlamda "nasıl muhalefet edileceğini göstermek") ve (erkene alınmazsa) 2019 seçimlerinde iktidara aday olmak.
Ayrıca AKP'yle koalisyon ihtimali - ne kadar "teorik" ve zayıf olursa olsun - HDP'nin içinde ve sempatizan kitlesinde çok ciddisıkıntılar yaratacaktır.
* * *
Konunun birçok boyutu olduğunu reddetmiyorum.
Ama HDP'li olmamakla birlikte bu seçimlerde HDP'ye oy verecek bir seçmen olarak ben AKP ile koalisyon (veya isterseniz "Erdoğan'ın AKP'si" ile diyelim) ihtimalinin kesin bir dille reddedilmesinin çok değerli bir adım olduğunu düşünüyorum.
HDP'yi dikkatle izleyen ama ona tam anlamıyla güvenemeyen"kararsız seçmen kitlesi" açısından ise bunun taşıdığı önem çok daha büyüktür. Belki de yüzde 10'un aşılmasını kolaylaştıracak kadar.
Bunun için bence HDP, AKP ile asla koalisyon kurmayacağını"yüzde 100 netlikle" ortaya koymalıdır.
Ve bu tavır, aynen "seni başkan yaptırmayacağız" çıkışında olduğu kadar anlaşılır ve akılda kalıcı olmalıdır:
"AKP ile asla koalisyon kurmayacağız!
AKP ile asla koalisyon kurmayacağız!
AKP ile asla koalisyon kurmayacağız!"
@AksayHakan
Yazarlar
-
Yıldıray OĞURSessizlik neden en büyük tehdittir? 25.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEDış Cephe ateş altında iken İç Cephe ne durumda? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUSaldırılarla İran’a ‘‘Ölümlerden ölüm beğen’’ denildi 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanFatih Altaylı’yı hapse atacağız diye hukuku dibine kadar zorladılar 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciHer şey yolunda ise bu fahiş faiz nedir? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞDoğru, ülke güvenliği demokrasisiz de sağlanabilir fakat bunu durmaksızın tekrarlamakta bir sorun va 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazFıkra gibi ülke ama gel de gül! 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluYeryüzü artık bir Vahşi Batı… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRİDAMCI İRAN, SOYKIRIMCI İSRAİL DEVLETİ Mİ? 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇSavaşın meşruiyeti ve ahlaki üstünlük meselesi 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞUCUBE SİSTEM CEHENNEMİ… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNİran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanWashington’un İran takıntısının şifreleri 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA"Masada Milyonlar Var;"Barış, Özgürlük ve Demokratik Toplum İçin Örgütlenmeliyiz 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYRusya, Suriye’den sonra İran’ı da kaybedebilir 22.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUKürt meselesinde CHP’nin yakın dönem öyküsü 21.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTürkiye için bir fırsat: CHP’de yeni kuşak siyaseti 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: Neo-Mussoli’nin “Havuz Medyası” 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERZeytin ağaçları ve şirketokrasi 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÖcalan İsrail için ne dedi? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet “devletimiz” olur mu? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİBahçeli'ye muhalefet ikna oldu da ortağı olmadı mı? 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUYeni milliyetçilik ve Öcalan 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünOyun içinde oyun… 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçaySıcak yaz 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRNihai hedef Türkiye mi? 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKTürkiye ne yapmalı? 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİModern katil 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRMHP’nin yeni anayasa hamlesi, köklü bir rejim düzenlemesini mi işaret ediyor? CHP ne yapmalı? 16.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEDaha kötüsü her zaman mümkün 16.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENBaas’tan ve İslamcılıktan Sonra 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNÖzgür Özel’in İmtihanı 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞSiyasetin (ve biraz da ceplerin) finansmanı, yasalar, AKP ve CHP 15.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerBOŞ UMUT, SONU HÜSRAN 12.06.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolHer 4 liranın 3’ü faize! 11.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENAKP ahlâkî üstünlük mü kazandı? 10.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi Egilmezİnsanlar Olmayan Parasını Nerelere Harcıyor? 9.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKBarış süreci için en büyük tehlike nasıl Türkiye’nin iç barışının bozulması oldu? 9.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞBir anayasa inşa süreci deneyimi: Yeni Anayasa Platformu (YAP) 4.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçEşitlik korkusu ve 12 Eylül darbesinin büyük zaferi 4.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanYerli-milli Kur’an meali AK Parti’ye nasip olacak! 2.06.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraSokak 29.05.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasErken seçim en geç ne zaman? 29.05.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMRuşen Çakır’ın Abdurrahim Semavi ile Kürt açılımı görüşmesi 27.05.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANSiyasi gündem notları: Üç süreç nerede kesişir veya nerede kopar? 27.05.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUSizin en sevdiğiniz tahakküm hangisi! 27.05.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKYolsuzluklar, barış ve biz 21.05.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZ12 Mayıs, Bahçeli, mecburiyetler 21.05.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYOtoriterlikten Demokrasiye 12.05.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğlu‘Türkiye Müslümanları’ kimler oluyor? 11.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluBilek güreşi yoksa masayı mı kıracak? 28.04.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYKopukluk ve “Anadolu Kırılması” 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANRahip Brunson ve öğrenci Rümeysa 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan CEMALTerörsüz Türkiye! İyi güzel, peki ya demokratik Türkiye?.. 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARŞizofrenik yurttaşlık 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNTrump Küreselleşme Sürecini Geriye Döndürebilir mi? 13.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNBoykot ve sokaklar neden bu kadar korkutuyor? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTCoğrafya kaderimizmiş… 23.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selva Demiralpİmamoğlu krizi ve ekonomik yansımaları 20.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKürt ‘açılımı’nın nedeni Suriye değil, Türkiye! 15.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç, umut ve endişeler 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENÖcalan'ın ilk barış çağrısından 27 yıl sonra... 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezCumhur İttifakı'nın ‘muhalefeti dönüştürme görevi…’ 28.02.2025 Tüm Yazıları
-
Doğan AKINAhmet Sever: Eşsiz, kırgın, yalnız… 26.02.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNCHP’ye açılan soruşturmaların ortak hedefi Ekrem İmamoğlu 12.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞPınar Gültekin kararının anatomisi: Bu kararı ailenize izah edebilecek misiniz? 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMDEVLET VE KÜRTLER SORUN DEĞİL KONU! 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN“Mesele”yi hayatın içinden çözmek 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarKürt meselesinin toplumsal boyutu 16.01.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANErdoğan’ın planı tuttu 13.01.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselEkonomik büyümede iyimser olunabilir mi? 13.01.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
11.05.2025
10.05.2025
13.04.2025
29.03.2025
20.03.2025
6.03.2025
20.02.2025
13.02.2025
16.01.2025
9.01.2025