Yüce Allah, ilahi mesajında dünya hayatının ‘sadece bir oyun ve oyalanmadan ibaret’ olduğunu vurgular. Bu hem dünyanın kısalığı ve geçiciliği, hem de ebedi hayata nazaran boş ve anlamsızlığıyla ilgilidir. Hafız-ı Şirazî bu sebeple “Dünya öyle bir metâ değil ki nizâa değsin” der.

Güç ve menfaat mücadeleleri, iktidar savaşları, makam-mevki kavgaları sadece kişisel düzeyde değil içtimai düzeyde de insanı asıl anlamından ve gayesinden uzaklaştırır. Sebepleri amaç haline getirmek dünyevi (ve boş) bir uğraştır.

İnsan, 40’ını devirdikten ve orta yaşın merdivenlerini çıkmaya başladıktan sonra dünya hayatının boşluğunu daha iyi idrak ediyor. Sağlık, iman, huzur ve esenlik insanın vazgeçemediği büyük nimetler oluyor.

Yanıma gelen gençlere özellikle ‘uhuvvet’i ve ‘muhabbet’i tavsiye ediyorum. Çünkü bunlar huzurun, esenliğin ve barışın temel taşlarıdır. Kardeşlik sevgiyi besler, sevgi ise huzura sebep olur.

Adavet ve düşmanlık insanın kendi kendini yiyip bitirmesine yol açar. Kin, nefret, düşmanlık, inad sadece toplumsal ayrışmayı tetiklemez, aynı zamanda kişisel psikolojiyi de olumsuz etkiler.

Bediüzzaman Hazretleri Sözler’de şöyle buyurur: “Ey nefisperest nefsim, ey dünyaperest arkadaşım! Muhabbet, şu kâinatın bir sebeb-i vücududur, hem şu kâinatın râbıtasıdır, hem şu kâinatın nurudur, hem hayatıdır. İnsan kâinatın en câmi’ bir meyvesi olduğu için, kâinatı istilâ edecek bir muhabbet, o meyvenin çekirdeği olan kalbine derc edilmiştir. İşte şöyle nihayetsiz bir muhabbete lâyık olacak, nihayetsiz bir kemâl sahibi olabilir.”

Kainatın hem varlık sebebi, hem rabıtası, hem hayatı olarak gösterilen muhabbet ilahi olandan beşeri olana doğru yayılır. Onun hatırı için çok kişiler sevilir, onun muhabbeti için çok nazlar çekilir.

Uhuvvet risalesinde geçen şu cümle çok manidardır: “Mü’minlerde nifak ve şikak, kin ve adâvete sebebiyet veren tarafgirlik ve inat ve haset, hakikatçe ve hikmetçe ve insaniyet-i kübrâ olan İslâmiyetçe ve hayat-ı şahsiyece ve hayat-ı içtimaiyece ve hayat-ı mâneviyece çirkin ve merduttur, muzır ve zulümdür ve hayat-ı beşeriye için zehirdir.”

Kainatı ihata edecek bir muhabbete sahip olan insanın bunu mü’min kardeşine karşı esirgemesi büyük bir haksızlık olur. Üstad’ın dediği gibi, “Mü’min, kardeşini sever ve sevmeli. Fakat fenalığı için yalnız acır. Tahakkümle değil, belki lütufla ıslahına çalışır”.

Niyet ne olursa olsun dünyevi menfaat ve güç mücadeleleri için çekişme ve çatışma yaşamak yapılan işi dünyevileştirir ve dünyevileştirdikçe anlamsız hale getirir. “Tevhid-i imanî, elbette tevhid-i kulûbu ister. Ve vahdet-i itikad dahi, vahdet-i içtimaiyeyi iktiza eder.”

Kem sözler toprak gibi kesiftir, başkasına sirayet etmemeli, toplumsal bir hastalığa dönüşmemeli. Fenalığa fenalıkla mukabele etmek, husumeti artırır, kin ve nefreti derinleştirir. Öç almak, üste çıkmak, öne geçmek zincirleme hatalara ve içinden çıkılamayacak bir sarmala sebep olur. Nefsin ve enaniyetin peşine takılmak, kazananı olmayan bir külli kayıba götürür.

Başta nefsim olmak üzere nasihat isteyen gençlere şu sözleri hatırlatmak isterim:

“Ey ehl-i iman! Zillet içinde esaret altına girmemek isterseniz, aklınızı başınıza alınız. İhtilâfınızdan istifade eden zalimlere karşı ‘Mü’minler ancak kardeştirler’ kale-i kudsiyesi içine giriniz, tahassun ediniz. Yoksa, ne hayatınızı muhafaza ve ne de hukukunuzu müdafaa edebilirsiniz.”