Açık Toplum Vakfı Genel Sekreteri Gökçe Tüylüoğlu, Türkiye'ye sığınmış Suriyeli çocuklar için hazırlattıkları bir raporu, şu notu ekleyerek göndermiş:

“Geçtiğimiz birkaç yılda yaklaşık 3 milyon Suriyeli, iç savaştan kaçıp ülkemize sığındı. Türkiye, bu insanlara dünyada eşi benzeri görülmemiş bir şekilde kapılarını açtı.

Ülkemizde yaşayan ve yakın gelecekte ülkelerine geri dönme umudu taşımayan bu Suriyeli mültecilerin yarısı çocuk. Ve bu çocukların yarısından fazlası da okul çağında.

Dünya liderleri 2015'te Güney Kore'nin İnçeon kentinde düzenlenen Dünya Eğitim Forumu'nda çocuklara bir söz verdiler: “2030 yılına kadar her çocuğa 12 yıllık, parasız eğitim imkanı sağlayacağız...”

Ama mülteci çocuklar dünyanın bir çok yerinde eğitim haklarından ya mahrum bırakılıyor ya da erişimde büyük zorluklar çekiyor.

''Kayıp Neslin Eşiğinde: Okuyamıyorum. Yazamıyorum. Okula gitmek istiyorum'' başlıklı bu araştırma, Türkiye'deki Suriyeli mülteci çocuk ve gençlerin eğitime erişimde karşılaştıkları zorlukları, Türkiye'nin kamu yönetimi ve sivil toplum aracılığıyla bu engelleri ortadan kaldırmaya yönelik olağanüstü çabasını anlatıyor.

Yaşanan zorluklar, çocukların, öğretmenlerin, anne-babaların ağızından okunduğunda daha iyi anlaşılıyor, hissedilebiliyor.

Açık Toplum Vakfı olarak 2016 yılı faaliyetlerimizi planlarken Suriyeli mülteci çocuklarla ilgili projelere destek sağlamayı öncelikli çalışma alanımız olarak belirledik. Dört aylık bir saha çalışmasıyla hazırlanan bu raporun yansıttığı tablo, Suriyeli çocukların sürdürülebilir eğitime erişiminde her şeyden önce bir dil engeli olduğunu gösteriyor.

Bu çocukların pek çoğu Türkçe bilmiyor.

Ardından da diğer engeller, zorluklar.. Psikolojik travma, müfredat uyumsuzlukları, öğretmen açığı ve en önemlisi de altyapı eksikliği...

Bu çaptaki bir toplumsal sorunla baş edebilmek için kamu yönetimi ve sivil toplum kurumlarının işbirliğini zorunlu görüyoruz. 10 yıl sonra bu çocukların “Kayıp Bir Nesil” olarak anılmaması için bu gün hepimize düşen önemli sorumluluklar olduğuna inanıyoruz…”

Kaya Heyse'nin hazırladığı çalışma pek çok çocuk portesi içeriyor. Çocukların sesleri, istekleri, durumları onların ağzından aktırılıyor. Ancak bu çocuk tanıklıkları yanında Türkiye'deki mevcut durum, sorunlar, boşluklar ve yapılması gerekenler ayrıntılarıyla sıralanmış çalışmada.

Tüylüoğlu'nun da söylediği gibi, şu anda Türkiye'deki Suriyeli mülteci sayısı 2.747.000 ve bunun neredeyse yarısını çocuklar oluşturuyor. Okul yaşındaki çocukların sayısı ise 860.000. Okul çağındaki çocukların 531.900'ü okula gitmiyor; çok büyük bir bölümü Türkçe bile bilmiyor. Bu çocuklar hiçbir eğitim imkanı olmaksızın sadece hayatta kalmaya çalışıyorlar.

Bu çocukların yüzde 79'u ailede ölüme tanıklık etmiş, yüzde 60'ı tehlikeyle karşı karşıya kalmış, yüzde 60'ı şiddet eylemine tanıklık etmiş, yüzde 30' u şiddet eylemine maruz kalmış.. İstanbul'da çocukların yüzde 26'sı çalışıyor. Hatay'da ise yüzde 48'i ailelerini geçindiriyor.

Bu rakamlar bir dramı anlatıyor, insanlara dair bir dramı...

Ancak çok kısa bir süre sonra 10-15 yıl içinde bu Türkiye'nin ciddi sorun öbeklerinden birisini oluşturacak bir duruma da işaret ediyor.

Tüylüoğlu'nun şu satırları sevindirici:

Açık Toplum Vakfı, bu raporda da dikkat çeken öncelikli alanlarda, “eğitim, çocuk ve mülteciler” konusunda uzman ve deneyimli STK'ların projelerine destek sağlayacak. Bu çerçevede, Vakıf 2016 yılı için 1.000.000 TL bütçe ile “Erken Çocukluk Dönemi Eğitimi” alanına yoğunlaşacak projeler için önümüzdeki günlerde bir proje teklif çağrısı yapacak. 2017 ve takip eden yıllarda da Suriyeli mülteci çocukların sürdürülebilir eğitime erişimi yönündeki desteklerimize artan bütçelerle katkıda bulunacağız. Bu devasa boyuttaki toplumsal soruna çözüm üretebilmenin hepimiz için bir insanlık görevi olduğuna inanıyoruz…”

Öyle ve herkese görev düşüyor.