Fehmi KORU
ABD başkanı Donald Trump’ın yanına İsrail başbakanı Benjamin Netanyahu’yu da alarak Washington’da yaptığı Filistin’le ilgili açıklamanın üzerinden günler geçti. [Göreceksiniz, üzerinden haftalar ve hatta aylar da geçecektir.] Şimdiye kadar verilen tepkiler dışında herhangi bir anlamlı gelişme yapılabildi mi?
Bu sorunun cevabı için biraz önceye dönmemiz gerekiyor.
Büyükelçilik Kudüs’e, Golan tepeleri İsrail’e
İlk önce 2018 yılının Mayıs ayına…
“Önemli bir mesajım olacak” açıklamasını yapmıştı Trump ve hemen ardından önemli mesajın ülkesinin İsrail’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşımak olduğunu duyurmuştu. 14 Mayıs 2018 günü de, ABD’nin bu amaçla inşa ettirdiği Kudüs’teki büyükelçilik binasına taşınma töreni yapıldı. Törene görüntülü mesajıyla katılan Trump, “İsrail’in başkenti Kudüs’tür ve her bağımsız ülke gibi İsrail de kendi başkentini kendisi kararlaştırma hakkına sahiptir” dedi.
Trump’ın sözlerini, ABD’den gelen dört Cumhuriyetçi Parti senatörü ve Trump’ın damadı da olan Ortadoğu danışmanı Jared Kushner ile birlikte 32 ülkenin büyükelçisi veya diplomatı tören yerinde izledi.
Tepkiler, hem de en sert cinsinden tepkiler, o açıklama ve tören vesilesiyle İslam Dünyası’ndan duyuldu.
Sonuç?
ABD’den sonra bir çok başka ülke daha büyükelçiliğini Kudüs’e taşıdı.
Yukarıda anlattığım olayın mazisi biraz eski -iki yıl kadar eski- olduğu için unutulmuş olabilir, o sebeple geçen yıl yine tepkilere yol açmış bir başka Trump klasiğine daha bakmakta yarar var.
Geçen yılın (2019) 25 Mart tarihi…
İsrail aslında Suriye toprağı olan Golan tepelerini 1967 yılından beri işgali altında tutuyor. BM kararlarına göre, İsrail’in işgal ettiği tepeyi Suriye’ye çoktan geri vermesi gerekirdi; stratejik değeri bulunduğunu ileri sürerek BM’nin konuya ilişkin birden fazla kararına uymadı İsrail. Yıllar içerisinde yerleşsinler diye binlerce İsrailliyi oraya da taşıdı.
Trump, geçen yıl Mart ayında, Washington’da düzenlediği basın toplantısında, yanına yine Netanyahu’yu alarak, ülkesinin Golan tepeleri üzerinde İsrail’in egemenliğini resmen tanıdığını ilan etti. Bunu imzaladığı bir başkanlık kararıyla resmiyete de döktü.
Anlık tepkiler dışında elle tutulur ve anlam taşıyan herhangi bir gelişme yaşandı mı bu olayın ardından?
Hayır yaşanmadı. İki yıl önceki büyükelçilik taşıma ve bir yıl önceki Golan tepeleri kararlarından sonra tepkiler dışında sonuç alıcı bir gelişme yaşandığını hatırlamıyorum.
Şimdi sorular ve cevaplar
Peki, ‘Yüzyılın Anlaşması’ adı verilen ‘Ortadoğu barış planı’ iddialı yeni Trump projesinin, yani bugüne kadar çoğu ABD nezaretinde yapılmış bir dizi müzakerenin ruhuna ve BM’nin yıllar içerisinde aldığı çeşitli kararlara bütünüyle aykırı olan bu girişimin herhangi bir sonucu olacak mıdır?
Evet, büyük ihtimalle olacaktır.
Kudüs’ün İsrail’in ‘bölünmez ve ebedi başkenti’ ilan edilip büyükelçiliğin oraya taşınması ile işgal altındaki Suriye toprağı olan Golan tepelerinin İsrail’e ait olduğu kararları sonrasında Trump’ın girişimleri kalıcılık kazandı; bu son girişim de muhtemelen benzer bir sonuç doğuracaktır.
[Araplar İsrail’e üç kez savaş açtılar (1947, 1967, 1973) ve bunların sonrasında barış arayışları başladı. Çeşitli konferanslar ve müzakereler yürütüldü. (Camp David mutabakatı 1978; Madrid Konferansı 1991; Oslo Anlaşması 1993; yeniden Camp David 2000; Taba 2001; Suud Kralı Abdullah’ın barış planı 2002; yol haritası 2003; Cenevre Mutabakatı 203; Annapolis Konferansı 2007; yakınlaşma görüşmeleri 2010). Hepsinde ‘iki devletli çözüm’ eksenliydi müzakereler ve Kudüs Filistin devletinin başkenti olacaktı.]
Trump’a gelene kadar bütün Amerikan başkanları ‘Filistin sorunu’ için ‘iki devletli çözüm’ konusu dışına çıkmayan politikaları savundular.
Büyük ihtimalle, tepkilerin lafta kalmayacağı, 50’den fazla ülkeden oluşan İslam Dünyası’nın duyacağı rahatsızlığın ABD çıkarlarını zedeleyecek bir düzeye ulaşabileceği endişesiyle…
[İsrailli bir fanatiğin 1969 yılında Mescid-i Aksa’yı kundaklamaya kalkışması üzerine, o zamanki Suudi Arabistan Kralı Faysal, 25 İslam ülkesini harekete geçirerek olayı kınamış, ancak kınamayla sonuç alınamayınca, konuya duyarsız kalan Batı ülkelerine petrol ambargosu uygulamaya başlamıştı. Petrolsüzlükten kış ortasında evlerde ısınamadı Batılılar. İslam İşbirliği Teşkilatı (eskinin İslam Konferansı Örgütü; İKÖ) o olay üzerine kurulmuştur.]
Petrol ambargosu Batı ülkelerini ciddi biçimde sarstı.
Batı yaşadıklarından dersler çıkarıp geçmişte başına gelenin tekrarını imkansız hale getirmeyi biliyor. Bugün yapılacak bir petrol boykotu işe yaramaz. Yine de tepkiler ötesinde de yapılabilecek bir şeyler mutlaka vardır.
İİT bugün Cidde’de konuyu görüşecek.
Arap Birliği Örgütü de geçen hafta toplandı ve ‘Yüzyılın Projesi’ adı verilmiş planın kabul edilemeyeceğini ilan etti, planı kınadı.
Herhalde İİT toplantısından da benzer bir kınama kararı çıkacaktır.
İşte o kadar.
Zaten 1969’da bile varlığını hissettirebilen İslam Dünyası’nın bugünkü hali bundan ötesine izin verir mi, şüpheliyim.
Batı kendisini zor duruma düşürebilecek girişimleri aldığı tedbirlerle işlevsiz bırakmayı becerirken, İslam Dünyası’nı oluşturan ülkeler aynı süre içerisinde kendi güçlerini zayıflatacak idraksizliklere yol açtılar.
Suriye, Irak, Libya, Yemen’in halleri ortada.
Mısır ve Ürdün Filistin konusunda farklı düşünüyor.
Suudi Arabistan ve Körfez ülkeleri de keskin tavırlardan kaçınma eğiliminde.
Geriye ne kalıyor?
Kendimizi aldatmayalım; bu tabloda bizim de sorumluluğumuz var.
Yazarlar
-
Mustafa KaraalioğluGeri dönülmez çözümde son düzlük... 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENSüreç Olmasaydı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİHakan Fidan'ın diploması 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUSiyaset CHP’siz, CHP siyasetsiz olmaz 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNÜretici Güçlerin Gelişiminin Motorlarından Biri Olarak Toplumsal-Sınıfsal Mücadeleler 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasHükümet yalanladı konu kapandı 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURMehmet Ali Sebük’ü neden kimse hatırlamıyor? 9.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUAnayasa engeli olduğu halde yeniden seçilmek isteyen başkan ne yapar? 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuÇeteler çağı ve muhteşem çöküş… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolTefessüh… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti kendini nasıl bu hallere düşürdü… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçKürt sorunu, komisyon ve Marx… 8.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluKalorifer kazanından rektör danışmanlığına ve öğretim görevliliğine uzanan yol: Sahte diplomaya ne g 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraÇağdaş Türkiye 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇİsa’nın takipçilerine sığınan Muhammed’in takipçileri 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTANBasın Tarihi: “İmralı’da Bir Mahkûm” 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞAdemimerkeziyet: Dikey güçler ayrılığı ya da paylaşımı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Y. YılmazAYM kararı yargıyı bağlayacak mı? 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet Berkanİktidar ülkeyi yönetebiliyor mu ki? Tek kişi ne kadar yönetebilirse o kadar işte… 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarŞeffaf, açık ve çoğulcu 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTUtanmazlığın ve Çürümüşlüğün Belgesi: Sahte Diploma Skandalı 7.08.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUDemokratlar, ümmetçiler, ırkçılar 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilBüyük Aldatmaca: Popülizmin (Halkçılığın) Yolsuzluk Ve Eşitsizlik Konusundaki Yalanları 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEKaş yaparken göz çıkarmak 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞMeslek liseleri tartışmaları (1) 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜR‘Dijital devlet’ işgali: Girilmedik kurum yok! 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Çiğdem TOKERİki öncü şirkete nasıl sızıldı: Denetimsizliğin çürüttüğü devlet 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit Akçay2025’in kalanı nasıl geçecek? 6.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTerörsüz Türkiye hedefi: Hukukun ve siyasetin rolü 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezEkonomiyi düzeltmekle iş bitmez 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNESiyasî kimlikler panayırı kapandı 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKalemşörler ve Çubuk Ustaları da Silah Bıraksın! 5.08.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNMisak-ı Suriye! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞKUVVETLER AYRILIĞI YOK İSE… 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciÇürüme! 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanBatı artık Kiev’de Zalujni’yi görmek istiyor gibi 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYABarış ve Demokratik Toplum Çağrısı; Hasta Tutsaklar 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRGüvensizliğin gölgesinde siyaset: Geçen yıla kıyasla korku düzeyimiz yükseldi, peki neden? 4.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gökhan BACIKBatı, Türkiye, ulus-devlet: Vazgeçmenin fırsatları ve riskleri 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANErdoğan’ın korktuğu başına geldi 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakPartiler ve toplum nereye gidiyor? 3.08.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRKomisyon hayırlara vesile olsun inşallah… 2.08.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERSüreç ya da Çözüm Komisyonu 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunSuyun akışı ya da meramı barış olmak 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİHıristiyanlıktaki “kurtuluş” fikrinin İslamda yeri olabilir mi? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKEzberler bozulurken mağduriyetler de son bulmalı 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYAzerbaycan ile Rusya arasında savaş çıkar mı? 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Umur TALUKötülük durur durur, seni de vurur! 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYAnkara, CHP, Çözüm Süreci ve Şam Arasındaki Tıkanıklık: 29.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRKÜRT ULUSAL BİRLİK KONFERANSI 28.07.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENBeyaz Toroslu savcı olayına iktidar nasıl bakıyor? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünSuriye’de istikrarı sağlamak mümkün mü? 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKİktidarın soğuk matematiği 23.07.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANTartışmayı kazanmaktan önce becermek gerek 21.07.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYABeşiktaş düzene karşı çıktı: Sessiz devrimin adı olacak 19.07.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerULUSAL KİMLİK DAVASI 18.07.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMANTaşıyıcı koalisyonlar ve ormanın içindeki CHP 17.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMAcaba Kürt sorununun önündeki engel “Atatürk miti” mi? 14.07.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDENKürt ulusunun kavgasında bir sosyalist lider 13.07.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cansu ÇamlıbelCHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: CHP anayasa değişikliği masasına oturmayacak, öyle bir komisy 18.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİAsoyşeytit Pres ' den Cemşit K.nın canlı PKK kongre izlenimleri... 13.05.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğlu‘Türkiye Müslümanları’ kimler oluyor? 11.05.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANRahip Brunson ve öğrenci Rümeysa 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYKopukluk ve “Anadolu Kırılması” 25.04.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTVeda ediyorum 15.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan CEMALTerörsüz Türkiye! İyi güzel, peki ya demokratik Türkiye?.. 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARŞizofrenik yurttaşlık 14.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNBoykot ve sokaklar neden bu kadar korkutuyor? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selva Demiralpİmamoğlu krizi ve ekonomik yansımaları 20.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKürt ‘açılımı’nın nedeni Suriye değil, Türkiye! 15.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin SönmezCumhur İttifakı'nın ‘muhalefeti dönüştürme görevi…’ 28.02.2025 Tüm Yazıları
-
Doğan AKINAhmet Sever: Eşsiz, kırgın, yalnız… 26.02.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNCHP’ye açılan soruşturmaların ortak hedefi Ekrem İmamoğlu 12.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMDEVLET VE KÜRTLER SORUN DEĞİL KONU! 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN“Mesele”yi hayatın içinden çözmek 26.01.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal ÖZTÜRKKürt meselesindeki psikolojik bariyerler 17.01.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselEkonomik büyümede iyimser olunabilir mi? 13.01.2025 Tüm Yazıları
-
Münir AKTOLGABATI’DAN FARKLI BİR ÖRNEK OLARAK TÜRKİYE’DE VE ARAP ÜLKELERİNDE DEVRİMCİ DÖNÜŞÜM DİYALEKTİĞİ... 16.12.2024 Tüm Yazıları
-
Necati KURBÜYÜK TÖS BOYKOTU 15.12.2024 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakDevrim 10.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cenk DoğanÜRETİCİLERE İLK OLARAK KOOPERATİF LAZIM 4.12.2024 Tüm Yazıları
-
Cevat KORKMAZFiller ve Çimen... 22.11.2024 Tüm Yazıları
-
Tuncer KÖSEOĞLUTamirhanelere giden toplar… 4.11.2024 Tüm Yazıları
-
Ayşe HÜRDevletin Muhteşem Örgütlenmesi: 6-7 Eylül 1955 Pogromu 9.09.2024 Tüm Yazıları
-
Ferhat KENTEL“Maarif” marifetiyle yeni “makbul vatandaş” kurma çabaları 26.07.2024 Tüm Yazıları
-
Banu Güven“Bozkurt” Almanya’da sahaya indi 4.07.2024 Tüm Yazıları
-
İBRAHİM Ö. KABOĞLUDevlet ve yürütme kaç başlı? 27.06.2024 Tüm Yazıları
-
Gürbüz ÖZALTINLICHP’nin normalleşme politikası Erdoğan’a mı yarar? 21.06.2024 Tüm Yazıları
-
Oya BAYDARBir yazamama yazısı 14.06.2024 Tüm Yazıları
-
Bayram ZİLANAK Parti’de değişim gecikiyor mu? 4.06.2024 Tüm Yazıları
-
Soli ÖzelBetül Tanbay'ın gözünden "Gezi"nin tarihi 30.05.2024 Tüm Yazıları
-
Reha RUHAVİOĞLUTürkiye’de Kürtçenin Durumu: Gidişat, İmkânlar ve Fırsatlar 18.05.2024 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞ31 Mart'ın merkez üssü: Pazarcık ve Elbistan 8.04.2024 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRANNeden Yeterli Halk Desteği Alamıyoruz! 8.04.2024 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
7.08.2025
5.08.2025
3.08.2025
27.07.2025
25.07.2025
24.07.2025
23.07.2025
21.07.2025
19.07.2025
17.07.2025