Son dönemin en moda tartışmalarından birisi Ortadoğu’da “ılımlı İslam” olarak adlandırılan modellerin çöktüğü ve bunun da İslam’ın demokrasi ile bağdaşmadığının bir kanıtı olduğu.

Buna gösterilen örnekler, Mısır’da Mursi’nin darbe ile devrilmesi, Türkiye’de AKP’nin giderek otoriter bir yönetime evrilmesi ve Tunus’ta Müslüman Kardeşler’in eşdeğeri olan Nahda’nın seçimleri kaybetmesi.

Tunus’ta parlamento seçim kampanyası boyunca Nahda ve lideri Gannuşi köktenci İslam’ın temsilcileri olarak sunulurken, karşısında Nida Partisi laik siyasetin temsilcisi olarak alkışlandı. Aynı şekilde seçimden sonra da Nida’nın zaferi “laiklerin” zaferi olarak sunuldu. Türkiye de dahil olmak üzere şimdi “yeni İslam modeli Tunus mu?” diye konuşulurken, yine aynı günlerde Obama da çıkıp Endonezya’yı tolerans konusunda örnek ülke olarak gösterdi.

Şimdi tüm bu örnek göstermelerin, durmadan bir model arayışında olma çabasının altında yatanlara bakalım.

Birincisi, “ılımlı islam” ne demek? 2003 yılında ABD’li düşünce kuruluşu RAND, Uygar ve demokratik İslam, partnerler, kaynaklar ve stratejiler başlıklı bir rapor yayınlar. Rapora göre, “çağdaş İslam, değerleri, kimliği ve dünyadaki yeri ile ilgili dahili ve harici çatışmaların sürdüğü istikrarsız bir vaziyettedir. Bu çatışmanın getirdiği ciddi bir maliyet vardır ve bu çatışma dünyanın geri kalanına ekonomik, sosyal, siyasal ve güvenlik açısından tesir etmektedir. ABD ve diğer sanayileşmiş memleketler ve tabii ki milletlerarası toplum, sistemin geri kalanı ile uyumlu, ekonomik olarak güvenilir, siyasi olarak istikrarlı ve milletlerarası kurallara ve normlara riayet eden bir İslam dünyasını tercih eder”. İşte ABD ve batı, o gün bugündür bu İslam’ı arıyor ve tabii ki bulamıyor.

Çünkü Türkiye’deki modernleşme projesinin de gösterdiği gibi, toplumlar düşünce kuruluşları toplantıları ve raporları, MGK toplantıları, istihbarat örgütleri faaliyetleri ile biçimlendirilemezler ve yönetilemezler. Eğer Ortadoğu’yu anlamak istiyorsanız sadece Tunus’ta Nida Partisi’nin kazanmasını laiklerin zaferi olarak ilan etmeniz yetmez. Aynı zamanda Nahda’nın ve lideri Gannuşi’nin neden geri çekildiğini ve cumhurbaşkanlığı seçiminde aday göstermediğini de düşünmeniz gerekir. Bunun cevabını ise Mısır’daki askeri darbede bulacaksınız.

[email protected]

(Sosyalist İşçi)