Murat BELGE
İktidar cephesinden son derece tuhaf sözler ve davranışlar, arkası kesilmeden, üzerimize yağıyor. Örneğin Başbakan, polisin sabrına şaştığını belirtiyor. Bir yıl içinde şu kadar insan ölmüş, şu kadar göz çıkmış. Başbakan belli ki fazlasını bekliyor, polise de beklentisini iletiyor bu sözleriyle. “Biraz daha, biraz daha!” diyor.
Başbakan’ın danışmanları da sırayla sahneye çıkıp uzman oldukları alanda marifetlerini gösteriyorlar. Biri tekme atma sanatında ustalığını konuşturduğu için bugünlerde hakkında epey konuşuluyor. Belki de hazırûnun dikkatini uzunca zamandır kendinde topladığına canı sıkılan Yiğit Bulut belirdi bu sabah ve çok ilginç bir Mahmud Nedim Paşa “sunumu” yaptı. “1876’da Osmanlı’nın Avrupa’ya ödediği faiz yeter diyen sadrazama ne oldu biliyor musunuz? Harbiyeli öğrenciler ayaklandı, sadrazamı düşürdüler.”
Başbakanı’na kostüm biçmek için, “faiz lobisi” paralellikleri kurması gerekiyor danışmanın. Ayaklananlar da “Harbiyeli” olmalı.
Mahmud Nedim Paşa son dönem Osmanlı devlet adamlarının en düşük nitelikli olanlarından biridir. Rus Elçisi İgnatiyev’in sadık adamı olduğu için İstanbul halkı arasında “Nedimof” adıyla anılırdı.
Avrupa’dan bol bol borç alıp sonra bu paralarla örneğin yeni bir saray yaptırmakta sakınca görmeyen Abdülaziz, kasaları tamtakır edince, kendini bu badireden çekip çıkaracak bir adam aradı. Has adamları Ali Paşa ile Fuad Paşa bu tarihte hayatta değillerdi. Olsalardı da büyük bir ihtimalle böyle pis bir işte rol oynamak istemezlerdi.
Böylece, iş kaldı Mahmud Nedim Paşa’ya. Sadrazamlığa getirildi ve ilk işlerinden biri “moratoryum” ilân etmek oldu. Danışman Yiğit Bulut’un “Osmanlı’nın Avrupa’ya ödediği faiz yeter” sözleriyle anlattığı eylem bu. O çağda kim kimden ne faizle borç alıyorsa, faiz oydu. O dönemde buradaki bankerler, Zarifî, Köçeoğlu vb. bono çıkarırlar, bunlar Londra, Paris vb. borsalarında alıcı bulurdu. İstikraz daha çok böyle yapılırdı. Tabii Osmanlı devleti de, bunların ödeneceğine dair garanti verirdi. Sözgelişi, “Yıllık tuz vb. gelirlerinin yüzde şu kadarını bu borca ayırıyorum,” derdi. Yani Mahmud Nedim Paşa bu “centilmen anlaşması”nı bozdu; “Param yok, ödeme yapamıyorum,” dedi. Bu, 1875’in olayıdır.
Bu rezaleti izleyen başka olaylar oldu, onun sadrazamlığında, onun beceriksizliklerinden ötürü. Selanik’te Konsolos öldürüldü (Yiğit Bulut bunu da “millî direniş” örneği olarak gösterebilir).
1876’da “Harbiyeli öğrenciler” falan değil, medrese suhteleri ayaklandı. O zaman Abdülaziz Nedim Paşa’sını sadrazamlıktan aldı, oraya buraya sürdü. Ancak Abdülhamid zamanında sürgünlükten kurtuldu.
O arada, gene “Harbiyeli ayaklanması” falan değil, ama içinde Harbiye Nazırı’nın bulunduğu, tarihimizin erken darbe olayı olmuş, Abdülaziz hal’ edilmiş, sonra da intihar etmişti.
Sıfatı “Başbakanlık Danışmanı” olan kişinin yukarıdaki sözlerle anlattığı hikâyenin doğrusu bu. Böyle hikâyeleri rahmetli Haydar Kazgan Hoca iyi bilirdi. Galata Bankerlerikitabında da güzel güzel anlatır bunları. Ama başka birçok kaynak var. Türk Ansiklopedisi “Talebe-i Ulûm” ayaklanmasından söz eder. Bunu “Harbiyeli öğrenciler” diye çevirmek ilginç. Bunlar Beyazıt’ta ve Fatih’te, bazıları başlarına sarık sararak, gösteri yapıyor. İbnülemin’de bir yığın ayrıntıyla, bu hikâyeleri okursunuz --“okuma”ya niyetiniz varsa. “Başbakanlık Danışmanı”nın sözlerini doğrulayan bir şeyi nerede okursunuz, bilemiyorum.
Başbakan Erdoğan’ı “ululamak” için seçilen örnek Mahmud Nedim Paşa’ysa, buna da söylenecek bir şey yok. Başbakan’la danışmanları birbirlerini bulmuşlar, birbirlerinden memnunlar. Gitmekte kararlı oldukları yolun taşlarını birlikte döşeyerek, birbirlerine esin kaynağı olarak, ilerliyorlar.
Tayyip Erdoğan rejimi, gerçekliklerden adım adım koparak, aynı zamanda gerçekliklerden sakınarak, huşunetini derece derece artırarak, yürüyor.
Yazarlar
-
Yıldıray OĞURHavf ve reca arasında yeni bir yıla... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEBölücüler ve Ülkücüler 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİVicdansız senenin kelimesi dijital vicdanmış 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciOkudukça yoksullaşan bir ülkeyiz 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolKara bir yıl 2025 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKErken Cumhuriyet dönemi eleştirileri: Revizyonizm mi, Türk usülü “woke” mu? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünGemini’ye göre 2026’da Türkiye… 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ocaktan2026’da deliler çağına karşı bir umut ışığı yanar mı? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA2026’ya Girerken; Barış, Demokratik Toplum ve Enternasyonal Özgürlük Yürüyüşü... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU2026: Beklentiler, beklentiler… 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBarış Akademisyenleri'nin göreve iadesine istinaf engeli: Daire, Danıştay kararına direndi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUÇözüm için mücadele demokrasi için mücadeledir 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTürkiye’ye özgü sürecin muhasebesi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAfrika Boynuzu’ndaki oyun: İsrail kime şah çekti? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENNasıl anılmak isterdiniz? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİktidar medyası infilak etti 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçLeyla Zana ve Gözde Şeker ne yaptı? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRUyuşturucu dosyasındaki sürpriz isim! "Cumhurbaşkanımızın tensipleri ile…" 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye'de davaların portresine kısa bir bakış: Hâlâ en güçlü ortak talep neden adalet? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBir fotoğraf karesinden çok daha ötesi... 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞYENİ YILDA DA KURU EKMEK BİZİ BEKLİYOR… 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇER23 yılın en kötüsü 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞUlus devlet, milli egemenlik, çevre, insan hakları, uyuşturucu ve Venezuela 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRAN11. YARGI PAKETİ, YENİ ADALETSİZLİK VE EŞİTSİZLİKLER YARATTI 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN2025 giderken 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇALRTÜK ve basın özgürlüğüne geçit yok… 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENRaporların Gösterdiği 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İlhanKararsızlığın Erdemi: Kesinliğin Gölgesinde Düşünmek 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraYılın Kelimesi 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÜlke siyasetin neresinde, hangi evresinde? 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yetvart DANZİKYANLeyla Zana vakası bir gösterge. Ama neyin? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTAN100 Bin Dolar Kazanan “Yeni Yoksul” Mu? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye, güvenlik ve 15 milyon bağımlı… 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTİslamcılık Öldü mü? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSovyetler ve Bookchin 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa Karaalioğlu‘Entegre strateji’ varsa, niye tek yönünü görüyoruz? 25.12.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilGüvenlikten kimliğe, inkârdan yurttaşlığa 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanKomisyonda uzlaşma çıkmazsa süreç yine de ilerler mi? 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİSekülerleşme sorunu veya Müslümanlar nasıl modernleşecek? 23.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEYüzdük yüzdük 22.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayPax Americana sonrası Almanya: Yeşil dönüşümden askeri Keynesçiliğe 21.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarThank you Ahmed 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasAK Parti hariç herkes CHP 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKüfürbazlar ve ötesi 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselPara politikasında sınav zamanı 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakNüfusumuz dibe vururken! 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN"O Yıl", hangi yıl? 15.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldız ÖNENGüney Amerika’da büyüyen gölge 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞEntelektüel üretimin kaybı-Rejimin vesayeti-Siyasetin iflası 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRBu durumda AİHM yetkilileri de Trump’tan yardım istesin… 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin Sönmezİktidar politikası ters mi tepiyor, tersine mi işletiliyor? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKANBahis oynayan bakan kim?.. CASUS KİM?.. 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezOrta sınıf nereye gitti? 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇHakim sınıfın iki zümresi 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpHissedilemeyen büyümenin anatomisi 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞCHP programı halka ne vadediyor? Nasıl bir parlamenter sistem? 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKİmralı için CHP’yi sıkıştırmaya gerek var mı? 5.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRPOLEMİK SENDROMDA 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYTürkiye İçin Irak Peşmergeleri Sorun Olmuyor da Rojava neden Sorun! 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYOrta Doğu, Trump Amerika’sına Uyum Sağlıyor 3.12.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYŞu meşhur “İznik Konsili” 1.12.2025 Tüm Yazıları






























































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
8.12.2025
1.12.2025
24.11.2025
25.08.2025
6.08.2025
1.08.2025
28.07.2025
22.07.2025
30.06.2025
16.06.2025