Kuzey Kıbrıs’ta, Mustafa Akıncı’nın Cumhurbaşkanı seçilmesi, Ada için gerçekten de “yeni” bir dönemin başlangıcı olabilir.

Zira Akıncı, gerek seçim kampanyası boyunca, gerekse de seçildikten sonraki ilk konuşmalarında verdiği mesajlarda, Türkiye siyasetinde unuttuğumuz –belki de tam anlamıyla hiç sahip olamadığımız bazı şeyleri “hatırlattı”: çözüme odaklılık, rasyonalite, serinkanlılık, net politik gündem ve uzlaşmacılık.

Akıncı, “tarafsız, bağımsız, tüm partilere eşit uzaklıkta bir cumhurbaşkanı olmayı, kendi ayakları üzerinde duran bir Kıbrıs’ı idealini ve Kıbrıs Sorunu’nda, Güney Kıbrıs- Yunanistan- Türkiye’nin hep beraber ‘kazanacağı’ bir barış ortamı yaratmayı” politik hedefi olarak ortaya koyuyor.

Kutuplaşma bataklığına sapmadan, diyalog yoluyla, hedefler üzerinden ortaklaşarak, toplumsal ve uluslararası sorunları çözme.

Aslında, siyaset da tam anlamıyla bu değil mi?

Olmayabiliyor.

Türkiye’de “yeni” diye sunulanın, eskiyle beterinin sentezinden başka bir şey olmadığı bir siyasi ortamdayız.

Kıbrıs’ta ise, bambaşka bir siyasi iklim var.

Canlı bir medya ortamı sözkonusu bir kere; tartışmaları, haberleri, farklı eksenleriyle medyada “nabız atıyor”. Kıbrıslı bir gazeteci meslektaşın deyişiyle, “Tartışma ortamı çok açık; hattâ fazla bile açık, Ada ahalisi sabah akşam siyasi konuları aklına estiği gibi konuşup duruyor”.

Buna karşılık, Ada’da Türkiye’dekine benzer ağır bir kutuplaşma yok. Eski Kıbrıslılar ve Ada’ya sonradan yerleşenler arası “düşük yoğunluklu kutuplaşma” olsa da, bu durumun, artık en yakın dostunuzla, aile bireylerinizle siyaset konuşamaz hâle geldiğimiz Türkiye’deki hâlle alakası yok. Yani, Kıbrıs’ta, parti seçiminiz, Türkiye’deki gibi tüm ilişkilerinizi belirlemiyor; siyasetçiler ve destekçileri, birbirlerine ağızlarına geleni söyleyerek saldırmıyor.

Geçen kasım, Kıbrıs’ta Ada’nın iki tarafından gazeteciler, akademisyenlerin katıldığı ve Kıbrıs Sorunu’nun tartışıldığı bir toplantıya katılmıştım. Orada şöyle demiştim;

“Türkiye’de herhangi bir sorunu tartışabilmek için, şu an çevresinde oturduğumuz gibi bir yuvarlak masayı oluşturmak mümkün değil. Burada, herkes kendi tarafının artı ve eksiklerini, açık yüreklilik ve samimiyetle tartışabiliyor.

Mesela Kürt Sorunu konusunda, her görüşten her kesimden gazetecinin, sivil toplum temsilcisi, akademisyenin, insanın biraraya geldiği bir masa kurulamıyor. Kurulsa da, herkesin kendi kalıplarından, siyasi sınırlamalarını aşıp, otosansürü bırakıp, kendi düşüncesini, içinden geleni özgürce konuşması mümkün değil. Dahası, özgür ve özgün düşünce de pek kolay oluşamıyor, çünkü kutuplaşma, bizleri kalıplaşma ve katılaşmaya da itiyor.”

Bana kalırsa özgür tartışma ortamının ve kutuplaşmadan uzaklığın sonucu olsa gerek; Kıbrıs’ın, Türkiye’den bir farkı da, toplumsal ve siyasi sorunların açıkça teşhis edilmiş olmasıydı. Bireyler ve toplum olarak hangi konuda eksikleri, hangi konularda hataları olduğunun bilincinde olmak, çözüm perspektifini de beraberinde getiriyor. Sebep-sonuç ilişkilerini doğru kurunca, statükoya saplanmıyor ve“ilerleyebiliyorsunuz”. Kıbrıs’ın yeni Cumhurbaşkanı Akıncı’yı da, sağ veya sol ötesinde, en iyi tanımlayacak kavram da, “ilerici” zaten. İlerici ile kastim de, demokratik reforma açık, hak ve özgürlükler alanında gelişimi destekleyen manada yenilikçi ve progresif olmak.

Dahası, Kıbrıs’ın Meclisi, gençlerin yer aldığı, milletvekillerinin halkla ilişkisinin hiç kesintisiz sürdüğü, vekilin ayrıcalıklarla donanmadığı, “sıradan vatandaş” olduğu bir ortam. Milletvekilleri, partilerinden bağımsız, kendi duruşlarını sergileyebiliyor.

En önemlisi Kıbrıs, Türkiye’nin siyasi hatalarından da etkilenmiş, farklı bir yol seçmeye kararlı. “Avrupalılık”, Kıbrıs’ın kendine biçtiği kimlik ve siyasi yol haritası gibi gözüküyor. Bütün bunların sonucunda, “Yeni Türkiye”, ülke nüfusu ve dünyanın bir kısmı için kâbusa dönüşürken, Kıbrıs gerçekten “yeni” ve yenilikle beraber “ilerici” olan bir geleceğe “Kalimera ve Merhaba”, “Kalimerhaba” diyor olabilir.

[email protected]