AK Partililer ne kadar heyecanlı; son zamanlarda görmeye hasret kaldığımız kadar büyük bir heyecanla anayasa değişikliğini gerçekleştirmeye çalışıyorlar…

Biri, “Atatürk anayasasını getiriyoruz!” demiş, ajans onun bu sözünü geçiyor; bir diğeri sadece ‘cumhurbaşkanlığı’ ile ilgili maddelerini değiştirmeyle sınırlı tuttukları halde, yaptıklarının adını ‘milli anayasa’ koymuş, onu duyuruyor…

Meclis’te görüşmeler bitip maddelerin oylanmasına sıra geldiğinde heyecan cengâverlik derecesine varıyor…

Deniz Baykal kürsüden yıllar öncesinin (2003) 1 Mart Tezkeresi görüşmelerini hatırlattı; ama ne çare, şartlar o günden çok farklı bugün, her şeyden önce AK Parti grubu farklı…

Nitekim.. maddelere geçilmesi oylaması 338 oyla kabul ediliyor…

Kızabilir misiniz? ‘Milli anayasa’ yapılıyor ve ‘Atatürk anayasası’ getiriliyor, nasıl kızabilirsiniz?

CHP’liler kızıyor, ama onların da anayasayı bir sistem değişikliğini sağlayacak biçimde değiştirme girişiminde bulunan AK Partililer’den fazla bir farkları yok…

Merak etmeyin, nedenini açıklayacağım.

Yok birbirlerinden farkları

Bizde parlamento çalışmaları partiler ağırlıklı olarak yürüyor; tek tek milletvekillerinin önemi fazla belli olmuyor.

Muhalefet partilerinin yasalaşmasını istediği bir konu.. neredeyse otomatik olarak.. iktidar partisi milletvekilleri tarafından reddediliyor..

Tersi de doğru bunun: AK Parti tarafından sunulmuş da CHP milletvekillerinin benimseyip yasalaşması için çaba sarf ettiği bir konuyu ara da bulasın…

Hadi, yasamada bu normaldir diyelim…

Anayasanın hakkında grup kararı alınamayacağını öngördüğü ve ‘gizli oy’ ile gerçekleşmesini şart koştuğu tezkereler ve anayasa değişikliklerine yaklaşım sanki farklı mı?

Yurtdışına asker gönderme konulu tezkere Meclis’e geliyor, CHP aslanlar gibi onun karşısına dikiliyor; iktidar partisinin fire vermesi bekleniyor…

Partiler arası bir çekişmeye döndüğü için, tezkerelerin ve anayasa değişikliklerinin görüşülmesi ve oylanması iktidar ve muhalefetin cepheleşmesine yol açıyor…

İktidardan tek bir aykırı oy gelmediği gibi, muhalefetten de tek bir olumlu oy kullanılmıyor…

Tabii nadiren de olsa istisnalar yaşanabiliyor.

1 Mart Tezkeresi (2003) o istisnalardan biriydi. MHP o Meclis’te yoktu; CHP tam kadro aleyhte oy kullanırken, AK Parti içerisinden de 100’e yakın milletvekili ülke topraklarını yabancı (Amerikalı) askerlere açma konusuna geçit vermeye yanaşmadı.

Geçmedi 1 Mart Tezkeresi…

Bugün olsa yine aynı sonuç alınabilir mi?

Çok kuşkuluyum.

Üzerindeki ‘10 yıl’ yasağı bir 10 yıl daha uzatıldığı için kimlerin aleyhte oy kullandığını bugün de bilmiyoruz 1 Mart Tezkeresi ile ilgili; ancak aleyhte oy kullananların, öngörüsü güçlü insanlar olduğu belli…

Cepheler oluşunca, bugünkü gibi, milletvekillerini ikna çabalarının sonuç vermeyeceği açık.

Herbirinin oyunu nasıl kullandığını anlamak için gruplar tedbirler almasa bile, bugünün ortamında, partilerin isteği dışında oy kullanacakların sayısı fazla olmaz.

‘Parti’ denildiğinde de genel başkanı anlayacaksınız; ya da bir sonraki seçimde milletvekillerini belirleyecek kişiyi…

Meclis’in iradesi budanıyormuş.. Sahi mi?

“Anayasa değişikliği ile yeni bir sistem getiriliyor ve bu sistemde TBMM’nin dolayısıyla da milletvekillerinin yetkileri budanıyor” gerekçesi aslında hayli güçlü bir gerekçe; milletvekillerinin böyle bir girişime hemen itiraz etmesi ve gerçekleşmesini engellemesi gerekir…

İtiraz gelmiyor iktidar partisinden; maddelere geçilebilecek kadar oy da çıkıyor…

Şu ana kadarki uygulamada, milletvekili, mevcut sistem içerisinde de, kendisinin ve içinde yer aldığı Meclis’in ağırlık taşıdığını hissetmediği için olabilir mi bu?

‘Parti disiplini’ kavramının milletvekili iradesini zedelemesi yüzünden?

Kritik oylamalarda parti tercihlerine karşı oy kullananlar Meclis’teki varlıklarını sürdüremiyor.. bir sonraki Meclis’e yeniden gelemiyorlarsa.. geride kalanlar onlar gibi davranmayacaklardır…

Davranmıyorlar da zaten…

Meclis’in iradesinin yeni sistemde bütünüyle kırılacağı gerekçesini ileri süren her argüman bu yüzden sonuç alamayacaktır.

Hangi iradeden söz ediyoruz ki?

Şu sıralarda yürütülen tartışmalar bu bakımdan yararlı; mevcut sistemin yumuşak karnını gösterdiği için… Yumuşak karın, partilerin iktidar-muhalefet ayrımında ağırlığı iktidara veren mevcut sistemin, parti-milletvekili ayrımında da partiyi milletvekili iradesini yok edecek kadar üstte tutmasından kaynaklanıyor.

Anayasa yenilenirken işe o noktadan başlanması gerekirdi.

Milletvekillerini partileri karşısında güçlendirmek gerekiyor…

Zorunlu ön seçim bunun için şart… Dar seçim bölgesi de yerinde olur…

Halkı yanınıza almaya çalışın

Bugünkü sistem içerisinde, Meclis’te anayasa değiştirecek çoğunluğa (367) tek başına sahip olan bir partinin, milletvekillerinin partilerine rağmen farklı oy kullanamama mazeretleri yüzünden, istediği sistem değişikliğine gitmesinin önü açıktır.

AK Parti bugünkü sistemin bu özelliğini kullanıyor…

Tek başına 367’yi bulmayacağı için.. MHP’yi yanına destek alarak.. halkoylaması riskini de aşacağı umuduyla.. sistem değişikliğini zorluyor işte…

“Yapmasın” diyenler ve değiştiğinde içereceği maddelerle konuyu sınırlı olarak ele alanlar.. biraz da kendilerine bakıp bu tavırdan vazgeçmeliler…

AK Parti’ye yönelik eleştirdikleri her şey kendilerinde de aynen var çünkü…

Anayasa paketini ve sistem değişikliğini beğenmeyenler.. Meclis’ten medet ummak yerine.. halkı ikna etme çalışmasına erkenden başlasalar daha akıllıca davranmış olurlar…