Dün Mart ayı Tüketici Güven Endeksi yayınladı. Buna göre endeks mart ayında bir önceki aya göre yüzde 5,4 oranında gerileyerek 68.06’dan 64.39’a düştü.

Önce tüketici güven endeksinin ne anlama geldiğini hatırlatalım…

Bildiğiniz gibi tüketici güven endeksi TÜİK ve Merkez Bankası tarafından hazırlanıyor. Ve tüketicinin kişisel mali durumuna, genel ekonomiye ilişkin mevcut dönem değerlendirmelerine ve gelecek dönem beklentilerine bakılıyor.

Bu arada yakın gelecekte yapılması planlanan harcama ve tasarruflarına ilişkin eğilimler saptanıyor. Ve anket sonuçlarında hesaplanan tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabiliyor. Yine tüketici güven endeksinin 100’den büyük olması tüketici güveninin iyimser olduğunu, 100’den küçük olması güvenin kötümser olduğunu bize gösteriyor.

İşte tüketici güven endeksinin hızla gerilemesi bize ekonominin iyi gitmediğini gösteriyor. Ve son yayınlanan endeks verilerine göre işsiz sayısındaki artış beklentisinin yüzde 6,3 oranında azalarak 65.28’e gerilediğini hemen belirtelim.

Peki, ne anlama geliyor işsiz sayısında artış beklentisinin azalması?

Bunun anlamı şu; gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranının çoğaldığını söylüyor bize endeks. Yine ailelerin tasarruf etme ihtimali endeksi yüzde 17,5 oranında azalarak mart ayında 20.61 düzeyine geriledi. Bu arada genel ekonomik durum beklentisi yüzde 5 azaldı. Tabii bir de hanenin maddi durum beklentisi de mart ayında yüzde 1,6 oranında geriledi. Bu gerileme bize gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun iyi olacağını bekleyenlerin sayısının azaldığını gösteriyor.

TÜKETİCİ GÜVENİ KRİZ ÖNCESİNİN ALTINDA

Niye anlattık bütün bunları?

Şundan anlattık; Mayıs 2014’ten beri tüketici güven endeksinin azaldığını, bunun iyi bir gidiş olmadığını sürekli belirttik. Ve şimdi tüketici güven endeksi geldi Eylül 2008’in tüketici güven endeksinin altına geriledi. O tarihte aynı endeks 67.5 düzeyindeydi şimdi 64.4’e düştü. Ve ardından 2008 krizine girildi. Aynı endeks krizin derinleştiği kasım ayında 55.7’ye kadar geriledi.

Bu arada bir de mukayese yapmakta fayda var. Şu anda Avrupa Birliği İstatistik Kurumu Eurostat’ın hazırladığı aynı endeks AB 28 için 105.1, Euro Bölgesi için 102.1 düzeyinde bulunuyor.

Yani bizim hükümet yetkililerinin sürekli “Avrupa da ekonomi kötü biz onlardan çok daha iyiyiz” açıklamalarına bakmayın. Avrupa’da tüketici güveni bizden çok yüksekte. Yani Türkiye’de tüketicinin kötümserliği sürekli artarken Avrupalı tüketici iyimser durumda. Yine hükümet yetkililerinin söylediğinin tam aksine bizde ekonomik durum kötü. Anlayacağınız rakamlar bizim ekonomi yönetiminin söylediğini söylemiyor. Ekonomide işler kötüye gidiyor.