Markar ESAYAN
Dünyada Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle, İkinci Dünya Savaşı sonrası inşa edilen uluslararası sistem ve kurumlar da otomatik olarak aksamaya başladı.
Evvelki hafta Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’ndeki konuşmasında Alman Dışişleri Bakanı Steinmeier’in de dediği gibi, artık Soğuk Savaş koşullarına dönüş söz konusu değildir. Lakin bu bize daha iyi bir dünyayı da vaat etmiyor. Kesin olan husus, artık çok parçalı/çok aktörlü bir dünyada yaşadığımız ve yenidünya düzeninin henüz kurulmamış olduğudur.
Bu kararsız süreçte lobilerin ve özellikle finans kapitalin ulus devletler üzerindeki etkileri daha da artarken, Batı’da temsili demokraside yurttaş etkisi azalmıştır. Uluslararası kurumların iyice araçsallaşması söz konusu olmuştur. AB içinde tepki olarak ulusçu politikalar öne çıkmış, Britanya AB’den “exit” yaparak tarihte hep olduğu gibi kıta Avrupası ile kaderini ayırmıştır.
Obama ABD’sinin kararsız, çelişkili, zararlandırıcı politikasızlığı biraz da bu geçiş sürecine adapte olunamaması, SSCB tehdidine göre dengesini bulmuş dünya düzeninin artık çalışmaması nedeniyledir.
Aslında renkli devrimlerle bazı ülkelerde seçilmiş hükümetleri devirme süreci, bu kararsız dönemin ürettiği durumlardı. Çin fenomeni, Bricks ülkelerinin yükselişi, onlara ek olarak Türkiye gibi ülkelerin hızlı aktörleşme süreçleri tehdit olarak algılandı. Çalkalanan su bir kez daha durulduğunda alan kaybetmemek ve mümkünse yenidünya düzenini daha fazla alan kazanarak kurmak adına müthiş bir mücadele başladı.
Bu durumda bir 3. Dünya Savaşı’nın kıyısında veya içinde olduğumuzu tespit edebiliriz.
Türkiye’de yaşanan Gezi, 17/25 Aralık, 15 Temmuz darbe denemeleri bu bağlamda desteklendi. Öte yandan PKK ve DEAŞ gibi şiddet üreten örgütlerle Türkiye’nin içe kapanması, dizayn edilmesi amaçlandı. FETÖ türünden yeni nesil örgütlerle de ülkenin içeriden ele geçirilmesi hedeflendi. Ukrayna çatışması, Brezilya ve Mısır’da başarılı olan darbeler aynı sürecin ürünüydü. Şüphesiz Suriye ve Irak savaşları da…
Bir yüzyıl önce başarılı olan bu yöntem, Türkiye’de bu kez başarılı olamadı. 2013 baharından sonra denenen darbelerden birisi dahi başarılı olmuş olsaydı, Türkiye bugün çok zor durumda olacaktı. Fırat Kalkanı asla söz konusu olamayacak, Musul’da oyun dışı kalınacaktı. Mandacı yönetimlerle yumuşak geçişli bir dağılma, tam sömürgeleştirme süreçlerini acı içinde seyrediyor olabilecektik.
Hasılı anayasa ve yönetim sistemi tartışmasının 15 Temmuz halk devriminden sonra yeniden ama bu kez hayatiyeti anlaşılarak gündeme gelmesinden daha doğal bir durum olamazdı.Vesayete ve dış etkiye açık, kadro hareketlerinin kontrolünde, milli iradenin labirentlerde iğdiş edildiği bir sistemle ülkenin az daha bir uçurumdan aşağı yuvarlanacağını sadece Bahçeli değil, sorumluluk sahibi herkes gördü. Erdoğan’ın ülke liderliği faktörünün, güçlü bir hükümetin varlığının, milli/yerli bir üst kimlik bilincinin hayatiyeti ortaya çıktı.
Başbakan Binali Yıldırım’ın harika tespitiyle, her devrimden sonra bir anayasa yazılıyorsa, 15 Temmuz halk devriminin, devletin yeniden milli irade merkezli şekilde inşasının önünü açacak bir anayasayla taçlanması zaten zaruriydi.
Hikâye bu kadar açıkken, durumu normal süreçler gibi gösteren, yönetim sistemi tartışmalarını bireye bağlamaya çalışan değerlendirmelere karşı da uyanık olmak lazım. Çünkü böyleleri için, yönetim sisteminin millileştiği an, nihai mağlubiyetin yaşandığı an olacaktır.
Yazarlar
-
Yıldıray OĞURHavf ve reca arasında yeni bir yıla... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünGemini’ye göre 2026’da Türkiye… 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA2026’ya Girerken; Barış, Demokratik Toplum ve Enternasyonal Özgürlük Yürüyüşü... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKErken Cumhuriyet dönemi eleştirileri: Revizyonizm mi, Türk usülü “woke” mu? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİVicdansız senenin kelimesi dijital vicdanmış 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ocaktan2026’da deliler çağına karşı bir umut ışığı yanar mı? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEBölücüler ve Ülkücüler 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciOkudukça yoksullaşan bir ülkeyiz 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolKara bir yıl 2025 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENNasıl anılmak isterdiniz? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBarış Akademisyenleri'nin göreve iadesine istinaf engeli: Daire, Danıştay kararına direndi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTürkiye’ye özgü sürecin muhasebesi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU2026: Beklentiler, beklentiler… 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAfrika Boynuzu’ndaki oyun: İsrail kime şah çekti? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUÇözüm için mücadele demokrasi için mücadeledir 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye'de davaların portresine kısa bir bakış: Hâlâ en güçlü ortak talep neden adalet? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBir fotoğraf karesinden çok daha ötesi... 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞUlus devlet, milli egemenlik, çevre, insan hakları, uyuşturucu ve Venezuela 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇER23 yılın en kötüsü 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçLeyla Zana ve Gözde Şeker ne yaptı? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞYENİ YILDA DA KURU EKMEK BİZİ BEKLİYOR… 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİktidar medyası infilak etti 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRUyuşturucu dosyasındaki sürpriz isim! "Cumhurbaşkanımızın tensipleri ile…" 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN2025 giderken 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENRaporların Gösterdiği 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRAN11. YARGI PAKETİ, YENİ ADALETSİZLİK VE EŞİTSİZLİKLER YARATTI 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇALRTÜK ve basın özgürlüğüne geçit yok… 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraYılın Kelimesi 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÜlke siyasetin neresinde, hangi evresinde? 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İlhanKararsızlığın Erdemi: Kesinliğin Gölgesinde Düşünmek 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTAN100 Bin Dolar Kazanan “Yeni Yoksul” Mu? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSovyetler ve Bookchin 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTİslamcılık Öldü mü? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yetvart DANZİKYANLeyla Zana vakası bir gösterge. Ama neyin? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye, güvenlik ve 15 milyon bağımlı… 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa Karaalioğlu‘Entegre strateji’ varsa, niye tek yönünü görüyoruz? 25.12.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilGüvenlikten kimliğe, inkârdan yurttaşlığa 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanKomisyonda uzlaşma çıkmazsa süreç yine de ilerler mi? 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİSekülerleşme sorunu veya Müslümanlar nasıl modernleşecek? 23.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEYüzdük yüzdük 22.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayPax Americana sonrası Almanya: Yeşil dönüşümden askeri Keynesçiliğe 21.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasAK Parti hariç herkes CHP 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarThank you Ahmed 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKüfürbazlar ve ötesi 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakNüfusumuz dibe vururken! 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselPara politikasında sınav zamanı 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN"O Yıl", hangi yıl? 15.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldız ÖNENGüney Amerika’da büyüyen gölge 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin Sönmezİktidar politikası ters mi tepiyor, tersine mi işletiliyor? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRBu durumda AİHM yetkilileri de Trump’tan yardım istesin… 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞEntelektüel üretimin kaybı-Rejimin vesayeti-Siyasetin iflası 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKANBahis oynayan bakan kim?.. CASUS KİM?.. 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezOrta sınıf nereye gitti? 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇHakim sınıfın iki zümresi 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞCHP programı halka ne vadediyor? Nasıl bir parlamenter sistem? 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpHissedilemeyen büyümenin anatomisi 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKİmralı için CHP’yi sıkıştırmaya gerek var mı? 5.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRPOLEMİK SENDROMDA 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYTürkiye İçin Irak Peşmergeleri Sorun Olmuyor da Rojava neden Sorun! 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYOrta Doğu, Trump Amerika’sına Uyum Sağlıyor 3.12.2025 Tüm Yazıları
-
Zekeriya KurşunDağıstan Cumhuriyeti ve Ayna Gamzatova 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKEve siyaset için dönüş öncesi bir mıntıka temizliği gerek 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYŞu meşhur “İznik Konsili” 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMABD’de bir şeyler oluyor: Nick Fuentes 30.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaAK Parti çekingen 26.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerÇÖZÜM, BARIŞ VE KARDEŞLİK GETİRECEK Mİ? 23.11.2025 Tüm Yazıları



































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
9.05.2019
2.05.2019
24.04.2019
21.04.2019
18.04.2019
16.04.2019
13.04.2019
10.04.2019
3.02.2019
28.03.2019