Yerkürenin gündeminde insanların yaşamını ve refahını ilgilendiren iki önemli konu var: barış ve adalet. Bugün Kuzey Kore’nin savaş tehdidi ve Suriye’deki iç çatışmalar eski düzenin devam ettiği izlenimi yaratıyor belki ama insan yaşamını ve özgürlüklerini tehdit eden şiddet ve terörün sonlandırılmasına yönelik girişimler de son yıllarda olumlu sonuç veriyor. Kuzey İrlanda barış sürecinin sonunda IRA ve ardından ETA’nın silah bırakmalarından sonra şiddeti araç olarak kullanan iki örgütün daha silah bırakma yolunda ilerlediği görülüyor. Bunlardan biri PKK, diğeri FARC-EP(Kolombiya Silahlı Devrimci Güçleri). İnsanların barış süreçlerini desteklemesi doğal ama Kolombiya’da milyonların bu amaçla salı günü başkent Bogota başta olmak üzere sokağa dökülmesi manşetlere çıkacak kadar dikkat çekti.

Kolombiya’daki gösteriler

Gösteriler Juan Manuel Santos’un Liberal Parti hükümetinin FARC ile Havana’da başlattığı çözüm sürecine halkın büyük destek verdiğini ortaya koydu. Bu desteğin ana muhalefet lideri muhafazakârÁlvaro Uribe’nin çözüm karşıtı politikasına karşı verilmiş olması önem taşıyor. Uribe halkı gösterilere katılmamaya çağırmıştı. Sosyalist İşçi Partisi (PST) ve Yeşiller gösterilere destek verirken, kendini solda tanımlayan PD (Demokratik Kutup) ise CHP gibi Uribe’nin sağcı Sosyal Milli Birlik Partisi (PSUN) ile birlikte hareket etmişti. PSUN Havana’daki görüşmelere “FARC’a ödün veriliyor” propagandasıyla karşı çıkıyor.

“Bir başka çözüm süreci” başlıklı yazımda altını çizdiğim gibi, Havana görüşmelerinde toprakla ilgili konularda anlaşmaya varıldığı taraflarca açıklanmıştı. Ancak gündemde FARC’ın silah bırakması ve mensuplarının topluma yeniden kazandırılması, terör kurbanlarının yakınlarına tazminat ödenmesi, örgütçe el konulan toprakların sahiplerine iadesi ve uyuşturucu kaçakçılığının önlenmesi gibi pek çok konu var.

Buna karşılık takvim sıkışık. Gelecek yıl martta meclis, mayısta da başkanlık seçimleri var.

Vergi cennetlerine karşı önlemler

Yaşam hakkını ve temel özgürlükleri güvence altına almak her devletin temel görevi ama insanların barış ve özgürlük içinde yaşamaları yeterli değil elbette. Çağdaş devletlerin başka bir görevi daha var: o da yaşam koşullarını iyileştirmek için herkesin refahtan imkânlar ölçüsünde daha çok pay almasını sağlamak. Dünyanın bu konuda bugüne kadar iyi bir sınav verdiğini söylemek mümkün değil belki, ama son dönemde bu yönde olumlu adımlar atılmaya başlandığı da bir gerçek.

Bu adımların başında Fransa Cumhurbaşkanı Hollande’ın vergi cennetlerine ilan ettiği savaş geliyor. Buralarda gizlenen ve küresel hâsılanın üçte birini oluşturan servet yaklaşık altı trilyon doları buluyor. Kabul etmek gerekir ki bu miktar devletlerin toplumsal adaleti sağlamak için uygulayacağı mali politikaları etkisiz kılabilecek kadar büyük. Servetlerini daha çok zenginlik için vergi cennetlerinde gizleyenler sadece sosyal dayanışmayı torpillemiş olmakla kalmıyor; aşırı miktardaki kayıt dışı parayla dünya ekonomisini spekülatif hareketlere ve krizlere açık tutuyor.

Bu konuda da Kolombiya örneğinden gidersek, barışa karşı çıkan ana muhalefet lideri Uribe’nin iki oğluTomás ve Jerónimo’nun merkezi Virgin Adaları’nda yerleşik Asia America Investment Corporation’un hissedarı oldukları görülüyor. Uribe’lerin isminin ICIJ (Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu) listesinde yer alması üzerine, avukatları Uribe Moreno, şirketin yerel el işleri ihracatı için kurulmuş olduğunu ileri sürüyor. Ancak şirket hesaplarında hiçbir girdi bulunmuyor.

Görünen o ki dünyada çatışma ve yolsuzluklara dayanan eski düzenin kendi kişisel çıkarları için devam etmesini isteyen siyasetçiler var. Ancak toplumlar daha çok barış, toplumsal adalet ve refah talep ediyor. Varlık nedeni bu ilkeler olan sol başta olmak üzere, siyasi partilerin sesini giderek yükselten toplumların bu haklı istemine karşılık vermesi gerekiyor. Dünya bu değişime uyum sağlamayanların silinip gideceği yeni bir döneme giriyor belki de.

[email protected]