Hilâl KAPLAN
Cumhurbaşkanı, Meclis'i feshedebilir:
Hayır, Cumhurbaşkanı Meclis'i feshedemez. Fesih, tek taraflı olarak dağıtmak veya geçersiz kılmak demektir. Önerilen sistemde, Cumhurbaşkanı da Meclis de sadece seçimleri yenileme kararı alabilir.
Bu durumda ise, erken seçime sadece Meclis değil, Cumhurbaşkanı da gitmek ve tekrar halkın onayını almak zorundadır. Dolayısıyla kararı veren Cumhurbaşkanı olsa bile, kendi görev süresini bitirmeden tekrar aday olup seçilmeyi ve erken seçimin siyasî riskini almak zorundadır.
Esas ironik olan, mevcut sistemde Cumhurbaşkanı'nın uygun gördüğü takdirde Meclis'i tek taraflı fesih yetkisinin olması. Muhalefet, bu yetkinin Cumhurbaşkanı'nın elinden alınmasına mı tepkili acaba? Üstelik diyelim ki Cumhurbaşkanı ikinci döneminde seçim yenileme kararı aldı; bu durumda hem o dönemki Cumhurbaşkanlığı hakkını hem de tekrar aday olma hakkını kaybetmiş olacak.
Yargı, Cumhurbaşkanı kontrolüne giriyor:
Mevcut sistemde Cumhurbaşkanı'nın yargı üzerinde ne tasarrufu varsa, yeni sistemde de o kadar tasarrufu olacak.
Örneğin iki sistemde de, Cumhurbaşkanı, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na sadece 4 üye atayabiliyor. Yeni sistemin farkı, eskisinde hiç atama yetkisi olmayan Meclis'i güçlendirip, HSYK'ya 7 üye atayabilmesini sağlamasıdır. Ayrıca iki sistemde de Cumhurbaşkanı'nın Anayasa Mahkemesi'ne atayacağı üye sayısı nicel etki olarak değişmiyor. Yeni sistemde, askeri yargıdan iki üye AYM'de yer almayacağı için, mahkemedeki toplam üye sayısı 17'den 15'e düşüyor.
Cumhurbaşkanı eski sistemde bunların 14'ünü atarken, yeni sistemde iki kişi eksiğini, yani 12'sini atayabilecek.
Ayrıca CHP'nin açık açık yalan söyleyerek iddia ettiği gibi, Cumhurbaşkanı'nın hâkim ve savcı atama yetkisi yok.
Kanunları Cumhurbaşkanı yapacak:
Yeni sistemde de, eski sistemde olduğu gibi kanun yapma, değiştirme ve iptal etme yetkisi sadece ve sadece Meclis'e ait. Cumhurbaşkanı ancak, "CumhurbaşkanlığıKararnamesi" yayınlayabiliyor.
Bu kararname, "Kanun hükmünde kararname"den farklı.
Cumhurbaşkanı, mevcut kanunlara ters herhangi bir kararname yayınlayamıyor. Diyelim ki kanuna aykırı olmasa da, Cumhurbaşkanı'nın yayınladığı bir kararname Meclis'in çoğunluğunun hoşuna gitmedi.
O zaman da, Meclis toplanarak Cumhurbaşkanı kararnamesini iptal ettirecek şekilde kanun çıkartabiliyor. Yani şimdikinden farklı olarak, yasama konusundaki Meclis'in üstünlüğü tartışmasız tesis ediliyor.
Cumhurbaşkanı'nın bütçesi denetlenmeyecek:
Önerilen sistemde Cumhurbaşkanı, yıllık bütçesini Meclis'in onayına sunmak zorunda. Şayet Meclis onaylamazsa, bir kez daha revize edip Meclis'e sunma hakkı var.
Yine onaylanmazsa, Cumhurbaşkanı'nın önceki yıl kullandığı bütçe neyse, ona enflasyon oranında bir artış sağlanarak bütçe uygulamaya sokuluyor. Böylelikle önerilen sistem ne aşırı otorite kullanımına ne de devlet yönetiminin kilitlenmesine izin vermiş oluyor.
Cumhurbaşkanı, OHAL'de istediği kanunu çıkarabilir:
Bu argümanı, özellikle "laiklik kaldırılacak" korkusu ile birlikte sunan muhalefetimiz sayesinde, yeni sistemin OHAL dönemlerinde Cumhurbaşkanı'nın aldığı kararların Meclis tarafından üç ay içinde karara bağlanmazsa yürürlükten kalkacağını dahi anlatmak zorlaşıyor. Yani mevcut sistemde, Cumhurbaşkanı'nın OHAL kararnamelerini yayınlama ve uygulama noktasında denetimi sıfıra yakınken, yeni sistemde Meclis'in Cumhurbaşkanı üzerindeki bu açıdan denetimi de artırılmış oluyor.
Yazarlar
-
Yıldıray OĞURSessizlik neden en büyük tehdittir? 25.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUSaldırılarla İran’a ‘‘Ölümlerden ölüm beğen’’ denildi 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEDış Cephe ateş altında iken İç Cephe ne durumda? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanFatih Altaylı’yı hapse atacağız diye hukuku dibine kadar zorladılar 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciHer şey yolunda ise bu fahiş faiz nedir? 24.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanWashington’un İran takıntısının şifreleri 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluYeryüzü artık bir Vahşi Batı… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞDoğru, ülke güvenliği demokrasisiz de sağlanabilir fakat bunu durmaksızın tekrarlamakta bir sorun va 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞUCUBE SİSTEM CEHENNEMİ… 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA"Masada Milyonlar Var;"Barış, Özgürlük ve Demokratik Toplum İçin Örgütlenmeliyiz 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRİDAMCI İRAN, SOYKIRIMCI İSRAİL DEVLETİ Mİ? 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazFıkra gibi ülke ama gel de gül! 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇSavaşın meşruiyeti ve ahlaki üstünlük meselesi 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNİran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYRusya, Suriye’den sonra İran’ı da kaybedebilir 22.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUKürt meselesinde CHP’nin yakın dönem öyküsü 21.06.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÖcalan İsrail için ne dedi? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTürkiye için bir fırsat: CHP’de yeni kuşak siyaseti 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet “devletimiz” olur mu? 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: Neo-Mussoli’nin “Havuz Medyası” 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERZeytin ağaçları ve şirketokrasi 20.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİBahçeli'ye muhalefet ikna oldu da ortağı olmadı mı? 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUYeni milliyetçilik ve Öcalan 19.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçaySıcak yaz 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRNihai hedef Türkiye mi? 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünOyun içinde oyun… 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİModern katil 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKTürkiye ne yapmalı? 17.06.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
17.06.2019
27.05.2019
6.05.2019
1.05.2019
29.04.2019
24.04.2019
16.04.2019
15.04.2019
12.04.2019
8.02.2019