Mecazın, yani metaforun gerçek zannedilmesi efsanelerin ilham kaynağıdır. İlk çağlardan itibaren devletin, insan yiyen bir ejderhaya benzetilmesi gibi: “Mülk” yani “devlet” kadim Sami dilinde bir “canavar-tanrı” olan “Molok”tan gelir.

Efsanelerle karşılaştırmalar yaparak kendi mecraını arayan tarihin yönü her zaman olmasa da ileriye dönüktür. İlerleme birikimle olur. Biriktirdiklerinizin üzerine yeni şeyler ekleyerek ileriye adım atarsınız. Birikimden haberiniz yoksa, sürekli yeni şeyler keşfettiğiniz zehabına kapılırsınız. “Amerika’yı yeniden keşfetmek” lâfı, bu durumu anlatan bir mecazdır.

Bilindik bayat konuları sık sık gündeme getirmek, durduk yerde kavga çıkartıp polemik yaratmak, sık sık abartılı “güç bende” gösterisinde bulunmak bir siyasî bezirganlık türüdür. Politikacı güç kaybına uğrarken, “Amerika’yı yeniden keşfederek” yani bu yöntemleri kullanarak, bu büyük keşfiyle hafızası zayıf olanları etkilemeye girişir. Mecaz üzerine mecaz: “Ben neden duymadım? Ne zaman keşfedilmiş?” cevabı da “Keramet buyurdunuz” anlamına gelecektir.

Müslümanların Amerika’ya Kolomb’dan üç asır önce adım atmaları, geçmişe dair değil bugüne dair bir “Amerika’yı yeniden keşfetme” girişimi. Detaylara takılmayın. Kolomb’un yanındakilerden birinin dağın tepesinde gördüğü camiden, neden o camiyi inşa edenler hiç bahsetmezler? Üstelik bugünkü gibi karanlık bir çağa değil, İslâm medeniyetinin en parlak olduğu döneme ait bir hikâye. Demek ki maksat eski bir keşiften bahsetmek değil, İspanya’dan gelen cevapla büyüyen polemiğin gösterdiği üzere Amerika’yı bugün keşfetmek, hem de Erdoğan’ın insanlığa armağanı olarak.

“Söz konusu Müslüman olunca hukuk ortadan kalkıyor” diyor Cumhurbaşkanımız. “Demokrasi, evrensel değerler, Avrupa değerleri, Batılı değerler, insanî, vicdanî değerler...” diye bu değerler manzumesini genişletiyor. Neden? Çünkü “Kobani için dünyayı ayağa kaldıranlar Halep için zerre kadar kaygı duymuyorlar”. İşte gerçek keşif budur: Halep’te yaşayan Müslümanların, Kobani’de olmadıklarını keşfettiğiniz zaman, siyasete yepyeni bir pencere açmış, büyük bir katkıda bulunmuş olursunuz. Amerika, gerçekten bu şekilde keşfedilmiş olmalıdır. Kolomb’un yanındakilerden birinin sekiz asır önce gördüğü caminin bir benzerini bugün yanmış-yıkılmış Kobani’de nasıl arayıp da bulacaksınız? Zaten Kolomb da Hindistan’ı keşfettiğini zannetmiyor muydu? Demek ki biz, bir adım öndeyiz.

Yanı başımızda, bizim de içinde yer aldığımız bölgede yeni bir dünya kuruluyor. “Yeni” olması iyi olması anlamına gelmiyor. Geçmişte kaldığını düşündüğümüz karanlık bir çağ hayalet gibi yeniden diriliyor. Bastığımız zemini sağlamlaştırmak ve bu zemine sağlam basmak zorundayız. Eski alışkanlıkların ve temcit pilavı gibi sürekli yeniden keşfedilen politik manevraların bize faydası yok. Bizim güçlü bir ahlakî çağrıya ve bu çağrının içini dolduracak sağlamlıkta siyasî bir duruşa ihtiyacımız var.

Selefî şiddet, kullandığı yöntemler eski olsa da bugünün modernliğinin dar ve karanlık labirentlerinde üretiliyor. İslâm ümmeti, sosyal medyada keşfedilmek yerine yeniden icat ediliyor. Avrupa’da milliyetçiliğin, modern ve daha kıyıcı araçlarla Orta Çağ vahşetini yeniden üretmesi gibi, bu sosyal iletişim şiddet dili ile kendisine geniş ölçekli bir ağ oluşturuyor. Ezilen, yalnızlaşan ve yabancılaşan insanlar bu sosyal ağa, örümcek ağlarına takılan sinekler gibi yapışıyor. IŞİD’in dünyaya yaydığı kanlı görüntülerin ne kadar profesyonel ürünler olduğuna dikkat edin. Kendileri bu kayıtları “Hollywood’a taş çıkartacak görüntüler” anonsu ile duyururken haklılar. Bir veba salgını gibi internet üzerinden yalnız adamların bilgisayarlarına, bu profesyonel ürünlerle bulaşıcı şiddet hastalığı yayılıyor. Gönlünüzü, ruhunuzu metin tutmanız, bu salgın hastalığa karşı tedbir bulmanız lâzım. Üstünü örtmek için her türlü dalavereyi çevirdikleri yolsuzluk soruşturmaları ile kanatları kırık olan politikacıların bu yeni dünyada tutunmaları imkânsız. Amerika’yı sürekli yeniden keşfetmenin, gündemi yozlaştırmak dışında hiçbir etkisi yok.

Bu şiddet salgınına karşı yegane direnç hattını oluşturan cemaatlere savaş açan kim? Amerika’yı yeniden keşfetmek gibi faydasız işlerin kime ne yararı olduğu belli değil mi?