Aydın ENGİN
Türkçeye kim kazandırdı(!) bilmiyorum ama “aydın”ın Batı dillerindeki karşılığı “entelektüel”den yola çıkıp “yarım aydın” anlamında “entel” sözcüğü kullanılıyor ve epey de yaygınlaştı.
Küçümseme hatta aşağılama içeren bir anlam kazandırıldı. O kadar ki geçenlerde densizin biri Murat Belge için de “Ne entelektüeli? Entel o, entel” diye yazdı, bana da “O-ha, çüşşş” filan gibi ayıp sözcükler mırıldanmak düştü…
Ancak densizlerin budalaca kullanımlarını bir yana itersek “entel” sözcüğü “yarımaydın” nitelemesini aşan bir anlatım olanağı sağlıyor…
***
Üniversite yıllarımda İstanbul’un baş döndürücü kültür yaşamında Hilmi Ziya Ülken, Abdülbaki Gölpınarlı, Cemil Meriç gibi İslam üstüne düşünmüş, İslam üstüne araştırmalar yapmış, kitaplar yayımlamış İslam entelektüellerini tanıdım. Masanın ucunda da olsa sofralarında bir iskemleye ilişme fırsatım bile oldu. Fuat Köprülü’yü tanımadım ama Tahir Alangu öğretmenimden Köprülü’nün önemini, özellikle İslami konulardaki araştırmalarının derinliğini uzun uzun dinledim.
Benim tıfıllık yıllarımdaki tanıklığıma boşverin; mütedeyyin olmayan, hatta dinle uzak yakın ilişkisi olmayan pek çok aydının gözünde bu saydıklarım ve bilgisizliğimden dolayı sayamadıklarım sahici birer aydın, Müslümanların gururlanabileceği birer “İslam entelektüeli” idiler…
Bir de günümüze gelelim.
Ortalıkta “İslam âlimi” diye dolanan, ancak bırakınız “İslam entelektüeli” olmayı, “entel” nitelemesini bile taşıyamayacak sığlıktaki adamlar var.
Bir magazin figüründen ibaret ve Cübbeli namıyla ünlenmiş zatı bir kalem geçelim; 6 yaşındaki kız çocuğunun evlenebileceğine ilişkin fetva veren ve hâlâ ortalıkta din âlimi diye dolanan zata ne diyeceksiniz?
Ya Galatasaray Lisesi’ni bitirmişliğini ısıtıp ısıtıp önümüze süren ve son olarak kadınların gülerken dişlerini göstermelerinin “En hafif deyimle hafiflik olduğu” gibi yürekler acısı bir düşünce ürünü(?!) ortaya atan zat için “İslam entelektüeli”nden vazgeçtim yarım aydın anlamında “entel” diyebilir misiniz?
(Çeyrek aydın anlamında “ent” diye bir sözcük üretsem işe yarar mı acep?)
Siyasal İslamcı hareket ve kadrolarca “İslam âlimi” diye onurlandırılan, verdikleri fetvalar, söyledikleri, yazdıkları cümleler, paragraflar ile saç baş yolduran “âlimlerin”(!) hepsini sayamam. Yerim yetmez.
Eh, şiddetli bir entelektüel kıtlığı ve kısırlığı yaşanan bu çevrenin siyasal kadrolarının, hatta en tepede yer alanlarının kültürel birikimlerinin yürekler acısı bir düzeyde olmasına kim, neden şaşsın?
Ömrü bunları görüp tanımaya yetseydi mesela Hilmi Ziya Bey (Ülken) kahrından yataklara mı düşerdi, yoksa o sevimli öfkesiyle sopayı kapıp…
Ömrü bunları görüp tanımaya yetseydi mesela Abdülbaki Gölpınarlı üstat. çok iyi bildiği o okkalı küfürlerden birini savurur, ardından “Aptesim bozuldu, gidip tazeleyeyim” diye kıkırdar mıydı?
Yazının sonuna geldim ve kişisel buluşum “ent” sözcüğünün işe yarayacağına daha çok inanmaya başladım.
Aferin bana!..
Bir Sultanahmet Camiinin içine girin ve tavana, pencerelere bakın bir de İstanbul’da yol boyu çiçeklerin canına okuyan çiçek süslemelerine…
Bir Hilmi Ziya Ülken’e, Fuat Köprülü’ye, Abdülbaki Gölpınarlı’ya, Cemil Meriç’e bakın bir Tayyip Erdoğan’a…
Yazarlar
-
Metin KarabaşoğluYönetilenlerin özgürlüğü yöneteni de özgürleştirir 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünEleştirelim ama plana da şans tanıyalım… 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolTrump Planı? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞ“Ortaklaşmacı demokrasi” örnekleri: Fransa-Yeni Kaledonya özerk bölgesi 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURTrump’ın Gazze Planı’nın alternatifi ne? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHamas’ı kim silahsızlandıracak? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYABarış ve Demokratik Toplumun İnşası İçin Meclis Adım Atmalı: Yasa Çıkarmalı, Komisyon Öcalan’ı Dinle 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBeklenen Mesih: Kurtarıcı arayışının toplumsal anatomisi 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanS-400’leri ne yapabiliriz? 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEÖcalan’ın özgürlüğü 1.10.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciAsgari ücret 30.000 TL 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayArjantin’in çıkmazı: Şok terapi, bağımlılık ve ABD’nin gölgesi 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanJet motoru sıkıntısı: Tek geciken Kaan değil 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalKirk ve ICE vakaları ile faşizme doğru mu? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
nevzat cingirtNeden Yazmıyorsun? 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUGazetecilik bir kez daha tartışılıyor 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZYeni Çözüm Süreci: Hakikatle yüzleşme 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasKendi uçağımızı kendimiz yaparken 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUKrallar ve ulus-devletler 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRMHP’li Yıldız’ın KON’u AK Partili Miroğlu’nun Roja Welat’ı… 30.09.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRTÜSİAD isyan etmişti: Ciner’e kayyumun gerekçesi o madde! 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRZeytinlik yasasından Akbelen ve İliç'e; enerji ve maden hikâyesinde kaybolan gelecek 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANGazetecilik can çekişiyor! 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞSİYASETÇİ ZENGİNLEŞİRKEN VATANDAŞ FAKİRLEŞİYOR, NEDEN? 29.09.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSarkozy’nin tarihi mahkûmiyeti 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluTrump’a neler verdik, neler alacağız! 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİTrump-Erdoğan görüşmesine hile karıştı mı? 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUErdoğan’ın tercihleri 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇZaferden hapishaneye 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN“Trump’ın verdiği meşruiyet” notları 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYMutlakiyetçiler ve Cumhuriyetçiler 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKSüreç Suriye’yi, Suriye süreci bekliyor. Peki bu kısırdöngü nasıl aşılacak? 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuBoeing - Gazze ilişkisi nedir? 26.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANAlev rengi hüznüyle sonbahar… 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNYetersiz bakiye! 25.09.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaŞimdi de Mansur Yavaş hedefte 24.09.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
31.01.2022
29.01.2022
28.01.2022
18.01.2022
17.01.2022
3.01.2022
24.12.2021
13.12.2021
6.12.2021
4.12.2021