Önceki gün Kadıköy’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutlamak için bir araya gelen farklı kesimlerden kadınlara karşı polisin uyguladığı orantısız şiddet, kadınlara “siz gidin kocalarınız gelsin” söylemi, Erdoğan/AKP iktidar blokunun kadına bakışının en güzel özeti aslında.

AKP iktidarının kadına bakışını sadece polisin uyguladığı orantısız şiddetle görmüyoruz; politik söylemlerinde, kadının kamusal alandan özel alana itilmesiyle, kadın hakkında verdikleri fetvalarla ve en son Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kadınlar günü nedeniyle katıldığı toplantıda veciz biçimde ifade ettiği “Türk tipi kadın hakları” söylemi ile de gördük.

Tüm bu bakışın arkasında, kadını kamusal alanda “görünmez” kılmak isteyen bir zihinsel anlayış var. Kadını özel alana iten, tüm sosyalliğini özel alanda yaşamasını isteyen ve bekleyen bir zihinsel anlayış bu.

Kadına, “annelik” ve “vatana iyi evlatlar yetiştirme” misyonu yükleyen bu zihinsel anlayışın, onu kamusal alanda erkek ile eşit kabul etmesi elbette mümkün değildir.

SOKAĞA ÇIKMA EVDE KAL

Bu zihinsel anlayış, kadını ikincilleştirmenin meşruiyetini, ataerklikten yani yukardan aşağıya toplumsal hiyerarşiyi referans alan dini yorumdan alınmaktadır.

Bununla birlikte Erdoğan/AKP iktidar bloku, kadını kamusal alandan özel alana iterek görünmez kılmak için devletin ekonomik imkan ve araçlarını kullanmaktadır.

Kadının devlet araçlarıyla özel alana itilmesi iki türlü yaşanmaktadır.

İlki, kadın ve erkeğin kamusal alanda birlikte kullandığı ortak alanların ayrıştırılması.

Alt yapısı uygun olan kamu binalarında kadın-erkek ortak çalışma alanlarının çeşitli gerekçelerle ayrıştırılması ve yeni yapılan kamu binalarının buna göre tasarlanması ile hedef, kadın ve erkeğin zorunluluk dışında bir arada olmasını engellemektir.

Bu politikanın ikinci aşaması ise kadınları “annelik”e özendirme ve “ücretli doğum izni”, “doğum yardımı” gibi ulufelerle evde tutmaya özendirmedir.

Kadının kamusal alandan özel alana iten ikincisi araç ise; kadının işgücüne katılımını özel alana yönlendirmedir.

Bu politikanın en önemli aracı teşvik primi ve sigortadır. Evde yapılan işlerin teşvik edilmesi ve evde çalışmanın sigortalanması yoluyla sistem içine dahil edilmesiyle hayata geçirilmektedir..

Devletin ekonomik imkan ve araçlarıyla kadının özel alanda ekonomiye katılması; verilere kadının işgücüne katılımının artışı olarak yansısa da; bu artış niteliksel yani katma değer üreten artış değildir.

CİNSEL META OLARAK KADIN BEDENİ
Bununla birlikte kadını ikincilleştiren başka bir araç ise, kamusal alanda kadın görünürlüğünün cinsel çağrışımlar ve  günahla ilişkilendirilerek kadın bedeninden duyulan rahatsIzlıktır.

Bu politikayı besleyen ise tüm meşruiyetini dinden, dinin bir yorumundan alan söylem ve fetvalardır.

Kadını, kadın bedenini “günah”la eş tutan bu anlayışın esas kaynağı dinsel görünse de; kadından/kadın bedeninden duyulan korku ve kadını/kadın bedenini tanımamanın bilinç altında yarattığı öfke ve ötekileştirmektir.

Bunun için her fırsatta kadın/kadın bedeni, bir cinsel meta olarak görülmekte ve tüm bakış buna göre inşa edilmektedir.

Son yıllarda artan kadın cinayetleri bu bakışın sonucudur.

KADIN DEĞİL ERKEKLEŞMİŞ KADIN

Erdoğan/AKP iktidar blokunun kadına bakışı bu esaslara dayansa da; kadınlar kamusal alanda varlar ve olmaya devam edecekler.

Onların kamusal alanda kabul ettikleri kadın, normal kadın değil “erkekleşmiş kadın”dır. 

Oysa kadın, erkekleşmiş değil olduğu gibi özgür ve birey olarak kamuda, siyasette ve hayatın her alanında var olduğunda fark yaratabilir.
 

Son olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Türk tipi kadın hakları” dediği, önceki gün Kadıköy’de, Cuma akşamı Zaman Gazetesi’nin orantısız polis şiddetine maruz kalan kadınları kapsamadığı kesin.

Türk tipi başkanlıktan Tür tipi kadın haklarına uzanan zihinsel bakış, Erdoğan/AKP iktidar blokuna biat etmeyen herkesi dışarıda bırakmaya aday.

Gündelik hayatımızın her alanına nüfuz ettirilen “Türk tipi” uygulamalar, Türkiye’yi adım adım hem zihni hem de duygusal kopuşa götürüyor.

Acı olan da bu.

Tüm kadınlar, kadınlarımız, gününüz kutlu olsun. 

MURAT AKSOY / HABERDAR