Dünyanın vicdanı en rahat insanları, en vicdansızları herhalde.

Kendini sorgulayanın vicdanı hiç susmaz çünkü; hep kendini sorgular, çevresini, içinde yaşadığı ortamı, dünyayı olduğu gibi kabul etmez, iğneyi de çuvaldızı da herkese batırarak eleştirir.

Bugünlerde, dünya gündeminin en tepesinde, ABD’de Senato’nun hazırladığı bir rapor var. Yaklaşık yedi bin sayfalık raporu hazırlayan ABD Senatosu İstihbarat Komitesi, sekiz Demokrat ve yedi Cumhuriyetçi senatörden oluşuyordu. Beş yıl süren ve 40 milyon dolarlık bir masrafla gerçekleştirilen bir soruşturmanın sonucu bu rapor. Raporda, ABD’nin “terörle savaş” adına tutukladığı, çoğu El Kaide ve Taliban üyesi olduğu söylenen kişilere yapılan işkenceler ayrıntılı olarak anlatılıyor. Sarsıcı noktalardan biri, hangi işkencenin nasıl yapılması gerektiğini belirleyenlerin psikologlar olması. CIA, bir “taşeron firma” ile, iki psikologun kurduğu bir şirket ile anlaşıyor ve 180 milyon dolarlık bir “ihale” veriliyor: işkence ihalesi.

CIA, 1989’da kendi hazırladığı ve Senato’ya sunduğu raporda şöyle demişti: “İnsanlık dışı fiziksel ve psikolojik savaş teknikleri, ters etki yaratmaktadır: istihbarat elde edilmesine yaramadıkları gibi, yanlış bilgi edilmesine yol açmaktadırlar.”

Aslında, olan biten tam bir “yolsuzluk” hikâyesi. James Elmer Mitchell ve Bruce Jensen adlı iki psikolog ve onlarla beraber CIA’in bulaştığı bir yolsuzluğun…

İlk “terörle savaş tutuklularından”, Suudi Arabistan vatandaşı Ebu Zübeyde, 11 Eylül saldırıları ile ilgili olarak FBI’a önemli bilgiler veriyor. FBI, Ebu Zübeyde ile “insani diyalog” kurup, güvenini kazanarak bilgi ediniyor. Fakat, devreye psikolog Mitchell giriyor. Zübeyde’ye işkence yapılmasını sağlıyor ve CIA’den işbirliği yaptığı isimlerle beraber, aslında FBI’ın elde ettiği bilgileri, kendilerinin elde ettiğini öne sürüyor. 11 Eylül’ün getirdiği paranoya ve dönemin Bush yönetiminin benimsediği acımasız, ilkesiz siyasi tavırlar, CIA’de yükselme hırsıyla kıvrananlar için adeta “hayatlarının fırsatı”. Zübeyde üzerinde uygulanan işkenceyi “başarı öyküsü” olarak pazarlayan bu istihbaratçıların yıldızı parlıyor ve karşı çıkanlar tasfiye ediliyor.

Senato raporu, Mitchell ve Jensen’ın, tutukluların kültürü, âdetleri, karakterleri gibi kişisel hiçbir bilgiye sahip olmadığını, ayrıca radikal dinci örgütleri de bilmediğini, tanımadığını yani “üçkâğıtçı” olduklarını açıkça ortaya koyuyor. Bu iki isim, 2007’de ABD basınında, işkenceleri örgütledikleri iddiasıyla deşifre olmuştu. Bu iki doktor, Kore Savaşı’nda Çin Komünist Partisi’nin, esir düşen, aralarında ABD’lilerin de bulunduğu, askerlere yapılan işkencelerden “esinlenmiş” ve CIA’i avuçlarının içine almışlardı.

El Kaide üyesi olduğu iddiasıyla Pakistan’da tutuklanan Zübeyde, 2002’den beri, ABD’nin nezaretinde; bir daha serbest kalacak mı belli değil.

Bu arada…

24 Temmuz 2014’te, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Polonya’nın Zübeyde’ye 100 bin dolar tazminat ödemesine hükmetti. Zira Zübeyde, Polonya üzerinden ABD’nin Küba kıyılarındaki Guantanamo Üssü’ne götürülmüştü. Rzeczpospolita gibi Polonya gazeteleri, bu uçuşların, ülkelerinde ne olup bittiğinin üzerine gittiği için, mahkemede kullanılan bilgiler toplanabildi.

Çeşitli raporlar Türkiye’nin de CIA’in işkence uçuşlarının duraklarından biri olduğunu ortaya koyuyor.

O dönem öyle işlerine geldiği için, Türkiye’nin işkence uçuşlarının durak noktası olması politikasını kimler benimsiyordu?

Türkiye’de abuk sabuk komplo teorileriyle, hiçbir alakası olmayan insanlar “CIA ajanı” diye damgalanırken, 2002’den itibaren Türkiye’de, CIA’in işkence operasyonuna katılanlar, izin veren siyasetçiler bugün hangi görevlerde? Aynı kişiler, gene “işlerine” geldiği için bu sefer de, Libya, Suriye ve Irak’taki radikal örgütlerle işbirliği yapıyor mu? Tüm bu karanlık işbirlikleri için soruşturma açılacak mı?

Ama tabii, biz Türkiye’de işkencecilerimizi ve işbirlikçilerini “meçhul”, “cezasız” bırakma fıtratına sahibiz.

Küçük bir not: Uluslararası Af Örgütü’nün raporuna göre, 2014 itibariyle Türkiye’de işkence sürüyor.

[email protected]